Morgunblaðið - 30.08.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
MIINIIMINGAR
+ Hólmfríður ís-
feldsdóttir var
fædd á Kálfaströnd
í Mývatnssveit 16.
júlí 1907. Hún lést
22. ágúst síðastlið-
inn á Sjúkrahúsi
Húsavíkur. Hólm-
fríður giftist 20.
júlí 1929 Jónasi
Sigurgeirssyni frá
Helluvaði í Mý-
vatnssveit, f. 4.
desember 1901.
Þar hófu þau bú-
skap og þar hefur
heimili þeirra verið
alla tíð. Börn þeirra eru: 1)
Þórhildur Arnfríður, f. 1. júní
1930. Maður hennar: Guðmund-
ur Kristinn Gunnarsson, f. 30.
ágúst 1930 og eru þau búsett á
Akureyri. Dætur þeirra: Krist-
ín Hólmfríður, f. 21. september
1954, og Eiin Gunnhildur, f. 21.
nóvember 1959. 2) Elín Inga,
f. 29. október 1934. Maður
hennar Jón Aðalsteinn Jónsson,
f. 9. janúar 1925 og er heimili
þeirra að Laugum í Suður-Þin-
geyjarsýslu. Synir þeirra: Hin-
rik Már, fæddur 29. nóvember
1967 og Friðrik Þór, f. 4. nóv-
Vorið 1895 fluttust hjónin Einar
Friðriksson og Guðrún Jónsdóttir
frá Svartárkoti í Bárðardal að
Reykjahlíð í Mývatnssveit ásamt
níu börnum sínum. Einar hafði fest
kaup á Reykjahlíð þá um veturinn
með það fyrir augum að skapa stór-
fjölskyldu sinni meira svigrúm til
búrekstrar og athafna en á heiðar-
býlinu, Svartárkoti. Fjögur systkin-
anna stofnuðu heimili sín í Reykja-
hlíð, þijú á öðrum stöðum í Mý-
vatnssveit og tvær systur staðfest-
ust utan sveitarinnar en þó í Suður-
Þingeyjarsýslu.
Fjórði í aldursröð systkinanna
var bróðirinn, Ingólfur Isfeld, sem
ætíð var nefndur síðara nafni sínu,
fæddur 1879, dáinn 1957. Hann
kvæntist 1904 Elínu Helgu Hall-
dórsdóttur, bóndadóttur frá Kálfa-
strönd í Mývatnssveit og bjuggu
þau þar allan sinn búskap. Elín
Helga lést 1936 en ísfeld bjó þar
áfram með þremur börnum sínum,
Halldóri, fæddum 1910 og Einari,
fæddum 1918, sem báðir eru látnir
og Auði, fæddri 1915 sem enn er
búsett á Kálfaströnd.
Hólmfríður, sem ætlunin er að
minnast í nokkrum orðum hér á
eftir, var elst systkinanna á Kálfa-
strönd. Hennar beið þó ekki það
hlutskipti að taka þar við búsforráð-
um heidur stofnuðu þau, hún og
Jónas, eiginmaður hennar, heimili
sitt á óðali hans, Helluvaði. Þar
átti hún svo vettvang starfa sinna
sem húsmóðir í sem næst sex ára-
tugi. Um sama leyti og þau hjón
hófu búskap sinn var ráðist í þær
framkvæmdir að reisa þar stein-
steypt íbúðarhús og heimilisrafstöð.
Aðstæður til heimilishalds voru því
að sumu leyti betri en sveitakonur
áttu að venjast á þeim tíma. Engu
að síður biðu hinnar ungu húsfreyju
ýmis verkefni auk hefðbundinna
starfa við húshald og uppeldi barna.
Land Helluvaðs liggur á Mývatns-
heiði og meðan túnrækt var af
skornum skammti urðu þau hjón
að sækja engjaheyskap á slægju-
ember 1972. Dóttir
Elínar Ingu með
Reyni Jónassyni:
Bryndís Arna, f. 19.
september 1961. 3)
Sólveig Guðrún, f.
2. júní 1938. Maður
hennar: Þorkell
Pétursson, f. 17.
maí 1936, d. 20. maí
1996. Heimili
þeirra hefur verið á
Húsavík í rúma tvo
áratugi. Börn
þeirra: Hólmfríður,
f. 1. júlí 1958, Reg-
ína, f. 16. septem-
ber 1959 og Jónas, f. 28. októ-
ber 1961. 4) Sigurgeir, f. 22.
október 1946, heima á Hellu-
vaði. 5) Ingólfur ísfeld, f. 3.
apríl 1948. Eiginkona hans
Anna Dóra Snæbjörnsdóttir, f.
3. október 1952 og búa þau á
Helluvaði. Börn þeirra: Brynja,
f. 3. maí 1970, Snæbjörn Ingi,
f. 7. apríl 1974, Halldór, f. 17.
júlí 1978, Sólveig, f. 28. janúar
1985, og Jónas Þór, f. 9. júní
1987.
