Morgunblaðið - 12.07.1996, Blaðsíða 5

4 B FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ 1996
MORGU NBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ 1996 B 5
DAGLEGT LÍF
DAGLEGT LÍF
systkinatríó
í sömu starfsgreinum
SYSTUR OG FLUGFREYJUR
BERGLIND, Lilja og Erna Sig’urðardætur.
Morgunblaðið Ásdís
A ferð og flugi um heiminn
ALGENGT var hér áður fyrr að
börn gengju í störf foreldra sinna,
sérstaklega þar sem atvinnan var
svæðisbundin. Til að mynda gerð-
ust sjómannssynir oft á tíðum sjó-
menn og bændabörn tóku sjaldnar
en ekki við búi foreldra sinna.
Möguleikar á starfsvali í dag
eru hins vegar næstum óendanleg-
ir og því reynist mörgum erfitt
að taka ákvörðun. En skólaganga,
fjölskylda og félagar móta skoðan-
ir flestra á því hvað þeir vilja gera
í framtíðinni.
Sjaldgæft er nú til
dags að systkini velji sér
sams konar ævistarf en
við eftirgrennslan kom í
ljós að þess eru þó nokk-
ur dæmi.
Blaðamaður Daglegs
lífs komst á snoðir um
þrjár systur sem allar
starfa sem flugfreyjur,
þijá bræður sem eru
vörubílstjórar og þijá
lækna sem einnig eru
bræður og lék forvitni á
að vita hvernig það hefði
atvikast.
Námsráðgjafar
kynna sér yfirleitt fjöl-
skyldusögu þeirra ein-
staklinga sem leita til þeirra.
Því var leitað til Huldu Arnljóts-
dóttur námsráðgjafa og hún
spurð hvort systkinahópur sem
velur sér sama starfssvið, skeri
sig á einhvern hátt úr öðrum
systkinahópum.
Samstaða og samhygð
Hulda segir það bera vott um
mikla samstöðu og samhygð innan
fjölskyldu þegar systkini ráðast til
sams konar starfa. „Mjög líklega
ríkir ekki samkeppni milli systkin-
anna heldur gagnkvæm virðing,"
segir hún. Einnig segir Hulda lík-
legt að í slíkum tilfellum sé fjöl-
skyldan nyög náin og foreldrarnir
gæti þess vel í uppeldinu að gera
öllum börnunum jafn hátt undir
höfði. „Eldri systkinin styðja sjálf-
sagt þau sem yngri eru og miðla
reynslu sinni til þeirra og eru þeim
fyrirmynd. Ef það eldra vinnur til
að mynda sem leikari og er ánægt,
þá hefur það áhrif á starfsval hins
yngra. Ef hins vegar það eldra er
nöldrandi allan daginn yfir ein-
hverju hundleiðinlegu starfi þá er
líklegra að aðrir í fjölskyldunni
forðist eins og heitan eldinn að
ganga í það starf.“
Sálfræðingurinn Alfred Adler
setti fram kenningar á sínum tíma,
um mismunandi hlutverk systkina
innan fjölskyldna. Námsráðgjafar
styðjast við kenningu hans en
Hulda tekur fram að alls ekki er
hægt að alhæfa út frá henni.
„Adler segir að ef elsta afkvæm-
ið fær meiri athygli foreldra en
hin börnin og því gengur mjög vel
í námi eða starfi, er algengt að
yngra systkinið velji allt
annan starfsvettvang.
Sérstaklega ef það sér
fram á að geta alls ekki
staðið því elsta á sporði,"
segir Hulda.
Samkvæmt kenningu
Adlers getur aldursmun-
ur milli systkina einnig
haft töluvert að segja.
„Því minni aldursmunur
á milli systkina því meiri
líkur eru á samkeppni.
Ef aldursmunur er meiri
þá getur yngra systkinið
fetað í fótspor þess eldra
án þess að vera beint í
samkeppni við það.“ seg-
ir Hulda.
