Morgunblaðið - 23.08.1996, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 23. ÁGÚST 1996 33
ARI
G UÐJÓNSSON
+ Ari Guðjónsson
var fæddur í
Höfnum 7. apríl
1914. Hann lést á
heimili sínu í
Reykjavík 16. ágúst
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Ragnheiður Jóns-
dóttir og Guðjón
Gunnlaugsson.
Börn þeirra voru
sex: Þorbjörg, f.
1912, látin, Ari,
Lovísa, f. 1916, lát-
in, Jón Rósant, f.
1917, látinn, Þór-
dís, f. 1919, og Svanfríður, f.
1921.
Ari kvæntist 8. apríl 1937
Salvör Veturliðadóttur. Börn
þeirra eru þrjú: Sigrún, gift
Sveini Arnasyni og eiga þau
tvær dætur, Halldór, kvæntur
Ingibjörgu Magnúsdóttur og
eru börn þeirra sex, Helgi,
kvæntur Mai-Britt Krogsvold
og eiga þau eina dóttur.
Útför Ara fer fram frá Hall-
grímskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Nú þegar vinur minn Ari Guð-
jónsson, rakarameistari, er allur,
langar mig að minnast hans með
nokkrum orðum.
Við kynntumst fyrir meira en 30
árum og myndaðist þá milli okkar
vinátta, sem entist fram til síðasta
dags. Ari eignaðist í gegnum tíðina
marga kunningja og vini. Margir
þessara manna voru viðskiptavinir
á rakarastofunni, en auk þess
kynntist hann ýmsum mönnum á
öðrum vettvangi, t.d. í Sundhöll
Reykjavíkur þar sem hann átti
marga gleðimorgna. Ýmsir sem
ekki þekktu Ara náið, veltu því fyr-
ir sér, hvernig hann væri í raun og
veru. í viðkynningu reyndist hann
sérlega glaður maður sem geislaði
út frá sér hvar sem hann kom. Til
marks um það er sú staðreynd, að
í vinahópi hans er að fínna menn
úr öllum stéttum þjóðfélagsins.
Ástæðan var sú, að hann hafði
góða nærveru og menn löðuðust að
honum eins og ósjálfrátt. Ari var
mjög áhugasamur um klassíska
tónlist og var vel heima í verkum
meistaranna. Bókmenntir skipuðu
einnig háan sess í lífi hans. Hann
eignaðist góðan bókakost og las
mikið. Samfara áhuga á bókmennt-
um lagði Ari sig jafnframt mikið
eftir ættfræði og hafði gaman af
að sjá, hvernig margt i fari manna
erfist. Ýmsar athuganir hans á
þessum sviðum voru merkilegar og
stundum mjög gagnlegar. I ljósi
þessara staðreynda umgekkst hann
samferðamenn sína og átti oft orð
til afsökunar, þegar verið var að
halla á einhvern.
Eitt af því eftirtektarverðasta í
fari Ara var framkoma hans við
þá sem minna máttu sín á einhvern
hátt. Þeir sem oft komu á rakara-
stofuna veittu þessu athygli. Ari
átti það til að sækja mann út á
götu, bjóða honum upp á ókeypis
klippingu og hárþvott. Jafnframt
var ánægjulegt að heyra hve nær-
gætnislega hann talaði við þessa
kunningja sína. Oft voru þetta
menn sem aðrir skiptu sér lítið af
eða sniðgengu. Gjafmildi var einn
af stærstu góðgirnisþáttum í fari
Ara, því að hann var sígefandi en
ætlaðist ekki til endurgjalds. En
Ari gladdi ekki einungis fátæka
menn - heldur einnig þá sem meira
höfðu handa á milli en sem hann
vissi að einhverra hluta vegna leið
ekki vel. Lítil vinargjöf kom þessum
mönnum oft vel og hressti þá upp
við að finna velvildina sem gjöfinni
fylgdi. Ein ánægjulegasta saga,
sem um Ara má segja, er á þessa
leið: Miðaldra listamaður, sem Ari
hafði þekkt lengi, veiktist og varð
að leggjast inn á Vífilsstaðahælið.
