Morgunblaðið - 10.07.1996, Page 8

SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
MIÐVIKUDAGUR 10.JÚLÍ 1996
Morgunblaðið/Guðlaugur Alberteson
• MIKILL afli barst að landi á
grundarfirði í júnímánuði. Alls
urðu það um 1.100 tonn. Togar-
amir Klakkur SH 510 og Run-
ólfur SH135 fiskuðu mjðg vel
og eiga stóran hlut aí þessum
mikla afla. Báðir togararnir
komu svo með meira en 100 tonn
af fiski í fyrsta túr þessa mánað-
ar. Hér stendur áhöfnin á Run-
ólfi í aðger við höfnina á Grund-
arfirði.
Hærra afurðaverð
gerir gæfumuninn
ÍSLENDINGAR ná mun betri
árangri í útflutningi fiskafurða
en Norðmenn. Fyrst og fremst
vegna þess að á íslandi eru
þrír stórir útflytjendur, sem
flytja mest af freðfiski og saltfiski utan, en útflytjendur í Noregi eru smáir
og skipa hundruðum. Þetta fullyrðir Torbjörn Trondsen, kennari við sjávar-
útvegsskólann í Tromsö, í samtali við Norska blaðið Fiskaren. Hann segir að
íslendingar fá 60 til 80 krónum hærra verð fyrir kító af þorskflökum í Banda-
ríkjunum en Norðmenn. Meðal annars þess vegna geti íslenzk fyrirtæki keypt
fisk í Noregi og flutt heim til vinnslu.
Norðmenn skoða kaup
ÚA á fiski í Noregi
ESB með
150.000 tonn af
síldinni
• SKIP frá Evrópusambandinu
hafa nú htett veiðum i Síldar-
smugunni. ESB-skipin veiddu
samtals um 150.000 tonn eins
og sjálfdæmi sambandsins nam
og tóku Danir um 40% aflans.
íslenzku skipin eru einnig
hætt veiðum á norsk-íslenzku
síldinni, að sinni að minnsta
kosti, og eru um 25.000 tonn
eftir af kvóta þeirra, sem er
alls 190.000 tonn.
Afli Dana af norsk-íslenzku
sildinni í ár varð um 63.000
tonn. Danir segjast hefðu getað
tekið inun meira eða allt að
100.000 tonn, hefðu þeir stund-
að veiðar með sama hætti og
aðrar ESB-þjóðir. Þær veiddu
allar í bræðslu, en Danir lögðu
áherzlu á að nýta sem mest af
sildinni til manneldis. Fyrir vik-
ið tóku skipin mun minni afla
í hverri veiðiferð, en þau gátu,
til að koma með sem bezt hrá-
efni í land. Þess vegna fengu
dönsku skipin einnig hærra
verð fyrir afla sinn er hin, sem
eingöngu lönduðu í bræðslu.
Veiðin á norsk-islenzku sild-
inni liggur nú nánast alveg
niðri og hefur svo verið um
nokkurt skeið.
Fiskaren segir að hér á landi séu
þrír stórir útflytjendur á fiski, einn á
saltfiski og tveir í frystum afurðum.
Þessir risar velti allir meira en 10
milljörðum íslenzkra króna og við þá
sé erfitt fyrir smáa norska útflytjend-
ur að etja kappi. Auk þess hafi íslend-
ingar náð betri árangri í markaðssetn-
ingu afurða sinna, einkun á þorski og
ýmsum sérunnum afurðum. Þess
vegna séu íslenzk þorskflök til dæmis
ekki flokkuð sem almennur „hvítfisk-
ur“ í sama mæli og þorskflökin frá
Noregi.
Fiskaren segir að þetta sé ein af
helztu ástæðum þess, að íslenzk fisk-
vinnsla ráði við það að kaupa ferskan
fisk í Noregi og sigla með hann til
vinnslu á Islandi. „Þetta skilar ís-
lenzkri fiskvinnslu góðri afkomu á
sama tíma og fiskvinnsla í Noregi
ræður ekki við að kaupa fiskinn á sama
verði,“ segir Fiskaren. í norska blaðinu
Dagens Næringsliv var fyrir skömmu
fullyrt að íslendingar gætu keypt fisk
í Noregi til vinnslu á íslandi, vegna
þess hve laun séu lág á íslandi. Tronds-
en vísar þessari fullyrðingu á bug í
samtalinu við Fiskaren. Hann segir að
grunnlaunin á íslandi séu vissulega
lág, en ofan á þau komi ýmis konar
álag og kaupauki. Þannig verði-launa-
kostnaður á íslandi og í Noregi svipað-
ur.
Fiskaren segir svo ennfremur að
ýmsir þættir í rekstrarumhverfi ís-
lenzks sjávarútvegs séu betri en í Nor-
egi og nefnir ýmsar norskar kröfum
um aðbúnað og mengunarmál. Þá búi
stjórnvöld á íslandi betur að atvinnu-
greininni en gert sé í Noregi. Loks
segir blaðið, að skýringin á því að fisk-
kaup ÚA í Noregi borgi sig fyrir fyrir-
tækið, sé meðal annars sú, hversu stór
og ijölþættur rekstur ÚA sé. ÚA geri
út 8 togara, bæði innan og utan lög-
sögu. Þeir sjái vinnslunni fyrir um 80%
af fiski til vinnslu, sem sé rekin á til-
tölulega lágum launakostnaði og lágu
fiskverði. Þess vegna geti það borgað
sig að fullnægja 20% hráefnisþarfar-
innar með kaupun á fiski á háu verði,
ýmist á íslenzkum fiskmörkuðum eða
í Kongsfirði í Noregi.
