Morgunblaðið - 14.08.1996, Blaðsíða 8

SÉRBLAÐ UM SiÁVARÚTVEG
MIDVIKUDAGUR 14. AGÚST1996
FRAMLEITT FYRIR RÚMAN MILUARÐ
• GÓÐUR gangxir hefur verið hjá
Fiskimjölsverksmiðju Vinnslu-
stöðvarinnar í V estmannae jjum
þetta kvótaárið. Alls hefur verið
unnið úr um 110.000 tonnum af
hráefni og framleitt rajöl og lýsi
fyrir meira en milljarð króna.
Starfsmenn verksmiðjunnar gerðu
sér því glaðan dag í tilefni þessa
mikia áfanga. Sigurður Frið-
björnsson, verksmiðjusljóri, segir
þetta algjört met í sögu fyrirtækis-
ins, enda hafi vinnslan gengið
mjög vel. „það var góð síldveiði
síðasta haust, sem skilaði sér vel
til okkar, við tókum á móti 63.000
tonnum af loðnu á vetrarvertíð-
inni, sem er met hjá okkur. Þá
fengum við 12.000 tonn af síld úr
síldarsmugunni f vor og loks erum
Morgunblaðið/Sigurgeir
við búnir að taka á móti 20.000
tonnum af loðnu f sumar, sem er
óvenjulega mikið á þessum árs-
tíma. Þá hefur gengið þokkalega
vel að selja afurðimar, en verð á
lýsi hefur reyndar lækkað töluvert
í sumar. Verð á mjöli hefur verið
stöðugara svo maður þarf ekki af
kvarta yfír ganginum," segir Sig-
urður.
Of miklar kröfur gerðar
til vélsfjóra fiskiskipa?
MENNTUNARKRÖFUR
„Ásjónumgildaönnurlög íw
vegna öryggisástæðna“
j ramma á Siglufirði. Hann segir vélstjórnunarnám of langt og leiða til þess að
* útskrifaðir vélstjórar vilji síður vinna til sjós.
Sigurður segir að frá og með síðasta
.! hausti hafi verið mjög erfitt að fá vél-
, stjóra í afleysingatúra. „Skýringin er
kannski helst sú að það hefur verið
j meira að gera í smiðjunum. Vélstjórar
verða ekki vélfræðingar fyrr en þeir
I eru búnir að vera ákveðinn tíma í
smiðju og taka ákveðinn siglingatíma
; á milli bekkja til að öðlast ákveðin rétt-
' indi.
Verklegi þáttur kennslunnar er hins
; vegar nánast enginn og engar kröfur
! eru gerðar til nýrra nemenda í Vélskó-
' lanum aðrar en að nemendur hafi ná
18 ára aldri og klárað skyldunám. Það
hefur sýnt sig að eftir námið hefur
sjaldnast reynt fyllilega á það hvort
) vélstjórarnir hafa einhvern áhuga á því
i yfirhöfuð að vera til sjós,“ segir Sigurð-
ur.
Mætti aðskilja námið
Sigurður segir að breyta mætti námi
vélstjóra með því að aðskilja nám sjó-
vélstjóra og vélfræðinga. „Til dæmis
Imætti hafa sameiginlegt bóklegt nám
fyrir báðar brautir þar sem farið er
almennt í gegnum skipskerfi, það er
< að segja frystibúnað, rafmagnsbúnað
| og svo framvegis. Eftir þessi tvö ár
eru nemendurnir sendir til sjós og þeir
sem gætu hugsað sér að starfa til sjós
sem vélstjórar gætu þá haldið áfram í
sjóvélstjórnunarnámi.
Hinir gætu farið inn á braut sem
væri undirbúningur fyrir véltæknifræði
eða vélaverkfræði. Með svona skipt-
ingu held ég að við fengjum betri sjó-
vélstjóra og jafnari fjölda vélstjóra sem
útskrifast á ári hveiju. I dag er verið
að útskrifa um tíu vélstjóra eftir fimm
ára nám og kannski aðeins einn af
þeim reiðubúinn að fara til sjós.
