Alþýðublaðið - 23.11.1933, Blaðsíða 1
■Wftnuaww at kóv. im
XV, AítOANGtfK, 23. TöLUÐLAÐ
AIÞYÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRÍt
F. R. VALDEMARSSON
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
JTGEFANDI:
ALÞÝÐUFLO KKURINN
ÐAOBLAÐIÐ kemift Ú4 alla vírka daga kl. 3 — 4 siOdegia. Askrittagjald kr. 2,00 A m&nuöi — kr. 5.00 fyrlr 3 m&nuðt, el greitt er fyrlrfram. I lausasðiu kostar blaðiO 10 aura. VIKUBLAÐIÐ
kemur út & hverjum miÐvikudegi. ÞaO kostar aOelng kr. 5,00 & dri. 1 pvl blrtast allar helstu grelnar, er birtast I dagblaOinu, fréttir og vlkuynriit. RITSTJÓRN OO AFOREIÐSLA AlpýOil-
blaOsinB er vlo Hverfisgötu nr. 8- 10 SÍMAR: 4900- afgreiðsla og auglýsingar. 4901: ritstjórn (Innlendar fréttir), 4902: ritstjóri. 4903: Vilhjaimur 3. VilhJ&lmsson, blaOamaður (heima),
Magnúg Asgelrason, blaðamaður, Framnesvegi 13, 4904: F. R. Valdemarsson, ritstjóri, (heima), 2937: Sigurður Jóhannesson, afgrelðslu- og auglýslngastjóri (heima),. 4905: prentsmiðjan.
ALDVÐD-
FLOHKSMENNl
ÚTBREIÐIÐ ALÞÝÐUBLAÐ
IÐ. ÞAÐ ER SAMA SEM AÐ
EFLA ALÞÝÐUFLOKKINN.
Konungur hefir falið Assfelri STÆRSTA
® ® FARÞEOAFLUGVÉL
Asgeirssyni að gera „síð-
ustu tilraun“ til þess að
mynda þingræðisstjórn
1 gærkveldi fékk forsætisráðh)er,ra
-eftirfarandi skeyti frá konungi:
-Sem síðustu tilraun til þess nú
að mynda þingræðisstjórn, viljum
vér hér m-eð fela yður að rann-
saka, hv-ort þér getið aflað yður
nægilegs stuðnings tii þess nú
þegar að mynda nýtt ráðumeyti,
ier hefði stuðning eða hlntlieysd
jrneiri. hluta alþingismianna. Vér
bíðum svars yðar sem allra fynst.
Christian R.
Alþýðubl'aðið átti í nnorgu'n við-
tal vlð Ásgeir Ásgrirsson forsæt’s-
ráðherra og spurði hann, hvort
hann mundi verða við til-mæium
fconungs um að gera tilraun til að
mynda þingræðisstjórn.
Fiorsætisráðherra kvaðst mundu
athuga máiið í dag og mundi
hann -geti sagt bráðlega hvorlt
hann taki að sér að gera slíka til-
raun. En- á þessu stig,i- málsins
kvaðst hann ekki geta látið neiitt
uppi opinberlega um það, né yf-
irleitt tun það, hvernig málin
stæðu nú. Getur Alþbl. þvi ekki
sagt um það að sinni, hvað nœst
muni taka við í þessu máli, en
hinsvegar álítur það enga ástæðu
til að slá því föstu, að sú tilraún)
er Ásgeir Ásgeirsson kynni að
gera til þess að mynda þingræð-
isstjórn, hljóti eða beri að vera
„siöasta tilraun“, til þess, eins og
isegir í skeyti konungs.
ihaidlð þorir ekki að skjðta logregln-
ágreinmgnam tii dðmsmálaráðaneytisms.
Vantreystir íhaldið ráðaney tinu ?
Aukabæ j arst j órnar f undur var
haldinn í gærkveidi. Þar sam-
þykti bæjarstjórnin að skjóta á-
greiningnum um „setn.ingu“ hinana
7 -mannaj í lögreglúliðið til dóm-
sj,ólanna. Ja'fnframt ákvað'ihald-
ið að greiða þessum 7 mönnum,
laun á meðan á þessum mála-
rekstri stæði, en dráttur á loka-
dómi getur dregist alt að 2 ár-
inn, og myndi þá bæjarsjóður
þurfa að greiða þessum mönnuml
alt að 80 þús. kr.
