Morgunblaðið - 16.07.1996, Blaðsíða 16

16 C ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Eldhúsið -
fyrr og nú
Eldhúsið er gjaman vettvangur hins innra heimilis-
lífs. Það hefur verið í stöðugri þróun, einkum hin
síðari ár. Guðbjörg Magnúsdóttir innanhússarki-
tekt fjallar um meginlínur í eldhúsinnréttingum
nú í samtali við Guðrúnu Guðlaugsdóttur.
ELDHÚSINNRÉTTINGAR í hús-
um fóru ekki að tíðkast að ráði á
íslandi fyrr en undir síðustu alda-
mót, þegar fólk fór að reisa
timburhús og flutti þar með úr
baðstofunum sem skýldu forfeðr-
unum áður. Auðvitað voru til eld-
hús í gömlu húsunum, en þar voru
engir skápar, matur og áhöld voru
geymd í kistlum og ámum. Skápar
þekktust tæpast sem innréttingar
fyrr en með tilkomu timburhús-
anna.
Fyrstu innréttingarnar voru
einfaldir skápar þar sem ekki var
gert ráð fyrir neinum sérhæfðum
þörfum. Þetta breyttist með tíð
og tíma. En hvernig hefur þróun
eldhúsinnréttinga orðið á Islandi?
Guðbjörg Magnúsdóttir innan-
hússarkitekt fékk í fyrra ásamt
Sigurði Hallgrímssyni arkitekt
verðlaun Hönnunardagsins fyrir
eldhúsinnréttingalínu sem nefn-
ist Kvartett og framleidd er í
samvinnu Egils Árnasonar hf. og
trésmiðjunnar Borg á Sauð-
árkróki.
Það sem horft var til við hönnun
eldhúsinnréttingalínunnar Kvart-
etts var, að sögn Guðbjargar
Magnúsdóttur, að öll innréttingin
væri þægileg í notkun. „Við reynd-
um að leggja áherslu á að fólk
ætti auðvelt með að hafa yfirsýn
yfir alla króka og kima innrétting-
anna og að neðri skápar væru
útdregnir svo nýting þeirra væri
eins góð og unnt var.
Við erum t.d. með heiiu búr-
skápanna sem eru útdregnir þann-
ig að fólk getur haft yfirlit yfir
allt sem í þeim er í einni svipan.
Áherslan var líka lögð á það að
öll efni í innréttingunni væru ekki
viðkvæm og hægt væri að vinna
í eldhúsinu sem vinnustað.“
Vinnustaður en
ekki stássstofa
- Hefur viðhorfið til eldhússins
breyst?
„Eldhús er að mínu viti vinnu-
staður en ekki stássstofa," segir
Guðbjörg. „í sumum tilvikum eru
viðkvæmir viðir notaðir í borðplöt-
ur í eldhúsum, slíkt þarf að var-
ast. Það gengur kannski þegar ein
manneskja annast eldhússtörfín
en eins og þróunin hefur orðið er
þetta óheppilegt. Heimilisfólk allt,
þar með talin börn, tekur nú fullan
þátt í eldhússtörfum, svo sem
matargerð af ýmsu tagi. Til þessa
þarf að taka tillit þegar efni eru
valin í innréttingar, þær þurfa að
þola misjafna umgengni.“
- Hvaða efni eru heppilegust
í„harðgerðar“ eldhúsinnréttingar?
„í slíkar innréttingar, eins og
t.d. Kvartett, komu bara þrenns
konar efni til greina í borðplötur,
svo dæmi sé tekið. Þau efni eru
harðplastplötur, granítplötur og
stálklæddar plötur. í skápana
innanverða notum við plastlagðar
plötur, sem nokkuð lengi hafa
tíðkast.
Ytra borð skápanna er ýmist
spónlagt eða málað. Gler höfum
við líka notað. Allir kantar eru
Iagðir 5 millimetra gegnheilum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
GAMALT hlóðaeldhús. Mynd þessi er tekin í Árbæjarsafni.
við, þannig að þeir þoli
hnjask. Mikil áhersla var
Iögð á að brautirnar sem
skúffurnar eru í væru
þannig hannaðar að þær
rynnu mjúklega og hefðu
þann eiginleika að lokast
vel.“
- Hvernig tækni er not-
uð til þess að skúffur lokist
vel?
„Hönnunin á þessum
brautum er þannig að þegar
verið er að loka skúffunni
tekur brautin sjálf við á
lokakaflanum svo skúffum-
ar lokast alltaf alveg. Við
reyndum líka í hönnuninni
að bijóta upp þetta venju-
lega efnisval þannig að ekki
væri endilega sami efniviður
í efri skápum og þeim neðri,
né heldur var skápabreiddin
alveg sú sama uppi og
niðri.“
- Hvernig hefur eldhús-
ið breyst í tímans rás?
