Morgunblaðið - 09.06.1996, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 9. JÚNÍ 1996 E 27
I
)
I
>
I
)
I
I
1
>
1
i
I
j
I
■J
I
I
1
í
I
4
4
i
i
4
4
HÚSIÐ OG GARÐURINN
A SUMARÞINGI árið
1893 kom fram á Alþingi
tillaga um hvernig verja
skyldi fjármunum sem
safnast höfðu í Alþingis-
hússbyggingarsjóðinn
frá 1867. Áðurhafði
komið fram hugmynd
um að nota sjóðinn til
að skreyta húsið að inn-
an en nú kom fram til-
laga um að veita úr hon-
um tii skipulags lóðar og
garðyrkju við húsið.
Urðu miklar umræður
um tillöguna á þinginu
og miðluðu þingmenn
þar af reynslu sinni af
garðyrkju, til dæmis Árni
Thorsteinsson landfóg-
eti og forseti efri deildar
sem Landfógetagarður-
inn er kenndur við.
Alþingi samþykkti að
lokum að verja 1.500
krónum til framkvæmda
í garðinum og fá þingfor-
seta umsjón verksins.
Mun þar með hafa verið
tekin ákvörðun um
fyrsta opinbera skrúð-
garðinn á íslandi. Bene-
dikt Sveinsson, forseti
sameinaðs þings, fól
Tryggva Gunnarssyni að
sjá um framkvæmdir í
garðinum í samráði við
Arna Thorsteinsson. Til-
löguuppdrættir Árna að
garðinum eru varðveittir í Þjóð-
skjalasafninu, en uppdráttur,
sem farið var eftir, er í skjala-
safni Seðlabankans og á hon-
um rithönd Tryggva Gunnars-
sonar. T ryggvi var smiður að
mennt og lærði einnig búvís-
indi á Norðurlöndum og er ekki
ólíklegt að hann sé höfundur
að skipulagi garðsins. Garður-
inn í dag er nánast óbreyttur
frá upphaflegu skipulagi.
skúr Reykjavíkurbæjar
stóð að hluta á lóð Al-
þingis og var rifinn
þegar garðvinnan
hófst.
Tryggvi fékk plöntur
víða að, vfði og birki úr
Fnjóskadal, ilmreyr úr
Hörgárdal, reynivið og
birki úr Hafnarfjarðar-
hrauni og mjaðarjurt
úr Gufunesi. Árni
Thorsteinsson og
Schierbeck landlæknir
voru Tryggva einnig
innan handar með
plöntur og fræ i garð-
inn. Víðitegund sem
Tryggvi flutti til lands-
ins dregur fslenskt heiti
sitt af garðinum og er
kallaður þingvíðir. Lík-
legt þykir að aðeins eitt
gráreynitré standi nú í
garðinum af uppruna-
legu trjánum.
Kostnaður við fram-
kvæmdir f garðinum var
meiri en á horfðist og
var sumarið 1894 kom-
inn í 2.839 krónur.
Hafði Tryggvi lagt út
fyrir þvf sem á vantaði
þegar 1.500 króna fjár-
veitingin var þrotin. Á
þinginu 1894 var sam-
þykkt að veita 1.200
krónur til að gera upp
reikningana.
Næstu ár eyddi Tryggvi
ómældum tíma f garðvinnu í
Alþingisgarðinum og var það
ósk hans að verða jarðsettur
þar. Var orðið við henni, garð-
urinn vfgður sem heimagraf-
reitur og hvílir Tryggvi syðst í
garðinum undir steinhæð með
fslenskum blómum og grösum.
Á leiðinu er brjóstmynd af
Tryggva eftir Rfkarð Jónsson
myndhöggvara.
Morgunblaðið/Ásdís
GARÐUR Alþingishússins var tekinn f notkun fyrir rúmum 100 árum. í fyrstu var hann einungis opinn nokkra
klukkutfma f senn og fyrir útvalda. Sfðar var afar vinsælt að láta mynda sig með garðinn f baksýn af hátíðlegu tilefni.
Sælureiturá 2.839 kr.
Tryggvi hófst handa við að
láta skipta um jarðveg f garð-
stæðinu og ræsa það fram.
Einnig keypti hann mykju og
tað til áburðar og pantaði
plöntur innan lands og utan.
Kostnaðarsamast var að girða
garðinn og var Ólafur Sigurðs-
son steinhöggvari fenginn til
að hlaða garðveggina. Veggur-
inn sem snýr að Dómkirkjunni
er vandaður og prýða hann
steinsúlur með hnúð. Suður-
og vesturveggirnir eru einfald-
ari og frágangurinn grófari
enda voru þeir á lóðamörkum
en sneru ekki að opnum svæð-
um eins og nú. Slökkvitækja-
á tilboðsverði
me&an birgðir endast.
Aöeins fcr.r
19.900,-
siáttutraUtorar x
og stasrri sláttutæki
á frábæru tserÖi-
Plógar, herfi og fjjöltti
& annarra jarðvinnslutækja
■ til leigu eða sölu.
14C • 200 KÓPAVOGUR