Morgunblaðið - 03.07.1996, Blaðsíða 6
6 C MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MARKAÐIR
Fiskverð heima
Alls fóru 120,5 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 2,4 tonn á
102,20 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 15,7 tonn á 90,69 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 102,3 tonn á 93,67 kr./kg.
Af karfa voru seld alls 91,1 tonn. í Hafnarfirði á 48,76 kr./kg
(4,01), á Faxagarði á 54,00 kr./kg (9,21) og á 57,75 kr. (77,89
t) á Suðurnesjum. Af ufsa voru seld alls 65,8 tonn. í
Hafnarfirði á 52,94 kr. (2,41), á Faxagarði á 52,35 kr. (7,51) og
á 58,40 kr. hvert kíló á Suðurnesjum (55,81). Af ýsu voru seld
150,5 tonn á mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið
75,15 kr./kg.
Fiskverð ytra
Þorskur m—mmm Karfi<-..........■■.> Ufsi ............»
Eingöngu var seldur fiskur úr gámum í Bremerhaven, Þýskalandi í síðustu
viku. Af karfa voru seld samtals 116,3 tonn á 93,26 kr./kg og af ufsa voru
seld 8,7 tonn á 108,73 kr. hvert kíló.
Kr.Ag
180
160
140
120
100
80
60
40
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 567,6
tonn á 115,82 kr.
hvertkíló. Afþorski
voru seld samtals
44.4 tonn á 127,66
kr./kg. Af ýsu voru
seld 339,5 tonn á
105,08 kr. hvert kíló,
78.4 tonn af kola á
158,67 kr./kg og 24,1
tonn af karfa á 86,74
kr./kg.
Nægur markaður talinn fyrir
framleiðsluaukningu í fiskeldi
Stefnt er að allnokkurri
aukningu í eldi næstu árin
stuðla að allt að 2.000 tonna framleiðsluaukningu
árin. Aðilar í fiskeldi telja að nægur markaður sé
ingu í laxi ef menn geti sætt sig við álíka verð
afurðir sínar. Markaðshorfur fyrir eldisbleikju eru
haldið á spilunum.
I MARKMIÐIÐ með
endurlánum
greiðslna af rekstr-
arlánum til fiskeldis-
fyrirtækja er að
í fiskeldi næstu fjögur
fyrir framleiðsluaukn-
og Norðmenn fá fyrir
taldar góðar ef rétt er
Framleiðsla af slátruðum eldisaf-
urðum nam í fyrra um 3.728 tonnum
og áætlað er að framleiðslan verði
um 4.220 tonn á þessu ári. Birgðir
af lifandi laxi í áframeldi voru í árs-
lok 1995 1.920 tonn sem er 166
tonna aukning frá fyrra ári. Fisk-
eldis- og hafbeitarstöðvar slátruðu
2.880 tonnum af óslægðum laxi á
árinu 1995 miðað við 2.896 tonn
árið áður. Framleiðsla af slátruðum
silungi á árinu 1995 var 860 tonn
en 574 tonn árið 1994. Mest var
slátrað af bleikju eða um 470 tonn-
um.
Framleiðsluverðmæti í fiskeldi var
um 1.150 milljónir á árinu 1995 og
er það nær óbreytt frá fyrra ári.
Meðalverð á útfluttum eldisafurðum
var 326 kr/kg á árinu 1995 en var
365 kr/kg á árinu 1994 sem er um
10,7% meðaltalslækkun milli ára.
Verð á laxi lækkaði um 11% milli
áranna en hinsvegar varð um 9-10%
hækkun á meðalverði á bleikju.
Framleiðni stöðvanna að
aukast
Vigfús Jóhannsson, formaður
Landssambands fískeldis- og haf-
beitarstöðva, segir að framleiðslu-
aukning í fiskeldi verði alls ekki
vandamál. Fyrirtækin séu að lækka
kostnað og aukningin verði samhliða
því. Hann segir erfitt að spá í fram-
vindu mála. Hann segir gæði skipta
mjög miklu máli og hve mikil vinna
sé lögð í markaðsþáttinn. Hann telur
mikilvægt að reyna að vinna íslenska
framleiðslu inn á sérhæfðari mark-
aði þar sem mikið er lagt upp úr
gæðum og fá þannig meira fyrir
fiskinn. „Bg er alveg sannfærður
um að markaðurinn er fyrir hendi
en þetta er alltaf spuming um verð.
Samhliða þessu mætti ennfremur
leggja þyngri áherslu á að vinna
þessar afurðir meira hér heima og
fá þannig meira fyrir þær,“ segir
Vigfús.
Rétt markaðssetning
á bleikju mikilvæg
Vigfús segir málum allt öðruvísi
háttað þegar komi að bleikjunni. Þar
sé um að ræða óþekktan fisk þó
reynt hafi verið af veikum mætti
að kynna hann erlendis. Hann segir
því ljóst að miklu meiri vinnu þurfi
að leggja í kynningu og auka ekki
Færeyjar
framleiðsluna nema í takt við eftir-
spumina. „Framleiðsla á bleikju má
ekki aukast mikið nema að markað-
urinn stækki. Annars gæti hún farið
inn á ódýrari markaði en verðið má
alls ekki verða lægra en nú er því
bleikjan er mun dýrari í framleiðslu
en lax. Bleikjan hefur ennþá tals-
verða sérstöðu og gríðarlega mikil-
vægt að vinna rétt að markaðssetn-
ingu hennar,“ segir Vigfús.
