Alþýðublaðið - 09.11.1933, Qupperneq 1
FIMTUDAGINN 9. NÖV. 1933.
XV. ARGANGUR. 11. TÖLUBLAÐ
Þeir, sem óska, geta fengið
ALDYÐDBLAÐIÐ
i nokkra daga til reynslu
með þvi að snúa sér til af-
greiðslunnar Sfml 4000.
ÐAGBLAÐIÐ kemur út allu irka daga kl. 3 —4 síðdegis. Áskriftagjald kr. 2,00 á mánuði — kr. 5,00 íyrir 3 mánuði, ef greitt er fyrirfram. I lausasölu kostar blaölð 10 aura. VIKUBi.AÐlÐ
kemur út á hverjum miðvikudegl. Það kostar aðeins kr. 5,00 á ári. 1 þvi birtast allar helstu greinar, er birtast í dagblaðinu, fréttir og vikuyfirlit. RITSTJÓRN OG AFGREIÐSLA Alþýöu-
blaösins er við Hverfisgötu nr. 8—10. SÍMAR:4000: afgreiðsla og auglýsingar, 4901: ritstjúrn (Innlendar fréttir), 4902: ritstjúri, 4903: Vilhjálmur S. Vilhjálmsson, blaðamaður (hcima)
Magnús Ásgeirsson, blaðamaður, Framnesvegi 13, 4904: F. R. Valdemarsson, ritstjóii, (heima), 2937: Siguiður Jóhannesson, afgreiðslu- og auglýsingastjóri (heima), 4905: prentsmiðjan.
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON
Ð OG 'VIKUBLAÐ
ÚTGEjF ANDI:
ALÞÝÐUFLÓKKjURINN
Ástandið
í borg
Jóns Þorlákssonar
„Boðlegir mannabústaðir
eru ekki tii i bænam
handa nærri öilu þvi fólki,
sem nú dvelur par, hvað
þá fieiri. En hins vegar
svo hnndtuðum skíftir af
atvlnnulausum beimilis-
feðrum4*.
Jón Þorláksson, borgar-
sijóri í Morgunbiaðinu i gær.
NÝ BYLTING A
CUBA
Normandie í nnoigun. FO. Svo
viröist siem óeiröiraar á Ouba fa:ri
vaxandi, og er jafnvel búist viö
að önnur stjórnarbylting s.é í að-
sigi. Götubardagar áttu sér stað
í g.æ?r í Ouba, og það er sagt að
nokkuð af setuliðinu hafi gengið
i liö með u p preistarmönnum.
IÞYFI wm STA
Myndin .er af nokkrum stórhýsum þýzku verklýðsfélaganna, sem
nazistar hafa stolið. Efst til vinstri: Kaupféiag verkamann,a í
Ber'lín; efst til hægri: hús vierkalýðsfélagalnna. í Engeliufer. í
miðju: hús jafnaðarm.ann.ablaðsi ns „Vorwartis“ í Berlín. Neðst til
vinstri: verkaimaniniaibajnikinln í Eerlín og neðst til hægri: hús
nfálmiðnaðarverkamanna í Berlín,
STÖRSIGUR ALÞÝÐUFLOKKSINS
fi bælarst|érnarkosBftingu í Skotlanf
BREZKA IHALDIB
STORTAPAR
AIpýðoíIofekBFinn vinnnr 10.000
atbvæði i eino blðrdæmi
London í gærkveldi. FO.
Við aukakosningar sem fram
föru í gær í Skipton kjördæmi
i Englandi, sigraði frambjóðahdi
íhaldisflokksms, D. W. Richard, og
hlaut 18136 atkvæði, >eða 3 979
atkvæða meirihhita. Við síðustu
kosningar hafði frambjóðalndi í-
haldsflokksins í þessu kjördæmi
14 960 atkvæða meirihluta. Þctiö er
frainbjódcmdi Veríamvctnnaflokks-
in/s, J. P. Daui% sem m,est hefir.