Þá voru margir hræddir við berkla
og fáir komu að heim-
sækja sjúklinginn.
Einn var þó sá sem
gleymdi honum ekki -
heldur heimsótti hann
oft og kom þá færandi
hendi. Það var Ari rak-
ari. Sjúklingurinn var
lengi veikur og þar að
auki auralaus og
fjarska einmana. Eftir
að honum batnaði náði
hann sér vel á strik
efnalega - en aldrei
gleymdi hann vináttu-
bragði Ara, þegar verst
hafði staðið á.
Einum þætti í fari Ara má ekki
gleyma en það er spaugsemin. Ari
var manna fyndnastur og sagði vel
frá. Hann bjó yfir ýmsum fróðleik
um menn og málefni, sem gaman
hefði verið að halda til haga, en
hann vildi ekki láta setja slíkt á
bók. Einn þáttur í fari Ara, sem
fáir vissu um, var hið ótrúlega
næmi hans, sem stundum var hon-
um til verulegra óþæginda. Dæmi
um þetta má nefna. Ari átti það
til að finna á sér, ef einhver þægi-
legur eða óþægilegur viðskiptavin-
ur var á leiðinni til hans f klipp-
ingu. Tveir kunnir athafnamenn,
sem báðir voru góðir vinir hans
sóttu þannig að honum, að úr hon-
um dró allan mátt og hann vissi
um leið að nú væri von á skapmikl-
um viðskiptavini. Þetta reyndist
rétt hjá honum. Einnig kom það
fyrir, að Ari gekk að hurðinni á
rakarastofunni og smellti í lás. Ef
hann var spurður, hvers vegna
hann gerði þetta svaraði hann: Það
er einhver óreglumaður á leiðinni
hingað, en hann vil ég ekki inn á
stofuna. Þetta fór eftir sem hann
sagði. Ari var algjör bindindismað-
ur en langt frá því að vera öfgafull-
ur. Hann átti það til að gefa vini
sínum koníaksflösku í afmælisgjöf.
Trúmál höfðuðu alltaf mikið til
hans, en hann hélt sínum skilningi
á þeim út af fyrir sig - en iét
öðrum eftir að deila um þau mál.
Um líf að þessu loknu sagðist hann
ekki gera sér rellu - en hann
kvaðst þó vona að hann fengi hand-
an landamæranna nóg að starfa
við verkefni við sitt hæfi. Hann
Ari Guðjónsson þurfti ekki að kvíða
vistaskiptunum miklu, því að svo
margar góðgerðartöskur hafði
hann borið til þeirra, sem á þurftu
að halda, að hann gat ekki búist
við öðru en góðum móttökum sér
til handa að lífsstríði loknu.
Ari kvæntist ungur að árum Sal-
vöru Veturliðadóttur frá ísafirði og
bjuggu þau í góðu hjónabandi og
eignuðust 3 böm sem löngu eru
uppkomin. Hætt er við, að margt
hefði farið á annan veg ef Ari hefði
ekki notið sinnar góðu konu, sem
alla tíð studdi hann í starfi og tók
vel á móti vinum hans og kunningj-
um. Hennar er nú söknuðurinn
mestur og sendum við hjónin henni
og fjölskyldunni allri okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Kristíne Guðmundsdóttir,
Kormákur Sigurðsson.
Með fyrstu minningum okkar
systkinanna flestra um Ara er þeg-
ar fjölskyldan í Holti undir Eyjafjöll-
um ætlaði að flytja til Akraness í
byijun ágúst 1946 og hann kom
austur til að klippa og snyrta hóp-
inn áður en haldið yrði í kaupstað-
inn.
Vinátta hafði myndast milli Ara
og föður okkar, Jóns M. Guðjóns-
sonar, þegar þeir bjuggu í sama
húsi í Hafnarfirði 1923 og hélst sú
vinátta meðan báðir lifðu.
