Morgunblaðið - 06.06.1996, Blaðsíða 20
20 FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 1996
NEYTENDUR
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
Hvað kosta snyrtivörurnar? Snyrtivöru- fi/ f fff fsff ffi. fii. gi Verslun /# # f # % / # // SfanSuqgUFlugleiða°níJrekkitil 1-000 3700 2'000 2'900 ekkitil ekkitii 2-000 ## éfi £ & O <7 2.400 1.600
Fríhafnarverslun Keflavík - Leifsstöð, 2.590 960 3.100 1.990 2.850 1.840 1.250 1.980 2.390 ekki til
Hagkaup, Kringlan - Reykjavík 3.359 ekki til ekki til ekki til ekki til 2.535 1.725 ekki til 3.189 2.085
Snyrtivöruverslunin Clara, Kringlan - Reykjavík 3.465 1.435 4.945 3.270 ekki til ekki til 1.733 3.595 3.225 ekkitil
Snyrtivöruverslunin Oculus, Austurstræti 3, Reykjavík ekkitil 1.472 ekki til ekki til ekki til ekki til 1.780 3.596 3.399 ekki til
Sigurboginn, Laugavegi 80, Reykjavík 3.650 1.470 ekki til ekki til ekki til 2.700 1.775 ekki til 3.485 ekki til
Snyrtivöruverslunin Hyge a, Kringian - Reykjavík 3.560 1.470 ekki til ekki til 4.280 2.700 ekki til 3.600 3.398 2.220
Snyrtivöruverslunin llmur, Hafnarstræti, Akureyri 3.600 1.500 ekki til ekki til ekki til ekki til 1.729 ekki til ekki til ekki til
Amaro snyrtivörudeild, Hafnarstræti, Akureyri ekki til ekki til 4.995 3.270 ekki tii 2.770 ekki til 3.690 ekki til 2.280,
Snyrtivöruverslunin Bylgjan, Hamraborg, Kópavogi ekkitil 1.470 ekki til ekki til ekki til 2.700 1.730 3.595 ekki til ekki til
Snyrtivöruraar 46%
ódýrari í fríhöfninni
Morgunblaðið/Þorkell
ÞAÐ er mun ódýrara að
kaupa snyrtivörur í fríhöfn-
inni eða um borð í flugvélum
Flugleiða sé miðað við verð í
nokkrum snyrtivöruversl-
unum á höfuðborgarsvæðinu
og á Akureyri. Það var um
86% dýrara að kaupa Bouc-
heron rakspíra á Akureyri en
í fríhöfninni og upphæðin var
mjög svipuð hjá öðrum snyrti-
vöruverslunum. Það var því
46% ódýrara að kaupa raksp-
írann í fríhöfninni.
Það er mjög algengt að
fólk kaupi birgðir af snyrtivörum
þegar það fer til útlanda og sendi
jafnvel ættingja og vini með lista
fyrir sig. Þessi könnun sýnir að
verðmunurinn er líka töluverður og
það getur munað mörgum þúsund-
um ef fólk er að kaupa nokkrar
gerðir af þessum varningi.
Svipað verð í fríhöfninni og
Saga boutique
Þegar verð var kannað á nokkr-
um snyrtivörutegundum hjá Frí-
hafnarversluninni í Keflavík og um
borð í flugvélum Flugleiða svo og
í nokkrum snyrtivöruverslunum á
höfuðborgarsvæðinu og á Akureyri
kom í ljós að það er yfirleitt svipað
í fríhöfninni og um borð í flugvélum
Flugleiða eða Saga boutique.
Oftast var þó varan aðeins ódýr-
ari í fríhöfninni og í einu tilviki
munaði sex hundruð krónum á einu
ilmvatnsglasi.
Mikil samkeppni ríkir milli snyrti-
vöruverslana og verðið endurspegl-
ar það því þær virtust yfírleitt vera
með svipað verð þótt Hagkaup
væri með vöruna ódýrari ef hún
fékkst þar á annað borð. En hvað
skýrir þennan verðmun?
„Yfirleitt er 10% tollur á snyrti-
vörum nema hann er enginn
ef varan er frá Efta- eða ES-
löndum. Vörugjald er 13,75%
af öllum snyrtivörum og síðan
bætist- virðisaukaskattur ofaná
24,5%,“ segir Ársæll Ársæls-
son, tollfulltrúi hjá tollstjóran-
um í Reykjavík.
Fríhöfnin og Saga Boutique
þurfa hvorki að greiða tolla,
vörugjald né virðisaukaskatt
af snyrtivörum.