unnib á sfiðan, og hiaut hajm nú
rítmfegcé 14000 atkuœbi, o-g fram-
bjóðaudi Frjál'slynda flokksins
rúmlega 9 000. Kommúnistar
höfðu einnig ma'njn í kjlcfni í kjör-
dæmi þ>essu, en hann hlaut svo
lítið fyl-gi, að eíns 704 atkv., hann
tapaði tryggingarfé því, sem
frambjóðendur ver'ða að setja1 að
enskum lögum um leið og þ>edr
bjóða sig fram .
i Londom í g:ær. FÚ. Bæjarstjóm-
arkosningar fóra fr;am í Skotlatic"
í gær. Vierkamannaflokku.rim
vann á víðast hvar. 1 Glaisgow
vann fliokkurinn 8 sæti o.g náði
aligerðum meiri hluta í bæjar-
stjórninni. f Aberdeen vann hann
3 sætj, 1 í Duudee oig 4 í Gree-
nock.
Glasgow í miorgun. UP. FB.
Úrslit bæjarstjórnarkosningaínn.a
urðu þau, að verkalýðsflokkurinn
vann 54 sæti, en tapaði 4, borg-
araflokkarnir mistu 17 sæti, eu
litlar bneytingar hjá öðrum flokk-
um, Vierkalýðsflokkurinn hlaut
alfs 98 085 atkvæði, boigaraíioikk-
arnir 75 357. — All's voru greidd
310 898 atkvæði.
Bókabrennur í vændnm
á Malta ?
Einkaskeyti frá fréttaritara'
Alpýðublaðsins í London.
London í morgun.
Landsstjórnin á Malta hefir sett
sex 'socialista í fa'ngel'si til að af-
plána fjársektir, sem dómstóllinn
á Malta hafði dærnt þá' í fýrir að
hafa „upprieisnarbókmientir“ í
vörzlum sínum. Meðal þessara
rita voru bækur eftir Bernard
Shaw, Passfield lávarð og aðra
þekta höfunda, sem leyfðir eru og
lesnir í Bretlandi. MacBride.
AFNAM BANNSINS
BANDARlKJUNUM
Einka-skeyti frá IréttaritarA
Alþýðublaðsins í London.
London í morgun.
Amer'íka hefir farið að dæimi
íslands og afnumið baminlögin.
SíðU'Stu tölur sýna að í mior-
mónaríkinu Utah hefir yfirgnæf-
andi meiri hluti greitt atkvæði
með afnámi bannlagainna, Hafa
þá þrjátíu og sex ríki greitt at-
kvæði með innflutniingi áfeingra
drykkja, en til breytinga á stjórn
arskrá Bandarikjanna þarf meiri
hluta þjóðariatkvæðiis í þrjátiu og
sex rikjuni af fjörutíu og átta.
Bannið verður að fullu nurnið
úr lögum þann 5. dez. í ár, þegar
þjng hinna eiinstöku ríkja hafa
staðfiest þ j ó’ð a r a t k væ ð agr eiðslun a.
Ekki ler búist við því að afnám;
bannlagar.inia nægi til þess að
binda enda á glæpaöldina í
Bandaríkjunum, >og er það ætlun
manna að smyg!;anarnir muni
halda áfrarn srnygli á áfengum
drykkjum vegua þess. að búist er
við að svo hátt verð muni verða
set't á lögleyfða áfenga drykki
vegna hárra innflutningstolia, að
hagnaðarvon verði áf smygli eftir
sem áður. MacBride.
Normandie í morgun. FÚ. Ge-
orge Lansbury hefir aftur verið
kjörinn formaður Verkamanma-
flokksins á þingi.
HermáSa-njósnir í Finnlandi
Hver er Maria Lonise og fyrlr hvern starfar hún?
M arie- Louis e“.
Spennandi njósnarsaga.
Fyrir nokkru s'maði fréttaritaíri
Aiþýðublaðsins í London um a'ó
upp hefði komá'St u.m njósnara-
‘samlsæiri í Fimilándi og að margir
hefðu verið teknir höndum, þar á
mieðal fcona mokkur.
Erlend biöð, sem komu himga'ð
með siðuistu skipum, birta mikið
um þetta mál.
Talið er, að hér hafi vetóð um>
aliþjóða njósnaraflokk .að ræða.