FÓLK
Baldur hættir
í Gúanóinu
• BALDUR Kristinsson, eða
Baldur í Gúanóinu, eins og
hann hefur lengi verið kallaður,
er hættur hjá bræðslu Vinnslu-
stöðvarinnar eftir nálega hálfr-
ar aldar starf, en hann byijaði
hjáfyrirtækinu 1948. Starfs-
menn bræðslunnar og Sighvat-
ur Bjarnason, framkvæmda-
stjóri Vinnslustöðvarinnar,
kvöddu Baldur á viðeigandi
hátt, með stórri tertu og blóm-
akörfu með tilheyrandi. Sigurð-
ur Friðbjörnsson, bræðslu-
stjóri, þakkaði Baldri samstarf-
ið. Kynni þeirra hófust þegar
Sigurður lenti í að gera við
Opelinn hans
á sínum tíma.
Fékk hann til-
sögn Baldurs
við viðgerðirn-
ar, sem þóttu
bera keim af
Skódavið-
gerðum, en
eins og kunn-
ugt er hefur
Baldur keyrt Skódavélina í
bræðslunni síðan hún kom árið
1963 til dagsins í dag. Baldur
verður 69 ára í september og
segir hann í samtali við Vinnsl-
una, fréttabréf Vinnslunnstöðv-
arinnar, að sé sé efst í huga
hvað gott hafí verið að vinna í
bræðslu Vinnslustöðvarinnar.
„Þeir hafa verið góðir félagar
þó ég hafi oft verið leiðinlegur
við þá. Sérstaklega þegar verk-
smiðjan hefur verið að bila. hér
hefur verið skemmtilegt að
vinna þó margir vilji ekki trúa
þvi,“ segir Baldur.
Baldur
Kristinsson
Yerð á iýsingi hrynur
• VERÐ á lýsingi hefur nú
nánast hrunið í Bandaríkjun-
um. Miklar birgðir eru til þar
frá síðasta ári og kvóti á þessu
ári hefur verið tvöfaldaður.
Verð á heilfrystum lýsingi,
hausuðum og slægðum er nú
aðeins um 40 krónur kílóið á
heildsölumörkuðum í Seattle á
vesturströnd Bandaríkjanna.
Talið er að birgðir frá síð-
asta ári seljist tæpast nema
með miklum afföllum, en kvót-
inn á þessu ári verður samtals
265.000 tonn fyrir Bandaríkin
og Kanada. A síðasta ári var
leyfilegur afli 123.000 tonn.
Talið er að verð á lýsingsfl-
ökun fallið niður í 100 krónur
kílóið, meðal annars vegna
aukins framboðs frá Chile. Til
samanburðar má nefna að verð
á íslenzkum þorskflökum í
Bandaríkjunum er langleiðina
í 400 krónur kílóið.
Skrímsli frá íslandi
• BRÆÐURNIR Graham
og Michael Kay í Grimsby
keyptu þessa risalúðu á fisk-
markaðnum í Hull fyrir
skömmu. Lúðan veiddist við
Island og vóg 222 kíló og
er talin allt að 100 ára göm-
ul. Lúðan er talin sú næst-
stærsta, sem seld hefur ver-
ið á markaðnum í Hull, en
rétt eftir síðari heimsstyrj-
öldina var seld þar lúða sem
vóg 267 kíló. Lúðan var síð-
an seld heildsala og loks
endaði hún á veitingahúsi.
Frá þessu er skýrt í brezka
vikublaðinu Fishing News,
en þess er ekki getið hve
mikið var greitt fyrir kykv-
endið.
Innbökuð lúða í álpappír
Lúðan (Hippoglossus hippogiossus) er af mörgum talin
besti matfiskurinn og er verðmætur fiskur. Á Sjómanna-
nm*|M(|Mj stofunni Vör í Grindavík er heilagfisk-
ið sívinsælt enda eru þeir félagar Sig-
urgeir Sigurgeirsson og Reynir Karlsson, matreiðslu-
menn, snillingar i að matreiða flyðruna. Hér bjóða þeir
okkur óveigulega innbakaða lúðu með gráðosti.
500 gr. lúða
1/2 matskeið srnjör
1/2 teskeið salt
1/2 teskeið pipar
1/2 teskeið paprika
4 sveppir
1/4 iaukur
Gráðostur
Laukurinn, paprikan og sveppirnir eru saxaðir niður.
Lúðan sett á álpappír og gráðosturinn rifinn yfir, ásamt
lauknum, paprikunni og sveppunum, og salti og pipar
stráð yfir. Ofninn er hitaður í 180 gráður áður en lúð-
an er sett inn í 10-15 minútur. Hafið álpappírinn rúman
utan um fiskinn. Meðlæti getur bæði verið hrísgrjón
eða kartöflur og ýmis konar salat væri einnig got með
sprökunni.