Utför Hólmfríðar verður
gerð frá Skútustaðakirkju í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.
bletti vítt um heiðina. Sigurgeir
Jónsson á Helluvaði, tengdafaðir
Hólmfríðar, var landsþekktur
sauðfjárræktarmaður og því merki
hélt Jónas, sonur hans, áfram á
lofti. Sauðburður var því einskonar
uppskerutími þar sem fylgst var
grannt með því að helst ekkert
færi úrskeiðis. Vakað var um nætur
í fjárhúsum og ef ær áttu í erfiðleik-
um við burð var Hólmfríður kölluð
til hjálpar jafnt á nótt sem degi.
Á fimmta áratugnum var Spari-
sjóður Mývetninga stofnaður. Jónas
veitti honum forstöðu í um það bil
þijá áratugi. Á fyrstu áratugum
útvarpsnotkunar meðan rafmagn
var óvíða á heimilum voru svonefnd-
ir sýrurafgeymar orkugjafar út-
varpstækjanna. Þá þurfti að hlaða
með vissu millibili og kom rafstöðin
á Helluvaði í góðar þarfir í því efni
fyrir stóran hluta Mývatnssveitar.
Fram undir 1970 var vegurinn um
Mývatnsheiði eina bilfæra tenging
sveitarinnar við aðra hluta sýslunn-
ar. Vegna legu sinnar varð Helluvað
einskonar endastöð við heiðina og
athvarf fólks sem lenti í vandkvæð-
um eða hrakningum vegna illviðra
eða snjóalaga á heiðinni. Öll þessi
þijú atriði beindu verulegri gesta-
nauð að heimili þeirra hjónanna og
sjálfsagður hlutur var að veita
hveijum gesti góðgerðir og aðstoð
ef þurfti.
Þrátt fyrir margvíslega daglega
önn lögðu þau hjón sinn skerf af
mörkum til hins blómlega félagslífs
sem löngum hefur einkennt Mý-
vatnssveit. Á því sviði er að minn-
ast þátttöku Hólmfríðar í kvenfé-
lagi sveitarinnar og kirkjukór
Skútustaðakirkju. í báðum félögun-
um starfaði hún um áratugaskeið.
í kirkjukórnum fylgdust þau að
bæði hjónin meðan heilsa og þrek
entist. Jónas átti þó enn lengri fer-
il eða um 70 ár og voru þau heiðr-
uð sérstaklega af hálfu kórsins um
það bil er starfi þeirra lauk.
Kynni mín af Hólmfríði og heim-
ili hennar á Helluvaði hófust fyrir
rúmum fjórum áratugum þegar við
rugluðum saman reitum okkar, ég
og elsta dóttir hennar, Þórhildur.
Mér fannst mér nánast umsvifa-
laust vera tekið sem heimilismanni
og einum af fjölskyldunni. Var það
ekki lítils virði fyrir mig, ungan
mann sem nýlega var langt að kom-
inn í hérað þar sem ég þekkti eng-
an fyrir. Ný og óvænt lífsreynsla
var einnig að tengjast fjölskyldu
sem að stóðu svo fjölmennir ætt-
stofnar að nálega mátti segja að
frændfólk hennar væri fyrir á
hveiju heimili í tveimur sveitum,
Reykjadal og Mývatnssveit. Sama
er að segja um þá sterku samheldni
og fjölskyldubönd sem tengdu sam-
an þau hjón, Hólmfríði og Jónas
og afkomendur þeirra. Má sem
dæmi þar um nefna þann sið sem
hélst fyrstu tvo áratugina af sam-
búð okkar Þórhildar að öll börn
þeirra, hvort sem þau höfðu stofnað
heimili eða ekki, héldu jól og nýár
á Helluvaði með þeim hjónum. Sá
siður rofnaði er við hjónin fluttum
búferlum úr Þingeyjarsýslu til Ak-
ureyrar og um sama leyti hóf eldri
dóttir okkar heimilishald á eigin
spýtur.
Frá þessum fyrstu árum kynna
minna af heimilinu á Helluvaði
minnist ég þess sérstaklega að mér
fannst Hólmfríður lengst af önnum
kafin við heimilisstörfin. Oft var
fjölmennt við matborðið, einkum
að sumarlagi, því að auk stórrar
fjölskyldu komu þar oftlega að
gestir úr hópi frændliðs, vina og
venslafólks. Nutu þá allir góðs af
þeim hæfileika hennar að hún var
frábær matreiðslukona. Allur mat-
ur sem hún bjó til, hvort heldur
var hversdagsmáltíð eða hátíða-
réttir, bar því vitni, var lystugur
og ljúffengur svo að manni fannst
ekki betur verða gert. Sjálf gaf
hún sér oft á tíðum vart tíma til
að neyta matarins, settist ekki við
matborðið heldur borðaði sinn
skerf í flýti við eldhúsbekkinn.
