Alþýðublaðið - 24.11.1933, Side 1
FÖSTUDaGINN 24. N6v. 1838,
XV, AKGANGUR; 24. TÖLUBLAÐ
KliSTJÖKl: n.Anl A ÍJfirsTni . r, JTuKf ANUl:
f. r. valdemarsson DAuBLAu öu VIKudLAD alþýbuflokkurinn
BAG3LAE5Ð kcmur At aHa wlrka daga kl. 3 — 4 sifldegts. Askriftagjald kr. 2,00 á mánuði — kr. 5,00 fyrir 3 manuði, ef greitt er fyrlrfram. t lausasðlu kostar blaðið 10 aura. ViKUBLAÐlÐ
kemur út & hverjum míðvikudegl. Það kostar aðelns kr. S.00 ð ðri. 1 pvl birtast ailar heistu greinar, er birtast i dagblaðinu, fréttir og vlkuyfirlit. RITSTJÓRN OO APOREIÐSLA Alpýðu-
MaBsins er við Hverfisgðtu nr. S— 10. SlMAR: 4900- afgreiðsla og auglýsingar, 4801: ritstjórn (Innlendar íréttir), 4902: rltstjórl, 4003: Vilhjðlmur 3. Vilhjðlmsson, blaðamaður (heima),
Magnðs Asgelrason, blaðamaður. Framnesvegj 13. 4904: P. R. Valdemarsson. ritstjóri, (heima), 2937: Sigurður Jóhannesson, afgreiðslu- og auglýsíngastjóri (heima),- 4905: prentsmiðjan.
ALDTÐD-
FLOKKSMGNN!
ÚTBREIÐIÐ ALÞÝÐUBLAÐ
IÐ, ÞAÐ ER SAMA SEM AÐ
EFLA ALÞÝÐUFLOKKINN.
íhald og Framsókn afgreiða
kosningalogin í neðri deild.
Lögin eru að ýmsu leyti skaðieg og afkáraleg.
Kosningalögin vtoru afgneidd í
njeöri deild á miðvikudaginn.
StjórnarskTáTnefndin var klofin
um mokkur atriði, er miklu skifta.
Kjördagnrinn.
Vilmíundur Jónssion flutti breyt-
ingartillögu um að kjördagur
skyldi ákveðinm fyrsti suniniudag-
ur eftir mliðjan júní. Framsókn
og íhaid ■ drápu pessa sjálfsögðu
tiiiögu í samieiningu. Kjördagur
er því ákveðinn nú fyrsti sunnu-
dagur í júlímánuði. Var þetta
gert mleð ýmsum fáránlegum for-
sendum, svo sem þeim, að eríitt
væri fyrir frambjóðendur að ferð-
ast um kjördæmin fyrri hluta
júnímánaðar.
Þessi kjördagur, sem ákýéöinn
var, sýnist hnitmiðaður við að
gera verkafólki og sjómönmum
erfitt fyrár um kjörsókn. Pví
mienin fara í burtu frá heimiluin
sínium í atvinnuleit einmitt um
mánaðamótin júní og júlí. Um 20.
júní eru aftur á móti fáir farnir
að heimtan, svo mikið virðist hafa
Legiö við að bægja ])essum hluta
alþýöunnar frá kosniingu. Enn
hjálpaði Framsókn íhaldinu t.iil
þessa skemdarwerks.
Sjáifkjörnir oddvitar.
VrlmUmdur Tónsson vildi ásamt
Framsóknianm'ánaunurh í istjómar-
skrárnefnd láta kjósa ahar kjgr-
stjórnir og allia mienn í kjörstjó’rin-
irnar með hlutfaHskosnin.gu. Er
þetta í fullu samræmi við aíit
lýðræði .kosniugalaganina. íhaldið
vildi aftur á móti láta alla sýsiu-
menn vera, sjáJfkjörna formeinin
vfirkjörstjórna, svo sem verið hef-
ir.'og alla hreppstjóra sjálfhjörria
í einliverja af ait að fjórum kjör-
deildum í hverjum hreppi, Nú
eru allfiestir sýslumenn á laind-
inu íhaldsmeun og margir þeirra
í kjöri til alþingis, svo vitanlega
er þietta gert til þess eins a'ð nota'
aðstöðuna til framdráttar . íhald-
inu, Þá er og eflaust meiri hluti
allra hxieppstjóra á landinu íhalds-
menin.
Upp hafa komist herfilieg kosn-
ingasvik um einn íhaidshrepp-
stjóra, Hálfd-án í Hnifsdal, mis-
fellur hjá mörgum og um einn
virðulegan sýsluma’nn sögðu með-
kjörstjórar þá sögu, að þegar at-
kvæðakassa skyldi senda undir-
kjörstjórn, hafi jpeir átt fuiit i
fangi með að koma honum í
skilning um, að hainin gæti ekki
gert tvent í senn, lokað lykil-
inn niður i atkvæðakassainin og
sent hann með kassanum í um-
silagi til þess að opna hann.