Haustið 1946 ákváðu Ari og
Sallý að flytja til Akraness með
börnin sín þtjú og varð að ráði að
þau fengu inni í kjallaranum á
Kirkjuhvoli þar sem þau bjuggu í
átta ár. Ari opnaði eigin rakara-
stofu á Akranesi í desember sama
ár og rak hana til 1958 þegar þau
fluttu til Reykjavíkur. Sambýlið á
Kirkjuhvoli var alla tíð einstaklega
gott og gengum við krakkarnir út
og inn á báðum heimilunum eins
og eitt væri.
Eftir að þau fluttu til Reykjavík-
ur hélst sambandið milli fjölskyldn-
anna og þegar við lítum til baka
finnst okkur Ari alltaf hafa verið
fastur punktur í tilverunni og okkur
fannst hann ekkert eldast þó árin
liðu, hann var alltaf eins, léttur í
iund og snar í snúningum. Alltaf
var jafn gott að koma til þeirra á
Njálsgötuna, Ari glettinn og gam-
ansamur og Sallý jafnan róleg og
yfirveguð en laumaði oft skemmti-
legum athugasemdum inn í sam-
ræðurnar. Alveg var sama hvert
umræðuefnið var, aldrei kom maður
að tómum kofunum hjá Ara því
hann var bæði víðlesinn og stál-
minnugur og vitnaði jafnt í þjóðleg-
an fróðleik, ættfræði og bókmennt-
ir og sérfróður var hann í verkum
Laxness. Síðustu árin gekk Ari
ekki heill til skógar en lét ekki á
því bera, þjónaði sínum föstu,
tryggu viðskiptavinum fram á síð-
asta dag, sennilega frekar af vilja
en mætti.
Við erum þakklát fyrir að hafa
átt vináttu hans og geymum minn-
inguna um einstakan mann,
Elsku Sallý, Sigrún, Halldór,
Helgi og fjölskyldur, Guð styrki
ykkur á erfiðri skilnaðarstund.
Systkinin frá Kirkjuhvoli
og fjölskyldur.
Mínir vinir fara fjöld
feigðin þessa heimtar köld.
Mér koma þessi orð Bólu-Hjálm-
ars, hins ágæta skagfirska skálds,
oft í hug er ég horfl á bak vinum
mínum og kunningjum, og æ verður
það oftar eftir því sem árin líða og
maður sjálfur eldist.
Og enn stend ég frammi fyrir
því að maður sem ég þekkti nokkuð
náið er horfinn sjónum, það er Ari
Guðjónsson, rakarameistari á Njáls-
götunni.
Ég fluttist hingað til Reykjavíkur
snemma árs 1968 og kom þá frá
Siglufirði, þar sem ég hafði verið
prestur í rúmlega áratug og kynnst
mörgu góðu fólki. Þar voru á þeim
tíma tveir rakarar og fór ég á víxl
til þeirra, því að ekki var sæmandi
fyrir sóknarprestinn að gera þar
mannamun.
Þegar ég var nú fluttur í borgina
við sundin þurfi ég einnig á klipp-
ingu og rakstri að halda. Ég hélt
því af stað einn daginn út í óviss-
una og gekk Njálsgötuna enda mið-
svæðis í hinu nýja prestakalli mínu,
og viti menn, ég rakst þar inn á
rakarastofu, þar sem tveir rakarar
voru að störfum. Ég var strax boð-
inn velkominn af eldri manninum
sem mér leist einkar vel á. Hann
var brosmildur með glettnisglampa
í augunum og kvikur mjög á fæti.
Fljótlega bauð hann mér í stólinn
og ekki var hann þegjandalegur við
hinn ókunnuga mann, heldur talaði
til mín eins og hann hefði alltaf
þekkt mig, og sagðist vita að ég
væri nýi presturinn í Hallgríms-
kirkju. Hann sagðist kannast við
höfuðlagið „því að ég hef oft klippt
pabba þinn, þegar hann var á ferð
hér syðra, svo ég ekki tali um föður-
bræður þína og frændur, þá feðga
Halldór gervilimasmið og Arnór son
hans á Grettisgötunni og Steingrím
á Lokastígnum". Þar með vorum
við Ari orðnir góðir kunningjar og
ég fór ánægður út af rakarastof-
unni vel klipptur og hét með sjálfum
mér að þangað skyldi ég fara aft-
ur. Og sú varð raunin, sporin mín
til Ara Guðjónssonar voru mörg
orðin áður en yfír lauk og get ég
staðfest það að leiðarlokum, að
hann einn annaðist hársnyrtingu
mína. Og alltaf var jafn notalegt
að koma til Ara. Blikið í augunum
hið sama, brosið kankvíst og alltaf
hafði hann eitthvað að segja sókn-
arprestinum sínum, ekkert um mis-
gjörðir annarra, heldur eitthvað
sem snerti borgarlíflð eða góðlát-
legt gaman.
