Morgunblaðið - 14.06.1996, Blaðsíða 6

6 B FÖSTUDAGUR 14. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
:

MEÐ AUGUM LAIMDANS
Messuferð
<
María Elínborg Ingvadóttir hefur búið
í Moskvu sl. ár þar sem hún gegnir
starfi viðskiptafulltrúa Útflutnings-
ráðs íslands við íslenska sendiráðið.
i marga sunnudags-
k morgna áður, rölti ég
sem leið liggur niður að
L^J Húsi listamannanna,
1 sem svo er nefnt og
f stendur rétt við ána
I / I Moskvu, þar sem lista-
i mennirnir raða upp
Overkum sínum, þar
standa þeir í öllum veðr-
um og stundum fer
verðið eftir því, hversu
tæmar eru orðnar stífar
af kulda og hve mikið
er eftir í kaffibrúsanum,
sem oftast er með út í,
svona til að auka hita-
áhrifin enn frekar.
Gegni. Húsi lista-
mannanna er Gorky-garður, með
öllum sínum leiktækjum, útivistar-
svæðum, tjörnum og bekkjum, að
ógleymdu fólkinu sem er á öllum
aldri, skógarsvæðin, sem em þó
svo örstutt frá skarkala stórborg-
arinnar. Þar læra ung hjörtu að
slá í takt og Lenin bókasafnið
dygði ekki til, ef skrásetja ætti
alla fyrstu kossana í Gorky-garði.
Hús listamannanna er stór,
voldug fjögurra hæða bygging,
með óteljandi sýningarsölum og
þar em fjölmargar sýningar í
gangi í einu, aðallega em þar
málverk, en einnig höggmyndir
og listaverk úr leir og gleri. Á
fýrstu hæðinni era litlir sölubásar,
þar sem hægt er að kaupa skart-
gripi, ýmsa skrautmuni, bækur og
fleira, þar er einnig kaffistofa, í
fyrstu fannst mér hún lítið spenn-
andi, en hún var forvitnilegri fyrir
það, að hún er alltaf troðfull, eigin-
lega er hún orðin notaleg í mínum
augum. Það sem mér fannst sér-
stakt fyrst þegar ég kom hingað
og það hefur enn ekkert breyst,
er það hvað óskaplega erfitt er
að finna, þótt ekki sé nema örlitla
gleði í öllum þessum myndum.
Þetta sterka, volduga, alvarlega
er allsráðandi, einnig djúp og þög-
ul hryggð. Annað er uppi á ten-
ingnum í myndum listamannanna
niðri við á, þar er eins og verið
sé að hleypa kúm úr fjósi að vori,
gáski og litagleði, fólk við dagleg
störf, blóm og náttúra landsins í
öllum sínum litbrigðum.
Rokk og rafmagnsgítar
Á annarri hæð í þessu mikla
húsi hefur ameríski söfnuðurinn í
Moskvu fengið inni með samkom-
ur sínar. Stór salur, pallur eða
svið sem rúmar ágætlega hljóm-
sveit er í einu hominu, en þaðan
hallar gólfið upp á þrjá vegu, þar
em sæti fyrir fjögur til fimm
hundruð manns og allir geta fylgst
jafnvel með því sem gerist á svið-
inu og enginn, hvorki stór né
smár, þarf að teygja sig og reigja
í takt við þann sem situr í næsta
sæti fyrir framan.
Þessar messur em vel sóttar
af útlendingum, líklega mæta
þama um þijú til fjögur hundruð
manns alla sunnudaga. Salurinn
er mjög látlaus og á sviðinu er
ekkert sem minnir á kirkju, það
þarf ekki, þetta liggur allt í loftinu
og í hjörtum okkar aðallega, held
ég-_
A sviðinu stendur presturinn, í
venjulegu jakkafötum, með há-
talarann sinn. Að baki honum sit-
ur konan hans við flygilinn og
nokkur ungmenni spila á fiðlur,
flautu, trommur og gítar. Fremst
á sviðinu standa þrjár ungar kon-
ur, nokkurs konar forsöngvarar.
Það er enginn kirkjukór, það þarf
ekki, við erum kórinn. Á stóm
tjaldi yfir sviðinu, birtast söng-
textarnir, hver á eftir öðmm. Og
það er mikið sungið, allir syngja
með, ekki raula, heldur af krafti
og með mikilli gleði og minnir mig
stundum á kóræfingarnar hjá Ro-
ari kvam og Passíukómum í gamla
daga.
I fyrrasumar tróðu hér upp tvö
íslensk ungmenni, Arinbjöm
Ámason, sem hér var í píanón-
ámi, og Pálína systir hans fiðlu-
leikari, sem kom í heimsókn. Mik-
ið var ég stolt af þeim. Ungt og
hæfileikaríkt fólk kemur hér fram
við hveija messu, flytur eitt til tvö
lög. Sonur prestsins tróð upp einn
sunnudaginn, ásamt tveimur vin-
um sínum. Annar vinurinn spilaði
á rafmagnsgítar, hinn á trommur,
en prestssonurinn á bassagítar og
söng hann jafnframt. Strákamir
fluttu tvö lög, í mínum eymm
hljómuðu þau eins og þyngsta
þungarokk og presturinn sagði
eftir flutninginn, þið hefðuð átt
að heyra lagið sem ég leyfði þeim
ekki að flytja.
