Morgunblaðið - 20.06.1996, Blaðsíða 1

80 SÍÐUR B/C/D
137. TBL. 84. ÁRG. FIMMTUDAGUR 20. JÚNÍ1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Handtökur „ögrun“ til
að spilla kosninarum
Reuter. ^
Tveir aðstoðarmenn Jeltsíns
handteknir í Moskvu
RÚSSNESKA sjónvarpsstöðin NTV
greindi frá því í gærkvöldi að tveir
af helstu starfsmönnum kosninga-
baráttu Borísar Jeltsíns, forseta
Rússlands hefðu verið handteknir í
gær. Var haft eftir heimildum á
skrifstofu Jeltsíns að mennirnir
hefðu verið handteknir að fyrirskip-
an þeirra Míkhaíls Barsukovs, yfir-
manns rússnesku öryggisþjón-
ustunnar og Alexanders Korz-
hakovs, yfirmanns lífvarðasveita
forsetans.
Sagði sjónvarpsstöðin handtök-
urnar vera „ögrun“ og að yfirmenn
valdamikilla ráðuneyta vildu eyði-
leggja lýðræðið og spilla forseta-
kosningunum. Engin ástæða var
gefin fyrir handtökunum né heldur
hvort að mennirnir væru enn í haldi.
Seint í gærkvöldi hafði NTV eftir
Alexander Lebed, nýskipuðum yfir-
manni rússneska öryggisráðsins, að
hann væri að kanna málið og myndi
ekki líða að reynt yrði að hafa af-
skipti af kosningunum.
Kosið 3. júlí
Gennadí Zjúganov, leiðtogi rúss-
neskra kommúnista, og Jeltsín féllust
í gær á að önnur umferð forsetakosn-
inganna yrði haldin miðvikudaginn
3. júlí. Þar mun slagurinn standa
milli Zjúganovs, sem fékk 31,96 af
hundraði atkvæða, og Jeltsíns, sem
fékk 35,06 af hundraði atkvæða.
Zjúganov kvaðst í samtali við út-
varpsstöðina Ekkó Moskví vænta
þess að rússneska þingið, þar sem
kommúnistar hafa flest sæti, sam-
þykkti tillögu Jeltsíns um að gera
3. júlí að frídegi, en það er forsendan
fyrir því að halda megi kosningarnar
í miðri viku. Víktor Tsjernomyrdín
forsætisráðherra undirritaði í gær
tilskipun þess efnis að 3. júlí yrði
frídagur.
Talið er að það muni hjálpa Jeltsín
að halda kosningamar í miðri viku
því að þá sé líklegra að þeir stuðn-
ingsmenn Jeltsíns, sem verja helgum
í sumarbústaðnum, neyti atkvæðis-
réttar síns.
Jeltsín virðist vera að tryggja sér
stuðning þeirra frambjóðenda, sem
lutu í lægra haldi í fýrri umferð rúss-
nesku forsetakosninganna. Augn-
læknirinn Svjatoslav fjodorov, sem
fékk 0,93 af hundraði atkvæða í
kosningunum, lýsti í gær yfir stuðn-
ingi við Jeltsín og Georgí Satarov,
aðstoðarmaður forsetans, sagði að
ekki mætti útiloka að samkomulag
næðist við umbótasinnann Grígorí
Javlínskí, sem var í fjórða sæti með
7,41 af hundraði atkvæða.
Jeltsín hefur þegar fengið stuðning
Alexanders Lebeds, sem varð í þriðja
sæti í kosningunum með 14,7 af
hundraði atkvæða.
Lebed hélt í gær óvæntan fund
með rússneska herráðinu til að ræða
breytingar í röðum helstu yfirmanna
hersins. Fréttastofan RIA sagði að
hópur herforingja, sem settust í helg-
an stein í valdatíð Pavels Gratsjevs,
sem var á þriðjudag vikið úr emb-
ætti varnarmálaráðherra, hefði setið
fundinn. Rússneskir Qölmiðlar leiddu
í gær getum að því að einn þeirra
myndi taka sæti Gratsjevs.
Lebed hélt því fram á þriðjudag
að fimm herforingjar, sem hann nafn-
greindi, hefðu þrýst á Gratsjov um
að setja herinn í viðbragðsstöðu til
að varnarmálaráðherrann yrði ekki
rekinn.
Lebed kvaðst sjálfur hafa komið
í veg fyrir að þetta gerðist, en vildi
síðar ekki ganga svo langt að segja
að valdarán hefði verið í uppsigl-
ingu. Varnarmálaráðuneytið neitaði
í gær að herinn hefði ætlað að beita
brögðum til að hnekkja ákvörðun
Jeltsíns.
■ Rekur Lebed sig/22
Sækist
eftir end-
urkjöri
Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
BOUTROS Boutros-Ghali
hefur ákveðið að sækjast eft-
ir öðru fimm ára tímabili sem
framkvæmdastjóri Samein-
uðu þjóðanna, að sögn tals-
manns SÞ.
„Framkvæmdastjórinn er
búinn að taka ákvörðun.
Hann mun sækjast eftir öðru
fimm ára tímabili,“ sagði
talsmaðurinn Ahmad Fawsi.
„Hann hefur verið eindregið
hvattur til þess á ferðalögum
sínum.“
Fawsi sagði stuðninginn
m.a. koma frá ríkjum er ættu
fastafulltrúa í Öryggisráðinu
en tilgreindi ekki um hvaða
ríki væri að ræða.
