Morgunblaðið - 23.08.1996, Blaðsíða 42
42 FÖSTUDAGUR 23. ÁGÚST 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Krækiberja-
sulta o g hlaup
Það er gróska í krækiberjunum sem
í öðrum gróðri, segir Kristín Gestsdótt-
ir, sem um helgina tíndi krækiber
í Gálgahrauni.
EGAR ég var að fara inn
í bílinn minn hér á hlaðinu
kvöldið 12. ágúst, sá ég
eitthvað grábrúnt hreyfast í
grasinu. „Nú, já, er músin farin
að færa sig nær húsinu?“ hugs-
aði ég, en þegar ég aðgætti
þetta betur voru þarna þrír
hrossagauksungar nýskriðnir út
eggjunum með mömmu sinni á
kvöldgöngu. Líklega hefur þetta
verið seinna ungasettið nú í
sumar og nokkuð seint ef þeir
eiga að komast á legg fyrir vet-
urinn, en hver veit nema góða
veðrið haldist, hrossagaukum
og öðrum til heilla og ánægju.
En það er fleira en fuglar sem
vaxa í góða veðrinu, allur jarð-
argróður er vænlegur. Kartöflur
undan einu grasi fylla meðal-
stóran pott, gulræturnar tútna
út og lengjast, sumar snúa sig
saman svo úr verður hinn feg-
ursti skúlptur. Salatblöðin
breiða úr sér eins og regnhlífar.
Dillið er bara komið með mikil-
mennskubrjálæði og teygir sig
til himins eins og baunagrasið
forðum og krækiberin, svört,
stór og safarík bíða þess að
verða tínd. Margt er hægt að
búa til úr krækibeijum, bæði
ábætisrétti, kökur, sultu og saft.
Hin síðari ár geymi ég kræki-
beijasaft í mjólkurfernum í
frysti, sýð svo sykurvatn og
bæti út í við notkun. Þannig
getur maður ráðið sykurmagn-
inu. En sjóða verður upp á beij-
asafanum til þess að drepa efna-
kljúfa, sem eyða vítamínum í
saftinni - líka í frysti. Sulta
geymist vel í hreinum krukkum,
ef sjóðheitri sultunni er hellt í
krukkuna heita, krukkan þarf
að vera fleytifull og síðan er
lokið skrúfað fast á. Stundum
kemur smellur í krukkuna eftir
nokkra stund, en ég hefí aðeins
einu sinni orðið fyrir því að
krukkan springi, gæti hafa ver-
ið brestur í henni áður. Sultan
sígur niður og loftrúm myndast
og rotvamarefni er óþarft. Not-
ið ekki álpott til að sjóða í, held-
ur stálpott eða emeleraðan pott.
Krækiberjasulta
með rabarbara
1 kg krækiber
1 kg rabarbari
1 '/■! kg sykur
1. Þvoið krækiberin og látið
vatnið renna af þeim, setjið í
pott. Þvoið rabarbarann og setj-
ið saman við.
2. Bætið sykrinum út í og
sjóðið við hægan hita í um 2
klst. Hrærið öðru hveiju í og
gætið þess að ekki sjóði upp úr.
3. Hellið í hreinar, heitar
krukkur, hafið fleytifullar,
skrúfíð lokið strax á.
4. Merkið með innihaldi og
dagsetningu.
Krækiberjahlaup
með sítrónusafa
1 lítri hreinn krækibeijasafi
1 kg sykur
_______safí úr einni sítrónu__
hleypiefni fyrir hlaup, magn skv.
leiðbein. á umbúðum.
1. Setjið krækibeijasafa og
sítrónusafa í pott. Látið sjóða.
Setjið hleypifni út í og sjóðið
eins lengi og segir á umbúðum.
2. Takið pottinn af hellunni
og setjið sykurinn út í. Hrærið
vel í þar til sykurinn er uppleyst-
ur. Setjið pottinn ekki aftur á
helluna. Áríðandi er að setja
sykurinn í á eftir hleypiefninu.
3. Hellið heitu á hreinar
krukkur, sjá hér að ofan.
