Morgunblaðið - 16.08.1996, Blaðsíða 32

32 FÖSTUDAGUR 16. ÁGÚST 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Sólveig Bald-
vinsdóttir fædd-
ist að Hrauntúni í
Biskupstungum 23.
júlí 1913. Hún lést
9. ágfúst síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Þóra
Kjartansdóttir og
Baldvin Jónasson
sem bjuggu þar, og
síðan í Vatnsholti
. og í Súluholtshjá-
leigu í Arnessýslu.
Þóra og Baldvin
eignuðust 6 börn:
Kjartan, bifreiðar-
stjóri í Reykjavík, sem giftur
var Guðbjörgu Þorsteinsdóttur,
þau skildu, síðari kona hans var
Þuríður Björnsdóttir, þau eru
öll látin. Sigurbjörg, ljósmóðir,
gift Grími Guðmundssyni, mál-
arameistara, þau eru bæði lát-
in, Jóhann, bifreiðarstjóri í
Keflavík, giftur Guðríði Eiríks-
dóttur, Guðríður lifir mann
sinn. Málfríður, húsfrú, gift
Njáli Benediktssyni, fram-
kvæmdastjóra, og Einar, versl-
unarmaður, giftur Þorbjörgu
Hún elsku amma okkar er dáin.
Konan sem var við hestaheilsu. Hún
var að slá garðinn sinn með orfí og
ljá er kallið kom. Ekkert er eins
dæmigert fyrir hana ömmu.
Amma var alin upp í Villinga-
holtshreppi á bæjunum Vatnsholti
og síðar Súluholtshjáleigu, ásamt
fimm systkinum sínum. Foreldrar
ömmu voru bláfátækt bændafólk,
en rík í fátækt sinni. Þau ólu börn-
ifl sín upp í gömlum dyggðum.
Amma var í foreldrahúsum fram
undir tvítugsaldur er hún fór í
kaupavinnu fyrir austan og vann
síðar ýmis störf í Reykjavík. Amma
giftist afa okkar árið 1941 og áttu
þau þá heima í Hafnarfirði en áður
höfðu þau búið saman í Keflavík
þar sem afi hafði verið lögreglu-
þjónn. Móður okkar eignuðust þau
svo árið 1942.1 Hafnarfirði starfaði
afí sem lögregluþjónn og síðar yfir-
lögregluþjónn þar til hann lét af
störfum um áttrætt. Amma var
heimavinnandi húsmóðir alla tíð en
þau áttu ávallt marga hesta sem
hún hirti um að mestu leyti. Afí og
amma byijuðu sinn búskap með
tvær hendur tómar og urðu að
'leggja hart að sér til að koma þaki
yfír höfuðið. Þau byggðu meðal
annars þijú hús í Hafnarfirði í frí-
stundum sínum, enda afi mikill
smiður og hagleiksmaður og fylgdi
amma honum alveg eftir í öllum
störfum við þessar húsbyggingar.
Amma okkar var einstaklega
hestglögg manneskja. Hafði hún
einu sinni séð hest þá þekkti hún
hann alltaf aftur og svo glögg var
hún að kæmi hún í ókunnugt hest-
hús gat hún sagt af hvaða stofni
hestar væru þó svo að hún hefði
aldrei litið þá augum. Gæfi maður
henni lýsingu á hesti þekkti hún
hann þegar hún sá hann. Iðulega
var hún kölluð til þegar menn
þekktu ekki hesta sína á stórmótum
og þar brást hún aldrei. Þegar amma
var yngri keppti húií oft á hestum,
bæði sínum og annarra. Amma var
snjall tamningamaður og átti hún
marga góða gæðinga. Hesta-
mennskan var hennar líf og yndi.
Hún var einn af stofnendum hesta-
mannafélagsins Sörla í Hafnarfirði
og var síðar gerð að heiðursfélaga
í því félagi.
Amma var greind og glögg kona.
Hún var stálminnug og ættfróð.
Hún var mjög fróðleiksfús, sílesandi
og fylgdist vel með.
Þegar afi lét af störfum bjó hann
við góða heilsu í nokkur ár, en fimm
síðustu ár ævi sinnar átti hann við
mikla vanheilsu að stríða. Á þeim
tíma annaðist amma hann af mik-
illi natni og dugnaði. Afi vildi aldrei
fara á spítala og á hann ömmu það
að þakka að hann var ekki nema
einn dag á sjúkrahúsi áður en hann
Valdimarsdóttur,
Þorbjörg lifir mann
sinn.
