Morgunblaðið - 06.06.1996, Blaðsíða 6
6 FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Auknar bókanir á flestum
áætlunarleiðum Flugleiða
BÓKANIR benda til þess að eftir-
spurn í flug með Flugleiðum hafí
aukist á flestum leiðum ef undan
eru skildir áfangastaðir á megin-
landinu. Pétur J. Eiríksson, fram-
kvæmdastjóri markaðssviðs Flug-
leiða, telur útlit fyrir að sumarið
verði mikið ferðasumar en sá tími
nálgast að erfitt verður að komast
á lægstu fargjöldum á ýmsa áfanga-
staði.
„Sumarið lítur nokkuð vel út en
slæmu fréttirnar eru að útlit er fyr-
ir samdrátt á markaði okkar í Þýska-
landi,“ sagði Pétur í samtali við
Morgunblaðið. „Stóru ferðaskrif-
stofukeðjurnar þar í landi hafa orðið
varar við almennan samdrátt á
þýska ferðamarkaðnum, sem nemur
allt 20% að þeirra mati. Við höfum
m.a. fengið staðfest að sala íslands-
ferða hafl dregist saman.“
Bókanir séu aftur á móti á upp-
leið á flestum öðrum mörkuðum,
nema ef vera kynni í Svíþjóð, að
sögn Péturs. Vaxandi eftirspurn sé
á markaðssvæðum Flugleiða í Bret-
landi, Frakklandi, Bandaríkjunum
og á Norðurlöndum. Þá hafí fyrstu
viðbrögð við nýjum flugleiðum til og
frá Kanada verið góð. „Bókanir í
flug á þessum flugleiðum eru enn
sem komið er fyrst og fremst á flug-
leiðinni frá Evrópu til Kanada. Eftir
sém áður munum við geta merkt
mikið stökk í komu Kanadabúa til
landsins."
Þrjár vélar leigðar
Pétur uppiýsir að Flugleiðir hafi
þegar gert ráðstafanir til að mæta
aukinni eftirspurn í flugi til og frá
áfangastöðum á Norðurlöndum.
„Við höfum leigt þijár danskar vélar
í júlí en þær taka 290 í sæti. Þá
munum við bæta við aukavélum á
þessar leiðir í júní og færa vélar á
milli eftir því sem þörf krefur, t.a.m.
með því að fækka vélum á flugleið-
um inn á meginlandið."
Ekki þarf að óttast að mati Pét-
urs að menn komist ekki leiðar
sinnar vegna álags eða mikillar eftir-
spurnar. Menn geti aftur á móti
ekki verið öruggir um að komast út
á ódýrasta fargjaldi hvenær sem er.
Breyting verður gerð á miðbænum út frá deiliskipulagi frá árinu 1986
Hafnarstræti lokað
Hafnarstræti verður lokað fyrir almennri umferð nema strætisvagna
og leigubíla. Endastöð strætisvagna verður á gömlu Esso-lóðinni.
almennri umferð
Svæði fyrir strætis-
vagna og leigubíla
FYRIRHUGAÐ er að loka Hafnar-
stræti, austan Pósthússtrætis, fyr-
ir almennri umferð, sem er í sam-
ræmi við staðfest deiliskipulag frá
1986, en leyfð verður umferð
strætisvagna og leigubíla þar í
gegn. Einnig mun vera endastöð
strætisvagna á gömlu ESSO-lóð-
inni þar sem vagnarnir hafa bið-
aðstöðu. Strætisvagnar fara sem
fyrr um skiptistöðina að Hafnar-
stræti 20 á austurleið og hjá
Lækjargötu á vesturleið. Áætlað
er að framkvæmdum verði lokið í
haust.
Um er að ræða einn áfanga í
breytingu á miðbænum út frá
deiliskipulagi sem samþykkt var
árið 1986. Hafdís Hafliðadóttir,
arkitekt hjá Borgarskipulagi, segir
að miðað sé við að jafna flæði
umferðar í Kvosinni, fegra um-
hverfið og bæta aðgengi gangandi
og hjólandi vegfarenda í miðbæn-
um, svo og að auka forgang stræt-
isvagna.
Á næstunni stendur til að gera
Hverfisgötuna að tvístefnugötu
fyrir strætisvagna og leigubíla til
reynslu í eitt ár. Ennfremur að
breyta norðurenda Ingólfstorgs
við Hafnarstræti. Þar mun vera
áfram opið fyrir bilaumferð, en á
samþykktu skipulagi að Ingólf-
storgi frá 1992 er gert ráð fyrir
að þar sé göngusvæði.
