Morgunblaðið - 22.08.1996, Blaðsíða 18
18 FIMMTUDAGUR 22. ÁGÚST 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Félag rækju- og hörpudiskframleiðenda
Draga þarf úr
framleiðslu
FÉLAGSFUNDUR í Félagi rækju-
og hörpudiskframleiðenda var hald-
inn á Hótel Sögu í gær. Á fundinum
voru m.a. rædd hráefnismá! rækju-
iðnaðarins og afurða- og sölumál.
Pétur Bjamason, formaður félags-
ins, segir rækjuiðnaðinn í kreppu
og á næstu tveimur mánuðum muni
rækjuframleiðendur grípa til að-
gerða til að minnka afurðabirgðir.
Dregið verði úr framleiðslu og hún
aðlöguð markaðsaðstæðum. Hann
segir mikið ósamræmi vera milli
veiða, vinnslu og markaðar í rækju-
iðnaðinum.
Ágæt samstaða er meðal rækju-
framleiðenda um að draga úr fram-
leiðslu sinni til að minnka álag á
markaðnum. Hátt í helmingur
rækjuverksmiðja hefur þegar lent í
rekstrarörðugleikum og stöðvað
framleiðslu sína tímabundið og aðr-
ar verskmiðjur hafa uppi áform um
stöðvun framleiðslunnar. Þetta gera
rækjuframleiðendur meðal annars
vegna mikilla verðlækkana á rækju
að undanförnu.
í enn einni kreppunni
Pétur segir að rækjuiðnaðurinn
sé í enn einni kreppunni og telur að
í framtíðinni verði að leggja réttar
áherslur til að forðast slíkar krepp-
ur. i fyrsta lagi verði að deila veið-
unum betur niður á árið. Það hafi
til dæmis farið illa með rækjuiðnað-
inn hvað veiddist mikið magn af
rækju síðasta haust. Þá segir Pétur
að rækjuframleiðendur þurfi að
vera fljótari að aðlagast afurðaverði
og hráefniskostnaði almennt.
„Menn verða einnig að vera fljótari
að draga úr framleiðslu þegar
markaðsverð lækkar. Afkoma verk-
smiðjanna er eðlilega háð magni
og verði afurðanna. Ef við erum
með of mikið magn lækkar verðið
og þá erum við í sömu stöðu þó að
við framleiðum mikið. Ég hef einn-
ig lagt á það ríka áherslu í félaginu
undanfarin ár að vinna að því að
stækka markaðinn. Ef nást á betri
árangur í rækjugeiranum verða
þeir sem að honum koma að samein-
ast um aðgerðir á þessum sviðum,"
segir Pétur.
Gæti haft áhrif á veiðar
Pétur segir að samdráttur í fram-
leiðslunni geti haft einhver áhrif á
rækjuveiðar. Þeir sem veiði, séu
háðir því að geta selt sína vöru og
það geti orðið erfiðara við þessar
aðstæður. Hinsvegar beri að líta á
það, að aðlögun að markaðsástandi
sé bæði veiðunum og vinnslunni í
hag. Sjómenn og útgerðarmenn
verði að taka höndum saman með
rækjuframleiðendum og aðilum
markaðarins til að stilla saman
þessa þrjá höfuðflokka svp að
árangur náist.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
RÆKJUFRAMLEIÐENDUR telja nauðsynlegt að grípa til að-
gerða til að aðlaga framleiðsluna markaðsaðstæðum, en þeir
héldu með sér fund um stöðuna á Hótel Sögu í gær.
Krókabátar fá um
26 þús. þorsktonn
ÞORSKAFLAHEIMILDIR króka-
báta á fiskveiðiárinu 1996/1997
sem hefst þann 1. september nk.
miðast við 25.854 lestir, en inni í
þeirri tölu eru 500 lestir sem
Byggðastofnun hefur til ráðstöfun-
ar til þorskaflahámarksbáta. Auk
þess hafa krókabátar fengið úthlut-
að 2.200 lestum af ýsu, 1.900 lest-
um af ufsa og 2.500 lestum af stein-
bít, en nýlunda er að steinbítur sé
bundinn aflahámarki.