Sólveig giftist
1941 Kristni Há-
konarsyni, fyrrver-
andi yfirlögreglu-
þjóni í Hafnarfirði,
sem lést 25. apríl
1986. Þau eignuð-
ust eina dóttur,
Ernu Sigurþóru,
fulltrúa hjá sýslu-
manninum í Hafn-
arfirði, sem gift er
Guðmundi L. Jó-
hannessyni, héraðs-
dómara í Hafnarfirði. Dætur
þeirra eru þrjár, Sólveig Jó-
hanna, sýslufulltrúi á ísafirði,
f. 1. okt. 1967, Kristín Þórunn,
laganemi, f. 5. okt. 1973, og
Valdís Björk, nemi í hjúkrunar-
fræðum, f. 23. maí 1975. Unn-
usti hennar er Guðlaugur Jó-
hann Jóhannsson, nemi í tann-
lækningum, f. 22. maí 1975.
Útför Sólveigar verður gerð
frá Víðistaðakirkju í Hafnar-
firði í dag og hefst athöfnin kl.
13.30.
andaðist. Þetta gerði hún þó hann
hafí verið undir það síðasta orðinn
mjög mikill sjúklingur.
í minningunni eru ljölskylda afa
og ömmu og okkar fjölskylda sem
ein órofa heild. Við systurnar áttum
okkur athvarf á báðum stöðum,
enda má segja að samheldni þessara
fjöiskyldna hafi verið mikil. Þessar
fjölskyldur gengu saman að öllum
verkum. Mikil samvera var hvort
heldur var í amstri dagsins eða á
hátíðarstundum.
Alveg frá því við vorum litlar
stúlkur hefur hún annast okkur,
komið okkur í skólann, gefið okkur
að borða, sótt okkur í skólann. Allt-
af var athvarf hjá ömmu á Arnar-
hrauninu. Það var svo stutt að fara
til ömmu úr skólanum og fórum
við systurnar yfirleitt í hveiju há-
degi í mat til hennar og hafði hún
þá alltaf til eitthvað sem okkur
þótti svo gott og kom oftar en ekki
fyrir að okkur fylgdu nokkrar
skólasystur sem einnig fengu að
borða. í þá daga var það ævintýri
líkast að fá að útrétta með ömmu,
fara í markaðinn, ná í hestabrauð
í bakaríið o.s.frv. Og svo maður
tali nú ekki um að fara með ömmu
f Dalipn þar sem hún hafði hestana
sína. í dalnum fékk maður að hjálpa
til við verkin, moka, bera vatn,
bijóta brauð og bera sag undir.
Allt varð þetta að gerast eftir
kúnstarinnar reglum. Hjá ömmu
lærði maður að umgangast hestinn
af væntumþykju og virðingu, alltaf
var hugsað fyrir því að skepnurnar
hefðu það sem best og þær vanhag-
aði ekki um nokkurn skapaðan hlut.
Eitt af því sem okkur var uppálagj;
var að tala við hestana eins og hún
ávallt gerði, nema hvað hestarnir
svöruðu henni með kumri og þegar
hún kom til þeirra í stíuna eða í
hagann var oft kumrað á móti
henni. Það hvernig hún sá um hest-
ana sína lýsir sér sjálfsagt best í
hegðun þeirra sjálfra. Þegar hún
kom á bílnum sínum í dalinn eða
beitilandið, hafði hún ekki einu
sinni stöðvað bílinn þegar allir hest-
arnir litu upp og fylgdust með og
ef stoppað var alveg var tekið á rás
í átt að bílnum. Og þegar gegnt
var í húsunum og þeir áttu að koma
inn þurfti ekki annað en að kalla,
þá komu þeir hlaupandi og ef þeim
leiddist biðin komu þeir og bönkuðu
á dyrnar. Þvílíkt traust á milli
manns og hests sem var á milli
ömmu og hestanna hennar er sjald-
séð.
Amma var ein af þessum konum
sem ekki féll verk úr hendi. Iðulega
hitti maður hana fyrir í vinnugal-
lanum skítuga upp fyrir haus, því
hún hafði verið að gegna í hesthús-
inu, girða, slá garðinn sinn, laga til
í geymslunni, moka skurð, mála
húsið sitt, verka reiðtygin eða
hvaða verk sem var. Alltaf var nóg
að gera, hún hafði engan tíma til
að stoppa, hún varð að halda áfram
að vinna. En ef okkur vanhagaði
um eitthvað var hún um leið boðin
og búin, verkið sem hún var í lagt
til hliðar, og hún mætt á staðinn
til að geta verið okkur innan hand-
ar, og allt stóð sem stafur á bók.