Aðvelt að losna við lax
Silfurstjaman hf. í Öxarfirði sér
sjálf um að selja framleiðsu sína
og segir Björn Benediktsson, fram-
kvæmdastjóri, að samkvæmt
reynslu sé enginn vandi að losna
við lax ef hægt sé að sætta sig við
svipað verð og Norðmenn. „Við
seljum samt dálítið af framleiðsl-
unni inn á betri verð sem em stöð-
ug. Fiskurinn frá okkur er ekki eins
feitur og fiskur Norðmannanna og
líkar þvi mjög vel. Framleiðsluaukn-
ingin sem hefur verið veruleg síð-
ustu árin hefur einnig komið á
móti ýmsum neikvæðum þáttum í
rekstrinum," segir Björn.
Silfurstjarnan er stærsti bleikju-
framleiðandi á íslandi og segir
Björn verð á bleikju yfirleitt hátt.
„Megnið af okkar bleikju fer á
Bandaríkjamarkað og þar hefur
verð verið nær óbreytt síðan 1990
og magnið verið að aukast um
20-25% á ári. Þessi markaður er
langdýrmætasti bleikjumarkaður
okkar og það em gerðar miklar
kröfur og aðeins hægt að selja
þangað bleikju með sérstökum roð-
lit eins og við erum með,“ segir
Björn.
Magnaukning lykill að
hagkvæmni
Óskar G. Hallgrímsson, fiskút-
flytjandi, telur að gmndvöllurinn
fyrir fiskeldisrekstri í framtíðinni
sé aukning í magni því með aukn-
ingu og hagkvæmni í framleiðslunni
verði fyrirtækin samkeppnishæfari
á markaðnum. Hann segir að þann-
ig verði nýting á fjárfestingum
meiri og það sé mjög mikilvægt að
það náist, sérstaklega í laxeldi.
„Almennt er offramboð á laxi en
markaðurinn hefur verið byggður
mjög hratt upp samhliða því. Norð-
menn eru nú byijaðir að beita tak-
mörkunum á sinni framleiðslu og
því hefur verið afskaplega erfitt að
spá í það hvernig markaðurinn kem-
ur til með að þróast. Lax er orðin
það algeng verslunarvara að auð-
velt er að selja hann á réttum verð-
um en það er erfiðara að losna við
dýran Iax.“
Óskar segir að hvað bleikju snerti
virðist vera þar góð markaðstæki-
færi og þar sé mikið óunnið starf.
„Það er mikil þörf á meiri kynningu
á erlendum mörkuðum. Það sem
þegar hefur verið kynnt hefur tek-
ist mjög vel, þannig að samhliða
aukningu þar verða menn að átta
sig á því að það þarf að fjárfesta
í markaðssetningunni líka. Það er
heldur ekki eins mikil verðsam-
keppni í bleikjunni og hún nýtur
tölverðrar sérstöðu ennþá,“ segir
Óskar.
60.000 tonn af síld
unnin hjá Havsbrun
FISKIMJÖLSVERKSMIÐJAN Havsbrun í Fuglafirði í Færeyjum
hefur nú tekið á móti um 60.000 tonnum af síld. Veiðarnar liggja
nú niðri eins og er og óvíst að verksmiðjan taki á móti meiru af
norsk-íslenzku síldinni í ár. Erlend skip hafa landað stórum hluta
þessa magns. megnið af síldinni hefur farið í bræðslu en vaxandi
hluti hennar fer nú til manneldis. Nú eru 30 ár síðan Havsbrun tók
til starfa, en þar er mikið brætt af síld, loðnu, kolmunna, spærlingi
og fleiri tegundum.
476
tonn
c:
:o
f
£
I
1987 1988 1989
1990
1991
1992
1993
1994 1995
900 Utlutningur og útflutningstekjur af eldisafurðum laxfiska 860 millj. kr.
800 árin 1987-1995
700
600
500
400
300
200
Bleikja
Heildarmagn af
slátraðri bleikju 471
árin 1987-1996
388
tonn
£10 10,
'87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 1
Fiskeldi fer
vaxandi á ný
Á síðasta ári slátruðu 33 eldis-
stöðvar 471 tonni af óslægðri
bleikju sem er um 21% aukning
frá árinu 1994 en þá slátruðu 39
eldisstöðvar 388 tonnum af
óslægðri bleikju. 24 eldisstöðvar
voru með framleiðslu á bleikju-
seiðum á árinu 1995. Birgðastaða
af bleikju í eldisstöðvum í árslok
1995 var um 450 tonn. Út frá
birgðastöðu í árslok 1995 og
áætluðu sláturmagni eldisstöðva
er reiknað með að framleiðslan
árið 1996 verði u.þ.b. 550 tonn
af óslægðri bleikju. í fyrra slátr-
uðu 5 eldisstöðvar 378 tonnum
af óslægðum regnbogasilungi
sem er 133% aukning. Á síðasta
ári slátruðu 4 eldisstöðvar um
10 tonnum af urriða en gert er
ráð fyrir að slátrað magn af urr-
iða verði innan við eitt tonn á
þessu ári.
Kvíaeldi
tonn
'87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95
Á síðasta ári slátruðu 7 kvía- og
fareldisstöðvar um 743 tonnum
af laxi en árið 1994 slátruðu jafn-
margar stöðvar rúmlega eittþús-
und tonnum af laxi. í ár eru starf-
ræktar 7 kvía- og fareldisstöðvar
á landinu en gert er ráð fyrir
að ein þeirra hætti starfsemi á
árinu. Birgðastaða í árslok 1995
var 820 tonn af laxi og er áætlað
að um 870 tonnum úr kvía- og
fareldisstöðvum verði slátrað á
þessu ári.