Morgunblaðið - 05.09.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1996 B 7
Pippin-nettölva í ólgusjó
Tölvur
Nettölvur eru á hvers manns vörum og ýmsir
----------— ■ 5
hugsa sér gott til glóðarinnar. Arni Matthías-
son komst að því að tölvukaupendur virðast
ekki eins ginnkeyptir fyrir hugmyndinni
og menn hefðu vænst.
VÍÐA UM heim dreymir fyrirtæki
um að koma Microsoft á kné og
hugsa upp ýmsar aðferðir til þess,
meðal annars að framleiða og selja
vægu verði svonefndar nettölvur.
Slík apparöt eiga að verða ódýr
valkostur fyrir þá sem langar til
að kaupa sér tölvu, einfaldar að
allri gerð, byggja á alnetinu um
hugbúnað og geymslu gagna og
nýtast vel þeim sem hug hafa á
netrápi. Fyrsta vélin sem kynnt
var sem nettölva var Pippin-tölva
Bandai, sem er undirfyrirtæki
Apple í Japan. Hún var sett á
markað í Japan í upphafi árs en
sölutölur benda ekki til þess að
fólk falli fyrir nettölvum.
Pippin er ekki beinlínis heiti á
tölvu; Pippin er heiti á ákveðnu
innrakerfi tölvu sem byggist á
Power Makka. Apple hefur lítið
fé lagt í hönnun þessarar fyrstu
nettölvu og reyndar var hún upp-
haflega ekki hugsuð sem slík; átti
að verða ný gerð af_ leikjatölvu
fyrir Japansmarkað. A endanum
var ákveðið að móta hana sem
nettölvu og nýta sér mikla um-
ræðu og vangaveltur um slíkar
tölvur nú um stundir. Hún er
reyndar frábrugðin nettölvuhug-
myndinni að því leyti að í henni
er geisladrif og því getur hún keyrt
forrit beint af þeim en þarf ekki
að treysta á hugbúnað á netinu.
Ekki hafa selst nema 18.000
Pippin-tölvur í Japan, sem er fram-
leiðanda mikið áfall, hann stefndi
á 200.000 tölvur á árinu, og held-
ur dregur úr sölu ef eitthvað er.
Ekki eru menn þó á því að leggja
árar í bát og líta vonaraugum til
Bandaríkjamarkaðar.
í Japan kostar Pippin-tölva um
40.000 kr., ailmiklu meira en til
að mynda PlayStation-leikjatölva
sem kostar um 17.000 krónur þar
í landi. Sumir vilja meina að þetta
hafi staðið henni fyrir þrifum, en
aðrir benda á að helsta ástæða
fyrir dræmum viðtökum sé ein-
faldlega að Japanir eru lítt netv-
æddir, ólíkt netóðum Bandaríkja-
mönnum. I ljós kom að kaupendur
voru ekki ungmenni, eins og fram-
leiðendur höfðu vonað, heldur
eldra fólk sem kærði sig lítt um
barnaforritin sem fylgdu, aukin-
heldur sem það hafði engan áhuga
á að fara inn á netið. Svar Bandai
var að setja á markað enn einfald-
ari Pippin-tölvu, með hugbúnaði
fyrir fullorðna og án möguleika
til alnetstengingar og má segja
að heldur sé tölvan nýja komin
langt frá upprunanum. Bandai-
menn treysta á að hugbúnaðar-
smiðir muni hanna fyrir tölvuna
forrit, en aðrir benda á að litlar
líkur séu á því; menn séu tregir
að hanna hugbúnað fyrir Makka,
sem þó eru 23 milljónir, og því
lítill áhugi á nokkuð þúsund tölvu
markaði.
Nettölvan er einmitt meðal atr-
iða sem ber á góma á væntan-
legri ráðstefnu Skýrslutæknifé-
lags íslands í næstu viku, en þá
eru meðal fyrirlesara útsendari
Oracle Group, sem ætlar sér stóra
hluti í netheimum, og markaðs-
stjóri Microsoft, sem finnst allt tal
um nettölvur eintómt bull. Ráð-
stefnan verður haldin í Grand
Hotel næstkomandi fimmtudag.