Ekkl eins miklar kröfur
til landvélstjóra
Á sama tíma er verið að herða kröf-
ur til vélstjóra um borð í skipum og
sífellt tekið harðara á undanþágum.
Auðvitað þurfa vélstjórar eins og aðrir
einhverja vernd á sínu starfi en ég er
nú þeirrar skoðunar að lögverndun
vélstjóra á skipum hafi að vissu leyti
snúist gegn sjálfri sér. Það virðast
ekki vera gerðar eins miklar kröfur til
manna sem sinna til dæmis vélavörslu
í frystihúsum. Þar eru frystiskápar
með milljóna verðmætum líkt og í
frystitogurum, þrátt fyrir það virðist
vera í lagi að taka ómenntaða menn í
vélstjórastöður í landi," segir Sigurður.
„Það er óþarfi að mínu mati að
menntun sjóvélstjóra sé komin upp á
háskólastig. Mér finnst námið og
lengdin á því orðin allt of mikil. Eins
er með námsefnið í skólanum. íslend-
ingar eiga stærstu og öflugustu frysti-
togara sem til eru. Samanborið við fry-
stikerfin, sem eru komin í þessi skip í
dag, er kennt á ísskápa í vélskólanum.
Yfirferðin á námsefninu er slík að það
er tekið á öllu en hvergi farið nógu
djúpt í málin til menn öðlist nógu góð-
an skilning á viðfangsefninu,“ segir
Sigurður.
Atvinnuástand
að lagast
Jóhanna Eyjólfsdóttir, skrifstofu-
stjóri Vélstjórafélags íslands, segir það
vissulega rétt að miklar menntunar-
kröfur séu gerðar til vélstjóra. Vél-
stjórafélagið hafi vakið athygli á því
með að bera menntun íslenskra vél-
stjóra saman við aðrar stéttir hérlendis.
„Þetta er fjölmenntað og mjög fjöl-
hæft fólk. Atvinnuástand hefur hins-
vegar verið að lagast og kannski kann
það að vera ástæðan fyrir því að erfið-
ara er að manna skipin enda hef ég
trú á að það sé ekki langt síðan að á
þessu fór að bera. Hvað vélstjóra í landi
varðar þá er það algerlega undir vinnu-
veitandanum komið hvort að hann
ræður menntaðan mann í stöðuna eða
ekki. Á sjónum gilda önnur lög vegna
öryggisástæðana og það er krafa frá
þessum menntuðu mönnum að ekki séu
gefnar út undanþágur fyrir ómenntaða
vélstjóra," segir Jóhanna.
FÓLK
Aki Askelsson
markaðsstjóri
í Slippnum
• ÁKI Áskelsson rekstrar-
tæknifræðingur hefur verið
ráinn markaðsstjóri hjá Slipp-
stöðinni hf. á Akureyri. Áki
lauk 4. stigi Vélskóla íslands
1978 og sveinsprófi í vélvirkj-
un 1979 hjá skipasmíðastöð-
inni Skipavík hf. í Stykkis-
hólmi. Næstu árin starfaði
hann sem vélvirki hjá Skipavík
og sem vélstjóri bæði á fiski-
bátum og millilandaskipum hjá
Sambandi
Islenskra
Samvinnu-
félaga,
skipadeild.
Síðar fór
hann til náms
í Odense
Teknikum í
Danmörku
og tók þar
BS-próf í
rekstrartæknifræði. Að námi
loknu hóf hann störf sem verk-
efnastjóri hjá Skipavík hf. og
síðar sem útgerðarstjóri hjá
Skagstrendingi hf. á Skaga-
strönd. Síðastliðin ár hefur
Áki starfað sjálfstætt og sem
kennari við Verkmenntaskól-
ann á Akureyri, á viðskipta-
og tæknisviði. Sambýliskona
hans er Herdís Þorgríms-
dóttir kennari.
