Alþýðublaðið - 21.11.1933, Side 1
XV. ARGANGUR. 21. TÖÖUBLAfi
ALÞYÐD-
FLOfi KSMENN!
ÚTBREIÐIÐ ALÞÝÐUBLAÐ
IÐ. ÞAÐ ER SAMA SEM AÐ
EFLA ALÞÝÐUFLOKKINN
ÞRIÐJUDAGINN 21. NÓV. 1933.
RITSTJÓEl: in&tnww n. r% nn %i * wr * t & ^ 3TGEFANDI:
F. T.. VALDBMARSSON DAOBLAÐ Ölf VlKUoLAÐ ALÞÝÐUFLOKKURINN
ÐAQELAÐIÐ kemur út aila vlrka daga kl. 3 — 4 siðdegis. Askrlftagjald kr. 2,00 & m&nuði — Irr. 5,09 fyrir 3 uiftnuði, ef greitt er fyrirfram. t lausasðiu kostar blaðið lð aura. VIKUBLAÐ19
kemur út & hverjnm miðvikudegi. Það kostar aðeins kr. 5,00 á &rt. 1 (jvi birtas! allar helstu greinar, er birtast i dagblaöinu, fréttir og vikuyflriit. RITSTJÓRN OQ AFQRESBSLA A!J>ýðil>
blaöslrs er við Hverfisgðtu nr. 8— 10. StMAR: 4900 ■ afgr'eiðsla og auglýsingar. 4901: ritstjórn (Innlendar fréttlr), 4902: ritstjóri, 4903: Vilhjálmur 3. Vilhj&lmsson, blaðamaður (heima),
Magnt.i Asgelrason, blaðamaðar, Framneavegi 13, 4904: F. R. Valdemarsson. ritstjöri, theima), 2937: Sigurður Jóhannesson. afgreiðslu- og auglýsingastjórl (hoima),. 4905: prentsmlðjan.
Þigflokkarnir hafa símafl fcon-
nnysritara nm afstððe sína tii
stjórnarmyndunar.
Svörin voro send í gær og í morgofl.
SlflUB KADOLSKA AFTPBHALPSINS A SPANI
Roaur og klerkar réðu érslltum
Stjórnin óttast nppreisn og byltingartiirannir
Elns og Alþýðublaðið skýrði frá
í giær, bárust formönnum þing-
flokkanna al'lra skeyti frá kon-
ungsritara á sunnadg, þar sem
hann óskaði að fá að vita hvernig
ilokkarnir litu á ástæðu’r í þing-
inu til ráðunieytismynduinar, „þar
eð fráfar.indi farsætisráðherra
hefir ekki bent á leið tii mynd-
unar nýs ráðuneytis.“
Þingilokicarnir héldu allir fundi
í jj’ærkveldi til þess að ákveða
svör þau, er formenn þeirja smdu
fyrir hönd flakkanna.
Stjörn Alþýðuflokksins sam-
þykli á fundi í gærkveldi að
fela þingmönnum fiio'kksiins að
sendi k anunglsritara skeyti um
afstöðu flokksins.
Var þið stoeyti sent í dag ki.
IV2 <ig hljóðar svo:
Út af símskeijti y'ðar til fofítn,
ÁlpijrSufl ilikdm um pað, hvernig
fhokkwinti Uti á ástæ'ður í piftffr
in\u ttl : úðimeytismyndm. r vilj-
um vér i\tka fmm, ti® iih\mnif
Fr0n:sókn\arflokksins otil mmeiffr
Mtegncr s 'jómanni/ndumr með
A ’pijðuflokknmn hrtfa símndað á
pví, að, tmí’ pingmertn Framsófen-
:® jiokksrm að mmskt kosti, hafa
ie.'cki viijað veUa stuðnijig ráðu-
1 eijti, 1 er pessir flokkar mijndiwn.
rdtnun. Samvinna Alpijðufíokks-
ins við Sjá'fstœðisflokkinn wn
stjónmmujmiun kemur alls 'ekki
til gmiiim á neinum gnmdvelli né
heldiir Aljujðuflolíkurínn veiti
stuðving ráoiimeijti, er sklp ,ð vœrti
emgöngu Sjálfstœðlsmönnjim eða
emgbngu Framsóknarmönwm.
F, h. ÁLfýðiuflokkstím
J ón Baldvinsso n.