Forrit í forritum
Til gamans fá að fljóta með í
lokin tvö svonefnd „páskaegg“, en
það eru forrit sem falin eru inni
í forritum og fara ekki i gang
nema viðeigandi töfraformúla sé
slegin inn. Eftirfarandi er að fínna
í Windows 95. Gætið þess að slá
nákvæmlega það sem hér fer á
eftir:
Búið til nýja möppu á skjáborð-
inu, smellið á hana með hægri
músarhnappi, veljið Rename og
skrifið: and now, the moment yo-
u’ve all been waiting for
Smellið aftur á möppuna með
hægri músarhnappi, veljið Rename
og skrifið: we proudly present for
your viewing pleasure
Smellið enn á möppuna með
hægri músarhnappi, veljið Rename
og skrifið: The Microsoft Windows
95 Product Team!
Þegar þið opnið síðan möppuna
kemur sitthvað óvænt í ljós. Ef
tölvan er með hljóðkorti heyrist
tónlist.
I Excel 7.0 er einnig álíka
„páskaegg". Opnið nýtt töflu-
reiknisblað með því að velja New
í File valmyndinni. Flettið niður
með niðurörinni í línu 95. Veljið
alla línuna með því að smella á
tölustafinn 95 lengst til vinstri.
Sláið á Tab-hnapp þar til komið
er í dálk B. Veljið Help / About
Microsoft Excel. Haldið niðri Ctrl
og lyft hnöppum þegar smellt er
á Tech Support. Þá kemur upp
herbergi sem hægt er að ganga í
með örvarlyklum, en C og D eru
fyrir upp og niður. Gangið upp að
stiganum, snúið baki í hann og
sláið inn: EXCELKFA. Þá hverfur
veggur og hægt er að ganga inni
í myndskreytt herbergi.
Ábendingum um efni og athugasemd-
um má koma til arnim@mbl.is.
Dagbók
Ráðstefna
um þróun
upplýsinga-
tækninnar
•HAUSTRÁÐSTEFNA Skýrslu-
tæknifélags íslands verður haldin
fimmtudaginn 12. september
nk. og ber hún að þessu sinni
yfirskriftina „nettengd framtíð"
Þar verður leitað svara við ýms-
um spurningum. Stöndum við á
krossgötum í þróun upplýsinga-
tækninnar? Verður nettölvan ráð-
andi og arftaki PC tölvunnar?
Er nettölvan della ársins? Hver
er framtíðarsýn nýs forstjóra
Nýherja? Ræðumenn eru Frosti
Sigurjónsson, forstjóri Nýherja,
Peter Scharstein, Senior Ana-
lyst, Oracle Corp., Claus Holni,
Distribution Manager, Micros-
oft og Dr. Peter Newman, Ipsil-
on Networks. Ávörp flytja Hall-
dór Blöndal, samgönguráðherra
og Haukur Oddsson, formaður
Skýrslutæknifélagsins. Árni
Matthíasson, blaðamaður á
Morgunblaðinu verður með
samantekt í lokin. Ráðstefnan
verður haldin á Grand Hótel
Reykjavík, fimmtudaginn 12.
september kl. 10 - 16. Þátttöku-
gjald fyrir félagsmenn er kr.
11.900, en kr. 14.900 fyrir utan-
félagsmenn, hádegisverður og
fundargögn eru innifalin. Skrá
þarf þátttöku hjá félaginu fyrir
11. september. Sími félagsins er
551 8820, fax 562 7767 og net-
fang skyskima.is.
Lítil aukning á útflutningi iðnfyrirtækja í ár samanborið við sama tímabil í fyrra
EIGIÐ FYRIRTÆKIÁ
SVIÐI NÁMSKEIÐSHALDS
VERULEGA hefur dregið úr hinni
miklu aukningu sem varð á út-
flutningi íslenskra iðnaðarvara á
síðasta ári. Á fyrstu sex mánuðum
þessa árs jókst útflutningur á vör-
um öðrum en sjávarafurðum, skip-
um, flugvélum og framleiðslu stór-
iðju um 2%, en á síðasta ári jókst
útflutningur þessara vara um 34%
og 11% árið 1994.
