Morgunblaðið - 21.06.1996, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 21. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FORSETAKOSNIIMGAR ’96
Guðrún Agnarsdóttir á framboðsfundi hjá Eimskipafélaginu
Forseti karla,
kvenna og barna
Morgunblaðið/Kristinn
GUÐRÚN Agnarsdóttir og Helgi Valdimarsson, eiginmaður henn-
ar, hittu starfsfólk Eimskips í Hafnarstræti í hádeginu í gær.
„AÐ SJÁLFSÖGÐU yrði ég forseti
allra landsmanna, karla, kvenna og
barna. Ég myndi ekki bjóða mig
fram til forseta íslands nema ég
treysti mér til að verða dyggur
málsvari allra í landinu," sagði Guð-
rún Agnarsdóttir, forsetaframbjóð-
andi, á framboðsfundi hjá Eimskipa-
félaginu í hádeg-
inu í gær. Guðrún
hélt stutt ávarp í
upphafi fundarins
og kom fram í því
að hún hefði verið
til sjós á Gullfossi
tvö sumur á ungl-
ingsárunum. Hún
sagðist hafa verið
eina súkkulaðipían í flotanum því
hún hefði selt súkkulaði og ilmvötn
í lítilli búð í skipinu.
Eftir ávarp Guðrúnar vildi einn
starfsmannanna koma því á fram-
færi, að honum fyndist hún hafa
staðið sig afskaplega vel í kosninga-
baráttunni. I framhaldi af spumingu
um hvort Guðrún yrði jafnt forseti
karla og kvenna vék hún talinu að
lífskjörum í landinu. „Mér þykir sú
þróun mjög hættuleg að fólk geti
ekki séð fyrir sér af launum fyrir
fulla vinnu og þurfi í vaxandi mæli
að leita til félagsmálastofnunar eins
og ég hef séð hér á Reykjavíkur-
svæðinu og víðar,“ sagði hún og tók
fram að forsetinn gæti lagt sitt lóð
á vogarskálarnar í umræðum um
viðunandi lífskjör.
Guðrún lagði áherslu á að hver
og einn gæti haldið reisn og notið
sín. „Ég skoðaði
dvalarstaðinn
Vonarland á veg-
um svæðisstjórn-
ar fatlaðra á ferð
um Austurland
fyrir 12 árum.
Stefnan var sú að
safna þyrfti sam-
an fólki með
skerta starfsgetu vegna andlegrar
eða líkamlegrar fötlunar og skýla
frá samfélaginu á þessum tíma.
En þegar við Helgi komum þarna
aftur um daginn höfðu hugmynd-
irnar breyst svo mikið að þarna var
ekki lengur dvalarstaður heldur
vinnustaður verulega fatlaðs fólks.
Fólkið var stolt yfir vinnu sinni,
hafði sjálfsvirðingu og reisn, og
hélt aftur út í samfélagið heim til
sín að loknum vinnudegi," nefndi
hún sem dæmi í því sambandi.
Guðrún var spurð að því hvort
sú staðreynd að Guðrún Péturs-
dóttir hefði dregið sig í hlé myndi
hafa áhrif á hennar eigin kosninga-
baráttu. Hún lagði áherslu á að
eftirsjá væri að Guðrúnu. Brott-
hvarf hennar myndi hafa áhrif á
alla kosningabaráttuna enda hefði
Guðrún Pétursdóttir haft margt til
málanna að leggja.
„Ég er í uppsveiflu“
Einn starfsmanna sagðist vita
til að margir ætluðu að kjósa Pétur
fremur en Guðrúnu til að koma í
veg fyrir að Ólafur kæmist að.
Guðrún sagðist í því sambandi
leggja mikla áherslu á að fólk kysi
í samræmi við sannfæringu sína.
„Ég er í uppsveiflu, þeir sem vilja
sjá í iljarnar á mér styðja mig,“
bætti hún við og tók fram að upp-
sveiflan væri rétt að byija.
Helgi Valdimarsson, eiginmað-
ur Guðrúnar, var með henni á
fundinum. Hann minnti á að ef
Guðrún yrði kjörin yrði karlmaður
í fyrsta sinn bakhjarl forseta á
Bessastöðum. Eins og fleiri væri
hann alinn upp við að bakhjarl
karls í ábyrgðarmiklu starfi væri
traust og sterk kona. „En ég vil
gjarnan takast á við að reyna að
verða sterkur og traustur karlmað-
ur á bakvið konu í mjög kröfu-
hörðu hlutverki svo að hún nái
árangri. Framtíðin felst í því að
ekki sé kynbundið hver er bak-
hjarlinn heldur ákvarðist það fyrst
og fremst af því hver lendir í
því, einhverra hluta vegna, að
fara í mjög kröfuhart hlutverk,“
sagði Helgi og fékk mikið lof
starfsmannanna í salnum fyrir orð
sín.
