Morgunblaðið - 14.06.1996, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 14. JÚNÍ 1996
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Úthafskarfaafli okkar að nálgast leyfilegt hámark
Fiskistofa stöðvar veiðar
á karfa á Reylganeshrygg
FISKISTOFA hefur ákveðið að ís-
lenzk skip skuli hætta veiðum á
úthafskarfa á Reykjaneshrygg eigi
síðar en klukkan 24 á næstkomandi
laugardagskvöld. Þá er talið ljóst
að leyfilegur heildarafli íslenzkra
skipa hafi náðst, en hann er 45.000
tonn. Ekki liggur fyrir hver afli
annarra þjóða á hryggnum er og
halda þau skip væntanlega veiðun-
um áfram. Þá eru Rússar óbundnir
af samkomulagi um veiðistjóm og
geta haldið áfram og sömu sögu
er að segja af Eystrasaltsríkjunum.
Samkvæmt samningum um
veiðistjómun á úthafskarfaveiðun-
um á Reykjaneshrygg, ber skipun-
um að tilkynna um afla sinn til
yfirvalda í heimalandi sínu eftir
þeim reglum, sem þar eru settar.
Hérlendis var sá háttur hafður á,
að fyrst í stað tilkynntu skipin um
afla við löndun. Þegar líða tók að
lokum veiðanna, tilkynntu þau
Fiskistofu um afla sinn daglega.
Þjóðir tilkynna
aflann til NEAFC
Þjóðlöndin sjá svo um að tilkynna
heildaraflann inn til NEAFC, físk-
veiðinefndar Norðaustur-Atlants-
hafsins. Til þess hafa þau mjög
Lítið sem ekkert
vitað um veiðar
annarra þjóða
rúman tíma, því afla hvers mánaðar
ber að tilkynna fyrir lok þess næsta.
Því liggja nú aðeins fyrir aflatölur
úr aprilmánuði og það verður ekk
fyrr en í lok júní sem afli maímánað-
ar liggur fyrir og aflinn í júní verð-
ur ekki ljós fyrr en í lok júlí.
Ber að stöðva veiðar
þegar kvóta er náð
Samkvæmt samkomulaginu ber
hverri þjóð að fylgjast með afla eig-
in skipa og stöðva veiðar þeirra,
þegar kvótanum er náð. Ekki er
ljóst hvernig skip annarra þjóða eru
skylduð til að gefa upp afla sinn,
hvort þau geri það daglega eða
aðeins, þegar aflanum er landað.
Því getur farið svo að skip frá öðr-
um aðildarlöndum samkomulagsins
stundi veiðar lengi eftir að þau
hafa náð leyfílegum afla.
Löndunarbanni beitt
Þá er ljóst að skip frá mörgum
þjóðum, sem ekki eiga aðild að
veiðistjórnuninni og hafa í raun
ekki leyfí til veiðanna, stunda þær
engu að síður. Fátt er hægt að
gera til að koma í veg fyrir þessar
veiðar. Löndunarbann á þessi skip
er í gildi á íslandi, í Færeyjum og
Noregi, en Evrópusambandið hefur
ekki viljað gera slíkt hið sama. Sem
dæmi um þetta má nefna togarann
Heinaste, sem skráður er á Kýpur.
Hann er talin stunda ólöglegar veið-
ar á Hryggnum og fær því ekki að
landa í löndunum þremur, en getur
farið með aflann til ríkja innan ESB.
Eitt verður yfir alla að ganga
Guðrún Lárusdóttir, fram-
kvæmdastjóri Stálskipa í Hafnar-
fírði, segir að það sé sjálfsagt að
hætta veiðunum, þegar ljóst sé að
kvótinn sé búinn. En þá verði eitt
yfir alla að ganga. „Mér fínnst það
ekki geta gengið að við hættum ein-
ar þjóða, þegar ekki liggja fyrir
upplýsingar um afla hinna þjóðanna.
Við vitum ekkert hvað þær eru bún-
ar að taka og fáum hvergi að vita
það. Það mætti ætla að þeim hafí
gengið veiðamar vel eins og okkur
og því líklegt að kvóti þeirra sé einn-
ig að klárast. Samt halda þær veið-
unum áfram," segir Guðrún.
Reuter
Sitjandi maður
SARA Mayfield, starfskona upp-
boðshaldarans Christie’s í Lond-
on virðir fyrir sér málverk eftir
Amedeo Modigliani í sýningarsal
fyrirtækisins, þar sem nú eru
sýnd verk impressjónista og
módernista. Verða verkin boðin
upp nú í mánuðinum. Þetta olíu-
verk Modiglianis heitir „Hommes
assis (appuye sur une eanne)“,
eða Sitjandi maður (styður sig
við göngustaf), og var málað
1918. Búist er við að það seljist
á tvær til þijár milljónir sterl-
ingspunda, eða tvö til þijú hund-
ruð milljónir íslenskra króna.
h
■
l
►
t
I
\
:
V
Blængnr NK117 vinnur
rækju í neytendaumbúðir
Rækjan er mjög eftirsótt meðai sænskra fiskkaupenda
SKIPVERJAR á frystitogaranum
Blæng frá Neskaupstað eru að gera
það gott í rækjuvinnslunni. Þeir
frysta rækjuna meðal annars í neyt-
endapakkningar, sem fara beint á
borð sænzkra kaupenda. Frá þessu
er greint í nýju fréttabréfí Síldar-
vinnslunnar í Neskaupstað, sem
gerir Blæng út.