í nýlegu tölublaði Vísbendingar,
sem Talnakönnun hf. gefur út, er
velt vöngum yfir því hvað valdi
þessari stöðnun í ljósi þess að að-
stæður ættu að vera nokkuð svip-
aðar á milli ára. Verðbólga hafi
verið lág og engar verulegar
launahækkanir hafi átt sér stað.
Samkeppnisstaða útflutnings-
fyrirtækja batnaði um 11-15%
I greininni er farið yfir þau at-
riði sem breyst hafa í umhverfi
íslenskra útflutningsfyrirtækja á
árunum 1992-1994. Er þar m.a.
bent á EES-samninginn, frjáls
gjaldeyrisviðskipti og gengisfell-
ingarnar 1992 og 1993 ásamt litl-
um launahækkunum.
Þannig hafi raungengi, þ.e.
hlutfallslegur kostnaður, lækkað
um 15% á mælikvarða launa en
um 11% á mælikvarða verðlags.
Samkeppnisstaða útflutningsfyrir-
tækja hafi því batnað um 11-15%
á þessum árum, sé miðað við verð
aðfanga.
Greinarhöfundur segir erfitt að
staðhæfa nokkuð um ástæður
þessarar stöðnunar án nákvæmrar
rannsóknar en setur þó fram fjór-
ar kenningar til skýringar og telur
rétta svarið vera sambland þeirra
allra.
I fyrsta lagi nefnir hann að það
taki fyrirtæki nokkurn tíma að
breyta nýjum hugmyndum í end-
anlega vöru. Þau fyrirtæki sem
hafi verið tilbúin með framleiðslu
sína á síðasta ári hafi getað nýtt
sér bættar aðstæður en ný fyrir-
tæki hafi ekki verið í sömu að-
stöðu. Fyrstu ár fyrirtækja séu oft
Jókst um 2%
áfyrriárs-
helmingi
erfið, velta sé lítil og því ólíklegt
að þau hafi bolmagn til að gera
stóra hluti. Þetta skýri þó ekki þá
miklu aukningu sem orðið hafi í
smáútflutningi á síðasta ári eða
44% samanborið við 7% í ár.
Gengið enn of hátt skráð
Þá er nefnt að frá 1970 og fram
til síðustu ára hafi gengi krónunn-
ar verið of hátt skráð sem hafi
valdið háu verði vinnuafls og vöru
hér á iandi miðað við umheiminn.
Því hafi enginn útflutningsiðnaður
getað þrifíst, annar en sá sem
byggði á gjöfulum fiskimiðum og
ódýrri raforku. „Það er hin raun-
verulega ástæða þess að stóriðja
og sjávarútvegur eru nú 90% af
vöruútflutningi frá landinu,“ segir
í greininni
Greinarhöfundur veltir því fyrir
sér hvort gengið kunni enn að
vera of hátt skráð, þó þannig að
rótgróin iðnaðarfyrirtæki geti
blómstrað en nýgræðingar eigi
erfitt uppdráttar. „Oft er sú viðm-
iðun notuð á „rétta“ gengisskrán-
ingu að utanríkisviðskipti séu í
jafnvægi, að ekki sé flutt meira
til landsins en frá því.
Hins vegar hefur sjávarútvegur
það mikið vægi í útflutningi að
hann hlýtur að skipta mestu fyrir
gengisþróun, en útflutningur iðn-
fyrirtækja er enn smár í sniðum.
T.d. hefur útflutningsverðmæti
frystrar rækju á síðustu þremur
árum verið u.þ.b. helmingi meiri
en frá öllum íslenskum iðnaði (fyr-
ir utan stóriðju).“
Lítil þekking á
markaðssetningu iðnaðarvara
Þriðja skýringin sem greinar-
höfundur dregur fram í dagsljósið
er þekkingarleysi á markaðssetn-
ingu iðnaðarvara. Bendir hann á
að þær iðngreinar sem séu í hvað
mestri sókn tengist sjávarútvegi,
þar sem reynsla og sambönd séu
fyrir hendi. Þessi atriði kunni að
skorta í öðrum greinum og sé
ókunnugleiki því líklega ein helsta
hindrunin í vegi útflutnings héðan.
