Morgunblaðið - 01.09.1996, Blaðsíða 12

12 SUNNUDAGUR 1. SEFfEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Rannsóknir gerðar til að kortleggja o g stöðva kynlífsferðamennsku
Kynmök viö börn
hvergi réttlætnnleg
I (
Flutningaleiðir
barnasölunnar
É -w L'
FráTælandi
:l KMllfj
■ \ Kynferðisleg misnotkun barna í ágóðaskyni hefur færst í aukana. Glæpasamtök víða
lv um heim kaupa og selja böm, sem notuð eru í vændi og við framleiðslu Mámefnis.
Austur-Evrópa: Vesturlandabúar,
sem leita eftir ódýru bamavændi,
fara þangað í auknum mæli.
Börn frá Austur-Evrópu eru
flutt til vestrænna rikja.
I
m. ti
\\ i
M-
\
Ró
I M II
11«
Rómanska Ameríka: y,
Kynlifsferðum þangað
hefur fjölgað, einkum
til Brasilíu og Dóminíska '
lýðveldisins. Börn eru
flutt þaðan með skipum
til Evrópu og
Miðausturlanda.
Vestur-Afríka:
Miðstöð flutninga
á ungum stúlkum.
Xö
/ lndland og nágrannaríki:
Börn frá Nepal og Bangla-
. dpsh eru flutt til Indlands og
p . ;,þaðan til annarra landa.
f\J Æ fleiri drengir stunda
/ \ vændi á Sri Lanka.
Asía: Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna
áætlar að ein milljón barna stundi þar vændi.
Stokkhólmi. Morgunbladid.
AUGU þeirra, sem starfa í
ferðamannaiðnaðnum hafa
undanfarin ár opnast fyrir
því að það eru ekki allir,
sem ferðast í jafn góðum tilgangi.
Sænskar ferðaskrifstofur eru farnar
að dreifa bæklingum frá barna-
hjálparsamtökum, þar sem fólk er
áminnt um að mök við börn séu
saknæmt athæfi. Breski ferða-
mannaiðnaðurinn hefur tekið á svo-
kallaðri kynlífsferðamennsku, eða
ferðum, sem einkum eru farnar í
þeim tilgangi að eiga kynmök við
böm og unglinga á fjarlægum slóð-
um. Hluti af því átaki er fræðsla
til þeirra er starfa í ferðamannaiðn-
aðnum. Samtök breskra ferðaskrif-
stofa, Association of British Travel
Agencies, ABTA hafa meðal annars
látið gera rannsókn á ýmsum hliðum
kynlífsferða og var rannsóknin gerð
af fræðimönnum félagsfræðideildar
Leicester háskóla. Rannsóknin veitir
ýmsar fróðlegar upplýsingar um
þessi mál.
Til grundvallar niðurstöðunum
liggja viðtöl við 130 kynlífsferða-
menn í Suðaustur-Asíu, Karíbahaf-
inu og Suður-Ameríku, auk þess
sem fyigst var með fjölda annarra
á þessum stöðum, rætt við börn,
svokallaða „verndara" þeirra og
vændishúsaeigendur. Niðurstöður
rannsóknarinnar sýna að flestir,
sem eiga mök við börn á ferðalögum
sínum gera það með því hugarfari
að það sé eitthvað allt annað en
heima, að þeir séu að gera börnun-
um greiða eða bara að gera það,
sem aðrir myndu gera hvort sem
væri.
Barnavændi tekur
á sig ýmsar myndir
Félagslegar aðstæður barna í fá-
tækum löndum þangað sem kynlífs-
ferðamenn leggja leið sín eru mjög
misjafnar innan hvers lands. Sum
bömin eru þvinguð til starfa í vænd-
ishúsum þar sem þau eru nánast
haldin sem þrælar, meðan önnur
selja sig á eigin vegum. Ferðamað-
urinn getur haft aðgang að börnum
í þessum löndum á ýmsan hátt og
þarf ekki að leggja leið sína á sóða-
lega bari eða aðra skuggalega staði,
heldur getur hitt börnin á strönd-
inni, í görðum eða á sómasamlegum
veitingahúsum og hótelum.
Börnin eru oft seld í vændishús,
tekin upp í skuld eða á annan hátt
þvinguð til vændis. Þau börn, sem
selja sig á eigin spýtur gera það af
neyð. Það er ekkert sem heitir að
börnin leiðist út í þetta líf af fijáls-
um og fúsum vilja. Atlot þeirra stafa
ekki af löngun, heldur af siðum
annars vegar og hins vegar af því
þau hafa lært af reynslunni eða
þeim verið kennt að svona sé best
að bera sig að.
Ilverjir leita eftir samneyti
við börn á ferðalögum?
