Morgunblaðið - 24.07.1996, Side 5

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 24. JÚLÍ 1996 C 5
Bátasmiðja Guðmundar
með nýjan og stærri Sóma
Sómabátarnir eru nú þekktir um allt land enda hefur Bátasmiðja Guð-
mundar smíðað um 300 slíka báta frá árinu 1980. Nú er í smíðum ný
gerð af Sómabát, Sómi 1500, stærsti plastbátur sem smíðaður hefur
verið hér á landi. Helgi Mar Arnason leit við í bátasmiðjunni og ræddi
-----—--------7-----------—-------------------------
við Oskar Guðmundsson framkvæmdastjóra.
NÚ ER í fullum gangi smíði á nýj-
um Sómabát hjá Bátasmiðju Guð-
mundar í Hafnarfirði og er áætlað
að smíðinni ljúki næsta sumar.
Báturinn, Sómi 1500, verður
stærsti plastbátur sem smíðaður
hefur verið hérlendis og segist Ósk-
ar Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri, binda miklar vonir við útgerð
slíkra báta þar sem hún sé mun
hagkvæmari en útgerð hefðbund-
inna báta af þessari stærð.
Sómi 1500 er stækkuð útfærsla
á krókabátalínu sem Bátsmiðja
Guðmundar hefur smíðað undan-
farna tvo áratugi. Hann er byggður
með svokallaðri samlokuaðferð en
í henni felst að léttur kjarni er
húðaður með treíjaplasti beggja
megin. Óskar segir að með þessari
aðferð náist mikill styrkur og létt-
leiki og tiltölulega einfalt sé að
breyta bátnum í framleiðslu, til
dæmis smíða þá fyrir ákveðna úr-
eldingu.
25 hnúta hraði meðfullfermf
Sómi 1500 er 15 metrar á lengd
og 4,5 metrar á breidd og er 30
brúttótonn að stærð. Óskar segir
að í bátnum verði tvær 5-600 hest-
afla vélar og því geti báturinn
gengið á um 30 hnúta hraða tómur
og um 25 hnúta hraða með full-
fermi, um tíu tonn í lest. Hann
segir að þessi mikli hraði geri það
kleift að báturinn „plani", þ.e. lyfti
sér og liggi þar með að mestu leyti
ofan á vatninu þannig að mótstaða
minnkar. Eldsneytiseyðsla verði því
í lágmarki eða svipuð og á bát af
hefðbundinni gerð og svipaðri
stærð, miðað við eyðslu á hvetja
sjómílu.
„Það gætir nefnilega þess mis-
skilnings hjá mörgum að tala um
eyðslu og vegalengdir í tímum.
Sómabátarnir eru hinsvegar ekki
nema hálfa klukkustund að fara
vegalengd sem hefðbundnir bátar
eru tvo og hálfan tíma að fara. í
útgerð í dag er tíminn peningar
og með nýja Sómanum tel ég að
eyða megi meiri tíma á miðunum,
skoða stærri eða fleiri svæði á
styttri tíma, sækja lengra og með
þessu skapast einnig sá möguieiki
að skjótast þangað sem fiskverð
er hærra,“ segir Óskar.
Marglr möguleikar
Báturinn er einkum hugsaður til
útgerðar á vistvæn veiðarfæri, línu
og færi. Óskar segir að einnig séu
möguleikar fyrir allar aðrar veiðar,
svo sem net, snurvoð, rækjutroll
og jafnvel gildrur. „Dekkplássið er
mjög mikið eða um 40 fermetrar
og í lestina má koma fímmtán 660
lítra fiskikörum.
Þarf aö endurnýja bátaf lotann
Vistarverumar eru hugsaðar
fyrir fjögurra manna áhöfn og ég
sé til dæmis mikla möguleika með
þennan bát á línuveiðum á djúp-
sævi því í þennan bát má hæglega
setja beitningavél. Norðmenn hafa
til að mynda verið að veiða með
línu á Reykjaneshrygg og Færey-
ingar eru víða á færum á bátum
af þessari stærð á miklu dýpi með
ágætis árangri," segir Óskar.
Óskar segir að þessi stærð ís-
lenska skipaflotans sé löngu úrelt
og því telji þeir tímabært að ráðast
í smíði slíks báts. „Við erum helst
að fiska eftir útgerðarmönnum sem
eru á vertíðarbátum, allt upp í 100
tonna bátum sem hafa um 2-300
tonna kvóta. Það vita allir að þessi
hluti bátaflotans er úreltur og bein-
línis hættulegur. Það yrði mjög
hagkvæmt að físka þennan kvóta
á svona bát þar sem hann er bæði
ódýrari, og ódýrari í rekstri auk
þess sem við teljum hann
afkasta á við miklu stærri bát.
