Alþýðublaðið - 11.11.1933, Blaðsíða 3
LAUGARDAGINN 11. NÓV. 1035,
ALI»f ÐUBLAÐIÐ
3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÐAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚTGFANDI:
ALÞÝÐUFLO KKURINN
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON
Ritstjóm og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8 —10.
Símar:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar Iréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjélmss. (heima).
4905: Prentsmiðjan.
Ritstjórnin er til viðtals kl. 6 — 7.
4
ÞtngtlðindiAl^^Öublaðsins
Umræður um breytingu
á lögum um bosningar i
bæja- og sveitamálefnum
Að eins.,eitt mál var á dagiskrá
í hvorri deild í gær.
I lefri deild var til 1. umr. frv.
frá Jóni í Stóradal og Pétri Magn-
ússyni um breytingu á löguim
um Kneppulánasjó'ð. Fer frv. fram
á að lausaf járveð séu mietin gild í
Kreppuliánasjóði. samj í bústofns-
lánadeiid Búnaðarbankans. Var
frv. vísað til 2. umr. og land-
búnaðarnefndar.
1 neðri dedld var á dagskrá frv.
Thor Thors um breytingu á lög-
um frá 1929 um kosningar í mál-
eefnum sveita iOg kaupstaða.
Samkv. frv. eiga að falla niður
pau ákvæði fyrri laga, að mienn
geti mist kosningarrétt sinn vegna
lieti, óreglu eða hirðuleysis, nema
því að edns að þeir hafi áður
verið sviftir fjárræði.
Thor Thors talaði fyrir frv.
srnu. Mun það hafa verið „jóm-
frúræða" hans. Kvað hamn frv.
vera borið fram til að purka
síðasta blett jneirrar forsmána'r af
íslenzkri löggjöf, að menn missi
kosningarrétt fyrir fátæktar sak-
ir. Kvað hann sér vera kunmugt
um, að hreppsnefndir og bæjar-
stjórnir hefðu misbeitt ákvæðuim
núgildandi laga á þaWn hátt, að
þær befðu útilokað nienn frá
kosnin.garrétti eftir geðþótta og
fLokkshagismuuum.
Héðinn Valdimarsson kvaðst
fylgja frv. og væri það sér gleðir
efnj, að íhaldsmaður skyldi nú
flytja þetta frv., til að bæta fyrijr
misgerðir flokksbræðra sinna á
fyrri þingum.
Vilmundur Jónsson kvaðst hafa
hreyft því í ko s n i ngalaganefncl -
inni, að samræma lög um kosn-
ingar í hæja- og sveita-málefn-
uim við lög um kosningar ítil
alþingís, og sýndi fram á, að
slíkt væri mjög auðvelt. Kvað
hann það vera ánægjulegt, að
íhaldsmenn væru nú horínir frá
villu sínjs vegar í þessum efnum,
þvi að skamt væri síðan að for-
maður íhaldsfiokksins, Jón Por-
lákssion befði sett þeninan fleyg,
ier Thor Thors vildi nú nema
buirtu, inn í frv. Alþýðufl'okks-
manna á þingi. Sagðist haren gieta
tekið undir það með flm., að
lögunu'm hefði verið misbeitt, en
þó aðallega þar sem íhaidsmienn
væru í meiri hluta í hrepps-
nefndium. Nefndi hann sem dæmi,
að á ísafirði strikuðu jafnaðar-
menn sveitaskuldir út, imdantekin-
ingarlaust, fyrir alþingiskosnimg-
ar, svo að ailir gætu motið kosn-
ingarréttar síns. En í Boiungaviik,
þar sem íhaldið ræður, voru 20
til 30 fjölskyldufeður útilokaðir
frá kosningarrétti, alt hiinir mestu
diugnaðamenn. Væri gott, a.ð flm.
hefði getdð þess, að misbeiting
laganna hefði átt sér stað, svo
að ekki væri hægt að hundsa
lögin með þeim formála, að al-
þingi hefði ekki haft frambæri-
lega ástæðu til að setja þau, eins
og einn íhaldsmaður (Gísli
Sveinisson) hefði sagt í sambandi
við annað atriði kosinimgialagamna
um daginn.
Thor Thors kvað frv. vera
borið fram eftir ósk og stefnu-
skrá ungra Sjálfstæðismanna. —
Ekki vildi hann ganga inn á þáð,
að íhaldsmienn einir hefðu mis-
beitt lögunum, því að sér væri
kunnugt um, að Framsóknar-
menn hefðu gert það líka.
Var frv. vísað til 2. umr. og
allshm. með öQlum grdddum atkv.