Fonmaður þingflokks Fram-
sóknarmanna sendi koin'umgsritara
svohljóðandi skeyti, og hafði það
verið samþykt af þingflokknum:
„Frímsóknarflokkurimi hefir
slttið pólitískn sa.ntstw.fi við
Sjálfstœðisflpkklrtn. Tilraunir til
mijndumr samsfef/pusfjórjiar frá
Fmmsóknarfipkknum og Alpijðu-
flokJmum hafa enrt ekki fmgið
nœgihega marga stuðnmgcmmn,
Aðw; uppljsingar verða símaðar
síðar, 1 e/ Ulefni gefst.“
Þá héldu þingmienn Sjálfstæöis-
fliokksins fund í igærkveldi, og
munu sömulieiðis hafa gengið frá
svari flokksins til ktonungísritara,
en ekki ,er Alþýðubliaðinu kunm-
ugt um orðalag þess.
Miðstjórn Frarns ó k n a r í iok k sins
hélt fund seint í gærkveldi, og
mun þar hafa verið rætt uim af-
stöðu fliokksins og sérstaklega
tve.ggja þingmamia hains, er ekki
hafa „enn“ treyst sér til að taka
samþyktir flokksins til greiina.
Mun miðstjórnin hafa kosið
þiiggja manna nefnd til að ranin-
saka mál þeirra og fara bónarveg
að þeim um að bæta ráð sitt.
Munu allmargir Fra:msóknarmfenm
hins vegar vera þfess mjög fýs-
andi, að látið verði til skarar
skríða um það mál innan
skam'ms.
Ensklr Atgerðarinenn heimta
samnlfloa við Rússianð
Londiom í morgun. UP. FB. Út-
gerðarmienin hafa fárið þess á leií
við þingmenn kjördæma sinna, að
þeir reyndu að hafia áhrif á verzl-
unarráðunieytið, svo að hraðað
yrði samniingaumlieitunum um
nýtt viðskiftasamkomulag við
Rúsisa, ien við það myndi hagur
útgerðarmanna og sjómániná fyr-
irsjáanliega fijótt komást í betra
horf. Er taliö að Rússar myndu
tilleiðanlegir til þess að kaiupai
50 000 tn.- síldar, ef af viðskifta-
samko’miuiagi yrði. En útgerðar-
mienn tel;ja, að ef þeir liosni ekki
við 50 000 tn. af síldaraflianíum
bráðliega, verði þieir að hætta út-
gerð sinni um stundarsakir. —
Verzlunarráðuneytið mun ekki
gieta fallist á tillögur útgerða.r-
manna, en fulltrúar Sovét-sitjórn-
arinnar hafa símað heiim ti.1
Moskw um gang málsins. Hins
vegar hafa þieir lýst þvi yfir, að
ekki komi til mála að Rússar
kaupi sild af Bretum, nema saím-
komulag náist í viðskiftamál-
unum.
NAZISTAR STELA
EIGNUM EINSTEINS
Normandile í morguln. FÚ.
Þýzka stjórnin tilkynti opiinber-
lega í gær, að allar eignir Ein-
stein og toonu hans væru teknár
eignarnámi af prússnieska ríkinu.
FEB SIR J0HN SIMON FB&?
Stiómarblaðið „Tlmes“
ræðst á hanu
Berlín í gærkvieldi. FÚ.
Blöðin í London eru. nú farin
að efast um áð Sir Jolm Simon
verði langlífur í stjórminini úr
þessiu, og er kent um stefnu hanls
í aívopnunarmálinu. Blpðið T i-
m e s hefir gert pessa stefnu að'
árásrn'efmi, en öninur blöð segja
þó, að það sé í raun og veru
verið að ráðast á MacDonald í
gegn uim hann. Blaðið „Moming
Post“ teiuir ví.st, að ef Sir John
Simon takist ’ekki nú í Genf að
boma á sættuim við Þýzkala.nd,
muni liann segja af sér sem utaln-
rikismáláráöherra. Aninað blað
segir að inirián stjórnarinnar seu í
raun og veru þrír utanríkisráð-
herrar og þrjár stefnur, sem sé
MacDonald, sem vilji fullbomið
jafnrétti Þýzkalands; Baldwin,
sem fylgi Frökkum og vilji eng-
ar ívilnanir gera; og Sir Jolm
Simon, sem sé mitt á milli.
Ein/mskeijti frá frélíaritana
A fijðubl :ð:tfl{i í Kaupm/ann fiöfm,
Kaupmannahöfn í mortgiuin.