Boutros-Ghali verður 74
ára í nóvember. Hann lýsti
því yfir er hann var kjörinn
framkvæmdastjóri á sínum
tíma að hann myndi einungis
gegna starfinu í fimm ár.
Netanyahu tekur við í Israel
Hebron fyrsti
prófsteinninn
Jerúsalem. Reuter.
BENJAMIN Netanyahu tók til starfa
sem forsætisráðherra ísraels í gær
og hét því að vinna að friði við ná-
granna Israela. Ráðamenn meðal
araba segja hins vegar, að hugmynd-
ir hans um lausn deilumálanna gefi
ekki góðar vonir um framhaldið.
Netanyahu, sem er 46 ára gamall
og yngsti leiðtogi Israelsríkis frá
upphafi, ávarpaði Shimon Peres,
fyrrverandi forsætisráðherra, við
embættistökuna og sagði, að þótt
þá greindi á, jafnvel verulega, ælu
þeir báðir þá von í brjósti, að ísrael-
Ciller ræðir
við Erbakan
TANSU Ciller, fyrrum forsætisráð-
herra Tyrklands og leiðtogi Sann-
leiksstígsins, mun i dag eiga fund
með Necmettin Erbakan, leiðtoga
Velferðarflokksins, flokks heittrú-
armanna, þar sem möguleikar á
myndun stjómar flokkanna verða rei-
faðir.
Velferðarflokkurinn kom í gær í
veg fyrir að sett yrði á laggimar sér-
stök þingnefnd til að rannsaka ásak-
anir á hendur Ciller um spillingu.
Greidd vom atkvæði um tillögu þess
efnis í leynilegri atkvæðagreiðslu og
greiddu 264 þingmenn atkvæði gegn
tillögunni en 246 studdu hana.
Skiptar skoðanir eru um samstarf
við Velferðarflokkinn innan Sann-
leiksstígsins og hafa tveir þingmenn
flokksins sagt af sér ímótmælaskyni
í þessari viku.
ar gætu heilsað 21. öldinni í friði og
sátt við nágranna sína. Peres svaraði
og óskaði Netanyahu góðs gengis í
starfi. Sagði hann, að sigrar hans
yrðu sigrar allrar þjóðarinnar en
„mistökin mætti hann eiga einn“.
Vöktu þessi ummæli nokkra kátínu
og Netanyahu, sem þykir ekki mjög
brosmildur, hló hjartanlega.
Ákall Arafats
Ráðamenn í arabaríkjunum hafa
áhyggjur af, að Netanyahu og Likud-
flokkurinn muni ekki standa við
samninga fyrrverandi stjórnar og
hefja aftur nýbyggðir gyðinga á
hernumdu svæðunum. Yasser Ara-
fat, forseti paiestínsku sjálfstjórn-
arsvæðanna, hvatti til þess í Kína í
gæ_r, að þjóðir heims knýðu á um,
að ísraelar stæðu við gerða samninga
en fyrsti prófsteinninn á það verður
ákvörðun stjórnarinnar um borgina
Hebron á Vesturbakkanum.
Samkvæmt samningum er komið
að því að flytja ísraelska herliðið frá
borginni en þar búa 100.000 Palest-
ínumenn og 400 gyðingar.
Gagnrýndi leiðtogafund
David Levy, utanríkisráðherra
nýju stjórnarinnar, sagði í gær, að
taka yrði af skarið í þessu máli á
næstu dögum en Netanyahu er vænt-
anlegur í opinbera heimsókn til
Bandaríkjanna 8. júlí nk.
Levy sagði einnig, að væntanlegur
leiðtogafundur arabaríkjanna í Kaíró
á laugardag hefði nú þegar orðið til
að auka á spennuna í Miðausturlönd-
um og skoraði á arabaríkin að vinna
að friði með ísrael.
Lausn á kúariðu-
deilu í sjónmáli
Tékkar
áfram á
*
kostnað Itala
TÉKKAR höfðu ríka ástæðu til
að fagna í gær eftir jafntefli við
Rússa, 3:3, í lokaumferð riðla-
keppninnar á Evrópumóti lands-
liða í Englandi og komust þar
með áfram í 8-liða úrslit keppn-
innar, en ítalir eru úr leik eftir
markalaust jafntefli við Þjóð-
verja. I átta liða úrslitum leika
Frakkland og Holland, Þýskaland
og Króatía, Spánn og England og
Tékkland og Portúgal.
■ Nánar/B4
FASTANEFND dýralækna Evrópu-
sambandsins samþykkti í gær sam-
hljóða tillögur bresku stjórnarinnar
um hvernig útrýma eigi kúariðu.
Nefndin sat á fundi í allan gær-
dag og sagði franskur embættismað-
ur að samkomulag hefði náðst í kjöl-
far þess að Bretar samþykktu mála-
rniðlun varðandi slátrun nautgripa.
Samþykkt dýralæknanna eykur
líkurnar á að hægt verði að finna
lausn á kúariðudeilunni á leiðtoga-
fundi Evrópusambandsríkjanna í
Flórens um helgina. Kynnti fram-
kvæmdastjórn ESB í gær tillögur
að því hvernig megi afnema útflutn-
ingsbannið á breskar nautgripaaf-
urðir í áföngum og verða þær rædd-
ar á fundinum.
John Major, forsætisráðherra
Bretlands, sagðist í gærkvöldi, í
samtali við þýska sjónvarpsstöð,
vera vongóður um að deilan myndi
leysast um helgina.
■ Annar fundur/21