Morgunblaðið - 22.06.1996, Blaðsíða 16

16 LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERIIMU
ERLEIMT
Fáskrúðsfj ör ður
Frosti tekur tilboði
hreppsins um kaup
á Ragnaborg hf.
FROSTI hf. í Súðavík hefur tekið
tilboði Búðahrepps um kaup á
hlutabréfum fyrirtækisins í
Ragnaborg hf. á Fáskrúðsfírði.
Ragnaborg er eigandi meginhluta
þeirra húsa sem Goðaborg hf. var
með starfsemi í fyrir gjaldþrotið á
dögunum. Búðahreppur ætlar að
selja hlutabréfin aftur.
Frosti hf. keypti hlutabréfin í
Ragnaborg hf. rétt fyrir gjalþrot
Goðaborgar en hefur ekki hafið
rekstur á Fáskrúðsfirði. Auðunn
Karlsson, stjórnarformaður
Frosta, segir að félagið hafi litið
á kaupin sem aðgöngumiða að
vinnslu loðnu og síldar. Fyrirhugað
hafí verið að hefja vinnslu í sam-
vinnu við aðra en ekki hafi tekist
að koma samstarfinu á. Því væri
Frosti tilbúinn til að selja.
Þó Frosti hafi tekið tilboði Búða-
hrepps hefur ekki verið gengið frá
samningum. Samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins býðst Búða-
hreppur til að kaupa hlutabréfin á
3 milljónir kr. sem mun vera marg-
falt kaupverð Frosta á bréfunum.
Tryggja hagsmuni hreppsins
Búðahreppur lánaði Goðaborg
19 milljónir kr. í vetur, í þeim til-
gangi að reyna að tryggja rekstur
fyrirtækisins, gegn veði í fasteign-
um Ragnaborgar. Albert Kémp
oddviti segir að með kaupum á
eignunum vilji hreppsnefndin
reyna að tryggja hagsmuni sína
vegna þessa láns. Jafnframt væri
gott ef einhver vildi hefja þar
rekstur aftur. Hreppurinn er einn-
ig með 12 milljóna kr. ábyrgð í
tækjum sem þarna eru og vill
hreppurinn tryggja það veð.
Albert segir að hugmyndin sé
að selja eignirnar aftur. Kaupfélag
Fáskrúðsfirðinga hefur sýnt því
áhuga. Einnig fleiri aðilar. Albert
Kemp segir að töluvert af fólki
hafi flutt frá Fáskrúðsfirði frá því
Goðaborg varð gjaldþrota og fleiri
séu að fara. Kveðst hann vonast
til að þessi þróun stöðvist ef rekstur
hefst aftur í húsum Ragnaborgar.
Reuter
ÖRYGGISVÖRÐUR úr öryggissveitum Borís Jeltsins Rússlandsforseta horfir gegnum kíki inn um
glugga á húsinu andspænis skrifstofum borgarstjóra Moskvu. Mikill öryggisviðbúnaður er nú í höf-
uðborg Rússlands í kjölfar þess að yfirmenn öryggismála í landinu voru reknir.
Breytt staða eftir
hreinsanir Jeltsíns
Rússar takmarka
útflutning á fiski
RÚSSAR stefna nú að því að
draga verulega úr útflutningi á
físki. Stjórnvöld hafa sett á út-
flutningskvóta upp á 350.000 tonn
af fiski, en á síðasta ári nam fi-
skútflutningur Rússa um 1,2 millj-
ónum tonna að verðmæti um 100
milljarðar íslenzkra króna. Land-
anir Rússa á þorski í Noregi hafa
þegar dregizt verulega saman,
fallið úr 60.000 tonnum í 45.000
fyrstu 17 vikur árins, eða um
fjórðung.
Talið er að útflutningur á fiski
til vinnslu í Noregi muni minnka
enn frekar þegar floti nýrra lítilla
frystitogara verður afhentur eig-
endum í norðanverðu Rússlandi.
Reyndar hefur þessi stefna stjórn-
valda haft áhrif á endurnýjun
fiskiskipaflotans, en fyrir hana
hefur verið greitt með fiski. Fái
útgerðimar ekki lengur að flytja
fískinn út, geta þær ekki greitt
fyrir endurnýjun flotans.