Hún var oftast í vinnugallanum,
laus við allt pjatt og pjátur og sagð-
ist alveg geta farið í búðina eins
og vinnandi maður, hún þyrfti nú
ekki að vera að skipta um föt. En
þegar stóru tilefnin komu var sem
hún skipti um ham. Þegar hún fór
til veislu var hún manna glæsileg-
ust, gullfalleg og fallega búin,
hreinlega eins og drottning, það
geislaði af henni. Einu sinni á ári
frá því afi dó fór hún á systrakvöld
hjá frímúrarareglunni. Þetta var
skemmtun sem hún hlakkaði alltaf
mikið til að fara á. Hún fór ávallt
í sínu fínasta pússi og dansaði nær
allt ballið, þó hún væri orðin 82
ára gömul, og kom svo heim á eft-
ir geislandi af hamingju.
Elsku amma, við kveðjum þig
með söknuði og þökkum þér allt sem
þú hefur gefið okkur. Þær þakkir
sem við berum í bijósti koma svo
vel fram í þessu ljóði, sem afí orti
til þín:
Þú hefur verið mér ljós á leiðum,
leitt mig og stutt og varið mig hrösun.
Þú ert lífsstjama mín á himni heiðum
og hamingjugjafí að ystu snösum.
Þú ert óskfylling minna virtustu vona,
vorboðans ólgandi lífsmagnsins þrá.
Þú ert leiftrandi, ástrík og elskuð kona
með ógleymis hugstæða litríka brá.
(Kristinn Hákonarson.)
Sólveig, Kristín og Valdís.
Núna situr amma á Bleik sínum
með litlu jörpu hryssuna sína, sem
hún unni svo mikið, í taumi og horf-
ir yfír fagran dal. Hún horfir fram
á við stolt og reist eins og ávallt
og hún amma mína getur svo sann-
arlega verið stolt því að eftir að
hafa litið um farinn veg sér hún
allt það fólk sem hún hefur mótað
á leið sinni . Allir þeir sem þekktu
hana og unnu hennir hafa fengið
stóra gjöf, hún var alltaf að miðla
og leiðbeina þeim sem hún elskaði.
Amma var kona útiveru og athafna,
sat aldrei auðum höndum. Ef verk
þurfti að vinna var hún komin til
hjálpar. Þegar ég var lítil þá sagði
amma alltaf ef hún vildi leiða
mig,„Hvar er spaðinn minn? Réttu
mér spaðann minn“ og við leidd-
umst yfir dalinn okkar. Ég hlakka
til þegar hún biður mig aftur um
spaðann minn því þá hitti ég hana
aftur og hún getur kennt mér að
búa til kæfuna, flatkökurnar og rifs-
beijasultuna sem hún bjó alltaf til
best af öllum.
Ég sakna þín mikið og sárt og
ég er þegar byijuð að sakna þess
að fara ekki í kirkju með þér um
næstu jól og syngja með þér Heims
um ból, jafnframt hlakka ég til þeg-
ar við eigum aftur saman jól. Elsku
amma, takk fyrir mig og guð blessi
þig því þú ert besta amman í heimin-
um.
Þín
Valdís.
Elsku Sólveig mín dáin. Fljótt og
snöggt eins og annað sem hún tók
sér fyrir hendur. Ég kynntist henni
fyrir tólf árum og fannst mér þá
aðdáunarverður dugnaðurinn og
krafturinn í svo fullorðinni konu.
Ekki hafði ég þekkt konu sem stóð
í girðingavinnu eða smíðum og fórst
það vel úr hendi eins og allt annað
sem hún snéri sér að.
Ég var svo heppin að fá hesthús-
pláss hjá henni tvo fyrstu vetur
mína í Hafnarfirði. Þar áttum við
okkar góðu stundir og margt spjall-
að og skroppið á bak. Hestarnir
voru hennar bestu vinir og er ég
viss um að hestar drottningar hafa
ekki haft það betra.
