Morgunblaðið - 31.07.1996, Side 1

SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
PRENTSMIDJA MORGUNBLAÐSÍNS MIÐVIKUDAGUR 31. JÚLÍ1996
BLAD

Viðtal
3 Dr. Arnar
Bjarnason
Aflabrögð
4 Aflayfirlit og
staðsetning
fiskiskipanna
Markaðsmál
6 Verður „hvítur
lax“ skæður
keppinautur
þorsks og ýsu?
Á FLÆMSKA HATTIIMUM
Morgunblaðið/Þorgeir Baldursson
Bátar á sóknardögum
fá minna lánað en hinir
■■■■■■■■i■■^■■■■i^^■■■■■■■■■ í LJÓSI nýrra laga
Byggðastofnun byrjuð að veita
haeræðinefarlán til krókabáta Byggðastofmmar
° ° samþykkt að veita
krókabátum á ný svokölluð hagræðingarlán en stofnunin veitti slík lán síðast
fyrir sex árum. Lánveitingar til krókabáta á þorskaflahámarki verða hærri en
til báta á sóknardögum þar sem afkomumöguleikar sóknardagabátanna eru
taldir lakari. Framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda telur að allir
smábátaeigendur hafi rétt á sömu fyrirgreiðslu óháð því í hvaða veiðikerfi þeir róa.
Hagræðingarlánin eru veitt til allt að
tólf ára á 7,7% vöxtum og munu einkum
ætluð til að greiða eldri lán í bönkum
sem eru á hærri vöxtum og til skemmri
tíma. Byggðastofnun veitti sambærileg
lán til smábáta undir tíu lestum á árun-
um 1989-90. Eftir það var tekin upp sú
stefna að lána ekki til smábáta vegna
mikillar fjölgunar í smábátakerfinu og
menn óttuðust að með því að lána í kerf-
ið væri verið að taka þátt í að auka fjár-
festingar í smábátaútgerðinni.
Lánshlutfall sóknardagabáta
35% af vátryggingarmati
Með nýjum lögum um veiðar smábáta
sem samþykkt voru í vor hefur kerfinu
verið lokað og enginn nýr bátur kemst
inn í það nema annar sé úreltur á móti.
í ljósi þess samþykkti stjórn Byggða-
stofnunar í júlí síðastliðnum að smábát-
ar væru lánshæfir til jafns við aðra og
verða þeir metnir á sömu forsendum
og önnur lítil fyrirtæki og lánveitingar
því skoðaðar út frá tekjumöguleikum
og fjárhagsstöðu. Þar með verður gerð-
ur greinarmunur á krókabátum eftir því
hvort þeir munu á næsta fiskveiðiári
veiða í þorskaflahámarkskerfi eða
sóknardagakerfi.
Þorskaflahámarksbátum verður lán-
að hærra hlutfall af tryggingaverðmæti
bátsins eða 50% á meðan sóknardaga-
bátar fá 35% af tryggingaverðmæti.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins
liggur munurinn á lánveitingunum í spá
um hvernig þessi kerfi muni þróast á
næstu árum og er tekið mið af útreikn-
ingum sjávarútvegsráðuneytisins urn
sóknardaga á næsta fiskveiðiári.
Þegar hafa nokkrir sóknardagabátar
sótt um lán til Byggðastofnunar en
ekki fengið, því endanleg ákvörðun um
lánveitingar til þeirra lá ekki fyrir fyrr
en í gær. Um 20 lán hafa þegar verið
afgreidd til þorskaflahámarksbáta.
Undarleg vinnubrögð
Örn Pálsson, framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda, segir
mjög miður að Byggðastofnun hafi tek-
ið þessa ákvörðun því að hann hafi tal-
ið að sömu reglur ættu að gilda fyrir
báða hópana. „Við töldum að þetta hefði
verið kynnt þannig fyrir okkur að sömu
reglur ættu að gilda um alla smábáta.
Byggðastofnun var búin að gefa það
út að reglurnar væru að lánið yrði til
tólf ára og næmi 50% af tryggingarverð-
mæti bátanna, og ekki var gerður neinn
greinarmunur á því hvaða veiðikerfi
smábátar eru í. Þeir aðilar sem völdu
sóknardagana eiga að sjálfsögðu að
hafa rétt á sömu fyrirgreiðslu og allir
aðrir. Mér finnst þetta undarleg vinnu-
brögð því að lögin lágu fyrir þegar þess-
ar lánveitingai’ voru ákveðnar í upp-
hafi,“ segir Örn.