Þorskurinn hefur í miklum
mæli verið fluttur ferskur eða heil-
frystur til frystihúsa í Noregi, á
ísíandi og í Kanada. Laxinn og
kóngakrabbinn hefur farið til Jap-
an og alaskaufsinn fór til Banda-
ríkjanna og Kína. Fyrir vikið var
mjög lítið af fiski eftir fyrir mark-
aðinn innan lands. Fiskneyzla hef-
ur af þessum sökum dregizt mikið
saman. Árið 1990 var fiskneyzlan
í Rússlandi 20,3 kíló á mann, en
var í fyrra komin niður í 10,3 kíló.
Horfur eru nú bjartari á ný. Aflinn
í fyrra náði 4,2 milljónum tonna,
sem var 19,6% meira en árið áður
og horfur eru á því að aflinn auk-
izt enn í ár. Þess vegna verður
meira til skiptanna milli útflutn-
ings og vinnslu og neyzlu heima
fyrir.
Moskvu. Reuter.
ATBURÐIR undanfarinna daga í
Moskvu kæmust ekki ofarlega á
blað í umfjöllun um pólitískt valda-
tafl í Rússlandi, en það er Ijóst að
þau orð Borís Jeltsíns, forseta Rúss-
lands, að eingöngu hafi verið um
venjulega uppstokkun að ræða til
að fá nýtt blóð inn í stjórnina þegar
þrír harðlínumenn voru látnir fara
á fimmtudag blekkja engan.
Umfangsmiklar aðgerðir
Ekki eru nema tæpar tvær vikur
til seinni umferðar forsetakosning-
anna 3. júlí.
Jeltsín rak Alexander Korzhakov,
yfírmann lífvarðar forsetans,
Míkhaíl Barsúkov, yfirmann örygg-
islögreglunnar, og Oleg Soskovets,
fyrsta aðstoðarforsætisráðherra.
Brottrekstur þremenninganna
sigldi í kjölfarið á því að Pavel
Gratsjov var vikið úr embætti vam-
armálaráðherra, en það var bein
afleiðing þess að Jeltsín tók Alex-
ander Lebed, sem varð í þriðja sæti
í fyrri umferð forsetakosninganna,
inn í stjórnina.
Spenna í stjórninni
Það hefur vakið mikla spennu
milli harðlínumanna og umbóta-
sinna í stjórn Jeltsíns að Lebed
skyldi gerður að yfírmanni rúss-
neska öryggisráðsins.
Ein afleiðingin var sú, segja
fréttaskýrendur og ýmsir sam-
starfsmenn Jeltsíns, að Korzhakov
og Barsúkov ákváðu með stuðningi
Soskovets að reyna að jafna metin
við fijálslyndisöfiin, þ. á m. Anatolí
Tsjúbajs, sem virtust vera að
tryggja sér leið til áhrifa á ný með
þætti sínum í kosningabaráttunni.
Tsjúbajs og skoðanabræður hans
líta svo á að handtaka tveggja að-
stoðarmanna í kosningaherbúðum
Jeltsíns á miðvikudag og 11 klukku-
stunda yfirheyrsla, sem þeir geng-
ust undir, hafi verið örvæntingar-
full tilraun til að koma í veg fyrir
að seinni umferð kosninganna milli
Jeltsíns og Gennadís Zjúganovs,
leiðtoga kommúnista, yrði haldin.
Georgí Satarov, helsti stjórn-
málaráðgjafi Jeltsíns, sagði að með
handtökunum hefði átt að tryggja
að heiðurinn fyrir úrslitin í kosn-
ingunum færi til harðlínumann-
anna og yfirmanna öryggismála,
en ekki til hinna frjálslyndu í föru-
neyti Jeltsíns. Korzhakov og
Barsúkov hefðu ákveðið að hrifsa
frumkvæðið af kosninganefnd
Jeltsíns og einkum og sér í lagi
Víktor Tsjernomírdín forsætisráð-
herra og styrkja stöðu sína á þeirra
kostnað. Umbótasinnar gætu nú
andað léttar.
Annar þeirra, sem var handtek- |
inn, Sergei Lísovskí, sagði í viðtali .
við Reuter-fréttastofuna að hann
hefði ekki haft á tilfinninguna að
þeir, sem yfirheyrðu hann, hefðu
viljað skaða Jeltsín.
Tilgangurinn óljós
„Þeir virtust telja að hann hefði
rangt fólk, sem ekki væru raunveru-
legir föðurlandsvinir, í_ sinni þjón-
ustu,“ sagði Lísovskí. „Ég fékk ekki '
skilið hvað þeim gekk til.“
Fréttaskýrendur segja að Jeltsín i
gæti farið flatt á auknum áhrifum f
Tsjúbajs, sem var vikið úr embætti
fyrr á þessu ári. Margir kjósendur
verði fegnir því að sjá á bak Gratsjov
og Korzhakov, en öðrum líst ekki á
blikuna þegar þeir, sem stóðu fyrir
einkavæðingu, er hlóð undir hina
nýríku, og umbótum, sem fylgt hafa
miklir erfiðleikar, virðast vera að
komast aftur á blað.
