Morgunblaðið - 12.06.1996, Blaðsíða 38

38 MIÐVIKUDAGUR 12. JÚNÍ 1996
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Möguleikar á Ólympíuverðlaun-
- nýtum þá til fullnustu
um
í SUMAR verða háðir Ólympíu-
leikar í Atlanta í Bandaríkjanna.
Þar eigum við íslendingar keppanda
sem á góða möguleika á verðlaun-
um, Vernharð Þorleifsson júdómann
úr KA.
Vemharð hefur æft júdó í 13 ár
undir stjórn Jóns Óðins Óðinssonar
júdóþjálfara KA, nema ef frá eru
tafdir örfáir mánuðir síðastliðinn
vetur. Það verður því að teljast eðli-
legt að Vernharð vilji hafa Jón Óðin
þjálfara sinn með til keppni á
Ólympíuleikunum.
Jón Óðinn hefurþjálfaðjúdómenn
á Akureyri síðastliðin 15 ár og náð
frábærum árangri. Frá árinu 1985
hafa KA menn undir stjórn Jóns
Óðins verið allsráðandi í yngri flokk-
um á íslandsmótum og á þessu ári
hlutu þeir 4 titla af 7 í karlaflokki.
Ennfremur hafa lærlingar Jóns Óð-
ins unnið til verðlauna á fjölda ai-
þjóðlegra móta. Jón Óðinn hefur í
gegnum tiðina öðlast mikla reynslu
sem keppnisþjálfari. Hann hefur
margoft fylgt keppendum frá KA
og öðrum félögum til keppni erlend-
is á mót. Hann hefur nánast alltaf
þurft að standa straum af kostnaði
við keppnisferðir úr eigin vasa.
Undanfarin 8 ár hefur Michal
Vachun starfað sem júdóþjálfari í
Reykjavík. Hann hefur á þessum
tíma verið launaður
starfsmaður Júdósam-
bandsins, titlaður sem
landsliðsþjálfari. Mis-
munurinn á milli þess
sem Michal Vachun
kostaði Júdósambandið
og þess sem félögin
greiddu fyrir hann á
hverju ári hefur verið á
bilinu kr. 600.000.- til
kr. 900.000-. Júdósam-
bandið hefur með þessu
móti verið að greiða
niður þjálfunarkostnað
í Reykjavík. Þessu fyr-
irkomulagi hefur KA
mótmælt ítrekað, en
árangurslaust, enda
Freyr Gauti
Sigmundsson
þetta fyrirkomulag mjög hagkvæmt
fyrir höfuðborgarsvæðið. Hvernig
Vachun skilaði vinnu sinni sem
landsliðsþjáfari er óráðin gáta því
að hjá Júdósambandinu fengust
engin svör. Eitt er víst að Michal
Vachun eyddi ekki störfum sínum í
landslið Islands í júdó. Landslið í
júdó hefur í raun ekki verið til í þau
8 ár sem Michal Vachun hefur starf-
að hér á íslandi, nema þegar lið var
valið í tengslum við Ölympíuleika
smáþjóða. Astæðan er sú að allir
peningar sambandsins hafa farið í
að greiða landsliðslausum landsliðs-
þjálfara laun. „Lands-
liðsmenn" í júdó hafa
einungis verið þeir sem
áttu nóg í veskinu til
að borga farseðilinn
sinn. Margir hafa ausið
svo duglega úr veskj-
um sínum að þeir eru
stórskuldugir _ vegna
keppnisferða. Á meðan
fóru sjóðir Júdósam-
bandsins í að greiða
félagsþjálfara í
Reykjavík fúlgur á
kostnað „landsliðs-
manna“ og júdó á ís-
landi almennt. Nær
hefði verið að halda
engan þjálfara heldur
Oldrun - hreyfing
og útivera
Kvennahlaupið er líka fyrir eldri konur
INNAN skamms fer 7. Kvenna-
hlaupið fram. Til þess var upphaf-
lega stofnað að hvetja konur á öllum
aldri til að stunda lík-
amsrækt. Fyrirkomu-
lag hlaupsins hefur
verið þannig að konur,
ungar sem gamlar,
gætu hæglega verið
með. Þannig hafa þátt-
fcakendur getað valið
milli þess að hlaupa,
skokka eða ganga 2 ,5
eða 7 km vegalengd.