„Segja má að þróun í eld-
húsinnréttingum hafi að nokkru
leyti verið í takt við breytingar á
þjóðfélagsmynstrinu. Fólk vill eld-
vinnuborðafletir séu vel
rúmir þannig að fleiri en
einn geti athafnað sig þar.
Það nýjasta eru t.d. svokall-
aðar vinnueyjar. Þær eru
mjög oft þannig að fleiri en
einn geti staðið við þær í
einu og unnið þannig hlið
við hlið við undirbúning
málsverðar. Þetta er mikið
í tísku núna.“
- Hvers vegna eru þess-
ar vinnueyjar svo vinsælar?
„Þær gefa athafnarými.
Það er ekki langt síðan
vinnueyjan kom til sögunnar
í eldhúsinnréttingum. Með-
an húsmóðirin ríkti ein í eld-
húsinu datt engum í hug að
fara fram á aukavinnurými.
Það nægði að hún gæti at-
hafnað sig.
Mjög mikið af eldhúsum
eru þannig enn í dag. Húsa-
gerðarlistin hefur ekki boðið
upp á breytingar hvað snert-
ir rými. Það vantar einfald-
lega pláss í eldhúsin til þess
að hægt sé innrétta þau í sam-
ræmi við þær óskir sem nútíminn
hefur.“
NÚTÍMA eldhús, þar sem áherzla er lögð
góða vinnuaðstöðu.
hús sem býður upp á möguleika á
meiri samvinnu en áður hefur tíðk-
ast. Nú er lögð mikil áhersla á að
SUÐURLANDSBRAUT 14. 3. HÆÐ (HÚS B&L) 5 888 222 FAX 5 888 221
Einbýli - Raðhús
ALFHOLSVEGUR
Fallegt ca 175 fm parh. á tveimur hæðum
m. innb. bílsk. Tvennar svalir. Mögul. eigna-
skipti á minni hæð i Kóp. Verð 12,7 millj.
Opið 9-18
STARENGI
Ca 176 fm einb. á einni hæð. Fullb. að utan,
fokh. að innan. Fallegt hús. Verð 8,6 millj.
TUNGUVEGUR
Raðhús ca 110 fm á þremur hæðum í góðu
umhverfi fyrir börn. Verð 8,3 millj.
BREKKUSEL
Endaraðhús ca 240 fm með mögul. á 6
herb. Parket og flísar. Bílskúr. Verð 12,9
millj. Áhv. 5,2 millj.
UNUFELL
Fallegt ca 187 fm endaraðhús i góðu
ástandi ásamt bilskúr. Parket, arinn og nýl.
innr. Kjallararýminu er auðvelt að breyta í lit-
la (búð. Verð 11,9 millj.
MELSEL
Parhús ca 250 fm ásamt tvöf. bílsk. Húsið
er á þremur hæðum. Stórt eldh., góðar
saml. stofur. Stór suðurgarður. Verð 13,8
millj.
BAUGHÚS
Parhús á tveimur hæðum ca 188 fm ásamt
innb. bílsk. Góðar stofur 3-4 svefnherb.
Verð 12,5 millj. Áhv. 6,8 millj.
BERJARIMI
Höfum til sölu glæsilegt parhús á tveimur
hæðum ca 170 fm ásamt innb. bílsk. Vel
staðsett hús I lokuðum botnlanga, gott út-
sýni yfir borgina og flóann. Verð 13,3 millj.
Áhv. ca 7,9 millj.
Hæðir
LANGHOLTSVEGUR - NY
Vorum að fá ca 117 fm hæð ásamt bílsk.
Góður garður. Öll þjónusta í næsta ná-
grenni. Verð 8,4 millj.
LINDARHVAMMUR - HAFN-
ARFJ.
Góð efri sérhæð og ris ásamt ca 32 fm bil-
skúr. Möguleiki á séríbúð í risi. Áhv. ca 4,5
millj. Verð 11,5 millj.
EFSTASUND
Ca 80 fm sérh. ! tvíbhúsi m. 30 fm bílsk.
Góður garður. ib. og hús í góðu ástandi.
Áhv. ca 5,7 millj. Verð 9,2 millj.
4ra - 6 herb.
REYKAS - NY
Vorum að fá í sölu fallega ca 153 fm íbúð á
tveimur hæðum ásamt bílskúr. Fjögur
svefnherb., parket á gólfum. Verð 10,8
millj. Áhv. ca 2,8 millj.
HJALLABREKKA - KÓP.
Falleg mikið endurnýjuð íbúð á 1. hæð með
sérinngangi. Gott útsýni, parket á gólfum.
Þrjú svefnherbergi. Verð 7,9 millj.
SELJABRAUT
Vorum að fá i sölu ca 102 fm 4ra herb.
íbúð á 2. hæð með stæði í bílag. Góð íbúð.
Hentar vel fjölskyldufólki. Verð 7,4 millj.