Með uppstokkuninni virðist Jelts- |
ín einnig vera að loka á samstarf .
við kommúnista og auðvelda Gríg- '
orí Javlínskí, forsetaframbjóðanda
og leiðtoga Jablokó, samtaka um-
bótasinna, að ganga til liðs við sig.
Verkleg sjóvinna
í Sjóminjasafninu
OSCAR Luigi Scalfaro, forseti Ítalíu, og Jacques Chirac, for-
seti Frakklands, skála fyrir málsverð á leiðtogafundi Evrópu-
sambandsins í Flórens í gær.
SJÓMINJASAFNIÐ í Hafnarfirði
er nú opið alla daga frá kl. 13-17
fram til 30. september. í safninu
eru varðveittir munir og myndir er
tengjast sjómennsku og siglingum
fyrri tíma, þ.ám. þrír árabátar.
Þekktastur þeirra er að líkindum
landhelgisbáturinn Ingjaldur sem
Hannes Hafstein, þáverandi sýslu-
maður þar vestra, fékk lánaðan 10.
október 1899 til að til að fara á
að breskum landhelgisbijót á Dýra-
firði. Sökktu Bretar bátnum og fór-
ust með honum þrír menn en tveir
björguðust auk sýslumanns. Einnig
er til sýnis loftskeyta- og korta-
klefi af nýsköpunartogaranum
Röðli GK 518, ýmis veiðarfæri,
áhöld og tæki, m.a. klippumar
frægu úr þorskastríðunum 1972-
1976, skipslíkön og fleira.
Sunnudaginn 23. júní sýnir
gamall sjómaður netabætingu í
safninu frá kl. 13-17, en stefnt
er að því að kynna verklega sjó-
vinnu alla sunnudaga í sumar.
Sunnudaginn 30. júní verður sýnd
vinna við lóðir.
Boðið var upp á þá nýbreytni
að hafa safnið opið að kvöldi hins
16. júní frá kl. 20-23 í tengslum
við þjóðhátíðarhöldin í Hafnarfirði.
Sýndi gamall sjómaður netagerð
og Ieikið var á harmonikku meðan
á opnun stóð. Aðsókn var mjög
góð.
I forsal Sjóminjasafns stendur
nú yfir sýning á 15 olíumálverkum
eftir Bjarna Jónsson listmálara.
Ailt eru þetta myndir um sjó-
mennsku og sjávarhætti fyrir daga
vélvæðingar og má því segja að
um hreinar heimildarmyndir sé að
ræða. Allar myndimar eru til sölu.
EVROPA^
Boðað til
leiðtoga-
fundar um
framtíð ESB
Flórens. Reuter.
LEIÐTOGAR Evrópusambandsins
ákváðu á fundi sínum í Flórens í gær
að boða til sérstaks leiðtogafundar í
nóvetnber þar sem ýmis mál verða
tekin fyrir sérstaklega.
írar taka við formennsku í ráð-
herraráðinu um mánaðamótin og
sögðu írskir embættismenn að fund-
urinn yrði að öllum líkindum haldinn
í Dublin.
Frakkar, ítalir og Þjóðveijar höfðu
lagt mikla áherslu á að haldinn yrði
óformlegur leiðtogafundur í for-
mennskutíð íra til að ýta undir
árangur á ríkjaráðstefnu sambands-
ins, sem nú stendur yfir.
Embættismenn sögðu í gær að
ákveðið hefði verið að halda fullmót-
aðan og formlegan leiðtogafund með
mjög umfangsmikilli dagskrá.
Meðal mála, sem líklegt er að tek-
in verði fyrir á fundinum eru, auk
ríkjaráðstefnunnar, atvinnumál og
félagslegt öryggi, baráttan gegn eit-
urlyfjum og undirbúningur fyrir ráð-
herrafund Heimsviðskiptastofnunar-
innar (WTO), sem haldinn verður í
Singapore í desember.
Þá er markmiðið að með aukafund-
inum verði hægt að leggja grunninn |
að því að samningamenn á ríkjaráð- k
stefnunni leggi uppkast að nýjum
ríkjasamningi fyrir hinn venjubundna |
leiðtogafund í desember.