Alþýðublaðið - 08.11.1933, Page 2

AL»?8U9LABI»
rn 1 ! :-n !
MIÐVIKUDAGINN 8. NÓV. 1933.' ! H TP H' ' F1 !' j 1
-4
Kjötbúöín Hekla Hverfisgötu 82
hefir sima 2936, hringið pangað
pegar ykkur vantar í matinn.
SKRIFSTOFA Matsveina- og
veitingapjón.a-félags islands er i
MjóLkurfélagshúsinu. Opin kl. 1
—3 daglega. Sími 3724.
Ódýrastar og beztar gúmmivið-
gerðix í Gunnarssuindi 6. Stef-
án Niknlásson.
B.D.S.
E.s. lyra
fer héðan fimtud. 9. p. m., kl.
6 siðdegls til Bergen um Vest-
mannaeyjar og Thorshavn.
Flntningur tllkynnist fyrir kl.
6 á miðvikndaginn.
Farseðjar sækist fyrir hádegi
á fimtudag.
Nic. Bjarnason & Smith.
Nýkomið vestan úr
Dölum:
Spaðsaltað I. fl. dilka-
kjöt.
Hangikjöt,
Tólg,
Kæfa.
Um vörugæðin verður ekki deilt.
Verzlunin FELL,
Grettisg. 57, sími 2285.
Kleins kjðtfars
reynist bezt,
KIEIN,
Baldnrsgötn 14. Simi 3073.
1___________________
Kaupum
gamlan kopar.
Vald. Poulsen.
Kl«pp«rstlg 21. Sími 8024
>oooooooooo<x
Fiskfarsið
frá okkur er bezta
sælgæti.
Pantið snemma.
Verzlunin
Kjöt & Grænmeti,
Laugavegi 58. Sími 3464
>ooooooooooca
HANS FALLADA:
Hvað nú —
Iríki verkalýðsins.
i11*11"1 ■ j
Ferðasaga frá Sovét-Rússlandi
ungi
maður?
Eftir Björn Jón&sofl prentara.
----- (Frh.)
tslenzk pýðing eftir Magnús Ásgeirsson,
Ágrlp af pvi, sem á nndan er komlðt
Pinncberg, ungur verzlunarmaður i smábæ i Þýzkalandi, fer ásamt Pússer
vinstúlku sinni til læknis, til pess að vita, hversu högum hennar sé komið og
fá komið í veg fyrir afleiðingar af samvistunum ef með purfi.. Þau fá pær
leiðinlegu i pplýsingar, að pau hafi komið of seint. Þau verða samferða út
frá iækninum og ræða málið. Það verður úr, að Pinneberg stingur upp ápvivið
Pússer að pau skuli gifta sig. Hún lætur sér pað vel lika, og Pinneberg verður
henni samferða heim til fólksins hennar, fátækrar verkamannafjölskyldu í Platz.
Mörschel glottir Skankv$stega. „Það fáið pér nú (*oráðum pið'
rieyna sjálfir; .eftiir pvi siem méil sfcilist eruð pér búnir að búá svql
um hnútana. , ;
„Hvað leigið ,pér vá‘ð“, spyr Pinniebierg og veit efcki hvaðlari
á sig „stendur veðrið.
„Ég á jVið að pér skuildið uttekt hjá henni Emmu miruni, o^
pað skal ,yður swei mér bliæða fyr,i't).“
Nú fcemur ,frú Mörscbel til skjalanna. ^„Svona, nú er nóg
komið, bóndi isæll. Hvað fcemur pér pietta ('við? Þú átt ekkierit
að borga,, hvort sem er.“
ForstiofuhurÖin sfcellur og pungt fótatak færist nær. „Þetita eo*
Karl!“ hrópar Pússier.
„Jæja, pá ,komumst við kamski loksinu að troginu)“ segir Mör-
sch-el. , '
Ongur maður .kemiur inin. Ungur að alldri. en ekki í sjóm Hann
er enn pá kinnfiskasognatí og blæguiari en, faðirinin. Án pess að
segja orð eða veita Pinneherg ministu athygili, fer hann úr treyju
og vesti, .smeygir síðan skyrtunni fram af höfðiinu og gengur að
eldhússvaskinum. Pirmeberg.glápir á hann einis. og tröll á heiðrikju.
„Hættu nú pessu suli, Kari,“ segir frú Mörlschel. „Maturiinn er
til." En Karl Mörschel muldrar eitthvað óskiljantegt, skrúfar
frá vatnskranianum og pvær sér, svo að gusurniar ganga um hann.
Hann er nakinn niður fyrái) mjaðmitr. Pinneberg verður vand-
ræöaliegur vegna Pússer, en á hana virðist petta ekkert fá;
hún er víst vön pví.
í Pinneherg veitist aftur á móti erfitt að venja sig við flest af
pvi, sem fram fex. Skörðóttir steinungsdiskar, svartir af gömlu
slkolavatni í sikörðunum, hálffcajldat lumimur með keimi af lauk,
ihálf-volgt öl í kámugum glösum og loks Karl, hálfnakinn, sem;
ýrir óhneinni sápufnoðu yfir allan söfinuðinin. — —■ Pinneherg;
hafði ekki hugsað sér pietta svona í trúliöfimairveizlu peirra Pússer.