Þessum þingskjölum var út-
býtt:
Frv. til laga mn byggmgu. og
ábuð á jördtim, sem eru almannar
eigrti, Flm. Jónas Jónsson.
Efni frv. er að koma á erfða-
festu á opinberum jarðeignum.
Þær eru nú um 25 o/o af ö’lium
ieigujörðum landsins. Hér er uon
merkilegt, mál að ræða, og gott
skipulag um ábúð og byggingar
þeirra jarðeigna, er ríkissjóður
á nú. Ætti að flýta fyrir þeirri
sjálfsögðu sk’ipulagsbreytingu, að
a 11 a r jarðir verði álmannaeign.
Nejndarálit nm samUanw'.ag
reglMÚegs dpinghs 1934. Frá alls-
herjarnefnd. ■ V; : v
Sarnkv. frv. er samkömudagur
regiulegs alþingis ákveðinn 1.
okt 1933, og leggur nefndin til,
að frv. verði samþ. óbreytt. Tel-
ur nefndin þó hættu á, að þingi
verði djgi ávalt lokið fyrir jól,
ef þessi regla verði upp tekin,
og „rétt að sjá hver áhrif hin
nýja skipun um me'ðfer'ð fjár-
laganna kann að hafa áður eai
ráðist >er í að breyta samkomu-
tíma þingsins til frambúðar."
Tilkuja iil pál. um ramnsókn
á húsnceði fijrir jormnmja- og
málverkasafnið.
Efni þál.till. þessarar er það,
a reýtíkisstjórnin rannsaki, hvort
eigi sé hægt að útvega söfnum
þessum húsnæði í þjóðleikhúsinu,
fyrst um sinn a. m. k.
Nál. um jrv. til l. um bi\eyt-
ingu á lögmu um útflu-tningsgjald
af. sfld.
Um þietta efni voru samin lög
í fyrra, en vegna foringalla á
þieim (vitnað vár í lög, seni ekki
voru lengur í gildi)* hafði ráð-
herra ekki lagt lögin fyrir kon-
ung tií staðfestingar, heldur giefið
út bráðabirgðalög um, þetta efni.
Nefndin telur, að formgailinn hafi
eigi verið svo stórkostlegur, að
ástæða hafi verið til þessa, en
lieggur þó til, að frv. verði samþ.
óbfeytt. Þó er tekið fram, að
mieð þesisu sé engiu afstaða tekin
tií þess, hve hár síldartolLurinn
dgi að vera, „og áskilja einstakir
nefndarmenn sér rét't til 'brt;t. að
því, er upphæð gjaldsins snertir.“
VIÐSKIFTASAMNING-
AR FRAKKA OG DANA
Fransk-dönisku viðskiftasiaimin-
inga umlei tununium er nú lokiö, ien
ekki hefir náðst samkomulag um
vöruskiftaverzlun nema að litiu
leyti.
Þelr samningar, siern náðst hafa,
fjalla að eins um nokkrár vöru-
tegundir, svo sem skifti á járn-
brautarteinum og vínum frá
Frakklandi, gegn dönsku smjöri.
Munu Frakkar veita ankin inin-
flutningsleyfi á dönsku smjöri,
að líkindum uan 400 smál. meira
en verið hafa.
Franski flugherinn kom-
inn til Marokko
Normandie í gær. FO.
Franski flugvéiaflotinn, sem er
í heimisókn til frönsku nýlmd-
anna í Norður-Afríku, kom til
Rabat í Marokko i gær. Vinstri
vængur einnar flugvélariinnar
brotmaði er hún lenti, ©n það
var hægt að gera við hania sam-
dægurs.
Fjó-ðungsþing fiskdeild-
anna á Vesttjörðum
var haldið á isafirði um siein-
ustu helgi. Allir kosnir fulltrúaaj
voru mættir. Tólf mál voru af-
greidd á þinginu, og voru þessi
hin helztu:
Skorað ;V ríkisstjórnilna og al-
þingi dð segja upþ mrksu scrnm-
Ingimwn sem skjótmt,
Öskir komu eindregnar fr;am
um að fiskframleiðiendulm verði
gert kleyft að fylgjast betur mieð
í fisk'söiunni. Tiilögur samþyktar
um vita á óshóla við Bolunga-
vík, og einnig að fyrirhugaður
Álftamýrarviti verði settur á
Langames í Armarfirði. Um laind-
helgi'gæzlii vit V. st'irð': v.?r sam-
þykt ítarleg tillaga. Rætt var all
mikið um. snmræmingu f.iskimats
og meðfsrð fiskjar. Samþ. ti.ll.
um nauð.syn þess, að sett verði
lágmarksverö á fersksíld til sölt-
unar. Einnig samþ. till. um nauð-
syn þess, að íersksdldarmiæliker
verði löggilt. Þá var og þingið
móti því, að dragnótaveiðar væriu
leyfðar áfram innan lalndhe’.gi fyr-
Vestfjörðum. Fulltrúar á fiskiþing
voru kosnir: Finnur Jónsson,
framkvæmdastjóri Samvinnufé-
lags Isfirðinga og Jón Jóhannssom
frá Bíldudal. Varamenn urðu:
Arngrínnu' Fr. Bjarnason og
Kristján Jónsson frá Garðstöð-
um. Þingið stóð í þrjá daga.