Tökum dæmi um verð. Boss
element rakspíri í 100 millilítra
flösku kemur frá Þýskalandi
og er því ekki innheimtur 10% toll-
ur af honum. Rakspírinn kostar
1.990 i fríhöfninni en 3.270 í þeim
snyrtivöruverslunum sem seldu vör-
una. Ilmvatnið er því 64% dýrara í
snyrtivöruverslununum. Ekki skýra
opinber gjöld allan verðmun því
þegar vörugjald er reiknað á raksp-
írann í fríhöfninni og síðan virðis-
aukaskattur þar ofaná er enn verð-
munur.
Kann skýringin að hluta til að
vera hagstæðara innkaupsverð þeg-
ar keypt er í stórum einingum eins
og í fríhöfninni eða mismunandi
álagning.
Dýrara að hringja í GSM
símann en þann venjulega
ÞAÐ er mismunandi hvað kostar að
hringja í fólk á höfuðborgarsvæðinu
og annarsstaðar eftir því hvort það
er með GSM síma, NMT farsíma eða
venjulegan síma.
Sé hringt í GSM síma borgar við-
komandi 24,90 krónur á hverja mín-
útu nema eftir klukkan 18 á kvöldin
og um helgar. Þá fellur gjaldið niður
í 16,60 krónur. Að sögn Hrefnu Ing-
ólfsdóttur, upplýsingafulltrúa hjá
Pósti og síma, er nokkuð um að fólk
ferðist með GSM farsíma til annarra
landa og því borga þeir sem hringja
aldrei nema innanlandstaxta en sá
sem er með símann sinn í útlöndum
greiðir fyrir millilandasímtalið ef
hann kýs á annað borð að taka á
móti símtölum frá Islandi. Þeir sem
hringja úr GSM farsíma frá íslandi
til annarra landa greiða auk venju-
legs mínútugjalds til útlanda 15
krónu álag á mínútu.
Frístundafarsímar eru fyrir þá
sem aðallega nota farsíma á kvöld-
in og um helgar og fá þeir afslátt
af stofngjaldi og afnotagjaldi sí-
mans. Þeir greiða hinsvegar þrefalt
gjald ef þeir hringja á háannatíma
sem er milli 8-18 mánudaga til
föstudags. Þá kostar mínútan tæpar
50 krónur en þó kostar það ekki
nema 16,60 krónur að hringja í sí-
mana á þessum tíma. Á kvöldin og
um helgar kostar mínúta úr frí-
stundafarsíma 16,60 krónur. Þeir
sem hringja úr NMT farsíma frá
Islandi til annarra landa greiða auk
venjulegs mínútugjalds til útlanda
15 krónu álag á mínútu.
Tveir taxtar
Fari menn með NMT síma til
Norðurlanda og einhver reynir að
hringja í þá frá íslandi borgar sá
sem hringir aðeins 16,60 krónur á
mínútu en farsímaeigandi tekur á
sig gjald fyrir millilandasímtal.
Um tvær leiðir er valið þegar
boðtæki eru keypt. Önnur felur í
sér stofngjald upp á tæpar fimm
þúsund krónurog ársíjórðungsgjald
upp á 1.382 krónur. I hinu kerfinu
sem í eru einkaboðtæki er stofn-'
gjaldið tæpar tvö þúsund krónur og
ekkert ársfjórðungsgjald. Sé dýrara
stofngjaldið tekið borgar sá sem
hringir í tækið einungis 9,96 krónur
fyrir hvert boðkall. Sé hinsvegar
hringt í hitt kerfið borgar viðkom-
andi 39,84 krónur fyrir hvert boð-
kall. Hægt er að þekkja úr um hvort'
kerfið er að ræða með upphafstölum
númersins. Að hringja í tæki sem
eru með númer sem byrja á 845 eða
846 kostar 10 krónur en ef hringt
er í 842 númerin kostar um 40 krón-
ur að hringja í tækið.
• •
Veiðar utan lögsögunnar
\
I
>
Oll skip greiði
eftirlitsgjaldið
SAMKOMULAG hefur orðið í
sjávarútvegsnefnd um að gera
breytingar á frumvarpi um fisk-
veiðar utan iögsögu íslands.
Breytingarnar felast í að aðeins
er lagt til að samkykkt verði
ákvæði frumvarpsins um gjald-
töku fyrir eftirlit með skipum við
veiðar utan lögsögunnar. Fyrir
liggur vilyrði sjávarútvegsráð-
herra um að hann beiti sér fyrir
því að fá gjaldið lækkað. Formað-
ur Félags úthafútgerða segist
sáttur við breytingarnar enda hafí
frumvarpið að mestu verið dregið
til baka og segist treysta því að
sjávarútvegsráðherra fá lækkun-
ina í gegn.