1 Kari sezt við horðið og rymur aftur: „Hváð er nú petta; eig-
um við að fá öl?“
i
„Þetta er unnustinin hieminar Emmu,“ segir frú Mörschel til
skýringar. „Þau ætlia að gifta siig bráðum." !
„Svo að hún hefir p!á tofcsiinis krækt sér í ieinin,“ síegir Karll,
og auðvitað einhvern finain herra, úr pvi að hún gat ekkd’ fengiðí
almiennilegan öreiga."
■ „Þér væri nær að boi(ga fæöispeningana pína’, heldur en vera
að penja á pér pverrífuna hérna," segir frú Mörschel.
„Það er pað, sem ég siegi," segir Mörschiöl og réttir úr sér i
stólnum.. „Hvað eigum við að gera við svona burgeis í fjöl-
skyldunni ?“
„Þú segir, og pú segi;r!“ Katí skælir sig framjahi í föður sinn,
svo að við liggur, að honum svelgist á lummiunni. „Ég met ó-
svikna burgeisa mieira en sósial-fassista, eins og pig.“ ,
Æðarnar prútna í gagnaugujnum á gamia manninUm. „Það
situr nú á pér að tal|a. mn fassista', svona holsévlíka."
Þáð ier fekki ilaust við að Pinnebierg hafi dálftið gaman af
jaginu í \ Mörschels-feðguinuin, en hann hugsar með sér, að
Lummurnar hafi ekkext gott af pessari bið, og fitukekkirnir verðaj
stærtí og stærri í munninuhii á lioinUim. Lestin hálf tíu er farin;
hanin kemst ekki af stað fyrr en kliukkáin fjögur að möígini, enj
pá getur hann ,iíka komið alveg mátulega á skrifstofuná.
Þau Pússier og hann sitjá í myrkrinu' í eldhúisiiniu. I öðru- her-
berginu sefur Mör-schel sj-álfur, en betri- helmingur hans í hinu.
Karl er farinn á kommúni-staifunid. Þau h-afa fært báða -eidhúss-
stólana fast sáman og snúa bökum upp að kaldri eldavélinn-i,
Dýrnar út að iitlu elidhússivölunum standa opnar. Þar fyrir
utan ier húsagarðurinn glymjandi af útvarpstónum og yfir boiniulm
hveifist dökfcur næturiiimilnn með náfölum stjömlum. f
„Ég vildi ,ósfca,“ siegiir Pinneberg lágt og prýstir h-endinni á
Púss-er, „að við gætum haft dálítíð piokfcalegt í kringum lokkur.
Þú skilur," segir hann og gerir tilraun til útskýringar, „dálitiö
bjart, og jhvít gLu,ggatjöld og snyrtílegt og hreint alls staöar/'
„Ég skil vei,“ segir Pússier, „að pér h-lýtur að liða ilil-a hér|na
hjá okkur. Þú ier öðru v-anur.“
„Ég átti nú ékki við pað, Pússeir."
„Aiuðvitað áttirlpú váð pað. Því eigumí við ekki a-ð v-era hrein-
skilin? Karl'Og pabbi eru ajl't af -að rífast. Það er leiðinlegt. Það
er líka Leiðinlegt, aö pabb-i -og mamima skuli aldrei gelta k-oimið
sér saman. Þeir feyma ait af að pretta mömmu um fæðispenf-
ingana, og hún reytnir að hafa af p-einr í miat, Það er viðbjóðsl-egt
alt saman."
„Já, en pví pá pað? Hérna ,eruð pið pó prjú, sem vinnið
ykkur inn p-en,i|nga. Það ætti svei mér að getia gengiö bæriileg-a."
Það er út af fyrir sig fróðLegt
að ferðast með járnhrautunum í
gegn um sveitírnar. Við fórum
óraleiðir gegn um landbúnaöar-
héruð hæði í Rússlandi, Ukraine
og Krim, Afar mikið af bændar
fólki ferðast með járnbrautunum.
Lestimar eru alt af yfirfulLar af
fólki. Þegar komið er á járn-
brautarstöðvarnar úti um landið,
stendur fólkið, sem ætlar með
Lestínni á pöllunum, til pess að
vera viðbúið að fara inni í vagn-
ana, pví viðdvölin er oftast stutt.
Þetta fólk er oftast ósjáiega klætt
og ekki mannborlegt á okkar
mælikvarða. Eitt er pað, sem alil-
ir hljóta að furða sig á, og p-að
er, að flestír, hæði karlar og kon-
ur, hafa stærðar byröar á baki.