Krókabátum hefur nú verið skipt
upp í þijá flokka. Bátar sem stunda
veiðar með þorskaflahámarki eru
langfjölmennastir, en í þeim hópi
eru 533 bátar sem fá samtals
20.964 þorskveiðiheimildir í sinn
hlut. Bátar, sem stunda veiðar á
sóknardögum með handfærum og
línu, eru 185 talsins og fá að veiða
1.836 þorsktonn. Bátar, sem stunda
veiðar á sóknardögum með hand-
færum eingöngu eru 291 að tölu
og hafa fengið í sinn hlut 2.554
þorskaflaheimildir. Tölur þessar eru
Þorskaflaheimildir
krókabáta
á fiskveiðiárinu 1996 -1997
Þorskafla-
heimildir
m.v.
Fjöldi óslasgðan
báta fisk (lestir)
Veiðikerfi
Þorskalfa- hámark 533 20.964
Sóknardagar með handfærum og linu 185 1.836
Sóknardagar með handfærum eingöngu 291 2.554
Samtals 1.009 25.354
Heimild: Fiskistofa, 21.08.96
miðaðar við óslægðan físk. Engir
banndagar verða lengur hjá króka-
bátum á næsta fiskveiðiári auk þess
sem skiptingu fískveiðiársins í tíma-
bil hefur verið hætt.
-
ERLENT
Reuter
Betri horfur í Kína
ÁSTAND á flóðasvæðunum í
suðausturhluta Kína hefur held-
ur færst í betra horf og ekki
lengur talin hætta á að flóð-
varnargarðar við Dongting-
vatn í Hunanhéraði bresti.
Ekki er enn mögulegt að
byrja að dæla vatni af ökrum
og vegum, og því fara menn á
bátum um götur borgarinnar
Yuanjiang í Hunanhéraði
(myndin til hægri), því yfirborð
Jangtsefljóts, sem vatninu yrði
dælt í, er enn ny ög hátt þótt
ekki sé talin mikil hætta á frek-
ari flóðum.
Hundruð þúsunda manna haf-
ast við uppi á flóðvarnar-
görðunum, þeirra á meðal er
Tong Yue Xiang (að ofan), sem
hér heldur á barnabörnum sín-
um, drengjunum Wen og Wu.
Foreldrar strákanna fóru til
nærliggjandi bæjar í atvinnuleit
áður en flóðin hófust, en hafa
ekki getað snúið til baka. Voru
strákarnir skildir eftir í umsjá
afa og ömmu, og fyrir tveim
mánuðum urðu þau að flýja upp
á flóðvarnargarð þar sem þau
hafa hafst við síðan.
„Flúðu í ofboði“
Þórir Guðmundsson, starfs-
maður Alþjóðasamtaka Rauða
krossins og Rauða hálfmánans,
tók myndina af Tong og drengj-
unutn. Segir Þórir að fólkið,
sem heldur til uppi á varnar-
görðunum, megi búast við að
dvelja þar í tvo mánuði í við-
bót. Fólkið búi við hrikalegar
aðstæður. „Menn flúðu í ofboði
þegar stíflugarðarnir voru við
það að bresta, og þá var í raun
ekkert hægt að fara nema upp
á garðana sjálfa." Þórir segir
að hjálparstarf kínverska
Rauða krossins sé vel skipulagt
og umfangsmikið. Miðist það
allt að því að ekki komi upp
farsóttir, en í fyrri flóðum í
landinu hafa flestir látist af
völdum sjúkdóma.