Stéttarfélag barnakennara.
Stéttarfélag barnakennana í
Reykjavík hélt aðaifund sinn 18.
f. m. Þessir voru kosnir í stjórn
félagsins: Gísli Jónassoan, Guðm.
I. GuðjónsisiO'n, Haillgrímur Jóns-
son, Jón Sigurðsson og Pálmi Jós-
efsson. Varamenn voru kosnir:
Bjarni Bjarnason, Isalí Jóinsson,
Jón frá Flatey, Sigurður Run-
ólfsson og Sigurvin Einarsson.
Endursk'Oðendur reikniinga voru
kosin: ingibjörg Gu'ðmundsdóttir
og Þorsteinn G. Sigurðsson. Síð-
an ©r félagið var stofnað hefiir
Gunnar M. Magnússon verið for-
maður þess, en hann var kosinn
í stjórn Sambands íslenzkra
barnakennara á þingi þess í vor
sem leið. Varaformaður hefir
verið Hannes M. Þórðarson, en
hann er nú erlendis. Nýkosina
stjórnin hefir skift þannig mieð
sér störfum: Hallgrímiur Jónsson
er formaður, Jón Sigurðason vara-
formaður, Gísii Jónasson ritari.
Pálmi Jósefsson féhirðir, Guðm.
I. Guðjónsson meðstjórnaindi. —
Félagið vinnur að bættu uppeldi
barna og unglinga. Svo segir
meðal annars í lögum félagsins:
„Félagar geta aliir orðið, seín)
stunda barnakenslu í Reykjavík
og kennararéttindi hafa.“ (Ttik.
frá stjórn fél. — FB.)
„ÉG SKIL NÚ EKKERT í, AÐ
MÉR SKYLDl EKKl DETTA
ÞAÐ I HUG.“
Einu sinni kærði kuinn ken&iu-
kona í barnaskóla hér í bæn-
um bekkinn, sem hún kendi i,
fyrir skólastjóra og helti skömim-
um yfir börnin fyrir óþekt og
ósvifni. Skólastjóri hiustar róleg-
Iðnskólinn i Hafnarfirði
heldur
Danzleik
í kvöld kl. 8 ya i Hótel
Björninn,
ur þangað tii hann segir: ,„Nú,
hvað viljið þér þá gera við
blessíuð börnin?“
„Oig ég held það væri bezt að
drepa þau öllsömun, aindskotans
annana þá arna“.
„Já,“ svaraði skólastjóri; „ég
skil nú ekkert í að mér skyldi
eKki detta það í hu|g.“
Frederich March hefir verið
einn af beztu leiikurum Amer-
iteu. Frægastur er hann fyrir leik
pinn í „Tákn kros'SÍ|ns“, „Dr. Jek-
ill og Mr. Hyde“ og „Bros gegn
urn tár“. Nú íiggur þessi frægi
leikari fyrir dauðanum( í limgna-
bóilgu í Holiywood.
IXIINIUt lETUlfíUE
sýnit
Galdra-Loft
eftir
Jóhann Sigurjónsson '
á morgun (sunnud.) kl. 8 sd
Aðgöngumiðasala í Iðnó í
dag frá kl. 4—7 og á morg-
un eftir kl. 1. Sími 3191.
Börn fá ekki aðgang.
Læbkað verð.
austuríír. 14-
slmi 3880
b|óla>tyll>, -blúndnr,
-blórn, -kragar,
-bnappar og -spenn>
ur.
riem
Lokað fyrír strauiiii
kl, 12 V* til 15 á raorgun, sunnu^
daginn 12. nóvember, vegna
vélasetningar.
Alríkisstefnan
eftir Ingvar Sigurðsson.
„Kærleiknrlnn er bindiefnið, sem á
aðtengja mannkynið samaníiasta sam-
staifaudi heiid Þess vegna rlður svo
afar mikið á, að stjórnmálamennirnir
skilji til tnlls nauðsyn bans og kraft.
Skiiji að bann er iykiliinn að siðferð-
isproska og raanverulegri veilfðan
aiis mannkynsins i nátið og framtið1'.