Brást illa við beiðni
Hrækti og
henti dós
TVÆR stúlkur gáfu sig fram við
lögreglu um miðjan dag á þriðjudag
og kvörtuðu undan manni sem hafði
haft ógnandi tilburði í frammi.
Stúlkurnar höfðu gefið sig á tal
við manninn og beðið hann um að
færa bíl sinn þar sem hann lokaði
fyrir umferð á Engjavegi. Maðurinn
brást, að sögn stúlknanna, ókvæða
við, hrækti á aðra þeirra og kastaði
í hana gosdós. Þá gerði hann sig lík-
legan til að neyta aflsmunar.
Þegar farið var að grennslast fyr-
ir um málið kom í ljós að maðurinn
var á bílaleigubíl og vitað hver hann
var. Hann verður kallaður fyrir og
honum gefinn kostur á að gera grein
fyrir háttsemi sinni.
Arásarmenn
áfram í haldi
GÆSLUVARÐHALD var í gær
framlengt um 45 daga, að kröfu
Rannsóknarlögreglu ríkisins, yfir
.tveimur mönnum vegna árásar á
hálfsextugan mann aðfaranótt hvíta-
sunnudags. Konu, sem einnig hefur
setið í gæsluvarðhaldi vegna máls-
ins, var sleppt í gær.
Mennirnir tveir veittu hinum hálf-
sextuga manni áverka á andliti og
hálsi með hnífi og var konan talin
vera í vitorði með þeim. Konan var
í íbúð mannsins með honum þegar
mennirnir tveir knúðu dyra og var
hleypt inn. í átökum sem upphófust
í kjölfarið veittu mennirnir tveir hús-
ráðanda áðurnefnda áverka og hurfu
svo á brott ásamt konunni og tóku
þau ýmislegt smálegt með sér úr
íbúðinni. Húsráðandi leitaði ásjár
nágranna sem hringdu á sjúkrabíl
og var hann fluttur á slysadeild þar
sem gert var að áverkum hans.
ALÞINGI samþykkti í byrjun vik-
unnar ný lög um tóbaksvarnir.
Samkvæmt nýju lögunum fær tób-
aksvarnanefnd mun meiri framlög
til sinnar starfsemi en verið hefur
og segir Halldóra Bjarnadóttir,
formaður nefndarinnar, að aukið
fjármagn verði m.a. nýtt til nám-
skeiðahalds fyrir heilbrigðisstarfs-
menn í skipulagningu reykinga-
vamanámskeiða. Viðurlög við sölu
á tóbaki til fólks innan 18 ára eru
fjársektir. Talsvert er um munn-
tóbaksnotkun meðal íslenskra
íþróttamanna.
Fjársektir við sölu
á tóbaki til unglinga
aki og fínkorna neftóbaki hafi ver-
ið ein af skýringunum á auknum
reykingum unglingspilta. Þeir
byijuðu í munn- og neftóbaki en
hófu reykingar þegar þeir voru
komnir með sár í nef eða munn,“
segir Halldóra.
Munntóbaksnotkun
íþróttamanna
í upphaflegu frumvarpi til laga
um tóbaksvarnir var gert ráð fyrir
að tóbak mætti hvorki selja né
afhenda einstaklingum yngri en
17 ára en heilbrigðis- og trygg-
inganefnd Alþingis gerði þær
breytingar að aldurinn var hækk-
aður upp í 18 ár. í greinargerð
með nefndarálitinu segir að rann-
sóknir sýni að reykingamönnum
er því hættara við að deyja af völd-
um reykinga því yngri sem þeir
byija að reykja. Þá felldi nefndin
á brott ákvæði í frumvarpinu um
að aðeins mætti selja vindla í heil-
um pakkningum nema á vínveit-
ingahúsum þar sem mætti selja þá
í stykkjatali.
„Eins og flest löndin í kringum
okkur er tóbakskaupaaldurinn
kominn upp í 18 ár. Þetta eru lög
í landinu og lögum þarf að fram-
fylgja. Ég fékk upphringingu frá
verslun. Afgreiðslumaðurinn þar
hafði fengið upphringingu frá móð-
ur sem sagði að 14 ára sonur sinn
væri farinn að reykja heima. Móð-
irin sagði að afgreiðslumaðurinn
mætti selja unglingnum tóbak.