„Hvar sem flóttafólk er þar
er Rauði krossinn með heilsu-
gæslulið, og í þeim eru tveir
læknar, hjúkrunarfræðingur,
lyfjafræðingur og smitsjúk-
dómafræðingur, og hann er
ekki síst mikilvægur." Alls eru
um fimmtán hundruð slíkir hóp-
ar að störfum á flóðasvæðunum.
„Þeir eru alveg staðráðnir í því
að það fái enginn að deyja úr
farsóttum," segir Þórir.
Powell eflir Dole en
forskot Clintons eykst
Louisville, Washington. Reuter.
COLIN Powell, fyrrverandi forseti
bandaríska herráðsins, kom óvænt
fram á kosningafundi Bobs Doles,
forsetaefnis repúblikana, með
fyrrverandi hermönnum í fyrra-
kvöld. Powell nýtur mikillar virð-
ingar og vinsælda meðal Banda-
ríkjamanna vegna þáttar hans í
Persaflóastyijöldinni og þátttaka
hans í kosningabaráttunni þykir
þýðingarmikil fyrir Dole. Ekki er
vanþörf á þessum stuðningi því
skoðanakannanir benda til þess
að fylgi Doles fari nú snarminnk-
andi eftir að hafa aukist verulega
í kjölfar flokksþings repúblikana.
Powell fór lofsamlegum orðum
um Dole sem málsvara öflugra
varna og stríðshetju í síðari heims-
styijöldinni. „Framtíðarsýn hans
byggist meðal annars á því að
Bandaríkin gegni forystuhlutverki
í heiminum sem sefar vini okkar
en gerir óvinunum ljóst að við
höfum styrk og vilja til að veija
okkur og hagsmuni okkar.“
Powell reyndi ennfremur að
kveða niður orðróm um að hann
kynni að verða utanríkisráðherra
ef Dole bæri sigur úr býtum í for-
setakosningunum eftir 12 vikur.
Hann sagði þá ekkert hafa rætt
þennan möguleika og forgangs-
verkefnið nú væri að tryggja for-
setaefni repúblikana sigur.
Powell er málsvari umburðar-
lyndis og hófsamrar stefnu í fé-
lagsmálum innan repúblikana-
flokksins og stuðningur hans gæti
tryggt Dole mörg atkvæði óháðra
kjósenda.
Forskot Clintons eykst
Dole sakaði stjórn Bills Clintons
forseta um að hafa ekki veitt
nægilegu fé í að efla bandaríska
herinn og bæta kjör hermanna.
Hann sagði að til marks um þetta
væri að hartnær 17.000 hermenn
gætu ekki framfleytt fjölskyldum
sínum og þyrftu matarmiða frá
bandarísku stjórninni til
matarkaupa. „Þetta ætti ekki að
koma fýrir menn sem klæðast
bandaríska herbúningnum.“
Ef marka má skoðanakannanir
nýtur Dole nú minni stuðnings
eftir að hafa saxað verulega á
forskot forsetans vegna flokks-
þingsins. Samkvæmt nýjustu
könnun ABC-sjónvarpsins hefur
Clinton náð 12 prósentustiga for-
skoti að nýju, er með 49% fylgi
en Dole aðeins 37%. Ross Perot,
forsetaefni Umbótaflokksins, nýt-
ur stuðnings 10% kjósenda.
Skekkjumörkin eru 3,5 prósentu-
stig.
Clinton er með sama forskot
samkvæmt könnun dagblaðsins
New York Times og CBS-sjón-
varpsins, með 49% gegn 37%, en
Perot er þar aðeins með 7% fylgi.
Demókratar vona að fylgi Clint-
ons aukist frekar eftir flokksþing
þeirra sem hefst í Chicago á mánu-
dag. Lög um hækkun lágmarks-
launa, sem Clinton staðfesti á
þriðjudag, eru einnig líkleg til að
styrkja stöðu forsetans, en þau
hækka tímakaup 10 milljóna
manna um 90 sent, eða sem svar-
ar 60 krónum.