Morgunblaðið - 16.06.1996, Blaðsíða 4
4 D 'SUNhílJDAGUR 16. JUNI 1996
MORGUNBLAÐIÐ
SUMARFRÍ Á ÍSLANDI
Með kajak í
farangrinum
KAJAKRÓÐUR er nokkuð sem
sífellt fleiri stunda hér á landi
yfir sumarið. Úti á landsbyggð-
inni er víða að finna aðila sem
bjóða ferðafólki upp á kajakróður
þar sem kennsla í grundvallar-
atriðum íþróttarinnar er innifalin.
Meðal þeirra sem kynnst hafa
kajakróðri erlendis og hafa í kjöl-
farið farið að kynna íþróttina fyr-
ir íslendingum er Björn Guð-
mundur Markusson. Hann keypti
í fyrra sex kajaka frá Bandaríkj-
unum, bæði eins og tveggja
manna. Kajakana er hægt að
bijóta saman og taka með sér
hvert á land sem er.
Björn Guðmundur hefur starf-
að sem leiðsögumaður frá árinu
1983. Síðasta sumar starfaði
hann sem skipstjóri á hjólabát við
Vík í Mýrdal og þar notaði hann
tækifærið til þess að kenna fólki
kajakróður. Aðstæður til kajak-
róðra eru erfiðar við Vík í Mýr-
dal, en nemendurnir stóðu sig
með mikilli prýði. Hann notaði
kajakana líka uppi við Heiðarvatn
og í ám í nágrenni Víkur.
„Ég legg mikla áherslu á ör-
yggið. Uti í Bandaríkjunum
kynnti ég mér sérstaklega hvern-
ig viðvaningar eru líklegir til að
bregðast við þeim aðstæðum sem
geta komið upp. Ég fer með fólki
yfir nokkrar grundvallarreglur og
svo eru bátarnir mjög stöðugir
þannig að það er engin ástæða
til hræðslu þó fólk sé óvant.“
Björn Guðmundur er með að-
stöðu fyrir kajakana sína við
Ægisgarð í sumar, hjá siglinga-
klúbbnum Brokey. „Þeir hafa gef-
ið mér vilyrði fyrir því að nota
flotbryggju sem þeir eru með og
þarna er líka inniaðstaða þar sem
ég get sýnt fólki skyggnur."
Ekkl bára sumaríþrótt
Að sögn Björns Guðmundar er
langt frá þvi að kajakróður sé ein-
göngu sumaríþrótt. „Ég er með
það góðan útbúnað _að fólk er vel
varið gegn veðrum og vindi. í vet-
BJÖRN Guðmundur.....segir
mikilvægt að leggja áherslu á
öryggi í kajakróðri.
ÞAÐ er víða hægt að fara í kajak-
róður. Hér er hópur við Þing-
valiavatn fyrr í sumar.
ur var ég til dæmis með bátana á
Mývatni og við Arnarstapa auk
þess að fara vikuferð upp Mýrar
frá Borgarnesi."
Það er auðvelt að ferðast með
kajakana og Björn Guðmundur á
von á því að fara með þá víðar í
sumar, til dæmis á Þingvallavatn,
en þangað hefur hann farið áður.
„Ég er enn að móta þessa starf-
semi og er með ýmsar hugmyndir
seih ég á eftir að þróa áfram. Ég
hef til dæmis mikinn áhuga á að
gera fötluðu fólki kleift að prófa
kajakróður. Það getur gengið upp
í tveggja manna bátunum þar sem
annar aðilinn er kapteinn, en hinn
stýrir áralaginu. Aðstæður hér á
Reykjavíkursvæðinu er mjög góð-
ar til þess því aðgengið að bátun-
um er auðveldara en víðast annars
staðar.“ ■
RÓIÐ á Þingvallavatni. Morgunblaðið/Þorkell
Leiðsögn um slóðir
Laxdælu
GUÐRÚN Ósvífursdóttir var
sterk kona, sem Iét sér ekki
allt fyrir brjósti brenna. Tæp-
ast hefur hana þó órað fyrir
að líf hennar yrði til þess að
bóndakona í Dölunum settist
á skólabekk og yrði sér út um
leiðsögumannsréttindi, svo
hún gæti fylgt ferðamanna-
hópum um slóðir Guðrúnar.