Hundrað manna
Sómaferja
Gerðar hafa verið nokkrar út-
færslur á nýja Sómanum og segir
Óskar að meðal annars sé til út-
færsla á bátnum sem sé sérhönnuð
til björgunar- og eftirlitsstarfa.
„Eftirlitsiðnaðurinn er á mikilli
uppleið og við sjáum fyrir okkur
að þessi bátur henti sérstaklega
vel við til dæmis veiðieftirlit og
fyrir björgunarsveitir.
Ferðamannaþjónustan virðist
einnig vera að styrkja stöðu sína
hér á landi, þá einkum sjóferðir
ýmiskonar og nægir þar að nefna
mikinn uppgang í hvalaskoðunar-
ferðum. Við erum með útfærslu á
Sóma 1500 sem farþegafeiju sem
tekur 60-100 manns. Þá erum við
að sjálfsögðu ennþá að tala um
30 hnúta hraða og sem dæmi
mætti nefna að sjóleiðin milli ísa-
fjarðar og Reykjavíkur tæki með
þeim hraða 7-9 klukkustundir,“
segir Óskar.
_ Morgunblaðið/Ásdís
GUÐMUNDUR Lárusson, forstjóri, og Óskar Guðmundsson, framkvæmdastjóri, fyrir framan skrokk
væntanlegs Sóma 1500 en hann verður að öllum líkindum settur á flot næsta sumar.
RÆKJUBA TAR
Nafn Btnrð Afli Flskur SJóf Löndunarst.
KARI GK 146 36 26 O 2 Qrindavík
PÁLL JÓNSSON GK 257 234 55* 12 2 Grindavík
VÖRÐUFELL GK 205 30 13 O 2 Grindavík
GUÐFINNUR KE 19 30 65 0 4 Sandgeröi
HAFBORG KE 12 26 11 0 2 Sandgerði
SVANUR KE 90 38 18 0 3 Sandgeröi
ÓLAFUR GK 33 51 36 O 3 Sandgerði
ÞORSTEINN KE 10 28 21 0 2 Sandgerði
EMMA VE219 82 64 0 1 Bolungarvík
STAKKUR VE 650 137 45 0 1 Bolungarvík
SÆBJÖRG ST 7 76 19 O 1 Drangsnes
LÓMUR HF 177 295 105 0 1 Hvammstangi
SIGURBORG HU 100 220 117 0 . 1 Hvammstangi
GISSUR HVITI HU 35 165 63 0 1 Blönduós
FANNEYSH24 103 106 0 2 Skagaströnd
GRETTIR SH 104 148 76 0 2 Skagaströnd
GRUNDFIfíÐINGUR SH 12 103 33 0 I Skagaströnd
RÆKJUBA TAR

Nafn INGIMUNDUR GAMLI HU 65 Stærð 103 Af II 46 Flskur 0 SJÓf. 1 Lóndunarst. Skagaströnd
kristinn FRIÐRIKSSON SH 3 104 j 65 0 1 Skagaströnd
SVANUR SH 111 138 48 0 1 Skagaströnd
ÁRSÆLL SH 88 101 33 0 1 Skagaströnd
HAFÖRN SK 17 149 57 0 1 Sauðárkrókur
JÖKULL SK 33 68 7 0 1 Sauðárkrókur
ERLING KE 140 179 47 0 1 Siglufjörður
SIGLUVÍK Sl 2 450 41 0 1 Siglufjörður
SÍGÞÓR ÞH 100 169 96 0 1 Siglufjörður
STÁLVlK Sl 1 364 48 1 0 1 Siglufjörður
ARNÞÓREA 16 316 I 98 0 1 Dalvík
HAFÖRN EA 955 142 70 0 1 Dalvik
NAUSTAVIKEA 151 28 22 0 1 Dalvik
SVANUR EA 14 218 102 0 1 ; Dalvik
SÆÞÓREA 101 150 80 0 1 Dalvík
VlOIR TRAUSTI EA 517 62 27 0 1 Dalvik
SJÖFN ÞÍi 142 199 68 6 1 Grenivík
ÞRJÁR gerðir af sama bát. Efst er fiskibáturinn, í miðjunni er
björgunar-, eftirlits- og lóðsbátur og loks er farþegabátur fyrir
60 manns.
Halda í „víking“
til Suður-Kóreu
■^■■■■■■■■■■■■■■■■H í TENGSLUM við opinbera heim-
MikliV tnöcniloilmv sókn utanríkisráðherra til Suður-
ÍVIIKÍII mOgUieiKar Kóreu 27. ágúst til 1. september
{ oióimin'ifimm knw> hefur verið skipuð viðskiptasendi-
1 fejaVarULVegl par nefnd íslenskra fyrirtækja sem
munu kynna sér viðskiptalíf þar í landi, kynna íslensk fyrirtæki og fjár-
festingartækifæri á íslandi. Halldór Ásgrímsson, utanríkisráðherra, segir
ótal tækifæri fyrir íslensk sjávarútvegsfyrirtæki til að hasla sér völl í Kóreu.