Þegar hann hafði klippt mig
sagði hann oft: „Nú ætla ég að
bjóða prestinum upp á höfuðbað,"
og þegar því var lokið gat hann
gjarna sagt: „Nú býð ég upp á
kaffisopa hérna á bak við og vindil
með.“ Og undan þessu varð ekki
komist. Já, Ari var með höfðings-
lund en þó með sína ljúfmannlegu
þjónustu, sem öllum var látin í té
svo vel og fagmannlega sem kostur
var.
Ari var bráðgreindur maður og
einstaklega orðheppinn. Ég minnist
margra orðatiltækja hans og hins
létta og gamansama hláturs, sem
þeim fylgdi. Og tíminn leið svo
hratt, svo ótrúlega hratt.
Og svo var það síðla vetrar, að
ég kom að rakarastofunni læstri
um miðjan dag. Það hafði aldrei
komið fyrir áður. Eitthvað hafði
gerst. Ég frétti að Ari hefði veikst
og væri á sjúkrahúsi. Sú dvöl var
ekki löng. Nokkru síðar hringdi
hann í mig og sagðist hafa selt
rakarastofuna og flutt sig um set
nokkrar húslengdir á Njálsgötunni.
Hann tjáði mér, að ég væri velkom-
inn að koma heim til sín, hann
gæti klippt mig þar, ef ég vildi.
Ég þáði það með þökkum og kom
þá inn á hið nýja og vistlega heim-
ili þeirra hjónanna. Fékk ég ágæta
klippingu eins og venjulega, þó að
vinur minn hefði verulega látið á
sjá síðasta tímann, og ég fann að
hann þurfti verulega að taka á til
að ljúka verkinu og ég fann einnig
að ekki var honum ljúft að gefast
upp.
I nokkur skipti kom ég heim til
hans, síðast fyrir mánuði, og að
verklokum bauð hann mér kaffi í
eldhúsi hjá frúnni.
Og nú er hann horfinn þessi kviki
svipbjarti og gamansami maður.
Hann mun ætíð skipa sinn sess í
huga mínum enda vorum við búnir
að hittast oft á 28 ára tímabili. Ari
átti sinn sérstaka „stíl“, ef svo
mætti segja, þann stíl átti enginn
annar. Eg hefði gjarnan viljað
kveðja þennan kunningja minn og
sóknarbarn frá altari kirkjunnar
minnar, þeirrar kirkju sem hann var
svo oft búinn að tala um við mig
og hrósa, en ég á þess ekki kost,
þar sem annar prestur hefur verið
til þess valinn.
„Mínir vinir fara fjöld.“ Já, þeim
fjölgar stöðugt kunningjunum, sem
hverfa yfir móðuna miklu. Ég
þakka Ara Guðjónssyni hlýtt hand-
tak á vegi lífsins og bið honum allr-
ar blessunar Guðs í bráð og lengd.
Ragnar Fjalar Lárusson.
Á rakarastofu sækja menn ekki
aðeins þjónustu, klippingu eða
rakstur, heldur eru stofumar fé-
lagsmiðstöðvar í orðsins fyllstu
merkingu. Þar er miðlað fræðslu
og upplýsingum. Þar myndast
kunningsskapur, jafnvel vinátta, og
miðjan, sem allt snýst um, er rakar-
inn_ sjálfur.