Af hjartans elnlægni
í fyrstu fannst mér óttalega
erfitt að taka þátt í þessum mess-
um. Ég var vön að biðja bænimar
mínar í einrúmi og sitja settlega
í mínum bekk í kirkjunni og taka
prúð undir söng kirkjukórsins,
helst að hreyfa mig sem minnst,
því frá æsku, þar sem við bömin
vomm meira að segja verðlaunuð
með myndum, ef við sátum alveg
kjur undir barnamessunum í Akur-
eyrarkirkju, fannst mér það til-
heyra, eins og gamla fólkið fór í
kirkjufötin sín, að ég setti upp
messusvipinn. Mín freðna sál, frá
ísalandinu góða, fór hjá sér við
fyrstu messuna hjá þessum ágæta
söfnuði, þegar virðulegir fullorðnir
menn, mæður og ömmur, ungling-
ar, jafnvel strákar á töffaraaldrin-
um, sungu af hjartans einlægni,
lyftu höndum sínum móti Guði
allsheijar, báðu bænir sínar upp-
hátt, sameinuðust í bæn vegna
meðbróður eða systur sem þurfti
hjálpar með og styrk til að takast
á við byrðar hins daglega lífs.
Ég fylgdist með í laumi, mér
leið eins og asna, það var ekki
þetta fólk sem hagaði sér ein-
kennilega, það var ég sem var
innilokuð og þvinguð lítil sál, sem
þorði ekki að tjá tilfinningar mín-
ar, ekki einu sinni meðal þessa
fólks, sem tjáði sig svo óhrætt og
af slíkri einlægni. Þarna var fólk
á öllum aldri og erfitt að sjá að
einn aldursflokkur væri meira
áberandi en annar, unga fólkið,
með sjálfstæðan og fjölbreytilegan
fatasmekk, sumir strákarnir virt-
ust koma beint af hjólabrettunum
sínum, með bolinn utanyfir og
rassinn á buxunum niður við hné.
Fólk var afslappað og ánægt.
Presturinn, sem ljómaði af h'fs-
gleði og ótæmandi orku, byijar
samkomuna á að syngja og allir
fylgja með, fyrsti textinn er kom-
inn upp á tjaldið.
Ég er ekki eins freðin við messu
í dag, þótt ég verði líklega aldrei
eins fijáls og það fólk sem þama
kemur saman, það er alið upp við
aðra kirkjusiði. Kirkjan og trúin,
virðast vera ríkari og sterkari þætt-
ir í lífi þess, ekki bara á tyllidög-
um, heldur alla daga og presturinn
minnir ósjaldan á, að það er ekki
nóg að trúa á sunnudögum, trúin
á að endurspeglast í okkar daglega
lífi, í samskiptum okkar við annað
fólk. ■
VIÐ undirbúning brúðkaups
Halldóru í Bandaríkjunum
fyrir 24 árum. Efst t.v. stend-
ur Þórey, fyrir framan hana
er Kristín, þá er Halldóra í
miðjunni en hægra megin
við hana standa Vigdís og
Guðrún.
Á MYNDINNI má sjá þau
Halldór Björnsson og Þóreyju
Kristjánsdóttur við skirn
dætra sinna fimm við gömlu
Hallgrímskapelluna árið
1952. Rut er í fangi föður síns
en fyrir framan þau stendur
Kristín, þá heldur Vigdís á
Halldóru og Guðrún er í fangi
móður sinnar.
stofnuðu fimm íslenskar
systur heimili í Bandaríkjunum
ÞAÐ vakti óneitan-
lega athygli blaða-
manns að fá spurn-
ir af fimm íslensk-
um systrum sem
allar hafa búið
vestur í Bandaríkj-
unum um áratuga
skeið. Kristín, Vig-
dís, Halldóra, Guð-
rún og Rut eiga þar
allar eiginmenn,
böm og barnabörn
fjarri foreldrum
sínum, Halldóri
Sölva Björnssyni og
Þóreyju Kristjáns-
dóttur, og bróðurn-
um Kristjáni Agli
og fjölskyldu hans.
Það lá beint við að
hafa samband við
eina af systrunum,
Halldóru Capio
fasteignasala sem býr í Rockland
County, skammt norðan New
York, ásamt eiginmanni sínum,
Domanic, og tveimur dætrum,
Kristínu og Angelu.
eru giftar banda-
rískum mönnum.
Ætli megi því ekki
segja að við höfum
elt þá til Bandaríkj-
anna,“ segir hún og
hlær við. „Rut, sú
yngsta af okkur
systrum, er hins
vegar gift íslensk-
um manni, en sá
starfar sem tölv-
unarfræðingur í
Bandaríkjunum.“
Eiglnmenn að
vestan
Halldóra segir að
Kristín, sem er elst
þeirra systra, hafi
verið fyrst þeirra til
að flytjast búferlum
vestur um haf.
„Kristín kynntist
eiginmanni sínum, Roberti, fyrir
rúmum þijátíu árum þegar hún
vann á ráðningarskrifstofu í
Keflavík, en hann var hermaður
á bandarísku herstöðinni. Þau
TIL VINSTRI Halldóra Capio. Til hægri er mynd tekin sl.
sumar í Bandaríkjunum. Efst t.v. er Guðrún, með Jóhönnu
dóttur sína, þá Þórey, Kristín og Arna Kristjánsdóttir.
Neðst t.v.: Rut, Halldór og Gréta Kristjánsdóttir.
„Það má eiginlega segja að til-
viljun hafi ráðið því að við búum
allar í Bandaríkjunum," segir
Halldóra. „Aðalástæðan er nátt-
úrulega sú að við allar nema ein