Annað sem mér verður ofarlega í
huga er að á stundum kom fram
þekking hennar og áhugi á góðum
bókmenntum. í því efni hefur hún
vafalítið búið að námi sínu í Lauga-
skóla árin 1926-1928 undir skóla-
stjórn Arnórs Siguijónssonar. Hún
virtist hafa lesið bækur bestu höf-
unda á seinni áratugum. Eg velti
því fyrir mér hvernig hún hefði
haft tíma til þess frá daglegum
önnum sínum, en líklega hefur hún
í því efni nýtt sér vökustundir á
síðkvöldum og nóttum.
Síðasta áratuginn hnignaði
heilsu Hólmfríðar mjög. Hún varð
að gangast undir nokkrar læknisað-
gerðir bæði á augum og vegna
bijóskeyðingar í liðum. Augnaað-
gerðimar báru ekki þann árangur
sem skyldi og bjó hún við mjög
skerta sjón síðustu æviárin. Þrátt
fyrir það dvöldu þau hjónin á heim-
ili sínu allt fram á þetta ár með
aðstoð sonarins, Sigurgeirs. En
sjóndepran gerði henni ókleift að
lesa og það var þungt áfall sem
efalaust hefur miklu ráðið um að
lífsvilji hennar og lífslöngun virtist
að mestu þrotin undir hið síðasta.
Við sem áttum samleið með henni
kveðjum hana með djúpri virðingu
og þökk fyrir allt það sem við nut-
um frá hennar hendi. Jafnframt
berum við fram þá ósk að bjart
megi verða yfir ævikvöldi Jónasar,
eiginmanns hennar, sem nú dvelur
háaldraður á Sjúkrahúsinu á Húsa-
vík, þrotinn mjög að líkamlegum
kröftum en heill og óbugaður and-
lega.
Guðmundur Gunnarsson.
HÓLMFRÍÐUR
ÍSFELDSDÓTTIR
FÖSTUDAGUR 30. ÁGÚST 1996 31
vandamál?
Siiicoi er nóttúrulegt bíötícfní
r.om vínnur rjegn ópu.-cjindum i
m.Kj.i <><j ;>tyrklr Itandvofi
llknmans o(j bein.
Silicol verkar (jorjn brjótsvið.'l,
núblt, v.jigum marjasrorindum,
víndfjanjjí, uppþembu
og bæði niðurgangi og harðlífi.
Silicol hentar öllum!
Silicol hjálpar
Vinsælasta heilsuefnið í Þýskalandi, Svíþjóð
og Bretlandi!
Silicol er hrein nóttúruafurð ún hliðarverkana.

Fæst í apótekum.
16. útdráttur 29. ágúst 1996
íbúðarvinningur
Kr. 2.000.000________Kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
29502
Kr. 100.000
Ferðavinningar
Kr. 200,000 (tvðfaldur)
13803
44733
53596
68974
Ferðavinningar
Kr. 50.000 Kr. 100.0 )0 (tvöfaldur)
1171 6632 39964 52154 60627 72042
5590 13018 40379 54575 61802 77461
Húsbúnaðarvinningar
Kr, 10.000 Kr. 20.000 (tvöfaldur
28 12138 23771 32969 42243 54802 62993 71687
615 12366 24245 33043 42356 55120 63487 72133
884 12732 24415 33226 42542 55723 63731 74170
1443 13331 24982 33779 42786 55742 64349 74506
1776 13449 25366 33897 43307 56016 64592 74801
1891 14394 25469 34521 43501 56140 64686 74843
2311 14825 25804 34542 44186 56183 64883 75023
2625 14886 27139 34598 44566 56716 65543 75031
3001 15418 27382 34801 45058 56799 65548 75314
3017 15440 28030 34874 45447 56905 66369 75372
3086 15582 28034 34995 45716 57417 66436 75403
3386 15583 28286 36084 45952 57716 66469 75660
3419 15584 28764 36243 46178 58960 66555 75746
4090 15908 28821 36442 46705 59051 67249 75852
4419 16055 28840 36763 46902 59068 67380 76918
5130 16068 29040 36769 47067 59782 67643 77112
5204 17039 29448 36844 47161 59924 67725 77398
5811 17184 29466 36968 47893 60152 68198 77763
5834 18922 29471 37115 47917 60508 68529 77846
7231 19037 29632 37470 48886 60553 68804 77884
7624 19784 29900 38082 49244 61050 69449 78344
8805 19843 30135 38251 49331 61106 69594 78872
8977 20436 30269 38437 50313 61133 69719 79126
9624 20669 30286 38520 50860 61254 69943 79132
9872 20877 30649 39364 51687 61355 70025 79222
9930 22359 32009 39797 53897 62273 70093 79669
10413 23221 32065 39938 54439 62367 70589 79723
10667 23312 32270 40966 54455 62530 70840 79891
11796 23400 32750 41034 54561 62864 70974
11936 23751 32891 41127 54735 62980 71130
Heiinasiða á Interneti: http//www.itn.is/das/
ðTSÖLULOK
fostudag og laugardag. BH 0^ JBk
Hseðsta verð kr. 1 «890
K0PAV0GS
HAMRAB0RG 3 • S; 554 1754