Fréttir Markaðir
Góður hagnaður
IFPL í Grimsby
• UM 60 MILLJÓNA króna
hagnaður varð á rekstri Ice-
landic Freezing Plant Ltd.,
dótturfyrirtæki Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna í
Grimsby, á fyrstu sex mánuð-
um ársins. IFPL sameinaðist
Faroe Seafood UK í vor þann-
ig að nú er um eitt fyrirtæki
að ræða, en talsvert tap varð
á rekstri Faroe Seafood á
sama tíma í fyrra. Agnar
Friðriksson, forstjóri IFPL,
segir þessa afkomu vera betri
en rekstraráætlun gerði ráð
fyrir./2
Græða mikið
á álaeldinu
• STÆRSTA álaeldisstöð í
Hollandi og líklega sú stærsta
í Evrópu skipti nýlega um eig-
endur og stefna þeir að 600
tonna framleiðslu árlega. Var
stöðin byggð 1990 með 400
tonna framleiðslugetu en lítið
varð úr því og fyrri eigendur
lentu fljótt í vandræðum. Nú
virðist annað vera uppi á ten-
ingnum og talið er, að stöðin
græði á tá og fingri./3
Gefast upp í
Smugunni
• NOKKUR skip hafa nú
gefist upp á Smuguveiðunum
enda veiði verið afspyrnu léleg
frá því að íslensku skipin fóru
að tínast þangað í júlíbytjun.
„Menn eru að komast upp í
mesta lagi tonn af þorski eft-
ir sjö til átta tíma tog,“ sagði
Hilmar Valgarðsson, stýri-
maður á Hegranesi SK í sam-
tali við Verið í gsér. „Það
hefur ekkert breyst ástandið
hér og ekkert sést ennþá sem
gæti bent til þess að veiði
glæðist, því miður. Það er
mikið iíf upp um allan sjó en
það er enginn fiskur í því.“/4
Engin merki
urn ofveiði
Nýsjálendingar
flytja minna út
• LÍTILSHÁTTAR sam-
dráttur varð á útflutningi
sjávarafurða frá Nýja Sjá-
landi fyrstu þijá mánuði
ársins. Alls fluttu Nýsjálend-
ingar út rúmlega 100.000
tonn umrætt tímabil, en
105.400 tonn á sama tíma-
bili í fyrra. Útflutningur á
frystum fiski jókst um 9%
og 15% aukning varð á út-
flutningi á ferskum fiski og
samtals jókst útflutningur á
botnfiski um 8,4% og varð
alls 68.800 tonn. Hlutfalls-
lega langmest aukning varð
á útflutningi ferskra flaka.
Útflutningur á skelfiski og
skyldum tegundum dróst
hins vegar saman um 25%
og nam alls 31.000 tonnum.
Sjávarafurðaútflutningur
frá Nýja-Sjálandi
MAGN
Pús. tonn
[] 1996
1995
feb. mars apr.
Verðmætin
dragast saman
Sjávarafurðaútflutningur
frá Nýja-Sjálandi
VERÐMÆTI
Milljðnir dollara
1994 U1995 l£l 1996
• „ÞAÐ er ekkert sem bendir
til þess, að um ofveiði sé að
ræða á Flæmska hattinum.
Við höfum engin vísindaleg
rök eða rannsóknir, sem
benda til þess. Þvert á móti
bendir flest til að nýliðun á
svæðinu sé mjög rnikil og afl-
inn nú er ekkert minni en í
fyrra,“ segir Ingólfur Sveins-
son, útgerðai'maður rækju-
togarns Klöru Sveinsdóttur
SÚ, í samtali við Verið. Krist-
ján Gíslason, skipstjórí á Kan
BA, tekur í sama streng./8
• VERÐMÆTI útfluttra
sjávarafurða Nýsjálendinga
þetta tímabil varð um 15
milljarðar króna, sem er
5,4% samdráttur frá síðasta
ári. Botnfiskur skilaði alls
um 10,3 milljörðum króna,
en verðmætið dróst þó sam-
an um 4,7%. Samdráttur á
verðmæti útflutts skelfisks
varð alls um 7%, sem er mun
minna en samdrátturinn í
magni. Það bendir til þess
að verðið á afurðunum hafi
farið hækkandi.