St. J. St. benti á það, að mieð
þessari samþykt um launaigreiðsl-
una væri verið að kasta fé úr
bæjarsjóði, og þó eðlilegt væri að
fá úrskurð dómstólanna um meg-
inatriði deiluefnisins, væri óhæfi-
legt með öllu að grieiða mönnun-
mn kaup á þessu tímabili öllú.
Lagði hann því til að leitað væri
úrskurðar ráðuneytisins um þessa
dieilu nú þegar, og yröi að hlýta
þeim úrskurði unz lokadómur
væri genginn. Færi nú svo, að
ráðuneytið úrskurðaði „setn'ing-
úna“ ólöglega, þá væri lengin á-
stæða til að greiða mönnunum
kaup iengur. Yrði því með úr-
skurði ráðunieytisms fengin bráða-
birgðalausn á deilunni, sem öllum
væri skyit að hlýta, þar til annað
væri ákveðið af æðra valdi (dóm-
stólunum).
En svo undarlega brá við, að
Jakob Möller og borgarstjóri
lögðu til að tillögunni yrði frest-
að, 'Og samþykti íhaldið það auð-
vitað. Verður ekki annað ráðið af
þeiiri ákvörðun en að íhaldið
treysti ekki ráðuneytinu til úr-
skurðar, og sé‘ hrætt um að það
kunni að verða að hætta að kasta
fé bæjarsjóðs til launa handa
mönnum, er lítið hafa aninað fyrir
stafni en æfa fánalið Heiindallar
og skemta sér.
f HEIMI
FERST I RÚSSLANDI
13 menn bíða bana.
Londjo(n í gærkveldi. FÚ.
Alvarlegt flugslys varð í dag ná-
lægt Kharkov í Rúsislandi. Þrettán
Inanns biðu bana, þar á meðal
fulltrúi frá yfirstjórn flugmálanna
í Rússlandi. Nefnd hefir þegar
.verið skipuð til þess að rannsaka
það, hvernig á slysi þessu muni
«
standa.
Normandie í miorguu. FÚ.
Flugvél sú, er fórst í gær í
Rússlandi, er sögð stærsta far-
þegaflugvéi í 'heimi. Hún rúmaði
129 farþega auk áhafnar. cÞykir
því mildi, að ekki skyldu vera
fleiri farþegar með flugvélinni að
þessu sinni. 13 menn fórust.
ÞJÓÐVERJAR HEIMTA NÝ LÖND
ÞEIR GANOA ALDREI I ÞJÓÐABANDA-
LAGIÐ AFTUR
En hafa ekki enn vilja né getn til nýrrar styrjaldar
Viðtal Hitlers við „Le MatinH
Nýr sigur Aifiýða-
flokksins enska
I aukskosningnm.
Hann vinnur 10000 atkvæði.
Londion í morgun. FB.
íhaldsmaðurinn Willoughby de
Eresby lávarður vann aúkakosn-
inguna í Ruthland og Stamford
kjördæmi í Linoolnshire, en auka-
kosning þessi fór fram vegna and-
láts þingmannsiins, S. Carringtonis,
en hann var einnig íhaldsmaður.
Eresby hlaut 14605 atkvæði, Arn-
old GrMay, frambjóðandi verka-
lýðsfl'Okksins, fékk 12 919. Um-
framatkvæði íhaldsfl'okksins að
þessu sinni 9853 færri en í kosn-
ingunni þar á undan.
LÆVÍSLEGUR IJNDIR-
RÓfiUR NAZISTA
i Baodarfkjanum.
Washington. UP.-FB. Ranns-ókn
þjóðþingsins á starfsemi nazista
í Bandarikjunum hófst þ. 14. þ: m.
Hefir þvi verið haldið fram, að
unnið hafi verið að því skipulega
að breiða út kenningar þýzkra
nazista í BandaTíkjimum,
en nefnd sú, sem á að
rannsaka þetta mál, á einnig að
taka til athugunar undirróðurs-
starfsemi annarra eriendra flokka
vestra. Atvik það, sem leiddi til
þess, að rannsóknin er nú hafin
var ásökun Samuels Dicksteins,
þingmanns, en. hún var á þá leið,
að Þjóðverjar hefðu sent fjölda
undirróðursmanna til Baúdaríkj-
anna, imdir því yfirskini að þeir
væri starfsmenn ræðismanna
Hafa verið birtar skýrslur um, að
á undanförnum tveimur árum.
hafi á 3. hundrað ræðismanna-
starfsmenn frá Þýzkalaindi fengið
ameriska áritun á vegabréf, en
þýzkir ræðismenn i Bandarikjun-
um eru að eins 34 talsins ogþaraf
margir Bandaríkjamenn. Dicksteim
heldiur því fram, a,ð í undirróðurs-
liði nazista í Baindarikjunum séu
60 0000—100000 manns.