Starfsfræðsla er þjóðarhagur
Að sögn Huldu eru íslendingar
fremur aftarlega á merinni miðað
við nágrannalöndin hvað starfs-
fræðslu varðar. „Fræðsluskrif-
stofa Reykjavíkur hefur þó boðið
grunnskólanemendum í starf-
skynningu með því að velja einn
vinnustað til að skoða. Einnig hef-
ur starfsfræðsla undanfarin 10 ár
verið valgrein í tíunda bekk grunn-
skóla.
Tengsl ungmenna við atvinnulíf-
ið hafa rofnað með tímanum og
því verða skólarnir að bregðast
við með markvissri kynningu, það
er þjóðarhagur," segir Hulda.
I samanburðarrannsóknum hef-
ur komið í ljós að íslenskir foreldr-
ar þrýsta ekki jafn mikið á af-
kvæmi sín um að fara í langskóla-
nám eins og foreldrar í nágranna-
löndunum. Þá eru íslensk ung-
menni yfirleitt lengur að taka
ákvörðun um framtíðarstarf en
jafnaldrar þeirra I öðrum Iöndun-
um. ■
Hrönn Marinósdóttir
„ÆTLI ég hafi ekki smitað systur
mínar af flugdellunni", segir Lilja
Sigurðardóttir, elst þriggja systra
sem' allar vinna sem flugfreyjur hjá
Flugleiðum. „Ég var fimm ára göm-
ul þegar ég ákvað að leggja flugfrey-
justarfið fyrir mig og stóð við það.
í gagnfræðaskóla valdi ég mér flug-
freyjuna í starfskynningu og seinna
fór ég í skóla til Englands og Dan-
merkur til að afla mér góðrar tungu-
málakunnáttu,“ segir hún.
Yngri systur hennar Erna og
Berglind voru ekki eins staðráðnar
í að leggja flugfreyjuna fyrir sig þó
þeim hafi fundist spennandi að sjá
hvað kom upp úr töskum Lilju eftir
flugferðir. Þær prófuðu ýmis önnur
störf áður en ferill þeirra í háloftun-
um hófst.
Erna ætlaði að verða endurskoð-
andi og hóf nám í viðskiptafræði.
„Mér líkaði ekki vinnutíminn á end-
urskoðunarskrifstofunni og var
stanslaust með hausverk," segir
Erna. Hún byijaði síðan að fljúga
árið 1979 og þar með var bakterían
komin í blóðið. „Við unnum allar
sem litlar stelpur í matvöruverslun
foreldra okkar í Álfheimunum, það-
an höfum við þjónustulundina,“ seg-
ir Berglind sem vann ýmis önnur
störf hjá Flugleiðum áður en hún
varð flugfreyja. Eiginmanni sínum
kynntust hún þegar hann vann á
flugvellinum á Akureyri og hún í
Reykjavík.
Berglind getur ekki hugsað sér
að vinna á skrifstofu eða við neina
kyrrstöðuvinnu. „Við erum félags-
verur og höfum þetta þjónustueðli í
okkur sem er ekki öllum gefið,“ seg-
ir hún.
„Þegar við vorum yngri ferðuð-
umst við mikið með foreldrum okkar.
Við vorum með fyrstu farþegunum
sem fóru í ferðir með Ingólfí í Útsýn,
þá var Berglind nýfædd og Erla sjö
ára og ég fjórtán ára,“ segir Lilja.
Lilja á 25 ára starfsafmæli um
þessar mundir en hún hefur unnið
nánast sleitulaust þann tíma sem
flugfreyja, fyrir utan eitt og hálft
ár sem hún var frá, vegna bráða-
hvítblæðis. „Ég var á lyfjum í heilt
ár og fór og lærði ferðamálafræði
til að drepa tímann. Tilhugsunin um
að komast í flugið hélt í mér lífinu
og sem betur fer náði ég aftur fullri
heilsu."
Spagettífjölskylda
Dóttir Lilju, Dóra María er flug-
freyja á sumrin en á veturna stundar
hún nám í Bandaríkjunum.
Bróðir þeirra systra, Ingvar Sigurðs-
son starfar einnig hjá Flugleiðum
sem hleðsluskrárritari.
Systurnar hafa beitt öllum brögðum
til að fá fjórðu systurina í flugfreyj-
una en hún lætur ekki að stjórn.
