Morgunblaðið - 16.07.1996, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Laugarnes
Kleppsvegur,
147 íbúðir
Orfirisey
^\/— Mýrargata/Tryggvagata, 42 íbúðir
misT jL ' / r Skólavörðustígur, 97 íbúðir
Laugavegur, 234 ibuðir
r Hverfisgata, 198 íbúðir
Hofsvallagata,
46 íbúðir-----
s/ebRaut
/— Ásholt, 40 íbúðir
‘ \ \
Hringbraut, 285 íbúðir
Snorrabraut, 91 ibuð
Miklabraut, 164 íbúðir
Hávaðamengun
af umferð í Reykjavík
Havaði yfir 65 desibil a ibuasvæði.
Miðað er við meðalumferðarmagn á virkum dögum 1991
i-ossvoaui
Aðeins eru teknar götur með meðalumferð umfram 7.000 bila a solarhring.
TÆPLEGA 1.700 íbúðir í borginni eru í húsum þar sem hávaði mælist yfir 65 dB við húsvegg, samkvæmt yfirliti umferðardeildar
borgarverkfræðings um umferðarhávaða í borginni.
Borgarverkfræðing^ur biður um aukafjárveitingu vegna hljóðmengunar í borginni
Nákvæmt mat lagt á hvar
úrbóta er brýnust þörf
Borgarverkfræðingur hefur farið fram á
aukafjárveitingu til þess að ljúka gerð
tillagna um hvemig bregðast megi við hljóð-
mengun í hverfum borgarinnar. Miðað
er við að þær verði tilbúnar í haust.
STEFÁN Hermannsson borgarverk-
fræðingur hefur mælst til þess við
borgaryfirvöld að fá aukafjárveit-
ingu að upphæð Vh milljón, svo
ljúka megi gerð tillagna um úrbætur
vegna hljóð- og loftmengunar í ýms-
um hverfum borgarinnar.
Erindi borgarverkfræðings verður
tekið fyrir á fundi borgarráðs í dag
og er lagt til að undirbúningsvinnu
verði flýtt, í ljósi umræðu sem spunn-
ist hefur að undanförnu um hljóð-
og loftmengun í borginni, eins og
segir í bréfi frá embættinu.
I erindinu segir einnig að með
þessu móti megi ljúka tillögugerð,
sem ella hefði frestast frarti á næsta
ár, í haust, og jafnframt að reynt
verði að meta nákvæmlega fjölda
íbúða þar sem úrlausna er þörf og
hvaða aðgerðir séu brýnastar.
Lagt var fram á fundi skipulags-
nefndar 6. febrúar 1995 yfirlit um-
ferðardeildar borgarverkfræðings
um umferðarhávaða í borginni og
var afgreiðslu þess frestað. Málið
hefur ekki verið afgreitt enn og verð-
ur sama yfirlit lagt fyrir borgarráð
í dag. Fram kemur að tæplega 1.700
íbúðir í borginni séu í húsum þar
sem hávaði við húsvegg mælist 65
dB og yfir.
í erindi borgarverkfræðings, sem
lagt verður fram í dag, segir að við
gerð yfirlitsins hafi einungis verið lit-
ið á þær götur þar sem 7.000 bílar
eða fleiri aka á sólarhring. Auk þess
sé, til einföidunar, gert ráð fyrir sama
umferðarhraða og hlutfalli þungra
bfla á gatnakerfinu alls staðar.
„Viðkvæmt mál“
í bréfi frá embættinu, sem dag-
sett er 31. janúar 1995, og lagt var
fram á fundi skipulagsnefndar 6.
febrúar sama ár, segir að miðað sé
við umferð á sólarhring árið 1991;
að hlutfall bíla yfir 3,5 tonn sé 5%
og meðalaksturshraði 50 kílómetrar
á klukkustund. Þá segir að ofan-
greindar forsendur geti verið í lægri
kantinum. „En rétt þótti að hafa þær
þannig þar sem málið er mjög við-
kvæmt. Þegar rætt er um aðgerðir
á tilteknum stöðum, er rétt að mæla
umferðarhávaða og telja umferð til
þess að fá sem bestar forsendur fyr-
ir aðgerðum.“
í bréfi borgarverkfræðings, sem
borgarráð íjallar um í dag, segir
jafnframt að yfirlitið hafi verið unn-
ið i tengslum við endurskoðun aðal-
skipulags og að því sé ætlað að gera
lauslega grein fyrir umfangi þess
vanda sem umferðarhávaði er fyrir
íbúðabyggð.