Afgreiðslumaðurinn hringdi í mig
til þess að spyija mig hvort hann
mætti afgreiða unglinginn. Ég
svaraði því til að engu máli skipti
hve sterkur foreldrarétturinn væri,
hann gengi þó aldrei út yfir lög
landsins," sagði Halldóra.
Tóbaksvarnamefnd fagnar sérstaklega
hækkuðu aldurstakmarki og banni við sölu
á munn- og neftóbaki í nýjum lögum um
tóbaksvamir. Halldóra Bjamadóttir, formað-
ur nefndarinnar, segist í samtali við Guðjón
Guðmundsson afar ánægð með nýju lögin
og störf heilbrigðis- og trygginganefndar.
Einnig lagði heilbrigðis- og
trygginganefnd til að skylt yrði að
veija 0,7% af brúttósölu tóbaks til
tóbaksvarnastarfs í stað 0,4% eins
og gert var ráð fyrir í frumvarpinu,
en áður var framlagið 0,2%.
Stóraukið fé
Logi Ólafsson, landsliðsþjálfari
í knattspyrnu, segir að munntóbak
sé nokkuð mikið notað af knatt-
spyrnumönnum og þá einkum það
sem hefur verið kallað sænskt
skro.
BANNAÐ er samkvæmt nýju lögunum að flytja inn eða selja
fínkorna neftóbak. Munntóbak, eða skro, er líka bannað.
„Við fáum núna stóraukið fé til
tóbaksvarna sem hjálpar okkur til
að taka betur á þessu máli. Við
höfum verið fremur fjárvana, feng-
ið 8,9 milljónir kr. á ári síðustu
árin, en fáum nú 31,5 milljónir
kr., í fyrsta skipti að fúllu á næsta
ári. Nú er verið að setja upp ýmis
úrræði fyrir þá sem vilja hætta að
reykja, eins og t.a.m. sex daga
námskeið í Hveragerði, námskeið
á heilsugæslustöðvunum og nám-
skeið fyrir heilbrigðisstarfsmenn
alls staðar á landinu á þessu ári.
Þessi námskeið eru til þess að
kenna heilbrigðisstarfsmönnum að
setja upp reykbindindisnámskeið,"
sagði Halldóra.
Hún sagði að í framhaldi af
námskeiðum heilsugæslustarfs-
mannanna væri stefnt að landsá-
taki gegn tóbaksnotkun.
Samkvæmt lögunum verður
bannað að framleiða, flytja inn og
selja munntóbak og fínkorna nef-
tóbak. „Þarna erum við að koma
í veg fyrir neyslu sem hefur verið
í hraðri uppsiglingu síðustu árin.
Innflutningur á þessu tóbaki hófst
1987 og það ár voru aðeins flutt
inn 45 kg. 1994 voru flutt inn tvö
tonn. Ég held að neysla á munntób-
„Ég hef ekki bannað notkun
munntóbaks í landsliðinu en ég hef
minnst á þetta þegar ég hef talað
til ungra manna. Það fylgir munn-
tóbaksnotkuninni talsverður sóða-
skapur, svo ég tali nú ekki um
þegar menn hrækja því út úr sér
hvar sem þeir eru staddir, en það
er náttúrulega einstaklingsbundið
hvernig menn ganga um. Munn-
tóbaksnotkun er geysilega út-
breidd meðal íþróttamanna í Nor-
egi, þá einkum meðal þeirra sem
vilja ekki reykja tóbak og telja
munntóbakið skárri kost,“ sagði
Logi.
Hann sagði að minnsta kosti
tveir leikmenn 4 íslenska landslið-
inu neyti munntóbaks. Logi er
einnig menntaskólakennari og hef-
ur að undanförnu setið yfir í próf-
um. Hann segist hafa orðið var
við munntóbaksdósir á borðum
nemenda og nemendur með fullan
munn af tóbaki.
„Við leyfum ekki unglingum að
reykja í skólunum en áhrifin af
munntóbakinu eru hin sömu. Ég
þori ekki að dæma um það hvort
munntóbaksnotkun sé skárri fýrir
íþróttamenn en reykingar en við
vitum það þó að munntóbaksnotk-
un hefur ekki í för með sér sömu
áhættu varðandi lungnasjúk-
dóma,“ segir Logi.