„Hún skilur ekki ástríðu okkar á
Hulda
Arnljótsdóttir,
námsráðgjafi

tih'

Starfa hver á sínum spítalanum
„VIÐ REKJUM ættir okkar til fyrsta
íslenska læknisins, Bjarna Pálssonar
sem fékk lækningaleyfi árið 1760
en hann var landlæknir í Nesstofu
þar sem nú er læknaminjasafn.
Síðan hefur enginn læknir verið í
ættinni fyrr en pabbi tók læknispróf
og við fetuðum síðan í fótspor hans,“
segir Guðmundur Þorgeirsson
hjartalæknir og elstur þriggja
bræðra sem einnig eru læknar.
Guðmundur og Gestur eru báðir
hjartalæknar en Eiríkur sá yngsti er
augnlæknir og starfar á Landakoti.
Hjartalæknarnir tveir reka saman
læknastofu en vinna á sitthvorum
spítalanum. Guðmundur á Landssp-
ítalanum í bráðamótttökunni, en
Gestur á Borgarspítalanum.
Faðir þeirra Þorgeirsbræðra, Þor-
geir Gestsson var héraðslæknir á
Húsavík og á Stórólfshvoli í Rangár-
vallarsýslu, síðar heimilislæknir í
Reykjavík. „Við fylgdumst heilmikið
með starfi hans enda læknastofan í
sama húsi og heimili okkar. Að auki
fórum við oft með honum í vitjanir.
Við kynntumst því snemma bæði
kostum og göllum við starfið. Það
var greinilega mikilsmetið hjá fólki
en mjög erilsamt," segir Guðmundur.
Guðmundur velti vöngum yfir alls
konar starfsmöguleikum eftir stúd-
entspróf. „Vafalaust hafði það tölu-
vert að segja að faðir minn er lækn-
ir þó það hafi ekki haft úrslitaáhrif
á starfsval mitt,“ segir hann. Þegar
upp var staðið fannst honum læknis-
fræðin sameina áhuga sinn fyrir
raunvísindum og „húmanisma“.
„Fagið greip mig síðan smám saman
heljartökum."
„Ákvörðunin um læknisfræðinám-
ið kom hægt og rólega hjá mér“
segir Gestur. „í menntaskóla var ég
í raunvísindadeild og var sáttur þar.
Síðar fannst mér læknisfræðin
áhugaverð útfrá vísindalegu sjónar-
miði. Faðir minn og Guðmundur
bróðir sem er tveimur árum eldri en
ég, hafa sjálfsagt óbeint haft áhrif
á lokaniðurstöðu mína“.
Eiríkur sem er fimm árum yngri
en Gestur, var þeirrar skoðunar eftir
stúdentspróf, að nóg væri komið af
læknum innan fjölskyldunnar og
ákvað því að fara til Sviss að læra
vélaverkfræði. „Eftir eins árs dvöl
þar ytra, varð mér ljóst að fagið
átti ekki nægilega vel við mig þann-
ig að ég kom heim og fór beint í
læknadeild Háskóla íslands." Lækn-
isfræðin er að mati Eiríks fjölbreytt
nám sem fæst við fólk og býður upp
á marga möguleika. „Hægt er til
dæmis að stunda barnalækningar,
starfa innan stjórnsýslunnar eða
stunda ýmis konar rannsóknar-
vinnu,“ segir hann.
Beitti engum brögöum á
bræðurna
„Guðmundur vill ekki viðurkenna
að hann hafi sérstaklega beitt sér
fyrir því að fá bræður sína í sama
fagið. „Ég beitti engum brögðum né
fortölum langt frá því. Þetta var al-
gerlega þeirra ákvörðun" segir hann.
„Verst er að Eiríkur skyldi ekki
hafa valið hjartalækningar sem sér-
grein eins og við, því þá hefði hann
getað leyst okkur af á stofunni,, seg-
ir Gestur glettinn á svipinn.
Gestur ákvað að fara í sérnám í
hjartalækningum eftir að hafa unnið
sem aðstoðarlæknir á Landspítal-
anum um nokkra hríð. „Þar kynntist
ég starfi á mörgum deildum og fann
að hjartalækningar áttu best við
mig. Ég dreif mig því bara í sama
fluginu og finnst furðulegt hvað við
höfum gaman af þessu,“ segir Erna.