Hvers eiga þ-essir menn að
njóta, að vera sjálfkjörn-ir í kjör-
stjórnir, s-em annars eru kosinar
hlutfaliiskoSning-um ?
Til þ-essarar óhæfu fékk íhaldið
þá Hall-dór Stefánsson og Hammes
Jómssiom að láni.
Alt af lánar Fram-sókn íhaldinu
sv-o marga sem það þarf til þess
að tryggja því völdin,.
Kjö> seðilsvit’eysan
Ein-s -og kosiningalögiin voru af-
greidd fr,á n-eðri d-eiid, er 27 kjör-
stjórnum á landinu ætlað að sjá
um prentun la n d k j örse öl a nna
hverri á sínum stað, í stað þess
að láta 1 andkjörstjórnin a fullgera
þá, sem ekki er framkvæmaniegt
nema sú gierð sé höfð á þeim, sem
Vilmundur Jónsson stakk upp á.
Prenta þ-arf aila listabókstafi og
fliokksheiti á kjörseðil. Getur orð-
lð úr þessu mesti glundroði. Kjós-
endur Mjóta að ruglast unnvörp-
u:m, en íhaldið, s-em hefir trygt
sér mieiri hiuta í yfi-rkjörstjórn-
unum, ætilar sér auðsjáanlega
lekki að skaðast á úrskurðum
vafaseðlanna. Eigi verður held-
ur rúm á seðlum þessum fyrir
bneytimgar þær, -er lögin heimila
kjósemdum, -og glieyimi einhv-er
kjörstjórnin -einhverjum seðiiin-um
-eða merki þá skakt, getur öll
kosningiin orðið ógild. Amnað er
þó -enin v-erra í þessu.
Landiistahneykslið.
Á landlista hvers flokks verða
allir fmmbjóðendur, s<em ekki
hafa afsaJaö sér landlistaisæti.
Fer röðin á iistanum að kosn-
irtgu lokinni ýmist eftir því, hve
mörg atkvæði eða hvaðia h’.utfalis-
töliu hver frambjóðandi hefir hlot-
ið við kiosuingarnar.
Til þess að k-omast á landiista
þarf frambjóðandi ekki annað en
að gefa yfirlýsingu um fyrir hvaða
flokk hann sé i kjöri. Er svo
langt frá að samþykki fl-okks-
stjórnar þurfi til, áð máður get-
ur vel verið í kjöri fyrir. flokk
gegn mótmæium flokksstjórnar.
Þannig gætu frambjóðendur
komiist að s-em uppbótarþing-
mienn hjá óskyl-dum fl-okki.
Einar Olgieirss-on gæti með því
að segjast bjóða sig fram sem
Sjátfstæðisfliokksmaður á Akur-
eyri náð sér í uppbótarsæti hjá
Sjálfstæðisfiokknum og -eins -og
atkvæðatölur v-oru við síöustu
kosningar ja-fnvel orði-ð fyrsti
landkjörinin í þeim flbkki. Svaiim-
björn Högnas-on gæti orðið upp-
bótarþingmaður hjá íhaldinu með
því að bjóða sig fram sem sjálf-
DINITBOFF. POPOFF Ofi TANEFF
ERU SARLAUSIR
segir Van der Labbe.
Leipzig í gærkveldi. UP. 'FB.
Við réttarhöldin út af þinghall-
arbrunánum lýsti V-a-n der Lubhe
því yfir, -og var nú djarfniamileg-
ur -og -stó'ð teinrét-tur frammi fyr-
ir dómurunum, cið DimMmff, Po-
Dhniiroff. Taneff. Popofff.
pojf ocj Tarieff hefou. ekki fekið.
meirm fiáffl í að kveikja í fiing-
höllmni. Van der Lubbe var
spurður að því, hvort hann hefði
kv-eikt í þinghöliinni á ýmsum
-stöðum, en hann kvaðst að eins
haf-a kveikt í gluggatjöldunum.
Var þá endurtekin ápumilngm um
það, hv-ort hann hefði ekki kv-eiikt
í nei-ns, stað-ar auinars staðar, og
sagði h-ann þá: „Ég get -ekkert u,m
það sagt."
stæöismaður í Rangárvallasýslu,
LáruiS. H-elgas-on í Austur-Skafta-
féliss-ýsiu -og Stein-grímur Stein-
þórss-on hjá saim-á fl-okkl í Skaga-
firðii.
Þ-etta væri alt samkvæmt kosn-
ingalögunum -og er n-eint sem
dæm-i, án þess verið sé að geta
þess til, að m-en:n þessir g-eri þetta.