Áhv. 1,7 millj.
HRÍSMÓAR
Vorum að fá í sölu glæsil. íb. á 1. hæð. Áhv.
4,7 miilj. Eignaskipti mögul. á séreign.
ASPARFELL
Höfum til sölu 5 herb. íbúð á tveimur hæð-
um ca 130 fm auk bilsk. Flísar, parket, góð-
ar innréttingar, suðursvalir. Verð 8,9 millj.
Áhv. 2,5 millj.
3ja herb.
SKIPHOLT - NY
Vorum að fá í sölu fallega ca 84 fm ibúð
á 2. hæð. Vestursvalir, parket, fataher-
bergi í Ibúð. Verð 6,6 millj.
SKERJAFJORÐUR - NY
Vorum að fá í sölu bjarta og mjög fallega
3ja - 4ra herb. íb. í tvíbhúsi. Fallegur
suðurgarður, stór verönd, parket, fllsar.
Elgn sem vert er aö skoða. Verð 7,9
millj. Áhv. ca 4,5 millj.
HRAFNHÓLAR - NÝ
Mjög góð 3ja herb. íb. ca 70 fm á 5. hæð
I lyftuhúsi. Gott útsýnl. Ibúðin er nýmál-
uð, nýleg teppi. Tengt fyrir þvottavél á
baði. Áhv. ca 2,8 millj. Verð 5,9 millj.
Vantar allar gerðir af
eignum á skrá - mikil
eftirspurn.
NJÁLSGATA - NÝ
Vorum að fá í sölu 3ja-4ra herb. íb. ca 53 fm
miðsvæðis i höfuðbotginni. Ibúðin býður upp
á mikla mögul. Áhv. 3,2 millj. Verð 6,2 millj.
GRENSÁSVEGUR
Vorum að fá i sölu mikið endurn. 3ja herb.
íb. á 3. hæð með miklu útsýni. Vel staðsett
ibúð. Verð 6,2 millj. Áhv. 3,0 millj.
BARMAHLÍÐ
Góð 3ja herbergja íbúð í kjallara [ fjórbýli.
Hol, gangur, tvö svefnherb. stofa, eldh. með
ágætum innr. Sér geymsla. I sameign þvotta-
hús og geymsla. Verð 5,5 millj. Áhv. 2,6 millj.
iil
BIRKIMEL UR - NY
Vorum að fá I sölu góða ca 65 fm íbúð
á 2. hæð. Laus strax. Verð 5,3 millj.
FURUGRUND - NÝ
Til sölu ca 54 fm íbúð á 2. hæð. Suðursv.
Verð 5.0 millj.
SKÓLAGERÐI
Vorum að fá í sölu 2ja-3ja herb. íb. á jarðh.
(búðin er öll nýmál. og standsett. Mögul.
eignaskipti á stærra. Verð 5,3 millj.
Netfang:
kjr@centrum.is
Nýta má lofthæðina
- Hvers er helst að gæta þegar
gömul eldhús eru endurhönnuð?
„Innanhússarkitektar eru oft
beðnir um að endurhanna eldhús.
Þegar það er gert er fyrst og
fremst lögð áhersla á að nýta rým-
ið,“ segir Guðbjörg. „Sé eldhúsið
lítið, eins og algengt er í húsum
frá ákveðnu tímabili, er reynt að
nýta lofthæðina eins og unnt er.
Það er gert með því hafa skápa
alveg upp í loft, þannig að
geymslurými sé efst uppi sem
nýtt er fyrir það sem ekki er not-
að daglega. Segja má að sömu
lögmál gildi um endurhönnun á
gömlum eldhúsum og hönnun á
nýjum, reynt er að nýta plássið
sem allra best.“
- Hvað effólk vill halda ígaml-
ar innréttingar?
„Sumir sem kaupa gömul hús
vilja halda í upphafiegu innrétting-
arnar. Þá þarf að meta í hvernig
ástandi þær eru, hvort hægt er
að aðlaga þær þeim nútímaþæg-
indum sem fólk vill hafa í dag.
Þau þægindi eru t.d. að geta kom-
ið fyrir öllum þeim rafmagnstækj-
um sem við notum í eldhúsum í
dag, svo sem uppþvottavélum og
örbylgjuofnum og fleira- í þeim
dúr. Til þess að það sé hægt þurfa
að koma tii nauðsynlegar vatns-
lagnir og raflagnir."
- Hefur margt breyst í innrétt-
ingum í sambandi við heimilisvél-
ar?
„Vissulega. Það eru ekki marg-
ir áratugir síðan uppþvottavélar
voru aðeins í eldhúsum efnafólks.
Nú eru þær sjálfsagður hlutur í
eldhúsum og að mínu viti eru þær
ein helsta heimilisaðstoðin sem völ
er á fyrir fólk sem vinnur mikið