„Við erum eins og ítölsk spagettl-
íjölskylda, óskaplega samrýmd. Nýir
tengdasynir fá allir létt taugaáföll,
því lætin eru svo mikil á heimilinu.
Miðstöðin er hjá mömmu, þar hitt-
umst við daglega í eftirmiðdag-
skaffi, segir Berglind.
Flugfreyjustarfið er skorpuvinna
og stundum þarf að fara í flug árla
morguns þegar börnin eru ennþá
sofandi, en komið er heim aftur í
eftirmiðdaginn um svipað leyti og
þau koma heim úr skólanum," segir
Berglind.
„Barnapössun er ekki vandamál,
við gætum barnanna hver fyrir aðra,
öðruvísi gengi þetta ekki upp, “ seg-
ir Erna.
„Fjölbreytnin er mikil í starfinu,
margir áfangastaðir og farþegar af
mörgu þjóðerni, segir Erna.
Systurnar eru töluvert líkar í út-
liti og Berglind segist hafa flogið
með gamla kærasta Lilju sem hafi
spurt sig frétta af henni. „Stundum
hafa samstarfsfélagar líka áttað sig
á tengslunum þegar þær heyra
hrossahláturinn sem við eigum sam-
eiginlegan,“ bætir hún við.
Þær eru ekki eina systraþrennan
sem starfar hjá Flugleiðum því syst-
urnar Björg, Helga og Guðrún Valdi-
marsdætur hafa einnig verið lengi í
starfi þar sem flugfreyjur.
í háloftunum gerist oft ýmislegt
óvænt. Lilja segist hafa flogið með
ófríska konu sem var að því komin
að eiga, með fimm mínútur milli
hríða. „Ég ávarpaði því farþegana
og spurði hvort læknir væri um borð
og þá gáfu tveir fæðingarlæknar sig
fram sem voru að koma heim af
læknaráðstefnu. Ótrúlegt en satt.
Allt fór því vel og konan átti barnið,
skömmu eftir að vélin lenti“.
Áramót á lögreglustöð
í New York
„í New York lenti Lilja á gamlárs-
dag í vopnuðu ráni inni á hár-
greiðslustofu. „Ég sat í hárþurrk-
unni þegar maður með lambhús-
hettu miðaði byssu beint framan í
mig. Þjófarnir hirtu allt úr veskjun-
um okkar sem þarna sátum og
tæmdu peningakassann. Ég missti
því af ferðinni heim og áramótanótt-
in fór í skýrslugerð á lögreglustöð-
inni.“ segir Lilja.
Þegar hún átti 45 ára afmæli
flugu systurnar saman í áhöfn til
Bandaríkjanna, og borðuðu saman
á veitingastað þar sem afmælis-
söngurinn var sunginn á ítölsku
fyrir Lilju.
BRÆÐUR OG VORUBILSTJORAR
HJÖRTUR, Jóhann og Guðmundur Jakobssynir.
Morgunblaðið/Ásdís
Saman í baráttu
BRÆÐURNIR Jóhann, Hjörtur og
Guðmundur Jakobssynir starfa allir
sem vörubílstjórar hjá vörubifreiða-
stöðinni Þrótti.
Hvemig stendur á því að þið eruð
allir í sama starfínu? „Það er ósköp
einfalt svar, pabbi okkar var vörubíl-
stjóri.“ svarar Jóhann sá elsti að
bragði. Hjörtur sem er tveimur árum
yngri bætir við að ástæðan hafí líklega
verið svipuð og í gamanþulunni um
Kálfsrófuna, „Þríbjöm togaði í Tví-
bjöm, Tvíbjöm í Einbjöm og svo fram-
vegis, því það má segja að við höfum
elt hver annan í gegnum tíðina."
Til að bæta gráu ofan á svart má
bæta því við að Björgvin, fjórði og
næstelsti bróðirinn starfaði einnig í
mörg ár sem vörubílstjóri en skellti
sér síðan í sjómennskuna.