Áki
Áskelsson
Nýir menn í stjórn
Togaraútgerðarinnar
• NÝSTJÓRN hefurverið
kjörin hjá Togaraútgerð ísa-
fjarðar. Á aðalfundi félagisns
voru eftirtaldir kosnir í stjórn:
Bjarni Bjarnason og Gunnar
Birgisson fyrir hönd Olíufé-
lagsins hf., Kristján Þór Júl-
íusson, bæjarstjóri á ísafirði,
fyrir hönd bæjarsjóðs ísafjarð-
ar, Pétur Sigurðsson, forseti
Alþýðusambands Vest-
fjarða, fyrir hönd verkalýðsfé-
lagsins Baldurs og Kristján
G. Jóhannsson fyrir hönd
Gunnvarar hf. Togaraútgerð
ísafjarðar hf. var að forminu
til stofnuð fyrir 40 árum þó
virk starfsemi hafí ekki verið
nema frá árinu 1990. Fyrir-
tækið gerir út rækjufrystiskip-
ið Skutul ÍS og er Örn Stef-
ánsson skipstjóri á því. Hlut-
hafar í Togaraútgerð ísafjarð-
ar hf. eru 62 að tölu og nemur
hlutafé rúmum 56,2 milljónum
króna. Stærstu hluthafarnir
eru Olíufélagið hf., Gunnvör
hf., bæjarsjóður ísafjarðar,
verkalýðsfélagið Baldur og
Magnús Reynir Guðmunds-
son, sem einnig er fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins.
Rússar koma aftur
til Vopnafjarðar
•GERT ER ráð fyrir að Rúss-
ar haldi áfram að landa ísfiski
hjá Tanga hf. á Vopanfirði í
haust. Friðrik Guðmundsson,
framkvæmdastjóri, segir að
líklega muni rússneski ísfisk-
togarinn Makyevka halda
áfram að landa ferskum fiski
á Vopnafirði í haust en skipið
hefur verið í slipp að undan-
förnu. Reiknaði Friðrik með
að það kæmi með fyrsta farm-
inn til Vopnafjarðar nú í lok
ágúst. Hann segir ekki ákveð-
ið hvort aðeins verði um þetta
eina skip að ræða en það geti
vel farið svo að annað skip
landaði einnig afla sínum á
Vopnafirði. Maykevka landaði
þrisvar sinnum á Vopnafirði i
vor og þótti fiskurinn úrvals
hráefni og gekk vinnsla hans
vel.
Tangi hefur einnig keypt
nokkuð af heilfrystum Rús-
safiski og segir Friðrik auð-
velt að fá frystan fisk í vinnsl-
un þar sem nóg framboð sé
af honum.
Frystihús Tanga hf. er nú
lokað vegna sumarleyfa en
loðnubræðslan hefur verið í
fullum gangi undanfarnar vik-
ur.
Pönnusteikt smá-
lúða með hvítlauks-
ristuðum rækjum
LUÐAN er afbragðs matfiskur, bæði stór og smá.
Smálúðuflök eru til dæmis alveg sérstakt lostæti og
gRTPJMMBRBBj má matreiða þau á ýmsan hátt. Hin
■IAá síðari ár hefur matreiðslan stöðugt
orðið fjölbreyttari og vinsældir lúðunnar því aukizt.
Það er Brynjólfur Sigurðsson, kokkur á Kringlu-
kránni, sem leiðbeinir iesendum Versins að þessu sinni
við matseldina, en þrátt fyrir breytingar á Borgar-
kringlunni er Kringlukráin opin eftir sem áður. í þenn-
an rétt, sem Brypjólfur kallar Pönnusteikta smálúðu
með hvítlauksristuðum rækjum, og er fyrir fjóra, þarf:
600 til 700 gr smálúðuflök
Hveiti
Salt
Pipar
Hvítlauksduft
200 gr rækjur
30 til 40 gr smjörlíki
Veltið lúðunni upp úr hveiti. Setjið smjörlíki á pönnu
og hitið pönnuna vel. Steikið fiskinn í um það bil eina
og hálfa mínútu á hvorri hlið og kryddið með salti og
pipar. Takið fískinn af og seljið rækjurnar á pönnuna
og snöggsteikið þær við góðan hita í um það bil eina
mínútu og sáldrið hvítlauksduftinu yfir. Meðlæti er
eftir smekk, til dæmis ferskt salat með dressingu, soð-
in hrísgrjón eða soðnar kartöflur.