Að sögn Halldórs er tilgangurinn
með heimsókninni að koma íslensk-
um fyrirtækjum á framfæri í Kóreu.
„Mér var boðið í opinbera heimsókn
til Kóreu og taldi rétt að nýta ferð-
ina sem best í þágu samskipta á
milli landanna. Það hefur verið unn-
ið að undirbúningi málsins í sam-
vinnu við Útflutningsráð og ýmsa
aðra aðila og það lítur út fyrir að
það verði mikil þátttaka í ferðinni
og meiri þátttaka en áður hefur ver-
ið í tengslum við opinberar heim-
sóknir utanríkisráðuneytisins," segir
Halldór.
í heimsókninni verður farið til
tveggja borga í Kóreu, Seoul og
Pusan, en Pusan er aðal sjávarút-
vegsborg Kóreu. í borgunum verða
fyrirtækjakynningar þar sem ís-
lenskt atvinnulíf og fjárfestingar-
möguleikar á Islandi verða kynntir
auk þess sem fiskmarkaðir og stór
sjávarútvegsfyrirtæki verða heim-
sótt.
Ótal möguleikar í Kóreu
Fjöldi sjávarútvegsfyrirtækja og
fyrirtækja sem tengjast sjávarútvegi
hafa þegar tilkynnt þátttöku í ferð-
ina og má þar meðal annars nefna
SH, IS, Hampiðjuna, Marel, Borg-
arplast,' Sæplast auk annara fyrir-
tækja. Halldór segir mikið lagt upp
úr breidd í sendinefndinni þannig að
í henni séu ekki einsleit sjávar-
útvegsfyrirtæki, heldur bæði útflytj-
endur og innflytjendur.
„Fyrir flest af þessum fyrirtækjum
er Kórea óplægður akur og þar eru
miklir möguleikar. Kóreumenn ætla
á næstu árum að eyða gífurlegum
flármunum í endurnýjun á fiskiskipa-
flota sínum. Tollar á innflutning sjáv-
arafurða fara auk þess lækkandi í
Kóreu. Það er mjög rík hefð fyrir
fískvinnslu í Kóreu og Kóreumenn
hafa fjárfest mikið á Vesturlöndum
og velmegun í Kóreu hefur farið vax-
andi. Þá hafa laun í Kóreu farið upp
og sú skrýtna staða hefur komið upp
að kóresk fyrirtæki hafa verið að fjár-
festa meðal annars í Bretlandi vegna
þess að launin eru lægri þar en í
Kóreu.
Við vitum til þess að fulltrúar
kóreskra stórfyrirtækja hafa komið
hingað til lands til að skoða sig um
án þess þó að það hafí leitt neitt af
sér. Þessari ferð er ætlað að leggja
áherslu á það að kynna fyrir Kóreu-
mönnum þá miklu möguleika sem
eru á fjárfestingum hér á landi,"
segir Halldór.
Rússamir veiða
mikið við Færeyjar
RUSSAR hafa veitt langmest allra
erlendra þjóða í lögsögu Færeyja á
þessu ári, eða alls um 21.270 tonn.
Gagnkvæmir samningar um veiði-
heimildir eru á milli Færeyja og
Rússlands og skýrir það mikla veiði
Rússa. Færeyingar hafa einnig gert
samninga við nokkur önnur ríki svo
sem Noreg, en athygli vekur, að sú
þjóð, sem næst kemur á eftir Norð-
mönnurn, eru Eistar.
Rússarnir veiða fyrst og fremst
kolmunna og var afli þeirra af honum
innan færeysku lögsögunnar orðinn
18.140 tonn um mitt ár. Þá voru
þeir einnig komnir með nærri 3.000
tonn af makríl.
Uppistaða afla Norðmanna í fær-
eysku lögsögunni eru langa og keila,
samtals nærri 570 tonn. Þá hafa
þeir tekið 116 tonn af þorski og 91
tonn af grálúðu.
Eistarnir hafa nær eingöngu veitt
makríl, eða 180 tonn, en einnig hafa
þeirtekið 15 tonn af kolmunna. Ijret-
ar hafa veitt um 80 tonn fyrstu 6
mánuði ársins og er um helmingur
þess ufsi, en þeir hafa einnig veitt
smávegis af k'arfa og þorski.
Alls hafa þjóðir Evrópusambands-
ins veitt um 100 tonn af fiski í lög-
sögu Færeyja í ár og notað til þess
36 daga. Aðrar þjóðir hafa svo tekið
22.300 tonn og notað til þess 563
veiðidaga.