Einhverjir þingménin:, siem virðl-
ast hræddir við flokks-stjórnir sín-
ar, hiafa k-o-mið þessari hringa-
vitleysu á s-tað. Af. íhaldsmönn-
um greiddi Thor Th-ors -einn at-
kvæði gegn þessari firru, -en
Frarosókn lán-aði íhaldinu nógu
marga til þ-ess að samþykkja
hana.
STALIN HEFIR KALLAB SAMAN
ÞIN6 RÚSSNESKA
KOMMÚNISTAFLOKKSINS
Það á að ræða samningana víð Bandaiikin.
,,P ÉLAGI STA L IN “
forseii
nissn.eska kommúnisiaflékksms.
Einka-skeyti frá fréttaritana
Alþýðublaðsins í Kaupm.höfn,
Kaupmannahöffn í morguu.
Stalin h-efir með -opinb-em til-
kynningu kvatt saman allsherj-
ar-fli(jkksþing k-o-mmúnista'flokks-
ins 22. janúar n. k„ sem er dáin-;-
ardægur Lenins. Þingið sitja 5000
fulitrúar fr-á hinumi ýmsu deild-
um innan alis rússneska ríkisiins.
Kosning fulltrúanina -er þegar
byrjuð.
Stalin telur samninga Rússl-ainds
viö Bandaríkin -og viðurkenningu
þ-eirra á Sovét-Rússlandii vem
fvrst -og fremst að þakka stefnu
rússn-esku stjórnarin;n;a|r í utaurík-
ismálium.- T-elUr hann víst, að
samningunum verði tekið með a-1-
mennuim- fögnuði í Rússla-ndi.
STAMPEN.
FRAKKAR LEGGJA ENGAN TRÚNAÐ
Á FRIÐARGLAMUR HITLERS
ADOLF HITLER
kanzlari,
i einkennisbimmgi nazisiahersim.
BréS til þýzkra nazis'a
eftip Þórberg Þórðarson
birtist i blaðina á morgun.
EinJmskeyti frá jréikiriitiTa
Alpýðnblaoshv i Kaupmjiöfn.
Kaupmann-ahöíjn í inorgmn:.
Öll frönsk blöð taka friðaryfiiv
lýsingum Hitlers i viðtali hans
við Ferdinand Debrimom frétta-
ritara „Le Matin“ með hinum
m-esta kulda.
Utanríkismálaritstjóri stórblaðs-
ins „Echo de Paris,“ sem er hedms-
kunnur imdir dulmefmtnu Pertin-
ax, s-egir að Hitl-er hafi i viðtai-
inu alveg gengið fram hjá því,
s-eam imes-tu máli skiftir, þ. e. af-
v-opnu-nanmálunum. Hann segir
ennfnemur, að á m-eðan upp-
Ijóstrunum blaðsins, „Le Petit
Parisiien" u-m undirróður og ó-
friðarhug nazista sé ekki hnekt,
verði fnemur að leggja trímað á
þær, -en friðargJamur Hitl-ers.
STAMPEN.
RUSKA STJORNIN FÉLL
t GÆRKVjÍLDI
Páríjs, í rnorgun. UP. FB. Frakk-
neska ríkisstjórnin h-efir beðið ó-
sigur við atkvæöagreiðslu í full-
trúadéiid þjöðþi'ngfiis, Greiddu
321 at-kyæði gegn ríkisstjórninni,
en 247 rn-sð h-e-nni. H-efir f-orsætis-
náðherxann Sarraiut nú semt L-e,-
brun rikisfors-eta lausnarbeiðni -og
hann t-ekið hana til greina. —
Það var ja,fn<aoarmwimnn Réné
Goimín, ssm borjð hafðí fram fil-
lögu fiá, sem varð stiórninni að
falli, V-ar það breytingia:rtillaga
við 6. gr. fjárlaganna þ-ess efnis,
að starfsmemr rikisins, er hrtfa
umlir 10 000 fmnka í ánsklim,
skyldi vera imdanpsgnir skctfti,
Sarraut b-enti þá á, að éf þ-essi
^ tiilaga næði fra'm að ganga-, væri
ríkistekjurnar rýrðar um 100
! millj. franka, og væri hámn því
! mótfallinn tillögunni. Mönmum
; h-efir koimið þ-essi ósig-ur stjórnar-
innar mjög á óv-art, þár -eð ríkis-
stjórn hafði áður borið sigur úr
býtum í atkvæðagreiðslu, ssni tai-
ið var líklegt að myndi leiða til
falls henn-ar. V-ar þáð tillaga um
að lækka laun starfsmanma ríkis-
ins -um lí/20/o til 8o/o. Náði þessi
tiliaga fram að ganga með 326
gegn 237 atkvæðum.