Það sem gildir
er hreyfing
Meginmálið hefur
verið að hreyfa sig og
vera með í samstilltu
og skemmtilegu átaki Lovísa
kvenna. Frá upphafi Einarsdóttir
hafa eldri konur ekki
látið sig vanta í Kvennahlaupið. Til
að mynda hefur félagsmiðstöðin á
Vesturgötu 7 í Reykjavík jafnan
sent vasklegan gönguhóp kvenna
til hlaupsins í Garðabæ. Hefur þetta
TTamtak vakið athygli. Þetta ætti
að vera öðrum hvatning, ekki síst
öðrum félagsmiðstöðvum eldri
borgara hvar sem er á landinu. Hin
síðari ár hefur þátttaka eldri kvenna
í hlaupinu farið vaxandi og dæmi
eru um að þrír eða jafnvel fjórir
ættliðir hafi tekið þátt. Minnt
skal á að hlaupið (og gangan)
fer fram á 82 stöðum um
land allt rnidir umsjón sam-
takanna íþróttir fyrir alla.
Aldraðir og heilsa
Eldra fólk þarf ekki síður en
aðrir að stunda einhvers konar lík-
amsrækt eða íþróttir til þess að
vernda heilsuna, styrkja iíkamann
í hvívetna. Eldra fólk getur bætt
heilsufar sitt verulega með reglu-
bundinni hreyfingu. Á því er ekki
nokkur vafi. Með líkamsrækt geta
líka aldraðir aukið kraft sinn sem
og getuna til að hafa vald á hreyf-
ingum sjnum og ekki síst þolið.
Hvers konar þolþjálfun er afar mik-
ilvæg því hún styrkir vöðva og
bætir starfsemi hjarta,
blóðrásar og öndunar.
Einu gildir hvort þolið
er eflt með því að
stunda sund, dans,
skíðagöngu, golf,
skokk eða hlaup. ÖIl
hreyfing er góð og því
fremur sem hún er
ástunduð úti og í góð-
um félagsskap. Því er
ástæða til að hvetja
alla aldraða til að nýta
sér þá möguleika sem
þeir hafa til þess að
stunda líkamsrækt.
Aðstandendur aldr-
aðra eru mikilvægar
hjálparhellur í þessu
efni. Hvatning frá
þeim getur komið miklu til leiðar.
T.d. geta þeir nýtt heimsóknartíma
Eldra fólk þarf, segir
Lovísa Einarsdóttir,
að stunda líkamsrækt.
á öldrunarstofnunum til þess að fá
hinn aldraða tii þess að hreyfa
sig og veita honum þá hjálp
sem þarf til þess. Væri ekki
æskilegra að fara í góða
gönguferð í stað þess að setj-
ast bara niður og opna sælgæt-
isöskju? Eða þá að fara í öku-
ferð í annað umhverfi og ganga þar
um sér til hressingar og ánægju?
Öll tilbreyting er af hinu góða. Það
er aldrei of seint að byija á því að
stunda líkamsrækt sem hæfir aldri
og heilsufari. Kvennahlaupið hentar
öllum.
Höfundur er íþróttakcnnari
og í undirbúningsnefnd
Kvennahlaups í Garðabæ.
senda út með keppendum þjálfara
félaganna á kostnað sambandsins
og verða sér þannig úti um þekk-
ingu og reynsiu sem heist hér heima
við.
Michal Vachun kynntumst við
KA menn í æfingabúðum að Laug-
arvatni árið 1986 og bundum við
nokkrar vonir við komu hans árið
1988. Okkur var lofað reglulegum
heimsóknum landsliðsþjálfara sem
átti að meta menn í landslið. Það
kom hinsvegar fljótlega á daginn
að skilin á milli þess að vera félags-
þjálfari í Reykjavík og landsliðs-
þjálfari voru ekki til staðar. Á mót-
um hér innanlands hefur Michal
Vachun aldrei verið hlutlaus, eins
og landsliðsþjáifara sæmir, heldur
hefur hann hvatt sína menn áfram.
Strax í upphafi feriis síns sem
landsliðsþjálfari virti hann KA að
vettugi, þrátt fyrir að KA hefði inn-
an sinna raða langflesta íslands-
meistaratitla. Einu stundirnar sem
hann sýndi landsliðsþjálfaraembætti
sinu einhvern áhuga var þegar hald-
ið var utan á stórmót.