Breytingartillögumar fela í sér
að eftirlitsmönnum Fiskistofu er
heimilt að fara í eftirlitferðir með
íslenskum skipum við utan íslensku
lögsögunnar. Þá segir einnig að
hafi íslensk stjórnvöld á grundvelli
milliríkjasamnings, eða með öðmm
skuldbindandi hætti, samið um að
eftirlit með veiðum fískiskipa úr
stofni,^ sem alfarið veiðist utan lög-
sögu íslands, skuli það vera með
þeim hætti að um borð í hveiju
fiskiskipi skuli starfa eftirlitsmaður |
og skulu útgerðir skipa er veiða
úr þessum stofni greiða 15.000
krónur fyrir hvern dag sem skipið
stundar veiðarnar. Öll skip sem
stunda veiðarnar skulu greiða
gjaldið án tillits til vem eftirlits-
manna um borð í einstökum skip-
um. Gjald fyrir 12 mánaða eftirlit
skal greiðast árlega.
Nokkuð sáttir
Snorri Snorrason, formaður I
Félags úthafsútgerða, segir að
þeir séu nokkuð sáttir við breyt-
ingarnar miðað við það ef frum-
varpið hefði verið samþykkt í heild.
Betri sé hálfur skaði en allur. Nú
treysti félagið á yfirlýsingar sjáv-
arútvegsráðherra þess efnis að
hann beiti sér fyrir því að fá gjald-
ið lækkað. „Það var ekki lengra
með þetta komist og líklega hefur
þetta verið eina færa leiðin í stöð-
unni. Menn verða að halda áfram
að eyða peningum í vitleysu og
ég hef trú á því að menn átti sig
á að þetta gengur ekki þegar
mesti móðurinn rennur af þeim,“
segir Snorri.
Ysan á 244 krónur
KÍLÓIÐ af ýsu seldist á 244 krón-
ur á Fiskmarkaði Suðurnesja í
gærmorgun en það er óvenju hátt
verð, að sögn Ólafs Þórs Jóhanns-
sonar, framkvæmdastjórða mark-
aðarins. Hann segir að ekki hafí
verið selt mikið magn, rúm þijú
tonn, en það hafi allt farið á mjög
háu verði.
Ólafur segir ýsuverðið hafa
hækkað mikið, því að fyrir helgi
hafi kílóið verið að fara á um 80
krónur og meðalverðið í maí hafi
verið um 68 krónur. Þá fékkst einn-
ig mjög gott verð fyrir undirmál-
sýsu eða mest um 111 krónur en
hefðbundið verð á henni er um 35
krónur. Hann segir lítið framboð
af ýsu þessa dagana og það skýri
þetta háa verð. Einnig virðist sem
aðilar sem selja fisk erlendis og
senda með flugi séu að fá gott
verð fyrir ýsuna núna.
„Flugkallamir keyptu bróður-
partinn af þessu og aðeins voru
seld 130 kíló hér innanlands. Það
er heldur ekki mikið um að vera á
mörkuðunum núna eftir sjómanna-
dag og víða vantar fisk,“ segir
Ólafur.
Ólafur segir að síðast hafi ýsan
selst á sviðuðu verði síðustu páska
en annars sé þetta háa verð mjög
óvenjulegt. Hann segir að síðan
fiskmarkaðurinn byijaði sé ýsan
eina tegundin sem hafí sveiflast
verulega í verði þótt sveiflurnar séu
ekki alltaf svona miklar.
Morgunblaðið/Halldór
UNNIÐ að ísetningu línuspilsins í Eldborgu SH.
Oflugt línuspil í
fyrir djúpveiðar
DNG-SJÓVÉLAR hafa hannað
öflugt línuspil, sérstaklega ætlað
línuveiðum í djúpsjó. Guðmundur
Unnþór Stefánsson, hjá DNG-Sjó-
vélum, segir að þegar línuskip
væru sífellt að sækja dýpra yxi
að sjálfsögðu þörfin fyrir sterkari
spil. Hann segir nýja spilið útbúið
stillanlegum togkrafti allt upp í
fjögur tonn en það skilaði mun
betri árangri þegar að dregið væri
á erfiðum botni. Spilið er útbúið
með öflugri bremsu og í því er
tveggja hraða mótor og 55 cm t
línuskífa. Slík spil hafa nú verið
sett um borð í þrjú íslensk skip
sem veiða í djúpinu; Kristrúnu RE,
Vin ÍS og Eldborgu SH.
-