Þar er haft eftir Elísabetu
Hjaltadóttur, að þeir rækjukaup-
menn, sem kynnzt hafí rækjunni
úr Blæng bíði frekar eftir því að
skipið komi að landi, fremur en að
kaupa af öðrum. „Blængur er orð-
inn þekkt nafn fyrir góða vöru og
vöruvöndun. Rækjan úr Blæng
fékk til dæmis fjóra gaffla af fimm
mögulegum í sænska blaðinu Allt
um mat og þar var sérstaklega
tekið tillit til þess að hún er sjó-
fryst og öll unnin um borð i skip-
inu,“ segir Elísabet.
Ná ekki að anna
eftirspurn
Rækjan er í 1,6 kflóa pakkningum
og af stærðinni 80 til 100 og 100
til 130 stykki í kílói. Hún er flokk-
uð, hreinsuð og soðin og fer í neyt-
endaumbúðum til Svíþjóðar. Þegar
þessi framleiðsla hófst um borð í
Blængi, var hún sett á markað í
Frakklandi, en nú fer hún sem sagt
á borð sænskra neytenda og hefur
ekki verið hægt að anna eftirspum.
Að sögn Jóns Einars Jóhannsson-
ar, stýrimanns á Blængi, þarf að
vanda sérstaklega til þessarar
framleiðslu til að uppfylla kröfur
sænska kaupandans. Þetta eigi sér-
staklega við um hreinsun og frá-
gang í öskjurnar.
Rækja fyrir Japansmarkað er
einnig unnin um borð og segir Jón
Einar að hún verði að líta mjög
vel út, því Japanir borði ekki síður
með augunum en munninum.
Rækjan sé verðfelld við minnsta
útlitsgalla þrátt og bragðgæðin séu
í góðu lagi. Stærsta rækjan fer
beint í beztu veitingahúsin, en ann-
ars fiokks rækja er skelflett í
höndunum.
Löndun í úthafínu
HÉR MÁ sjá löndun á Reykjaneshrygg. Togarinn landar
í birgðaskip og tekur kost og annað á móti.
Breskur ríkisstjórnarráðgjafi
Gætu orðið að
íhuga úrsögn
London. Reuter.
SVO gæti farið að Bretar neyddust
til að segja sig úr Evrópusamband-
inu ef landsmenn yrðu fyrir stöðug-
um þrýstingi um að hefja þátttöku
í mynteiningunni eða samþykkja
umfangsmikla, evrópska félags-
málalöggjöf. Þetta kom fram í gær
í máli Patricks Minfords hagfræði-
prófessors en hann á sæti í sex
manna „spekingaráði“ ríkisstjóm-
arinnar.
Minford lagði áherslu á að ekki
væri um neinar hörmungar fyrir
Breta þótt svona færi; staða þeirra
í Evrópusamstarfinu væri breyting-
um undirorpin eins og annað í líf-
inu. „Til langs tíma verðum við að
vinna að frjálsu markaðshagkerfí í
Evrópu. Mistakist okkur það mun-
um við neyðast til að velta fyrir
okkur að standa utan við samstarf-
ið í framtíðinni sem þátttakendur í
fijálsri heimsverslun".
Prófessorinn sagði ljóst að stefn-
an væri þegar mörkuð; önnur aðild-
arríki vildu stofna sambandsríki og
Bretar yrðu að reyna að fá undan-
þágur frá þeim samrunaákvæðum
sem þeir sættu sig ekki við. Að
sögn Minfords er hvorki um að
ræða beinan hagnað eða tap fyrir
Breta af þátttökunni í ESB-sam-
starfínu eins og stendur, þeir komi
út á sléttu þegar hugað sé að fram-
lögum til sameiginlegu landbúnðar-
stefnunnar og hagnaðinum af
markaðsaðgangi í hinum aðildar-
ríkjunum.
Margaret Thatcher, fyrrverandi
forsætisráðherra, sagði í gær að
hún hygðist leggja fram fé í sjóð
sem einn harðasti andstæðingur
Evrópusamstarfsins í íhaldsflokkn-
um, Bill Cash, hefur stofnað með
það að markmiði að beijast gegn
auknum Evrópusamruna.
-----«---------
Atvinnuleysi
óbreytt
ATVINNULEYSI í ríkjum Evrópu-
sambandsins (ESB) var óbreytt að
meðaltali í apríl, 10,9%, að því er
fram kemur í skýrslu staðtölustofn-
unar ESB, sem birt var í gær.
Alls eru því 18,2 milljónir manna
án atvinnu í ríkjunum. Mest er at-
vinnuleysi á Spáni, 22,1%, en
minnst í Lúxemborg, 3,1%. At-
vinnuleysi í Svíþjóð jókst frá því í
mars, úr 9,7% í 10,1. í Portúgal
varð 0,1% aukning milli mánuða.
Færri sækja um landvist
Brussel. Reuter.
UMSÆKJENDUM um landvist í
ríkjum Evrópusambandsins auk
Noregs og Sviss fækkaði um 11%
í fyrra niður í um 290.000, segir í
skýrslu staðtölustofnunar sam-
bandsins.
Fyrst og fremst er um að ræða
færri umsækjendur frá Júgóslavíu,
þ.e. Serbíu/Svartfjallalandi, Bosn-
íu-Herzegóvínu, Króatíu og Rúmen-
íu. Umsóknum fjölgaði stöðugt árin
1985 til 1992 en í fyrra var aðal-
lega um að ræða aukningu um-
sókna frá fólki í Tyrklandi, Irak og
Pakistan. Flestar eru þær sem fyrr
frá löndum Júgóslavíu sem var.
Alls voru umsóknir um landvist
í Vestur-Evrópu, Ástralíu, Kanada
og Bandaríkjunum 486.000, þar af
fengu Þjóðvetjar helminginn.
I
B
!
I
I
t.
I
|
t
!
fi
|
i
i
í
f
t
1,