„Sjálfsagt hefur það einhver áhrif
haft á mig að faðir minn og bræður
voru bílstjórar en annars æxlaðist
þetta bara einhvem veginn svona,“
segir Guðmundur, sá yngsti í röðinni
en hann er 10 ámm yngri en Jóhann.
Leiðin lá þó ekki bein og greið I
vörubílstjórasætið hjá þeim bræðrum.
Þeir hafa unnið við ýmis störf bæði
til sjós og lands í gegnum tíðina.
„Við Guðmundur vorum togarasjó-
menn í nokkur ár og ég lærði bílavið-
gerðir og vann lengi hjá Reykjavíkur-
höfn,“ segir Jóhann. Til skamms tíma
starfræktu bræðurnir I samejningu
jarðvinnufyrirtæki og áttu meðal ann-
ars saman gröfu ogjarðýtu. Árið 1963
byijaði Jóhann hjáÞrótti og Hjörtur
og Guðmundur fylgdu fast í kjölfarið.
Bræðurnir eru verktakar og keyra því
um á eigin bílum.
„Oftast nær vinnum við í Reykjavík
og nágrenni en stundum úti á iands-
byggðinni, þó höfum við lítið sem ekk-
ert farið á Vestfirðina. Nauðsynlegt
er því að vera á sterkum og góðum
bílum," segir Jóhann.
Verkefni vörubílstjóra eru margs
konar. „Meðal annars höfum við keyrt
vikur og alls kyns jarðvegsefni svo
sem fyllingarefni í götur og ýmis slit-
lagsefni, fyrir hina og þessa aðila I
byggingariðnaði,“ segir Guðmundur.
„Þetta er skondinn bransi sem
fáir gera sér grein fyrir hvemig
gengur fyrir sig. Aðalvinnan er yfír
hásumarið en á veturna er því miður
oft lítið að gera. Það er alveg skelfí-
legur tími. Þá dyttar maður að bíln-
um, lagfærir það sem betur má fara,
málar og svo framvegis," segir Hjört-
ur. „Ég hef ekki farið I sumarfrí í
tuttugu ár en undanfarin ár höfum
við hjónin skroppið til sólarlanda á
haustin.“ segir Jóhann.
Ekkl slegist enn
Bræðurnir eru að eigin sögn þokka-
lega samrýmdir. „Alla
vega höfum við ekki sleg-
ist almennilega ennþá.
Ætli verði nokkuð af því
úr þessu,“ segir Hjörtur.
Jóhann segir að sátt
og samlyndi hafi alla tíð
ríkt á milli þeirra bræðra.
„Ef einn okkar fær stór
verkefni þá reynir hann
að koma hinum í það líka.
Við stöndum saman í bar-
áttunni."
GESTUR, Guðmundur og Eiríkur Þorgeirssynir. Morgunbiaðið/ Þorkell
framhaldsnám og stóri bróðir.“
„Fjölskyldan okkar hefur alltaf
haldið vel saman. Móðir okkar á
fimm systur sem eru miklar vinkonur
og það er mikill samgangur á milli
fjölskyldnanna.“ segir Guðmundur.
Nýlega keyptu þeir bræður stóra
jörð í Þjórsárdal rétt hjá gömlu
heimahögum föðurþeirra. „Jarðskik-
inn er okkar sameiginlega áhugamál
en þess utan höfum við mikinn áhuga
á alls kyns menningu, tónlist og
íþróttum,“ segir Gestur.
Aðspurðir um hvort einungis væri
rætt um sjúkdóma og sjúklinga í fjöl-
skylduboðum, svöruðu þeir því til að
vanalega væri allt milli himins og
jarðar á dagskrá. Guðmundur segist
þó stundum nota tækifærið til að
ræða við Gest bróður um þeirra hjart-
ans mál, hjartasjúkdóma en það ein-
oki alls ekki samræðurnar. „I fjöl-
skylduboðum er oftast mjög
skemmtilegt og yfirleitt mikið sung-
ið, segir Eiríkur.
