Morgunblaðið - 12.06.1996, Blaðsíða 26

26 MIÐVIKUDAGUR 12. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
\
LISTIR
í þessum hljómmiklu laugum...
TÓNLIST
S u n d h ö 11 i n
KÓRTÓNLEIKAR
Verk eftír Jón Ágeirsson, Byrd, Mess-
iaen, Part, Oliver Kentísh, Hjálmar
H. Ragnarsson og Palestrina. Voces
Tliules-sönghópurinn (Sverrir Guð-
jónsson og Sigurður Halldórsson (kt),
Guðlaugur Viktorsson og Skarphéð-
hm Hjartarson (t), Eggert Pálsson
(bar.) og Sigurður Þorbergsson (b)).
Gestasöngvari: Marta G. Halldórs-
dóttir. Lýsing: Jóhann B. Pálmason.
Hugmynd og útlit: Elín Edda Árna-
dóttir. Sundhöll Reykjavíkur, laugar-
daginn 8. júni kl. 23:30.
ÞEGAR sex svartklæddir menn
gengu virðulega inn í kyndlum og
kastljósum skreytta Sundhöllina
með söngbók í hönd, leiddi það
hugann að fornegypzkum laun-
helgum, og maður bjóst hálft í
hvoru við að In diesen heiligen
Hallen myndi senn óma um klór-
og kertasótsangandi laugarloftið.
Þess í stað var kyrjaður Tröllaslag-
ur í raddsetningu Jóns Ásgeirsson-
ar við rammatrommuundirslátt;
álíka heiðinn söngtexti, en þó miklu
nær á hnettinum. Leitin að viðun-
andi tónlistarhúsum í Reykjavík er
óneitanlega farin að taka á sig
kynlegar myndir.
Fyrir nokkrum misserum upp-
götvaðist Þjóðminjasafnið. Nú var
það Sundhöllin. Enginn þorir leng-
ur að spá í hið næsta. Borgarbúar
eru komnir með hljómburð á heil-
ann, og einn góðan veðurdag fara
menn líklega að athuga, hvernig
hljómar í Sorpu. En vissulega kom
í ljós, að akústíkin í Sundhöllinni,
sem maður tengir venjulega við
ærandi ungmennaskræki og
ískrandi íþróttaþjálfarablístrur, var
furðu góð fyrir klassíska söng-
mennt, þó að arkitektinn hafi tæp-
lega gert ráð fyrir þeirri aukagetu
á sínum tíma. Svo er náttúrulega
til í dæminu, að tilgangurinn með
staðarvalinu hafi (líka) verið að
vekja á sér athygli. Hafi svo verið,
tókst það með ágætum, því sund-
laugarbarmarnir voru fullir af for-
vitnum áheyrendum, flestum milli
tvítugs og fertugs, enda pínkulítill
„próvó“-þefur af tiltækinu, líkt og
færi hér einskonar uppvakning á
uppákomum 7. áratugar, sem flest
þetta fólk missti af eigin augum.
Annars var aðsóknaráhætta kon-
serthaldara svo sem ekki mikil, því
barmar Sundhallarinnar eru mjóir
og því auðfylltir. Öðru máli hefði
auðvitað gegnt, ef gólf hefði verið
lagt yfir laugina, en þá hefði
„vatnamúsík“-stemningin líklega
farið forgörðum. Hið örstutta lag
Byrds, Terra tremuit, var nokkurs
konar uppákoma í sjálfu sér, með
tilheyrandi madrígalískum skjálfta-
lýsingum, svo að undirstaða söngv-
aranna, þverbrúin yfir laugina við
25 metra markið, umbreyttist í bi-
fröst. Hver sexmenninganna sló
sína rörklukku undir sönginn í
Cinque frammenti, „Fimm brotum"
eftir John Speight við texta eftir
Giocomo Leopardi; örlagaþrungnu,
ómstríðu og þétt samtvinnuðu
söngverki, er bar keim af einkenni-
legu samblandi tilfinningaheitrar
örvæntingar og kínverskulegrar
náttúrulýsingar með heimspekileg-
um undirtóni. Eftir kyrrlátt brot
úr Þorlákstíðum, sungið unisono
eins og gregorssöngur er jafnan,
sungu Voces Thules næst „0 sacr-
um convivium!" eftir Olivier Mess-
iaen með gestasöngvarann Mörtu
Guðrúnu Halldórsdóttur í 7. og
efstu rödd. Verkið var aðgengilegt,
einkar lagrænt og hugljúft, þótt
þéttskipað væri röddum, og var
geysivel flutt af þeim sjömenning-
um. Eistinn Arvo Párt átti heiður-
inn af Summa, fjórrödduðu verki
(SAAT) við texta úr Credo, trúar-
játningunni í latnesku messunni.
Af því var nokkur miðaldasvipur;
það minnti stundum á harðkrómaða
atóm-útgáfu á organum frá Ars
Antiqua-skeiði 13. aldar í samvinnu
við mínímalíska „sítrekunartækni"
þeirrar tuttugustu. Eftir annað brot
úr Þorlákstíðum sungu Voces Thul-
es fimm radda (AATTB) messu-
þátt, Kyrie, eftir Oliver Kentish.