Nýir kjör-
seðlar verða
prentaðir
ÁKVEÐIÐ hefur verið að prenta nýja
kjörseðla vegna forsetakosninganna
eftir að ósk barst um það frá umboðs-
manni Guðrúnar Pétursdóttur á fundi
í dómsmálaráðuneytinu í gærmorgun
að nafn hennar yrði tekið af kjörseðl-
unum. Að sögn Ólafs W. Stefánsson-
ar, skrifstofustjóra í dómsmálaráðu-
neytinu, samþykktu umboðsmenn
frambjóðendanna fjögurra til embætt-
is forseta íslands sjónarmið umboðs-
manns Guðrúnar Pétursdóttur. Búið
er að dreifa kjörseðlum með nöfnum
fimm frambjóðenda til kjörstjóma á
landsbyggðinni en þeir verða aft-
urkallaðir og þeim eytt.
Ólafur sagði í samtali við Morg-
unblaðið að á fundinum með umboðs-
mönnum frambjóðendanna í gær
hefði verið fjallað utankjörfundarat-
kvæðagreiðslur og kom fram viiji til
þess að því yrði komið á framfæri,
og þá sérstaklega erlendis, að fólk
hefði rétt til þess að greiða atkvæði
á nýjan leik ef því væri að skipta.
Sagði Ólafur að athygli sendiráða
Islands og ræðismanna yrði vakinn
á þessu.
„Síðan verður það auðvitað að
ráðast hvernig að öðru leyti verður
hægt að kynna það af hálfu þeirra
aðila erlendis," sagði hann.
Ólafur sagði að engin önnur álita-
mál hefðu komið upp á fundinum
með umboðsmönnum frambjóðend-
anna, í kjölfar þess að Guðrún Pét-
ursdóttir dró framboð sitt til baka.
Astþór Magnússon á vinnustaðafundi
Morgunblaðið/Þorkell
ÁSTÞÓR Magnússon með starfsmönnum Áhaldahúss Kópavogs.
Ungt fólk
og forsetinn
FÉLAG framhaldsskólanema
og Hitt húsið standa laugar-
daginn 22. júní kl. 15.30 fyrir
opnum forsetaframbjóðenda-
fundi á Ingólfstorgi undir yfír-
skriftinni Ungt fólk og forset-
inn. Eins og yfirskriftin bendir
til mun fundurinn snúast um
málefni ungs fólks.
Fundargestum gefst tæki-
færi til að spyrja forsetafram-
bjóðendur. Hljómsveitin
Reggae on Ice hitar upp.
Morgunblaðið/Ásdís
FRÁ fundi umboðsmanna frambjóðenda til embættis forseta
íslands með Ólafi W. Stefánssyni, skrifstofustjóra í dómsmála-
ráðuneytinu, og Þorsteini Geirssyni ráðuneytisstjóra, sem eru
við borðsendann.
Misskipting
auðæfanna mikið
áhyggjuefni
FORSETAFRAMBJÓÐANDINN
Ástþór Magnússon heimsótti starfs-
menn Áhaldahúss Kópavogsbæjar í
hádeginu í gær. Ástþór kynnti
stefnumál sín og svaraði að því loknu
spumingum starfsmanna.
Ástþór var m.a. spurður að því
hvernig hægt væri að bregðast við
arðráni Vesturlanda á þriðja heimin-
um án þess að grípa til þjóðnýtingar
atvinnuveganna. Hann svaraði því
til að margar leiðir væru færar til
að jafna lífskjör. Hingað til hefðum
við kynnst tveimur stefnum, komm-
únisma og kapítalisma, sem hefðu
báðar brugðist.
Ástþór benti á að Sameinuðu þjóð-
imar hefðu sett upp grafíska mynd
sem sýndi skiptingu auðæfa heims.
Þessi mynd væri eins og kampavíns-
glas í laginu, þ.e.a.s. 20% jarðarbúa
skiptu með sér um 80% auðæfanna,
en hinn stóri meirihluti hefði varla
til hnífs og skeiðar. Hann sagði að
þetta væri afleiðing kapítalismans,
og nauðsynlegt væri að finna efna-
hagsstefnu sem væri einhvers staðar
mitt á milli kommúnisma og kapítal-
isma.