Nú er svo komið að eftir 8 ára
starf þar sem Michal Vachun er titl-
aður landsliðsþjálfari hafa einungis
4 einstaklingar náð lágmörkum á
tvenna Ólympíuleika, þ.e. 1992 og
1996: Sigurður Bergmann úr
Grindavík og Bjarni Friðriksson úr
Ármanni náðu lágmörkum á leikana
1992, en þeir náðu hátindi frægðar
sinnar löngu áður en Michal Vachun
hóf að þjálfa þá. Freyr Gauti Sig-
mundsson, sem einnig náði lág-
mörkum fyrir leikana árið 1992, og
Vernharð ÞorIeifsson,_ en þeir koma
úr júdósmiðju Jóns Óðins á Akur-
eyri. KA hefur allan þann tíma sem
Michal Vachun hefur þjálfað á ís-
landi átt mun fleiri Íslandsmeistar-
atitla en þau félög sem hann hefur
þjálfað. Ennfremur hefur það félag
sem Michal Vachun þjálfar, Ár-
mann, einungis átt 1 af 4 keppend-
um á síðustu Ólympíuleikum, 1992
og 1996, 2 koma frá KA og 1 frá
Grindavík. Það er því augljóst að
starf Michal Vachuns hefur ekki
verið sérlega gifturíkt, þrátt fyrir
að miklu hafi verið til kostað af
Júdósambandinu.
Hinsvegar hefur grasrótarstarf
Sé stjórnendum Júdó-
sambandsins annt um
árangur júdós á íslandi,
segir Freyr Gauti Sig-
mundsson, ættu þeir
að senda Jón Óðin með
Vernharði á Ólympíu-
leika í sumar.
Jóns Óðins á Akureyri skilað ótrú-
legum árangri. Á 15 ára ferli sínum
hefur Jón Öðinn komið 2 ungum
mönnum, sem hann hefur sjálfur
þjálfað frá blautu barnsbeini, á
Olympíuleika. Ennfremur vitnar
annar árangur nemenda hans um
þjálfunarhæfileika hans. Og hvernig
ætlar Júdósambandið að launa Jóni
Óðni fórnfýsi sína í garð júdó á ís-
landi? Það ætlar að sniðganga hann
og meina honum að fara með nem-
anda sínum á Ólympíuleikana í sum-
Af framansögðu má ljóst vera að
gagnvart okkur KA mönnum hefur
Michal Vachun aldrei verið lands-
liðsþjálfari heldur einungis félags-
þjálfari í Reykjavík.
Vernharð Þorleifsson hefur náð
lágmarki fyrir Ólympíuleikana í
Atlanta. Hann þakkar þjálfara sín-
um Jóni Óðni árangurinn og telur
best til árangurs á Ólympíuleikun-
um að þar sé Jón Óðinn við stjórn-
völinn. Forysta Júdósambandsins,
íþróttahreyfíngarinnar og Ólympíu-
nefndar ættu að fara að óskum
hans sé þeim' einhver alvara með
að ná hámarksárangri á Ólympíu-
leikunum í sumar.
Vernharð Þorleifsson hefur þurft
að færa margvíslegar fórnir vegna
þess markmiðs sem hann setti sér,
að keppa á Ólympíuleikum og
standa sig vel. Hann þurfti að leggja
nám á hilluna og lengi vel þurfti
hann að borga flestar keppnisferðir
úr eigin vasa vegna þess að pening-
ar Júdósambandsins fóru í að greiða
félagsþjálfara í Reykjavík laun.
Vernharð ætti því að eiga rétt á því
að hafa þann mann sem hann treyst-
ir best með sér á Ólympíuleika.
I einstaklingsíþróttum er sam-
band þjálfara og keppanda mun
nánara en í hópíþróttum, það er því
mikilvægt að samband þetta sé
byggt á gagnkvæmu trausti og virð-
ingu. Það er að mínu mati skylda
Júdósambandsins að senda með
Vernharð þann mann_ sem hann
treystir best og Jón Óðinn er sá
maður.