Sumar byrðarn-ár eru sv-o stórar,
að .manni fin-st að p-eir, siem bera
pær, hljóti að siigast undir pess-
um ósköpum. Mér var s-agt af
kunnugum manini, að pað sé föst
regla pegar rússneskur bóndi fer
í ferðalag, pá vilji hann lang-
helzt haf-a alila búslóð sína með
sér og undantekningarlaust tafci
hann með sér pað, sem hamin get-
ur borið. Þ-egar við borðuðum í
veitingavagninum, purftum við
íoft í giegn um langa röð af vögn-
um og sáum pá hvernig um-
horfs var hjá p-essu fólki. Pok-
unum og pynklunám var raðað
frá gólfi til lofts, og fór oft ein,s
og nærri m-á geta öllu rneira
fyrir flutningnum ein fólkinu
sjálfu. Þetta minti mig á pað,
pegar fólk var áð ferðast „í lest“
hér áður fyrr.
Frá Dnéprostroj fóilum við til
Sebastopol. Þar vorum við við-
loðandi í nokkra daga. Þarna er
aðal flotahöfn Sovét-ríkja’nnia viö
Sv-artahafið og setj-a herm-ennirnir
töluvert svip sinn á bæinln.
Skrautleg'ir skemti-garðar eru víða
um borgina og er fólkið par í
stórhópum sér til skemtunar.
Okkur virtist fólkið pama be-tur
klætt en í Leningrad og M-oskva,
sérstaklega voru stúlfcurnal’ parna
ágætle-ga búnar o-g margar skraut-
lega. En parna virtist okfcur
margt bera- v-ott um, að við vær-
um staddir í borg í kapitálist-
isku Landi. Hér mátti segja, að
töluvert bæri á s-téttamismun.
Jafn framt pessum skrautbún-a
fólksfjöida, sem ekkert virtist
hafa annað áð gera, en að skemta,
sér, var parna mikið af fátæklega
klæddu fólki, sem bæði hvað út-
lit og framkomu snerti stakk al-
gerl-ega í stúf við hitt. Auk p-ess
urðum við varir við fólk, sem
virtist vera hneinn og b-einn ör-
eigalýður, sem auðsjáanlíega bjó
við hr-einustu eymdarkjör. í pað
skipti, sem við höfðum tækifæri
til að tala við töluvert mikinn
fjölda pessa fólks, var enginn
túlkur með okkur og var pess
vegna samtalið alt í molum, pví
að eins einn úr hópnum gat lítils-
háttar talað við okltur. Það var
stúlka, sem talaði einhverja pýzk-a
málýzku, sem ilimöguLegt var að
skilja.
Þetta vildi pannig til, að við
komum á stórt torg, örskamt frá
járnbiiautarstöðinni. Þar v-ar
markaður. Vörumar, sem parna
voru á boðstólum, voru lítilfjör-
legar mjög og auðsjáanlega
heimatilbúnar. Manni virtist að
lítið mundi upp úr pvi að hafa,
að framieiða og selja margt af
okkur gengi illa að skilja stúLk-
una, pá komumst við að pví, að
bæði henni og öliu fólkinu, s-em
parna var, mundi v-era mjög illa
við kommúnista. SömuLeiðis
kvartaði stúlkan um hvað brauð-
skam-turinn væri lítiil o, fl. o. fl.
Þarna á torginu var mjög blautt
og óprifalegt, ien peir, sem par
voru að selja, komu sér pannig
fyrir, að peir höfðu eitthvað til að
sitja á, t. d. s-tein eða spítukubb
eða eitthvað piess háttar, breiddu
síðan d-agblað ofan á svaðið fyrir
framan sig, og röðuðu par ofan
á mununum. Eins og geta má
nærri, gerði pessi mieðf-erð ekki
girnilegt, pað sem parna var mat-
arkyns t. d. brjóstsykur o. fl. sæl-
gæti. Frh.
Nýkomnar plðtur:
Alex &Ricaid:Harmoniku
nýjungar, Donaubylgjur,
Lyttermarzen, Eva, Auga
mætir auga. Fanövalsen,
En Pige to Læber, Den
sorte Sejler.
Spilað á sög: Alfred Lar-
sen.
Loreley, Sunnudagur sel«
stúlkunnar, Vi mödes paa
Hawai (Harmonika og
Banjo). Du lille Fisker-
pige.
Gellin & Borgström.
Picadormarz, Floren-
tinermarz, Losvalsen,
Oslo-Rheinlænder, Fra
By til By.
Zetterström og Kristof-
fersen
með undirspili Qellin &
Borgström. Da hadde
jeg forregna mig. Hei
paa dig du glade Qrei.
Du faar bare se, du maa
ikke röre.
Gnttar i Roiken.
Gubbe Rheinlænder. Rol-
larvals, Bere göre saa
godt du kan, Hilsen til
Nordland.
I
Hljóðfærahús Rvíkur
Bankastræti 7, sími 3656
Atlabúð,
Laugavegi 38, sími 3015.
35S4
er simlan fi
Berlln,
nýlenduvöruverzl.
Barónsstig 59.
(Við hornið á Leifsgötu og
Barónsstig).
Sjfstralélagið Alfa
heldur á morgun (fimtudaginn 9.
nóv.) hinn árlega bazar sinn í
Varðarhúsinu við Kalkofnsveg
(gengið inn um noiðurdyrnar upp
á loft). Húsið opnað kl. 3 V* e. h,
Aðgangur ókeypis. Allir velkomnir.
Stjórnin.