Frambjóðandinn sagðist ekki búa
yfir neinni „patentlausn" til að jafna
lífskjörin. jjieiminum, en lagði til að
skattlagning fyrirtækja tæki mið af
starfsemi þeirra. Ekki ætti endilega
að reikna skatta samkvæmt töluleg-
um gróða, heldur eftir því hvort fyrir-
tækin séu t.d. umhverfísvæn eða
valdi mengun. Einnig mætti hugsa
sér að fyrirtæki sem eru í eigu starfs-
manna nytu lægri skatta en fyrir-
tæki sem eru í eigu fjárfestingasjóða
eða fjarlægra aðila. Nú væri ástand-
ið þannig að fólk keypti hlutabréf á
mörkuðum og hluthafarnir störfuðu
ekki við atvinnureksturinn. Eigendur
hlutabréfa nytu skattalegra fríðinda
á meðan fólkið sem ynni baki brotnu
þyrfti að borga fulla skatta.
Þetta taldi Ástþór vera mjög óeðli-
legt ástand sem ýtti undir misskipt-
ingu auðs. Slíkt ástand gæti ekki
varað til lengdar og einhverntírna
myndi blaðran springa. Hann benti
á að í Bandaríkjunum væru laun
forstjóra og fyrirmanna orðin jafnhá
í hlutfalli við laun hins almenna
verkamanns og raunin var í Frakk-
landi milli aðals og alþýðu þegar
byltingin braust út. Ástþór sagði
ennfremur að misskipting auðæf-
anna væri ekki eina áhyggjuefni sitt,
vaxandi atvinnuleysi og mengun
væru einnig ískyggilegar staðreyndir
sem bregðast þyrfti við.
A
Olafur Ragnar heimsækir Hrafnistu í Reykjavík
Ekki fylgjandi aðskilnaði
ríkis og kirkju
Morgunblaðið/Þorkell
ÓLAFUR Ragnar Grímsson, forsetaframbjóðandi, heimsótti
Hrafnistu í Reykjavík og kynnti sig og málefni sín í ræðu.
ÖLAFUR Ragnar Grímsson, forseta-
frambjóðandi, heimsótti Hrafnistu í
Reykjavík í gærdag ásamt eiginkonu
sinni, Guðrúnu Katrínu Þorbergs-
dóttur. Hann kynnti sig og málefni
sín í ræðu og hélt Guðrún Katrín
einnig stutta ræðu um hlutverk maka
forsetans og sérstaka stöðu Bessa-
staða.
Starfsmaður Hrafnistu spurði um
afstöðu Ólafs Ragnars til aðskilnaðar
ríkis og kirkju. Ólafur sagðist ekki
vera fylgjandi aðskilnaði. „Kirkjan
er svo samtvinnuð þjóðinni langt aft-
ur í aldir og á svo ríkan þátt í þjóðfé-
laginu að slíkt myndi þýða meirihátt-
ar uppskurð. Stórmáli sem þessu
ætti að vísa til þjóðaratkvæða-
greiðslu, en ekki vera ákvörðun
naums meirihluta Alþingis. Óeðlilegt
er að Alþingi taki ákvörðun um eitt-
hvað sem varðað hefur alla þjóðina
um aldir eins og kirkjan hefur gert,“
sagði hann.
Ólafur Ragnar talaði í þessu sam-
bandi um málskotsrétt forseta sem
hann telur vera þjóðinni meira virði
nú en síðustu áratugi, m.a. vegna
ákvörðunar um mikilvæg mál eins
og hugsanlega inngöngu í Evrópu-
bandalagið. Forseti eigi að nota
málskotsréttinn til þess að sjálfstæð
og óháð þjóöaratkvaiðagreiðsla geti
orðið um hin mikilvægustu mál.
Ólafur Ragnar talaði einnig um
veitingu fálkaorðunnar sem hann
telur vera nauðsynlegt heiðursmerki
fyrir sérstök afrek. Aftur á móti sé
tími til kominn að breyta þeim sið
sem verið hefur á veitingu orðunnar.
Líkti hann veitingu hennar við áskrift
ákveðins hóps manna, t.d. háttsettra
opinberra starfsmanna, sem fá hana
eftir langa starfsævi fyrir rækja sitt
skyldustarf líkt og meirihluti þjóðar-
innar gerir.
Sagði Ólafur að orðuveitingar ættu
ekki að vera bundnar við aldur. Ungt
fólk afrekaði margt gott og merki-
legt. Veita mætti orðu fýrir sérstök
afrek á sem flestum sviðum og fyrir
ýmis brautryðjendastörf, t.d. á sviði
viðskipta og lista. Einnig ætti veita
þeim orður sem leggja líf sitt í hættu
t.d. við björgunarstörf. Svo mætti
veita listamönnum viðurkenningu eins
og Kristjáni Jóhannssyni eða Björk
og ekki ætti að þurfa að bíða eftir
að Björk yrði áttræð til að veita henni
viðurkenningu fyrir árangur hennar,
sagði Ólafur Ragnar.