Krækiberjahlaup
með rabarbarasafa
Þetta hlaup er búið til á sama
hátt og hlaup með sítrónusafa,
sjá hér að ofan, en í stað sítrón-
usafa er notaður 1 dl sterkur
rabarbarasafí.
Athugið: Visst sýrumagn
þarf að vera í krækibeijasafan-
um til þess að hann hlaupi.
Sterkur
rabarbarasafi
250 g rabarbari
2 dl vatn
Þvoið rabarbarann og skerið
hvern legg í femt. Setjið í pott
ásamt vatni. Sjóðið við hægan
hita í 20 mínútur. Síið safann
á fínu sigti eða grisju. Notið
saman við krækibeijahlaupið,
sjá hér að ofan.
Athugið: Visst sýrumagn
þarf að vera á krækibeijasafan-
um til þess að hann hlaupi.
ÍDAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 14-16 frá mánudegi til föstudags
Netfang: lauga@mbl.is
Þakkir til
Binna
„FÖSTUDAGINN 16. ág-
úst sl. komum við fíörutíu
konur úr Kópavogi í orlofs-
ferð á vegum orlofsnefndar
húsmæðra til Hólmavíkur.
Þar hafði verið ákveðið að
stansa og þiggja veitingar
í Riis-húsi. Er okkur bar
að garði mætti okkur slík
ljúfmennska að ég get ekki
orða bundist. Ekki var nóg
með að kaffið væri sérlega
gott og vöfflurnar heldur
líka viðmót fólksins. Er
lokið var að mestu við kaff-
ið kom Binni, sá er sér um
veitingareksturinn og bauð
okkur að skoða húsið sem
er hundrað ára gamalt.
Leiddi hann hópinn um hin
skemmtilegu salarkynni
bæði á aðalhæðinni og um
koníaksstofuna í risinu og
sagði okkur sögu hússins
í stuttu máli á meðan, út-
skýrði rúnir á fjölum og
svaraði öllum fyrirspum-
um brosandi.
Slík ljúfmennska sem
þama mætti okkur er
ómetanleg og vil ég þakka
starfsfólkinu, einkum þó
Binna og óska honum til
hamingju með reksturinn
með ósk um að hann gangi
sem best í framtíðinni."
Birna Árnadóttir
Óskasteinar
KONA hringdi með upplýs-
ingar fyrir Sigurbjörgu
sem hringdi frá Sauðár-
króki og óskaði eftir upp-
lýsingum um lag eitt sem
Sverrir Guðjónsson syngur
ásamt karlakór.
Lagið er ungverskt þjóð-
lag og textinn eftir Hildi-
gunni Halldórsdóttur og
heitir Óskasteinar. Það er
í þremur erindum og fer
það fyrsta hér á eftir:
Fann ég á ijalli fallega steina,
faldi þá alla, vildi þeim leyna.
Huldi þar í hellisskúta heilia-
steina.
Alla mína unaðslegu óska-
steina.
Tapað/fundið
Gleraugnahulstur
tapaðist
GLERAUGNAHULSTUR
merkt Linsunni með
gleraugum í tapaðist fyrir
skömmu, sennilega við
Skógarfoss. Finnandi er
vinsamlega beðinn að
hringja í síma 551-1153.
Bangsi fannst
LITILL gulbrúnn bangsi í
gallabuxum fannst undir
Sandfelli í Grafningi sl.
sunnudag. Eigandinn má
vitja hans í síma 554-3759.
Gullarmband
tapaðist
FREMUR svert
gullarmband, u.þ.b. 1 sm.
á breidd, tapaðist á
Snæfellsnesi sl. laugardag,
mjög líkiega við
afleggjarann að Búðum
eða við Búðakirkju. Skilvís
fínnandi er beðinn að
hringja í síma 553-6855.
Silfurarmband
fannst
ÁLETRAÐ silfurarmband
fannst við Landspítalann
18. ágúst sl. Eigandinn
má vitja þess í síma
565-8856.
Pakki
fannst
FUNDIST hefur pakki sem
féll af þaki fólksbíls er ók
Holtaveg þriðjudaginn 20.
ágúst sl. kl. 17.45.
Eigandinn má vitja
pakkans í síma 568-5836
og fær hann afhentan
gegn nánari lýsingu.