Já, mikið var ég heppin að eiga
hana Sólveigu að vin. Og ekki síður
börnin mín sem kölluðu hana aldrei
annað en Sólveigu ömmu. Hún vafði
þau örmum og gaf þeim endalausa
ást og umhyggju. Aldrei sagt
styggðaryrði. Bara hvað þau væru
góð og yndisleg kríli. AUtaf leyft
að koma með í Dalinn, Iyft á bak
og teymt, alltaf nógur tími fyrir
þau. Og svo var mér sagt hvað þau
hefðu verið góð og dugleg og hjálp-
að henni mikið! Og ekki gleymdist
að stinga einhveiju góðgæti í litlu
munnana og andlitin ljómuðu yfir
öllu saman. „Hún Sólveig amma var
svo góð“ sagði Elín mín, sem sakn-
ar hennar mikið. En hún á ekkert
nema fallegar og góðar minningar
um „ömmu“ sem kenndi henni svo
margt og við munum minnast með
miklu þakklæti.
Margar kæfudósir höfum við þeg-
ið af heimsins bestu kæfu og oft
fylgdu dósir til systra minna.
Þakka þér, Sólveig mín, alla þína
tryggð og vináttu við mig og mína.
Vinina mína í næsta húsi bið ég
guð að geyma og styrkja.
Iða Brá.
Manstu, Sólveig amma, hvað það
var alltaf gaman hjá okkur í Daln-
um? Hvað Bleikur var góður við
mig og rak snoppuna í mig þegar
ég var að stijúka honum og klappa.
Mér þótti svo vænt um hann. Hann
hefur örugglega verið feginn að
hitta þig. Eg var nú soldið hrædd
við Gnýssa, hann var svo frekur og
ýtti mér bara í burtu ef ég stóð
fyrir honum, en hann er góður. Og
manstu „amma“ þegar Siddý og
Guðmundur komu og ætluðu að
hjálpa okkur og þau kunnu og vissu
ekki neitt og við urðum að segja
þeim allt. Þú kenndir mér líka marg-
ar vísur og mamma getur ekki einu
sinni lært þær, en ég ætla að muna
þær. Svo fékk ég að sofa hjá þér
og þá var nú gaman. Við fórum í
búðina og ég valdi í matinn og allt-
af var nóg nammi uppi í skáp. Við
fórum í bíltúr upp að Sörlastöðum
og til Siddýar. Manstu hvað var
gaman þegar þú fórst á jólaballið
með okkur. Og þegar Siddý hélt upp
á afmælið þitt 23. júlí og þú áttir
ekkert að vita. Svo komu gestirnir
og þú fórst til dyra og sagðir: „Sæll
vinur minn, á hvaða ferðalagi ert
þú?“ og Siddý stóð hlæjandi bak við
hurð. Hún er alltaf svo mikið að
grínast hún Siddý. Og „amma“, ef
það eru tölvur þarna uppi þá læt-
urðu mig vita netfangið svo við
getum talað saman. Bless „amma
mín“.
Þín
Elín.
Við viljum í fáum orðum minnast
Sólveigar Baldvinsdóttur, sem lést
mjög óvænt 9. ágúst sl. Hún var
frekar heilsugóð og létt í lund, þrátt
fyrir 83ja ára aldur, allt til loka.
Kynni okkar voru mest síðustu
15-20 árin í gegn um hesta-
mennsku þeirra hjóna og okkar, en
maður hennar var Kristinn Hákon-
arson, sem látinn er fyrir nokkrum
árum. Við höfum þó þekkst allmiklu
lengur.
Það var gott að ferðast með Sól-
veigu á hestum um heiðar og Ijöll.
Hún var dugleg, áræðin, úrræðagóð
og síhvetjandi, ef þess þurfti með.
Eitt sinn er samferðafólkið efaðist
eitthvað um leiðina framundan, sem
virtist hálfgerð ófæra, brött og
klettótt, varð Sólveigu að orði:
„Drengir mínir (þó konur væru einn-
ig með), fyrr á öldinni riðu konur
hér um í söðli, meira að segja ófrísk-
ar og þótti ekki mikið til koma. Við
höldum áfram."
Gaman var að heimsækja Sól-
veigu. Gestrisni var með ólíkindum,
veisluborð hlaðin og mikið spjallað.
Hestar og umgengni við þá var
hennar líf og yndi. Hún var ótrúlega
minnug á atburði úr hestamennsk-
unni, um ættir hesta og sagði
skemmtilega frá.