Að lokum er óvissa vegna kom-
andi kjarasamninga nefnd til sög-
unnar. Fyrir síðustu kjarasamn-
inga hafi fyrirtæki haldið mjög að
sér höndum í fjárfestingu fram
yfir kjarasamninga, þar sem mjög
háar launakröfur hafi verið uppi
á borðum, sem leitt hefðu til veru-
legs kostnaðarauka fyrir fyrirtæk-
-kjarni málsins!
in. Hins vegar hafi fjárfestingin
tekið kipp um leið og kjarasamn-
ingarnir hafi verið að baki. Svipað
sé uppi á teningunum nú því kjara-
samningar séu lausir eftir hálft
ár og það hljóti að hafa áhrif á
hegðun fyrirtækjanna.
„Hvað sem ástæðunum líður er
ljóst að þetta hlé í sókn íslenskra
fyrirtækja á erlenda markaði er
vísbending um það að enn sé langt
í land að útflutningsframleiðsla
sem byggist á öðru en sjávarfangi
geti borið sókn þjóðarinnar til betri
lífskjara.
En landsframleiðsla á mann
hérlendis hefur nánast staðið í stað
frá 1987. Einnig er þetta alvarleg
frétt í ljósi þess að almennur inn-
flutningur er í mjög örum vexti
(18% á fyrstu sex mánuðum þessa
árs. Aukinn útflutningur er það
sem íslenskt hagkerfi þarfnast
mest í dag.“
Fyrst viku þjálfunarnámskeið
fyrir vœntanlega umboðsmenn
... síðan ákvörðun!
Crestcom þjálfun er veitt hjá fleiri en 80
sjálfstwdum umboðsmönnum í
meira en 40 löndum.
Við markaðssetjum námskeið í stjómun og
sölumennsku, sem byggja á nýjustu
myndbandatækni og persónulegri
kynningu. Þúsundir ánægðra viðskiptavina
um heim allan.
Fyrstu viðtöl fara fram í Reykjavík í lok
september. Þeir umsækjendur sem verða
samþykktir, þurfa að geta farið til
Denver/Phoenix í 7-10 daga þjálfun
innan 45-60 daga.
Spennandi tækifæri á ört vaxandi
starfssviði. Krafist er 70.000 dollara
fjárfestingar, þar í innifalin
þjálfun og búnaður.
Upplýsingar veitir K Krausc í
Bandaríkjunum.
Sími: 00 1 303 267 8200
Fax: 00 1 303 267 8207
&
OŒSIQM
© 1906. CRTSTC0MINTERNATIONAL LTD
Sjálf&hjar^ - land&mmhand fatlaðra
Viðurkenningar fyrir
gott aðgengi
Sjálfsbjörg, landssamband fadaðra, vcilir fvriila'kjnm ogþjónustuaðilum
um land allt viðurkenningar fyrir gott aðgengi hreyfiliamlaðra.
Viðurkenningamar eru veittar árlega á alþjóðadegi fallaðra Jiann
3. desember. Um er að ræða tvenns konar viðurkenningar:
1. Fyrir fullkomlega aðgengilegl húsnæði, bæði fyrir gesti og
starfsmenn fyrirtækja og stofnana.
2. Fyrir lagfæringu á áður óaðgengilegu húsnæði, lil venilegia
bóta fyrir hreyfihamlaða.
Þeir aðilar, sem vilja koma til greina á jiessu ári, geta óskað eftir úttekt
á aðgengi hjá Sjálísbjörgu, l.s.f., Ivrir 1. október 1996.
Sjálfshjörg. laiidssamhand fatlaðra.
Hátúni 12 • 105 Heykja\ík • sínii 552 9133.