Gæludýr
Páfagaukur
óskast
PÁFAGAUKUR óskast
gefins. Upplýsingar í síma
587-0565.
ÞESSIR duglegu strákar héldu hlutaveltu nýlega
í Hafnarfirði til styrktar Rauða krossi íslands og
varð ágóðinn L030 krónur. Þeir heita frá vinstri
talið Þórarinn Ólafsson, Gunnar Björn Kolbeinsson
og Gústav Arnar Magnússon. Þeir Arnór Víkings-
son og Bjarni Magnússon unnu með þeim í hluta-
veltunni en gátu ekki verið með á myndinni.
HOGNIIIREKKVISI
Yíkveiji skrifar...
VÍKVERJI dagsins er mikill
áhugamaður um íþróttir og
Ólympíuleikar og Evrópukeppni í
knattspyrnu á einu sumri hafa
ekki orðið til þess að slá á þennan
áhuga svo nokkru nemi. Þvert á
mót hefur áhuginn glæðst ef eitt-
hvað er. Þess vegna fagnar Vík-
veiji því að fótboltinn er farinn að
rúlla á völlum í Evrópu á nýjan leik.
Fyrstu leikimir benda til þess
að skemmtilegt knattspyrnuár sé
í uppsiglingu. Einkanlega er gam-
an að sjá hversu knattspyrnan
stendur með miklum blóma í Eng-
landi. Víkveija er til efs að enska
deildakeppnin hafí nokkru sinni
verið sterkari en nú. Fjöldinn allur
af erlendum leikmönnum hefur
bæst við þá sem spiluðu í deildinni
í fyrra og verður fróðlegt að fylgj-
ast með gengi þeirra og hvort
þeim tekst ekki að Iyfta knatt-
spyrnulistinni enn frekar. Byijunin
lofar góðu. Hið fornfræga lið
Manchester United virðist fírna-
sterkt og ef draga á ályktun af
þessum fyrstu leikjum virðist fátt
geta komið í veg fyrir að þeir
endurtaki leikinn frá í fyrra og
hampi Englandsmeistaratitlinum á
nýjan leik.
xxx
VÍSITALA neysluverðs hefur
enn eina ferðina tekið kipp
vegna mikillar árstíðabundinnar
hækkunar á verði grænmetis. Þeg-
ar mið er tekið af því hversu lítið
útgjöld vegna grænmetiskaupa
vega í heildarútgjöldum vísitölu-
fjölskyldunnar er í rauninni ótrú-
legt hvað þessar breytingar á
grænmetisverði geta haft mikil
áhrif á vísitöluna til hækkunar og
lækkunar.
Fram hjá því verður hins vegar
ekki litið að verðlag á grænmeti
hér á landi er óvenju hátt. Það er
til að mynda ótrúlegt að í fyrra-
sumar hafi verð á mörgum græn-
metistegundum verið í „sögulegu“
hámarki allt frá árinu 1988, en
lengra aftur náðu athuganir ekki,
ef Víkveiji man rétt. Þá var því
borið við af talsmönnum bænda
að óhagstætt veðurfar í fyrrasum-
ar væri sökudólgurinn. Víst var
veður leiðinlegra í fyrrasumnar
heldur en í sumar og kann að
vera að það hafí leitt til einhverra
hækkana á verði grænmetis. Það
skal viðurkennt að Víkveiji hefur
ekki sérþekkingu til að meta
hvernig veður hentar til grænmet-
isræktunar.
Veðrið í sumar hefur hins vegar
verið bjart og sólríkt og því má
ætla að grænmetisverð þurfí ekki
að vera hátt í sumar af þeim
ástæðum, auk þess sem hægt er
að ætla að bættar ræktunarað-
ferðir og aukin kunnátta ættu að
skila sér í framleiðniaukningu í
grænmetisrækt eins og í mörgum
öðrum greinum. Þá verður ekki
framhjá því litið að grænmeti nýt-
ur mikillar tollverndar vegna
samningsins um GATT. Aðilar
vinnumarkaðarins hafa gert kröfu
um að þessar reglur verði endur-
skoðaðar og verður fróðlegt að
fylgjast með hvaða niðurstöðu
málið fær.