Þeir sem leita eftir kynferðislegu
samneyti við börn, þegar þeir eru á
ferð erlendis eru á öllum aldri, frá
átján til áttræðs, koma úr öllum
stéttum og sumir eru samkyn-
hneigðir en flestir eru það ekki.
Karlmenn eru í miklum meirihluta,
en konur sjást þar líka. Fæstir eru
í sérstökum kynlífsferðum, heldur
eru á eigin vegum, í hópferðum, á
ferðalag: vegna vinnu eða eru bú-
settir erlendis um hríð.
Það er misjafnt hveiju leitað er
eftir. Sumir sækjast eftir ókyn-
þroska börnum, aðrir unglingum eða
kornungum stúlkum og oft fylgir
þessu einhver sérstök löngun til að
eiga kynmök við fólk af öðrum kyn-
þáttum, svo kynþáttafordómar
blandast hér einnig inn.
Reyna að réttlæta
verknaðinn
Rannsóknir á mönnum, er framið
hafa kynferðisafbrot á börnum sýna
að þeir réttlæta verknaðinn oft fyr-
ir sér á einhvern hátt. Þeir telja sér
trú um að barnið sækist eftir þessu,
bíði ekki tjón af og hafí jafnvel
gott af að kynnast kynlífi. Ferða-
menn, sem aldrei myndu leita maka
við börn heima fyrir en gera það í
framandi löndum réttlæta líka
verknað sinn. Þeir hugsa með sér
að hér sé hugarfarið annað.
Baráttan við bamavændi í þessum
löndum verður ekki aðskilin frá bar- ,
áttu gegn fátækt, kvenfyrirlitningu
og kynþáttafordómum og fyrir aukn- I
um réttindum kvenna og bama. j
Meðan ástandið eins og það er víða
í Asíu, Afríku og Suður-Ameríku
geta ferðamenn heimsótt þessa staði,
brotið lög heimalands síns og oftast
áfangastaðarins líka. Þeir geta litið
á sig sem „góða gæja“, sem hjálpi
krökkum og unglingum, án þess að
viðurkennna það fyrir sjálfum sér
að þeir eru að taka þátt í lágkúru- i
legu athæfi, níðast á eymd annarra
og brjóta lög heimalands síns og '
oftast áfangastaðarins líka. )
TVÆR átta ára stúlkur, Julie Lejeune og
Mélissa Russo, hurfu fyrir fjórtán mán-
uðum í Grace-Hollogne, friðsælum bæ
nálægt Liege í suðausturhiuta Belgíu.
Þær léku sér saman á túni nálægt heimili sínu
en héldu síðan upp á brú yfir veg og veifuðu
til bíla sem óku þar um. Síðan var sem jörðin
hefði gleypt þær.
Allan þennan tíma voru foreldrar stúlkn-
anna sannfærðir um að þær væru enn á lífi.
Þeir sökuðu lögregluna um að halda að sér
höndum og sýna málinu lítinn áhuga. Gino
Russo, faðir Mélissu, óskaði eftir aðstoð al-
mennings við leitina í viðtölum við fjölmiðla.
Jean-Denis Lejeune, faðir Julie, fór ásamt
Russo til Marokkó, Spánar, Mexíkó, Kanada
og nokkrum sinnum til Hollands í von um að
finna stúlkurnar. Myndir af þeim voru enn-
fremur settar á alnetið og veggspjöld hengd
upp víða í Belgíu.
Ekkert var vitað um afdrif stúlknanna þar
til 39 ára Belgi, Marc Dutroux, var handtek-
inn vegna gruns um að hann hefði rænt tveim-
ur öðrum stúlkum, 12 og 14 ára. Sú yngri
hafði horfið 28. maí sl. og sú eldri 9. ágúst.
Böndin bárust að Dutroux eftir að piltur á
táningsaldri kvaðst hafa séð hvítan sendibíl
nálægt þeim stað þar sem eldri stúlkan sást
síðast. Svo vel vildi til að eitt af hugðarefnum
piltsins er að leggja bílnúmer á minnið og
hann gat veitt lögreglunni upplýsingar um
númer sendibílsins.
Dutroux var yfirheyrður og játaði að hafa
látið ræna stúlkunum tveimur. Hann vísaði
lögreglunni á sex fermetra klefa sem var hul-
inn á bak við skáp í kjallara eins af húsum
hans og stúlkurnar fundust þar á lífi. Móðir
eldri stúlkunnar sagði að Dutroux hefði gefið
henni eiturlyf og nauðgað henni nokkrum sinn-
um og 12 ára stúlkan hefði einnig verið misnot-
uð kynferðislega.