Eins og fyrr segir er áætlaður
fjöldi íbúða í húsum þar sem hávaði
er 65 dB eða meiri við húsvegg
tæplega 1.700 og segir Stefán Her-
mannsson borgarverkfræðingur að
það sé um 4% íbúða í borginni. Stef-
án segir ennfremur að það teljist
mjög lágt hlutfall víðast hvar í ná-
grannalöndunum, enda sé Reykjavík
mjög ung borg, miðað við margar
erlendar borgir.
Borgarverkfræðingur nefnir til
samanburðar að talið sé að % allra
íbúða í Kaupmannahöfn séu í húsum
þar sem hávaði við vegg mælist yfir
55 dB og ef miðað sé við 65 dB eða
yfir séu íbúðirnar 70.000. Hafi borg-
aryfirvöld þar sett sér það markmið
að fækka vistar-verum þar sem slíkur
hávaði mælist um helming fyrir árið
2010.
í framhaldi aí yfirliti umferðar-
deildar borgarverkfræðings, sem
lagt verður fram á fundi borgarráðs
í dag, er ætlunin að setja fram tillög-
ur að aðgerðum og markmið fyrir
næstu ár. Yfirlit yfír götur þar sem
þar sem hávaði mælist yfir 65 dB
við húsvegg leiðir m.a. í ljós vanda-
mál við Hringbraut, Laugaveg,
Hverfisgötu, Miklubraut og Klepps-
veg. Einnig er umferð þung við
Skólavörðustíg, Stórholt, Snorra-
braut, Hofsvallagötu, Skipholt, og
Tryggvagötu.
Stefán Hermannsson borgarverk-
fræðingur segir ekki búið að útfæra
nákvæmlega hugmyndir um úrbæt-
ur þótt búið sé að spá í ýmislegt.
„Vestast á Hringbraut, þar sem að-
stæður eru með þeim erfiðustu, kem-
ur að mínu mati vart annað til greina
en að gera ráðstafanir á húsunum
sjálfum, til dæmis með því að setja
þrefalt gler.“ Þá segir Stefán hafa
verið til umræðu í tengslum við aðra
skipulagsvinnu að færa Kleppsveg
og þar með umferðarþungann, fjær
húsunum. Hins vegar séu hendur
manna bundnar við Laugarnes
vegna fornminja þar.
„Við Laugaveg og Hverfisgötu
dugar ekkert annað en aðgerðir á
húsunum sjálfum og að minnka
umferð. Framkvæmdir okkar á
Hverfisgötu miða einmitt að því að
minnka umferð þar og færa út á
Sæbraut,“ segir borgarverkfræðing-
ur.
í nýrri mengunarvarnareglugerð,
sem færð var til samræmis við evr-
ópskar reglur, er kveðið á um að
mesta hljóðstig utan glugga við íbúð-
arhúsnæði sé 55 dB. Fram kemur í
tillögu að skipulagi gömlu hverfanna
í Reykjavík, sem unnin var 1984-
1987, hjáteiknistofu Guðrúnar Jóns-
dóttur arkitekts, að samkvæmt út-
tekt danskra umferðasérfræðinga,
Anders Nyvig A/S, geti tiltölulega
lítill hávaði, 30-40 dB, valdið svefn-
truflunum, eða erfiðleikum við að
festa svefn.
„Við hávaða yfir 55 dB er erfitt
að halda uppi samræðum með eðli-
legum raddstyrk, við 70 dB verða
menn að kallast á og við 75 dB
heyrist talað mál ekki úr eins metra
fjarlægð.“ Þá segir í skýrslunni að
um 10% þeirra sem búa við 55 dB
hávaða opni sjaldnar glugga og séu
ekki jafn oft utan dyra og aðrir og
að við 65 dB sé hlutfallið orðið 50%.
Þess má geta að mælingar við hús-
vegg á Miklubraut hafa leitt í ljós
78 dB meðalhávaða en hávaði tvö-
faldast með 3 dB aukningu.
Rannsóknir á tengslum umferðar-
hávaða og heilsufars hafa verið
gerðar í nágrannalöndunum og kem-
ur fram í nýjum drögum að umferð-
ar- og umhverfisáætlun fyrir Kaup-
mannahöfn að 4% Kaupmannahafn-
arbúa þjáist af astma en 3% lands-
manna. Ef miðað er við börn ein-
göngu er hiutfallið örlítið hærra
samkvæmt skýrslunni.
Þar kemur einnig fram að sam-
kvæmt könnun, sem gerð var meðal
íbúa í borginni árið 1989, hafi yfir
helmingur þátttakenda fundið fyrir
óþægindum eða veikindum vegna
loftmengunar af umferð. Sem dæmi
um kvilla nefnda í könnuninni eru
höfuðverkur, þreyta, hósti, þyngsli
fyrir bijósti og sviði í augum.