Oliver sótti þar fanga til ríkrar
kirkjutónlistarhefðar uppeldis-
stöðva sinna í Lundúnum, einkum
frá brezka endurreisnarskeiðinu,
auk gerzkrar rétttrúnaðarkirkju,
þar sem djúpar bassaraddir eru
áberandi. Verkið kom mjög fallega
út, enda afburða vel sungið, og
lofar góðu um messuna sem tón-
skáldið sagði það vera upphafið á.
Hið seiðandi fjórraddaða kórverk
Miserere mei eftir Hjálmar H.
Ragnarsson úr leikritinu 13. kross-
ferðinni eftir Odd Björnsson var
næst á dagskrá. „Drottinn, mis-
kunna oss“ er ekki ólíkt göldróttum
vöggusöng í 6/8 með viðlagi, og
hefur Hjálmar þarna framið ósvik-
inn kórsmell, þar sem alvarlegt
innihald textans kemur ekki í veg
fyrir að lagið læsi klóm sfnum í
hlustandann strax við fyrstu heyrn.
„0 sacrum convivium" eftir Gio-
vanni Pierluigi da Palestrina var
mjúklega en svolítið óspennandi
sungið, aðallega af því að hending-
arnar voru of lítt mótaðar styrk-
og hraðabreytingum, og því heldur
litlausar. Eftir ítrekun á „Terra
tremuit" luku Voces Thules söng
sínum með öðru íslenzku þjóðlagi,
„bas“-söngnum hjá séra Bjarna, (
Vera mátt góður, ef vilt þar til
stunda, við tilþrifamikinn „bodh-
rán“-slátt Eggerts Pálssonar. Var
þá ýmsum orðið heitt - ef ekki í
hamsi, þá um hörund - því kyndla-
log og loftræstingarleysi voru farin
að skyggja átakanlega á annars
frumlegt umhverfi. Varpaði því
margur áheyrandinn öndinni léttar,
súrefni feginn, þegar út í ferskt
næturloftið kom eftir allsérstæða
tónleika. )
Ríkarður Ö. Pálsson
Gengið
á hljóðið
TÓNLIST
J a z z
v...
LISTAHÁTÍÐ 96
Sigurður Flosason og alþjóðlegi
jasskvintettinn. Flytjendur: Sigurð-
ur Flosason altsaxófónn, Scott
Wendholt trompet, Eyþór Gunnars-
son píanó, Lennart Ginman kontra-
bassi o g John Riley trommur.
Loftkastalinn, 7. júlí 1996.
NÝ tónlist eftir Sigurð Flosason
var flutt af höfundinum og öðrum
frábærum djasstónlistarmönnum
sem hann hefur fengið í lið með sér
í þetta verkefni og til þess að taka
upp geisladisk í hljóðveri FÍH.
Fremstur þar í hópi jafningja er
Eyþór Gunnarsson sem verður betri
með hverri nýrri lista- og djasshátíð.
Þó voru engir aukvisar í þessum
samstillta hópi. Lennart Ginman
þekkja íslendingar af góðu einu.
Hann lék með Sigurði á listahátíð í
Hafnarfirði fyrir tveimur árum og
lék einnig inn á fyrstu plötu Sigurð-
ar, Gengið á lagið. Scott Wendholt
var skólabróðir Sigurðar í Indiana
og hefur komið ár sinni vel fyrir
borð. Hann er mjög teknískur tromp-
etleikari með fallegan tón og nútí-
malegan spuna. Rúsínan í pylsuend-
Morgunblaðið/Þorkell
SIGURÐUR Flosason og alþjóðlegi jasskvintettinn léku nýja tón-
list Sigurðar í Loftkastalanum.
anum var svo hinn magnaði
trommuleikari John Riley. Marga
stórtrommara hefur rekið á fjörur
Islendinga síðustu misserin en það
er á engan hallað þótt fullyrt sé að
Riley skipi sér þar í framvarðasveit-
ina. Hann hélt púlsinum gangandi
í hröðustu bíbopplögunum og strauk
allt settið með burstunum í ballöðum
svo það sauð á kötlunum. Djúpur
skilningur var milli hans og Eyþórs
í draumkenndum og hægari píanó-
spunaköflunum - þar sem flesta
hefði brostið skilning á framvind-
unni í allra innhverfustu og ólagræn-
ustu hugleiðingum Eyþórs.
Þessi nýja tónlist Sigurðar er
hreint ekki svo frábrugðin því sem
hann var að gera á Gengið á lagið.
Laglínan er sett fram, oftar en ekki
í samhljóm saxófóns og trompets,
og síðan er spunnið og spunnið, þar
til laginu er lokað með laglínunni á
ný. Þó hefur Sigurður bætt inn
nýjum þáttum í tónsmíðar sínar.
Tvö slík lög voru á efnisskránni
undir suður-amerískum rytma,
Heimboð til Havana, sem við fyrstu
hlustun virkar reyndar dálítið rugl-
ingslegt, enda eru taktskiptingar
tíðar og flóknar, og Meðbyr, sem
er í brasilískum sambatakti. Tvær
ballöður voru á efnisskránni, Hjart-
arætur og Uns skín af degi. Eftir-
minnilegast var þó Illar tungur,
hratt bíbopplag með góðri sveiflu
og Gengið á hljóðið, sem Sigurður
sagði að yrði líklega heitið á diski
kvintettsins sem kemur út í haust.
Tilhlökkunarefni fyrir alla þá sem
lögðu leið sína í Loftkastalann í
síðustu viku og ekki síður þá sem
heima sátu.
Guðjón Guðmundsson