Samkvæmt skeytum frá Madrid
í gærkvöldi er það víst, að í-
haldsf liokkarnir á Spánii hafa
uninið altaSnln sigur í kosning-
unum á sunnudaginn. Hafa þeir
uninið á um alt iandið. Jafinaðar-
mienin hafa ekki tapáð atkvæðum
í stórum s.tíl. Hafa þeir unnið
hreinan meirihluta í Madrid og
fleini borgum.
Konur greiddu í fyrsta sinni,
afkvæði í þessium kosningum, og
hafa þær ráðið úrslitum kosn-
inganna, en þær eru mjög uindir
áhrifum kaþólsku kirkjunnar.
Nmmmr gneiddu atkvæði í stórium
stíl. Yfirlieitt er sigur íhaldsflokk-
anna bendur áhrifum kaþóisku
kirkjunnar og klerkanna.
Miki.il rugiiingur virðist rikja á
Spánii þiessa dagana, og berast
þaðan. furðulegustu sögus'agnir.
Einkœkeijti frá fréikiritom
Aipjmbl íð ini i Kaupmfíim fiöfn,
Kaupmannahöfn í miorguin.
Ríkisútvarpið í Moskva til-
kynti í gærkvöldi, að fyrsta af-
leiðingin af viðurkenningu Banda-
ríkjanna á iRússlandi og fyrsta
sporið tii' samvinniu milili rikjanina.
í verzlunarviðskiftum^yrði það, að
stærsta flugfélag Ameríku, „Pa,n-
American Airways,“ yrði veitt
•Ber íregnum þaðan ekki saman.
Þó virðist sýniiegt að stjórnin
óttist vopnaða uppreisn og bylt-
ingatilraunir. Hefir hún skipað
öllu ilögiiegluliði í landinu að vera
til taks. Innanrikisráðherriainin hef-
ir iýst því yfir, að kyrð og friður1
rié nú komiim á um alt laindið.
en 9 menn voru dnepnir og 31
særðir í upphlaupum í gær og
fyrra dag.
Biöð í London halda því fram,
að skamt sé að bíða þess að Al-
fons fyrverandi Spánarkoiniungur
hverfi aftur til Spánar og taki
þar við konurigdómi á ný. Segja
blöðin að víst sé, að spánskir
konungssiininar hafi setið á ráð-
stefnu með Alíonsi. Sé hann að
vísu tregur til að skifta sér al
spönskum stjórnmálum fyrr en
greinilegur meirihluti þjóðarinnar
óski þiess, að hann taiki við kon-
angstlgn á ný.
stórfeostliegar f 1 ugvél averksmi ð j ur
í Rúsislandi. Flugfélagið Pan-
american Airways“ hefir eins og
kunnugt er, . beitt sér fyrir því,
að koma ,á föstum flugferðum
milli AmerikUrOg Evrópu, nyrðri
leiðina, um sGrænland og Island.
Er búistjvið því, að það hafi
í hyggju að koma á föstum flug-
ferðum milli ‘Bandaríkjanna og
Rússlands og «ef til vill föstum
flugferðum kring sum hnöttinn, á
norðurhveli. I ;sömu tilkynniingu
frá Moskva jsegir, að líklegt sé,
að Lindbergh,; sem er í þjónustu
„Panamierican Airways," ; verði
sendur L þessum erindum til Rúss-
lands í .,vor, sem verkfræðilíegur
rárðunautur félagsins. •,
STAMPEN.
Slys
Ingimundur Guðmundssoin físk-
sali, Framnesvegi, fanst í dag
kl,. tæpiega 1 skotinn U, <.ennið
sltamt f:rá Þormóðsstöðum. Ingi-
mundur var að skjótiaj í mark, en
byssan sprakik í höndum h-ans og
hljóp sfeotið aftur úr henni. Ingi-
mundur var fluttuir 1 Landakots-
spítala og var lifandi er síðast
fréttist.
leyfi til .þess að setja á ^stofn
N j t í z ku a t kvæð a kassfír. á S p á n i.
i kosniingunum Siem fóru fram á Spáni á sunnudagiinn voru í
fyrsta .sinin notaðir atkvæðakassar úr gleri.
STAMPEN.
SAMVINNA BANDARÍKJANNA
OG RÚSSLANDS HEFST
Fliigféiagið Panamerlcan Aiiways setar npp verk-
smiðja i Rússlandi
Lindbergh fer þangað í vor