Síðar kom í ljós að Dutroux hafði einnig
haldið átta ára stúlkunum í kjallaraklefa í níu
mánuði og nauðgað þeim. Þeirra beið síðan
skelfilegur dauðdagi því þær sultu í hel meðan
Dutroux afplánaði fjögurra mánaða fangelsis-
dóm fyrir bflaþjófnað og fleiri afbrot.
Barnaníóingur
vekur óhug
Foreldrar fórnarlamba
barnaníðingsins illræmda í
Belgíu eru harmi slegnir og
reiðir út í yfirvöld en vona að
dauði stúlknanna veki menn til
umhugsunar um að slíkir
voðaatburðir geta gerst hvar
sem er í heiminum, ekki aðeins
í fátækum þróunarlöndum.
Trúðu ekki foreldrunum
Belgar fylltust miklum óhug vegna málsins
og þúsundir manna fylgdust með því þegar lík-
vögnunum var ekið um Liege, kisturnar huldar
leikfangaböngsum og blómum. Sorgin og reiðin
breiddist langt út fyrir landamæri Belgíu. For-
eldrar út um allan heim föðmuðu börn sín af
meiri ástúð en venjulega og litu tortryggnum
augum á nágranna sína þegar fregnir bárust
af voðaatburðunum. Þeir voru minntir á að úr
því að slíkir atburðir gátu gerst í friðsælum bæ
í hjarta evrópskrar siðmenningar geta þeir
gerst hvar sem er í heiminum.
Foreldra litlu stúlknanna hafði alltaf grunað
að hópur barnaníðinga hefði numið þær á
"LE MONDE E6T PANOEREUX A VIVRE
NON A CAUSE DE CEUX QUI FONT
LE MAL MAIS A CAUSE DE CEUX QUI
REGARDENT ET LAISSENT FAIRE’’
A. IMNSH.IN
Reuter
VEGGSPJALD sem notað var við leit-
ina að Julie Lejeune og Mélissu Russo,
sem voru báðar átta ára. Undir mynd-
inni er tilvitnun í Albert Einstein:
Heimurinn er hættulegur staður að búa
á, ekki vegna þeirra sem fremja ill-
virki heldur þeirra sem horfa á og leiða
þau hjá sér.
brott en lögreglan hafnaði þeirri kenningu.
„Okkur var alltaf sagt að hérna væru ekki til
barnaklámhringir,“ sagði Jean-Denis Lejeune.
Foreldrar stúlknanna voru sannfærðir um
að þær væru enn á lífi en lögreglan taldi að
einhver „bijálæðingur" hefði myrt þær og
falið Iíkin. „Ég er viss um að eftir nokkrar
vikur leitaði lögreglan aðeins að líkum stúlkn-
anna,“ sagði Lejeune.
Upplýsingar hunsaðar
Reiði foreldranna í garð lögreglunnar er
skiljanleg þar sem Dutroux hafði verið dæmd-
ur í fangelsi árið 1986 fyrir að nauðga stúlk-
um á aldrinum 12-19 ára. Stúlkurnar voru
allar í haldi hans í sólarhring áður en hann
sleppti þeim.
Dutroux var dæmdur í 13‘/2 árs fangelsi
árið 1989 en var látinn laus til reynslu þrem-
ur árum síðar, í apríl 1992, vegna góðrar
hegðunar. Komið hefur í ljós að aðeins ári
síðar fékk iögreglan ábendingu um að Dutroux
væri að koma sér upp klefa í kjallaranum til
að geta haldið þar ungum stúlkum sem hann
hygðist selja í kynlífsánauð erlendis.
Skömmu áður en yngstu stúlkurnar hurfu,
eða í ágúst í fyrra, fékk lögreglan einnig upp-
lýsingar um að Dutroux hefði boðið glæpa-
mönnum fé fyrir að ræna ungum stúlkum.
Áhrifamiklir verndarar?
Þótt Dutroux væri atvinnulaus og þættist
aðeins lifa á örorkubótum átti hann sex hús
og marga bíla og því sætir það furðu að lög-
reglan skuli ekki hafa fylgst betur með honum
en raun ber vitni. Þetta hefur vakið grunsemd-
ir um að embættismenn, stjórnmálamenn eða
áhrifamiklir fjármálamenn í Belgíu og ef til
vill fleiri Evrópuríkjum hafi haldið hlífiskildi
yfir honum.
Hryllileg örlög stúlknanna hafa raunar vak-
ið athygli á málstað þeirra, sem beijast gegn
kynferðislegri misnotkun barna, nú þegar
þetta vandamál er í fyrsta sinn til umfjöllunar
á alþjóðlegri ráðstefnu í Stokkhólmi.
Heimildir: Time og Newsweek.
I
>

i