Eiglnkonurnar þrjár voru
flugfreyjur
Bræðumir eru sammála um að álag
á fjölskyldur þeirra sé oft á tíðum
mikið því vinnudagurinn þeirra er
langur og sjaldan gefst stundarfriður.
„Konurnar okkar eiga það meðal
annars sameiginlegt að hafa allar
starfað sem flugfreyjur á námsár-
unum.“ segir Guðmundur. Þær völdu
þó ekki læknisfræðina sem starfs-
vettvang. Eiginkonur Eiríks og Gests
láta samt sjúklinga ekki afskipta-
lausa því kona Eiríks er hjúkrunar-
fræðingur og eiginkona Gests starfar
sem sálfræðingur en kona Guðmund-
ar er kennari að mennt.
Bræðurnir þrír eiga samanlagt 15
börn. Það yngsta er barn Eiríks og
er 2 mánaða en sá elsti er 27 ára,
sonur Guðmundar og starfar sem
kvikmyndagerðarmaður. ■
Bræðurnir hittast þó
ekki mikið utan vinnutím-
ans nema ef eitthvað sér-
stakt er á döfinni, stóraf-
mæli, brúðkaup og þess
háttar. Um tíma stunduðu
þeir saman silungsveiði
en lítið er um önnur sam-
eiginleg áhugamál þeirra.
Aðspurðir hvernig fjöl-
skyldulífið gangi fyrir sig
segja þeir að eiginkonurn-
ar kvarti stundum yfir
óreglulegum matmálstím-
um en annars hafi allt
gengið vel.
Bræðurnir búast ekki
við að börnin feti í þeirra
fótspor sem vörubílstjór-
ar. „Við eigum bara kven-
kyns afkomendur. Jóhann
á þijár uppeldisdætur,
Hjörtur á tvær dætur og
ég eina. Ólíklegt er að
þær leggi vörubílstjórann
fyrir sig, en þó er aldrei
að vita, nú á jafnréttistím-
um.“ segir Guðmundur.
„Bílstjórastarflð er að
mörgu leyti ágætis starf.
Ekki þýðir heldur að vera
með neina eftirsjá og
velta sér upp úr hvað maður gæti
hafa farið að gera,“ segir Guðmundur.
Ýmsar hættur eru fyrir hendi þegar
keyrt er á stórum bílum, í slæmu veðri
á þjóðvegum landsins. „Nokkrum
sinnum höfum við lent í svaðilförum
aðallega vegna mikillar hálku á vegun-
um. I vetur skall á óveður þar seiii
við vorum saman við vinnu í vikurná-
munum við Hekluhaf. Það gerði
snögglega aftakaveður og því fylgdi
mikill skafrenningur svo ekki sá útúr
augum. það tók okkur alla nóttina að
fikra okkur niður af fjallinu og að
Búrfellsvirkjun," segir Jóhann.
Að lokum voru bræðurnir spurðir
hvaða burði góður vörubílstjóri þurfi
að bera? „I starfi vörubílstjóra er
nauðsynlegt að vera þokkalega vel á
sig kominn líkamlega, því þetta er
erfiðisvinna. Einnig er nauðsynlegt
að vera sæmilega lipur og útsjónar-
samur. Við erfiðar aðstæður sem oft
eru fyrir hendi á vinnusvæðum, er
gott að vera glúrinn til að komast
að farminum eða iosa hann á réttan
hátt. Hætturnar leynast víða og þv!
nauðsynlegt að vera varkár. Síðast
en ekki síst er nauðsynlegt að vera
slyngur bílstjóri og hafa gott vald á
ökutækinu".
3 ráð við frunsum!
'
• vf
★hauspoki
* p I á s t u r
Varex er lyf við veirusýkingu sem vinnur gegn
frunsumyndun með virka efninu acíklóvir.
Mikilvægt er að byrja að nota kremið um leið
og fyrstu einkenni koma í Ijós, þ.e.a.s. strax
og þú finnur sting, fiðring eða kláða. Berið kremið
á sýkt svœði fimm sinnum á dag í 5 daga.
Varex, krem 2 g, fxst í apótekum án lyfseðils.
Lesið vandlega leiðbeiningar sem fylgja lyfinu.
Hafðu varann á með Varex!