Nú er komið að kveðjustund. Er
þú heldur á æðri svið, Sólveig, gleðj-
umst við yfir að hafa kynnst þér
og þökkum fyrir samfylgdina. Frá
þeirri samfylgd eigum við dýrmætar
minningar.
Siddí, Guðmundur og dætur.
Ykkar missir er mikill. Við vitum
SÓLVEIG
BALD VINSDÓTTIR
að guð mun styrkja ykkur og styðja
og létta ykkur sorgina.
Matthildur og Hákon,
Bjarni, Hörður og Sigurður.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveija
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(V. Briem.)
Elskuleg frænka mín Sólveig
Baldvinsdóttir, hefur nú gengið lífs-
ins veg. Minningarnar eru margar
um stórbrotna konu, sem með nær-
veru sinni gaf öllum svo mikið.
Hún Sólveig systir hans pabba
var alveg einstök manneskja. Nú
þegar hún er fallin frá rifjast upp
margar ánægjulegar samverustund-
ir sem ég átti með fjölskyldunni í
Firðinum.
Sólveig og pabbi voru einstaklega
samrýnd systkini. í veikindum
pabba munaði Sólveigu lítið um að
skella sér upp í bílinn, koma við í
Kópavoginum sækja bróður sinn og
fara með honum á spítalann í rann-
sóknir. Hún reyndist honum styrk
stoð í langvarandi veikindum og
ómetanleg hjálparhella. Ekki síður
eftir lát föður míns reyndist Sólveig
móður minni eins og besta systir.
Sólveig, Kristinn og Siddý tóku
alltaf svo vel á móti litla frænda
þegar við sóttum þau heim. Ég var
tíður gestur á heimili þeirra. Þar
ríkti ávallt gleði og kærleikur og
ekki síst var gaman fyrir lítinn
snáða að fá að heimsækja frænku
sem átti svo marga hesta og njóta
hennar tilsagnar.
Ég fékk ósjaldan að njóta sam-
verustunda með henni þegar hún
sinnti hestunum og var það ævin-
týri líkast. Sólveig var svo kraftmik-
il og glaðvær. Þessi smágerða og
grannvaxna kona gekk til allra
verka eins og forkur. Hún var mik-
il fjölskyldumanneskja; hún byggði
hús, tamdi hesta, stóð í heyskap.
Sólveig miðlaði litla frænda gjarnan
af sínum viskubrunni og kenndi mér
að lifa lífinu lifandi og með bros á
vör.
Ég man alltaf eftir því þegar ég
kom til hennar sem lítill krakki þá
var fyrsta spurningin: Hversu
marga hesta áttu frænka? Má ég
fara á hestbak? Þá var hún tilbúin
að fara í hesthúsið og sýna litla
frænda hestana og jafnframt kenna
honum nöfnin á öllum tækjum sem
tengjast hestum og hestamennsku.
Ég var ekki hár í loftinu og fór því
ekki í langa útreiðartúra en frænka
teymdi undir mér á „Hrannari" í
girðingunni fyrir neðan húsið. Fyrir
mér var þetta eins og langur reiðtúr
og gleðin entist til næstu heimsókn-
ar til frænku.
Þegar ég fór að eldast og fór að
geta rétt smá hjálparhönd í heyskap
var oft unnið langt fram eftir í þurr-
katíð. Einu sinni minntist ég þess
að ég var í hlöðunni að moka. Mér
fannst vagnarnir vera margir sem
birtust hver af öðrum við hlöðudyrn-
ar og óneitanlega var ég orðinn
ansi þreyttur. Ég lagði mig innst í
hlöðunni og sofnaði en vakna við
það að Kristinn kallar inn í hlöð-
una: „Þú átt ekki að sofa í vinnunni
strákur".
Á mannamótum innan fjölskyld-
unnar var alltaf ánægjulegt að fá
að sjá mína uppáhaldsfrænku, alltaf
jafn glaða og gefandi.
Ég hitti Sólveigu síðast í stúd-
entaveislu dóttur minnar og var hún
þá sem jafnan hrókur alls fagnaðar.
Þá gat maður ekki ímyndað sér að
kallið væri svo stutt undan.
Ég og fjölskylda mín vottum
Siddý, Guðmundi, Sólveigu, Kristínu
og Valdísi okkar dýpstu hluttekn-
ingu.
Þakka þér fyrir kærleika þinn og
umhyggju, blessun Guðs fylgi þér.
Baldvin Einarsson.