Ég átti því láni að fagna að
„detta inn á“ rakarastofuna hans
Ára. Mér féll strax vel við mann-
inn. Hann klippti mig vel, en fyrst
og fremst var hann ræðinn og
skemmtilegur. Hann var fljótt búinn
að komast að því með spurningum
sínum, hver nýi viðskiptavinurinn
var, og þá kom í ljós, að hann hafði
ekki aðeins þekkt ýmsa látna for-
feður mína og ættingja, heldur líka
fö) SILFURBÚÐIN
Kringlunni 8-12 *Sími 568 9066
- Þarfœröu gjöfina -
Glœsileg hnífapör
ömmu konu minnar. Hann var sem
tengill við fortíðina, og hafði því
ávallt umræðuefni á takteinum, ef
samræður um viðburði líðandi
stundar entust ekki meðan á klipp-
ingu stóð. Hann var vel lesinn í
gömlum bókum og gat miðlað miki-
um fróðleik. Það var þó fyrst og
fremst maðurinn Ari, sem mér
fannst búinn mörgum kostum, sem
prýða góðan dreng: Glaðværð,
hjartahlýju og geislandi persónu-
leika.
Þegar Ari hætti störfum á stofu
sinni, bauð hann mér að koma heim
til sín í klippingu. Mér var það
bæði heiður og ánægja. Nú er því
lokið. Ég sakna Ara. Eftirmaður
hans verður vandfundinn.
Bergur Jónsson.
Tækifærin, sem okkur gefast, til
að auka þroska okkar og stækka
sjóndeildarhringinn eru margvísleg
og leynast víða. Oftar en ekki er
það eigið framtaksleysi, sem kemur
í veg fyrir, að við nýtum þessi tæki-
færi. Við höldum ef til vill dauða-
haldi í það, sem við höfum eða
þekkjum, í stað þess að opna hug-
ann fyrir því, sem er nýtt og fram-
andi.
Nú eru nokkrir áratugir síðan ég
hóf að stunda sund reglulega í þann
mund, sem Sundhöll Reykjavíkur
er opnuð á hveijum virkum degi.
Áður en þessar ferðir hófust, taldi
ég fasta morgungesti þessa heilsu-
brunns sérvitringa. Ferðirnar hafa
þó ekki aðeins stuðlað að líkams-
rækt heldur einnig skemmtilegum
og gagnlegum kynnum við marga
samferðamenn. Éinn þeirra er Ari
Guðjónsson rakarameistari, sem nú
er kvaddur.
Um árabil skiptumst við á
nokkrum orðum hvern morgun,
sem við hittumst. Varð það ávallt
til þess, að ég gekk bjartsýnni til
minna verka en ella hefði orðið.
Ari var mjög minnugur og vissi
margt úr bæjarlífi Reykjavíkur,
sem gaman var að rifja upp með
honum. Sagði hann skemmtilega
frá og var öllum til gleði í þessum
hópi. Nokkur misseri eru nú liðin
frá því, að heilsa Ara bilaði og
hann hætti að koma í Sundhöllina
en kveðjur bárust þá með öðrum
hætti og fylgdumst við félagar
hans þar með líðan hans til hinsta
dags. Er víst að við minnumst hans
allir með hlýju.
Stundum heimsótti ég Ara á
rakarastofuna á Njálsgötunni. Þar
var unnt að komast í samband við
strauma í borgarlífinu, þótt Ari
færi ávallt vel með það, sem hann
heyrði og sá í starfí sínu. Var óméS"
anlegt að eiga Ara að, eftir að ég
hóf bein afskipti af stjórnmálum,
því að hann var jafnan jákvæður
og vinsamlegur í afstöðu sinni og
lét frá sér heyra, þegar mikið var
í húfi.
Fyrir þessi góðu kynni vil ég
þakka á kveðjustundu um leið og
ég votta Salvöru Veturliðadóttur,
eiginkonu Ara, og ástvinum hans
innilega samúð.
Blessuð sé minning Ara Guðjóns-
sonar.
Björn Bjarnason.
LAUGARNES
APÓTEK
Kirkjuteigi 21
ÁRBÆJAR
APÓTEK
Hraunbæ 102 b
eru opin til kl. 22
Næturafgreiðslu
eftir kl. 22 annast
Laugarnesapótek