Einnig segir að þar sem öndunar-
færi astma-sjúklinga séu viðkvæm-
ari en annarra, finni þeir oftar fyrir
óþægindum, og að könnun frá 1989
hafi leitt í ljós að bronkítis og astmi
hafi verið algengari meðal starfs-
manna hreinsunardeildar borgarinn-
ar, sem vinna mikið á götum úti,
en annarra stétta sem vinna utan-
dyra, fjær umferð.
Þá kemur fram í samantekt borg-
arlæknis Kaupmannahafnar frá
1990, sem getið er í skýrslunni, að
fimmti hluti íbúa borgarinnar verði
fyrir truflunum vegna umferðarháv-
aða. Nefndu íbúar svefntruflanir og
skerta hæfni til einbeitingar sem
dæmi. Einnig leiða rannsóknir á
vegum embættisins í ljós að þeim
sé búa við þungan umferðarnið sé
hættara við að ofnota róandi lyf og
jafnframt leikur grunur á að hávað-
inn hafi slæm áhrif á þróun hjarta-
og æðasjúkdóma.
Sophia Hansen
hitti ekki dæturnar
Kröfu
Halims AI
hafnað
SOPHÍA Hansen fékk ekki að hitta
dætur sínar á föstudag eins og ráð
var fyrir gert samkvæmt úrskurði
undirréttar í Tyrklandi. Á föstudag
var einnig hafnað í Istanbul kröfu
Halims A1 um að umgengnisréttur
Sophíu verði felldur niður, eins og
lögamaður hans hafði krafist á
fimmtudag.
Sophia lét reyna á umgengnisrétt-
inn á föstudag en faðir stúlknanna,
Halim Al, kom ekki með dæturnar
eins honum ber samkvæmt gildandi
úrskurði. Fullnustuskrifstofan ytra
hafði upplýst hann um að látið yrði
reyna á rétt móðurinnar, en hann
sinnti ekki tilmælum þar að lútandi.
Á vegum utanríkisráðuneytisins
eru Ólafur Egilsson sendiherra og
Atli Ásmundsson staddir í Tyrklandi
og leita þar leiða til að fá Halim A1
til að virða úrskurð dómstóla.
Ljóst þykir samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins að hann teljist lög-
bijótur sökum þess að hann virðir
að vettugi úrskurð dómstóla og munu
fulltrúar utanríkisráðuneytisins hafa
rætt við embættismenn í Tyrklandi
til að knýja á um að tekið verði fastar
á brotum föðurins, en ekki er skýrt
hvernig þeim málum verður háttað.
Andlát
JÓN ÞOR-
VARÐS-
SON
JÓN Þorvarðsson fyrrverandi sókn-
arprestur í Háteigsprestakalli lést
síðastliðinn sunnudag. Hann var á
90. aldursári.
Jón fæddist á Víðihóli á Hólsfjöll-
um 10. nóvember 1906. Foreldrar
hans voru hjónin Þorvarður Þor-
varðsson prófastur í Vík í Mýrdal
og Andrea Elísabet Þorvarðsdóttir.
Jón lauk stúdentsprófí frá Mennta-
skólanum í Reykjavík 1927 og guð-
fræðiprófi frá Háskóla íslands 1932.
Veturinn 1935-36 stundaði hann
framhaldsnám í kirkjusögu í Cam-
bridge og London, auk þess sem
hann dvaldist þá um hríð í Danmörku
og Svíþjóð þar sem hann kynnti sér
kirkjumál þeirra landa.
Jón var aðstoðarprestur föður síns
í Vík 1932-34, nema tímablið frá 30.
september 1932 til 14. júlí 1933 er
hann var settur sóknarprestur í
Garðaprestakalli á Akranesi. Hann
var sóknarprestur í Mýrdalsþingum
1934-1952 og prófastur í V-Skafta-
fellssýslu 1935-1952. Hann var
sóknarprestur í Háteigsprestakalli í
Reykjavík frá 1952-1976 er hann lét
af störfum fyrir aldurs sakir. Jón var
skólastjóri unglingaskólans í Vík í
Mýrdal 1933-48 og í skólanefnd
Skógaskóla 1948-52. Hann sat í
kirkjuráði 1954-70, í stjórn Kirkju-
kórasambands íslands 1953-64 og í
stjórn Prestafélags íslands 1955-67.
Jón var sæmdur riddarakrossi fálka-
orðunnar 1969.
Kona Jóns var Laufey Eiríksdótt-
ir, sem lést 1993, og áttu þau þijú
böm.