Birna Lárusdóttir á Efri-
Brunná í Saurbæ ólst upp við
Njálu í Rangárþinginu. Þegar
hún fann mannsefnið og flutt-
ist í Saurbæ kvaddi hún Njál,
Bergþóru, Gunnar, Skarphéð-
in og allt það fólk og sökkti
sér niður í Laxdælu í staðinn,
enda mikil áhugakona um
sögu og alls konar grúsk. „Laxdæla er
eina íslendingasagan sem hægt er að
kalla kvennasögu, þó hún sé rituð af körl-
um. Guðrún Ósvífursdóttir er aðalhetjan,
þrátt fyrir að hún sé aðeins í þriðjungi
sögunnar, en að auki eru margar áhuga-
verðar kvenpersónur í sögunni."
Á Efri-Brunná er rekið kúabú og þar
er reyndar líka boðið upp á gistingu á
vegum Ferðaþjónustu bænda. „Þegar ég,
Iíkt og svo margir aðrir bændur, fór að
svipast um eftir nýrri atvinnugrein sem
búbót þá fannst mér gráupp-
Iagt að læra svæðaleiðsögn í
Fjölbrautaskólanum á Akra-
nesi,“ segir Birna. „Því námi
lauk ég vorið 1993 og frá þeim
tíma hafa skipulagðar ferðir
smám saman aukist, aðallega
um sögusvið Laxdælu. Þessar
ferðir hafa ef til vill ekki
reynst mikill búhnykkur, en
þær veita mér mikla ánægju."
í fótspor söguhetja
í Dölunum er rekið myndar-
legt Edduhótel á Laugum og
þar er miðstöð ferðamála
svæðisins. Það er vel við hæfi,
því þar er talið að Guðrún
Osvífursdóttir hafi fæðst og
þar bjó hún með öðrum og þriðja eigin-
manni sínum, Þórði og BoIIa. „Þeir sem
leita til mín um leiðsögn eru aðallega ís-
lenskir ferðamenn," segir Birna. „Sumir
þeirra eru mjög vel að sér í Laxdælu og
líka Sturlungu. Þetta fólk vill helst ganga
rólega um og njóta þt*ss að feta í fótspor
söguhetjanna. I báðum sögunum er lands-
lag tíundað nákvæmlega og nefnd ýmis
örnefni. Þessi örnefni eru mörg þekkt enn
þann dag í dag. Ég get bent ferðafólki á
þann stað sem vísað er til í Sturlungu
BIRNA Lárusdóttir,
leiðsögumaður.
GUÐRÚN Ósvífursdóttur hefur án efa búið myndarbúi á Laugum, en varla hefur
húsakosturinn þó verið jafn glæsilegur og nú er á jörðinni, en þar er rekið Edduhótel.
þegar segir: „Þar riðu þeir upp með Rán-
árvöllum“ og þetta heillar útlendinga al-
veg sérstaklega."
Ungllngarnlr fróðlr
Gönguför með Birnu tekur yfirleitt
rúma klukkustund. „Auðvitað getur fólk
pantað alls konar ferðir og ef farið er
yfir allt sögusvið Laxdælu þá tekur það
lengri tíma. Ég fór til dæmis með 50 ungl-
inga úr 9. bekk Snælandsskóla í slíka ferð
í vor. Þeim fannst mikið til koma þegar
þau voru fyrir neðan brekkuna þar sem
Melkorka, írska konungsdóttirin sem var
ambátt hér á landi, kenndi syni sínum
móðurmál sitt. Það er mjög gaman þegar
skólastjórar vilja kynna nemendum náms-
efnið á þennan hátt og krakkarnir kunnu
söguna ótrúlega vel.“
Birna fer með hópa í ferðir á hveijum
laugardegi í júlí, en utan þess tíma getur
fólk pantað ferðir eftir eigin höfði, hvort
sem það eru gönguferðir eða bílferðir.
Þar getur Birna lagt til bílinn, eða þá hún
skellir sér í bíl ferðafólksins. „Þetta hérað
lætur ef til vill ekki mikið yfir sér þegar
ekið er í gegn, en það leynir svo sannar-
lega á sér. Sagan er á hveiju strái.“
Birna segir óþarfi fyrir ferðafólk að
veigra sér við göngunni. „Ég er nú ekki
mikill göngugarpur sjálf. Eitt sinn stóð
ég við Edduhótelið og lýsti komandi
gönguferð fyrir hópi fólks. Lítil stúlka
fylgdist grannt með og hún hitti naglann
á höfuðið þegar hún kallaði til ömmu sinn-
ar. „ Amma, amma, þú getur alveg farið
eins og þessi kona!“ Það var líka alveg
rétt hjá henni og amman fór með í ferð-
ina. Þetta er rölt sem ætti ekki að vera
neinum ofviða.“ gj