Júdósamband íslands ætti að
huga að langtímamarkmiðunum og
senda Jón Óðinn á Ólympíuleika og
fá þannig ómetanlega reynslu inn í
íslenskt júdó, því að Michal_ Vachun
hverfur af landi brott eftir Ólympíu-
leikana í Atlanta. Fj'ölmargir ungir
og upprennandi júdómenn bæði á
Akureyri og í Reykjavík gætu notið
góðs af því síðar. Sé stjórnendum
Júdósambandsins annt um árangur
og velferð júdó á Islandi ættu þeir
að bijóta odd af oflæti sínu og senda
Jón Óðin með Vernharð á Ólympíu-
leika í sumar.
Að lokum er ekki úr vegi að minn-
ast á það, að á þessari stundu hug-
ar Vernharð að lokaundirbúningi
fyrir Ólympíuleikana í sumar. Þegar
þetta bréf er ritað er hann staddur
í Hollandi í æfingabúðum, þjálfara-
laus.
Höfundur er nemi
ogjúdómaður úrKA.
Samstaða í stjórn LÍN um
breyttar reglur 1996-97
STJÓRN Lánasjóðs íslenskra ingur og hvers kyns ótíðindi. Verst
námsmanna samþykkti fyrir er þó að þessi afstaða lýsir algjörri
nokkru með öllum 6 atkvæðum vanþekkingu á því samstarfi sem
náðst hefur í stjórn
LÍN. Engum blöðum
stjórnarmanna breytt-
ar úthlutunarreglur
sjóðsins fyrir skólaárið
1996-97. Þetta er
þriðja árið i röð sem
samstaða næst milli
stjórnarmanna, þ. á m.
fulltrúa námsmanna-
hreyfinga, um breyt-
ingar á reglunum.
Samstaða um málefni
LÍN er því allt önnur í
raun en kemur fram í
hástemmdum ræðum
ýmissa stjómmála-
manna, þegar þeir
íjalla um sjóðinn, eða
þegar stúdentaráðs- Gunnar
kosningar standa fyrir Birgisson
dyrum á hveijum vetri.
Samstaðan ekki frétt
að mati Morgunblaðsins?
í fréttatilkynningu sem LÍN gaf
út fyrir skömmu var áhersla lögð á
þessa samstöðu og samstarf stjórn-
armanna sjóðsins. Svo brá við að
sá hluti fréttatilkynningarinnar var
felldur burtu þegar fréttin birtist í
Morgunblaðinu. Þetta ber líklega
vott um að ekkert þyki fréttnæmt
í fjölmiðlum nema rifrildi, ágrein-
er um það að fletta að
þetta árangursríka
samstarf í stjórn sjóðs-
ins hefur orðið mjög
til hagsbóta fyrir
námsmenn sem þurfa
að leita aðstoðar hans.
Því þykir mér miður
þetta mat hins annars
ágæta blaðs.
Einstakar breyting-
ar:
Minnt skal á ein-
stakar breytingar á
úthlutunarreglunum
frá þeim reglum sem
giltu á síðasta skóla-
ári, námsmönnum til
Ieiðbeiningar.
• Veitt verður lán að jafnaði í
9 mánuði fyrir fullt nám á skóla-
ári. Þetta þýðir að menn fá lán
m.v. 9 mánaða námstíma þegar
starfstími skóla er milli 8 til 9
mánuðir og menn stunda nám allt
skólaárið.
• Lán vegna bóka og tækja-
kaupa voru hækkuð úr 40% af
grunnframfærslu eins mánaðar í
50%.
• Lánað verður vegna greiðslu
venjulegs meðlags að fullu en jafn-
framt fellt niður að helmingur með-
lags hjá greiðanda komi til frádrátt-
ar tekjum hans þegar lán til hans
er reiknað.
• Grunnframfærsla hækkar um
nálægt því 2% eða um 1.100 kr. á
mánuði fyrir námsmann á íslandi í
leiguhúsnæði, en svonefnt frítekju-
mark verður óbreytt, 180.000 kr.
Algjör samstaða náðist
í stjórn LÍÚ, segir
Gunnar Birgisson,
um breyttar útlána-
reglur sjóðsins
vegna námsmanns á íslandi í leigu-
húsnæði og 140.000 kr. ef viðkom-
andi er í foreldrahúsum.
• Þá eru tekin af tvímæli um
að úrskurðir stjórnar sjóðsins í vafa-
málum eru endanlegir og verða
ekki bornir undir æðra stjórnvald
enda þótt unnt sé að kvarta yfir
þeim við umboðsmann Alþingis eða
kæra þá til dómstóla.
Höfundur er
fonnaður stjónmr LIN.