FBiD ABY FIRLYSN6 AB HITLERS ERU HRÆSNI
Það er hætía á ófriði i Evíópa, segir ,Le Petit Parisien*
Herrht og Maxim Gorki faðmasf.
Á ferbalagi sínu um Rússland í haust gerði Herriot, fyrveraudi
forsætisráðherra Frakka samninga um bandalag milli Frakk-
lands o;g Rússiands. Má líta á myndina að ofan sem tákn þess
bandalags.
London í morgun. FÚ.
Blaðið Petit Parisiien birtir í
gær, um sama leyti og biaðið Le
Matin birtir viðtalið við Hitl'er,-
skjöl, er það staðhæfir að þýzka
stjórnin hafi sent eriindnekum sín-
um um víða veröld. I viðtali sínu
við fréttaritara Le Matin lét Hitlíer
í ljós friðarvilja sinn og hélt því
fram, að um ófriðarhættu í Ev-
rópu væri alls ekki að rpða að
svo stöddu, og að það eina, sem'
gæti orðið Frökkum og Þjóðverj-
um að deiluefni, væri umráðin
yfir Saarhéraðinu,. I skjölum þeám,
sem Petit Parisien birtir, kennir,
nokkuð annara grasa, og hefir
þýzka stjórnin iýst því yfir, að
þau séu föisuð.
Einkaskeyti frá fréttaritara
Alþýðublaðsins í Kaúpm.höfn.
Khöfn í morgun.
Franska stórblaðið „Le Matin“
birti í gær viðtal, sem fréttar
ritari þess í Berlín hefir nýlegaí
átt \dð Hi'tler. Fréttaritari blaðsins
í Berlin hieitir Ferdinand De-
brinon og hefir stundum haft með
höndum erindi frönsku stjómar-
innar. Leggja beimsblöðin því
töluvert upp úr samtalinu.
Hitler komst m. a. svo að orði í
viðtali þessiu, að engin svo stórfeld
ágreiningsefni væru milli þjóðainina
í Evrópu um þessar mundir, að þaiu
ættu að geta komið styrjöld a.f
stað. Um viðskifti Frakka og
Þjóðverja kcmst hann svo að orði,
dö ef Þjóövzrjar fongi Scffuyhér-
aöiv aft[W, myndi allur kaji og,
andúö, gegn Frökkum í Þýzka-
lanfli hv-erfa, msö ölltu úr sög-
Wmi. Kvaðst hanin einskis æskja
frekar en góðrar sambúðar við
Frakka og alt vilja vinna tiil vin-
áttu við þá, að svo miklu leyti
sem fííkt skerti í engu heiður
þýzku þjóðarinnar. Þjóðir með
ábyrgðar- og sóma-tilfinningu
eiga að geta jafnað öllú sín miis-
klíðarefni á friðsamlegan hátt,
sagði Hitler. Hann kvað það hina
mestú fjarstæðu, að honum dytti
í hug að óska eftir ófriði, enda
heföu Þjóöverjar hvorki vilja né
geki til styrjakktr. Sagðiist hann
vera fús til þess að gangai .í Varni-
arbandalag við England og Frakk-
land, Hins vegar lagði hann rika
áherzlu á það, að Þjóðverjar
mjndu ekki ganga affw í Þjóöa-
band,ctlagiö. Úrsögn Þjóðverja úr
Þjóðabandalaginu og buriför
p,eir,m af afvopnunarráöstefmmni
hafi veriö óhjákvœmileg mpösyn..
STAMPEN.
„ÞÚ SKALT EKKI AÐRA
GUÐI HAFA“!!
í STAÐ:
„DROTTINN SÉ MEÐ YÐUR-
KEMUR: „HEIL HITLERI-
Londion í morgun. FÚ.
Sagt er að KirkjuTáðið í Þýzka-
lamdi, sem eingöngu er skipað
Nazistum, haifi sent út fyrirskipun
til mótmælendakirknaninia um það,
að guðsþjónustur skuli hefja og
þeim slíta með Nazistákveðjunni
„HE/L HITLER“, og skulí
p resturinn fyrst bena
fram kveöjuna o,g söfn-
uöurtnn síöan taka und-
ir!
1