Finska Jögreglan komst fyrst
á snoðir tmi starfsemi hans 1.
októbier, því þá hvarf finskur
undirforingi á einkenniiegan hátt.
Sunnudaginn 1. október komi
undirforinginn, sem heitir V. A.
Pentekainen, í bíl til smábæjar
við rúsisnésku landamærim. Hainn
vakti nokkra athygli me'ð hinni
1--;-----------------------
BYLTING
VFtRVOFANDI
A SPANI?
Madrid, 9. nóv. UP.-FB.
Ríkisstjórnin hefir komist að á-
fiormi ti.l þess að koma af stað
byltingu áðivr en þingkosningarn-
ar fara fram (19. nóv.). Talið
er, að þeir, sem eru hér að verki,
hafi reynt að ala á óánægju her-
rnanna yfir lágu kaupi og reynt
að fá þá í lið mieð sér. Ríkis-
stjórnin hefir fyrirskipað víðtæk-
ar ráðstafanir til þiess a'ð koma i
veg fyrir áfonn þau, er hér er
um að ræða .
Normandiie í miorgun. FÚ.
All alvarlegár róstur gerðust í
Macleira-héraðinu á Spáni í gær,
í sambandi við kosningafundi.
óvenjulegu framkomu sinni. Hanjn
bar Ijósmyndavél, og á bakinu
hafði hann stóran poka. Auk
þessa var hann vopnaðuir og í
einkennisklæðum.
Næsta rnorgun fundu bæmdur
bílinn hans manniausan á þjóð-
brautinni, io.g í hioinlum famst mikið
af skotvopnum, kort, ljósmyndir
og teiknángar; Eftir öllu að dæma
hafði Pentekáineai farið fótgaing-
andi yfiT landamærim og inm i
Rúsisland.
Æfintýramaður
Þessi skoðun hefir verið stað-
fest af fregnum frá Rússlandi.
því þaöan kom sú filkynning, að
Pentekainen hafði verið tekiinn
fastur í Leningrad. Þó-er þessi
fregn töluvert ósannimdaleg, þa.r
sem það er víst, að undirforing-
inn hafði meðferðis mjög verð-
mikla muni.
Undir eins og hlöðki fengu að
vita um þetta, vaír rahnsókn haifin.
Va(r byrjað á því að grafast fyrir
um það, hver Pentekainen væri
í raun og veru. Kom þá í ljós,
að hann hafði byrjáð sem skó-
'burs'tari í Helsingfors. 1 borgara-
styrjöldinni 1918 barðist hawn
eins og .hetja með verkalýðnum.
Þegar verkamenn voru kúgaðir
í kné, hvarf hann og vainjn lengi
að landbúnaði, ,en brátt komst
hann inm í herinn og vann sig
fljótlega upp og var að síðustu
gerður að kvikmyndatökumanni
hersins. Hann ,var oft næturvörð-
(ur í aðalstöðvum herforingjaráðs-
ins, og er tali'ð, að hann hafi: þá
notað tækifærið og ljösmynda'ð
öll leyniskjöl .herfioringjaráðsáns.
Rannsófcnin hefir laitít í ljós, að
Pentekáinen hefir alt af ummað aö
því maifci, ,að ná leyniskjöiunum,
og hefir þannig í um 15 ár veriö
þegjandi hatursmaður þeirra, er
kæfðu finsku alþýðuiuppreisnina í
blóði árið 1918.
Hver er Marle Louise?
Samkvæmt opinberri tiikynn-
inigu hafa að minsta kosti þi'ír
útiendingar verið teknir hcndum
í sambandi viið þetta mál. Tveir
þeirra eru ameriskir ríkisborgar-
ar og einn hefir vegabréf frá
Kanada. Ameríkumisranimi.r eru A.
V, Jaob::n, sk Vakennad cg kon i
hans. Jacobsen hiefir stundáð nám
við hásikólann í Helsi'ngfors, og
með þieirri aðstöðu sinm hefir
hann aflað sér fjölda vina hman
hersins.
Þegar þessi hjón voru tekin
höndum, fanst miki'ð af ljósmynd-
um af leyniskjöluim hjá þoim.
Frh. á 4. sí'ðu.