Morgunblaðið - 06.09.1996, Side 1

64 SÍÐUR B/C
202. TBL. 84. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 6. SEPTEMBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Úrslitin ráðast
í Jerúsalem
Róm, Jerúsalem. Reuter.
YASSER Arafat, leiðtogi palest-
ínsku sjálfstjórnarsvæðanna, sagði
í gær að fundur hans með Benja-
min Netanyahu, forsætisráðherra
Israels, hefði verið gagnlegur en
kvað deiluna um stöðu Jerúsalems
geta ráðið úrslitum um hvort hægt
yrði að tryggja varanlegan frið.
Arafat var í gær í stuttri heim-
sókn í Róm og Páfagarði og kvaðst
vona að fundur hans og Netanyahus
i fyrradag yrði til þess að blása
nýju lífi í friðarumleitanirnar í Mið-
austurlöndum.
Arafat sagði að Jerúsalem „gæti
annaðhvort orðið friðarferlinu að
falii eða tákn um friðsamlega sam-
búð múslima, kristinna manna og
gyðinga".
Sakaður um svik
Sú ákvörðun Netanyahus að
ræða við Arafat mæltist illa fyrir
meðal margra hægrisinnaðra
flokksbræðra hans, sem sökuðu
hann um að hafa svikið þá. Net-
anyahu sagði fyrir kosningarnar í
maí að hann myndi aldrei ræða við
Arafat og lýsti honum sem „hermd-
arverkamanni".
Hallar á Bob Dole
Washing^ton og Dayton, Ohio. Reuter.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti
hefur nú 15 prósentustiga forystu
á Bob Dole, forsetaframbjóðanda
repúblikana, samkvæmt niðurstöð-
um könnunar, sem Reufers-frétta-
stofan birti í gær. Sagði John
Zogby, sem stjórnaði gerð könnun-
arinnar, að þessi forysta benti til
þess að Clinton gæti unnið yfir-
burðasigur í forsetakosningunum,
sem haldnar verða 5. nóvember.
í gær greindi Nelson Warfield,
talsmaður Doles, frá því að tveir
helstu ráðgjafar Doles um auglýs-
ingar og fjölmiðla, Don Sipple og
Mike Murphy, hefðu sagt upp
störfum og stokkað hefði verið upp
í herbúðum frambjóðandans.
Samkvæmt könnun Reuters hef-
ur Clinton forskot á Dole á nánast
öllum sviðum og leiðir m.a. í öllum
landshlutum Bandaríkjanna.
■ Clinton hefur/18
Jeltsín fer í
hjartaaðgerð
Moskvu. Reuter.
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti
kvaðst í gær hafa fallist á að fara
í hjartauppskurð og færi hann að
öllum líkindum fram síðar í þessum
mánuði. Þetta kom fram í sjón-
varpsviðtali við forsetann. Með
þessari yfirlýsingu er endi bundinn
á vandræðagang aðstoðarmanna
Jeltsíns, sem hafa reynt að koma
sér hjá að svara spurningum um
heilsu hans.
„Ég vil þjóðfélag sem byggist á
sannleika og það þýðir að það sem
venjan var að fela, verður ekki fal-
ið lengur,“ sagði forsetinn. Kvaðst
hann hafa gengist undir læknis-
rannsókn sem hefði leitt í ljós að
ekki væri allt með felldu og að
annaðhvort yrði hann að gangast
undir uppskurð ellegar starfa ekki
af fullum krafti.
Aðgerðin í Moskvu
Kvaðst forsetinn ekki v'lja gang-
ast undir aðgerð erlendis, heldur
yrði hún framkvæmd í Moskvu.
Heimildarmenn í Kreml telja líkleg-
ast að gerviæðar verði settar í stað
stíflaðra slagæða til að bæta blóð-
streymið til hjartans.
Jeltsín hefur verið meira og
minna frá vinnu síðan hann var
kjörinn forseti í júlí og hefur það
ýtt mjög undir valdabaráttu í Kreml
og getgátur um hverjir séu þar við
völd.
í sjónvarpsviðtalinu lýsti Jeltsín
Reuter
JELTSÍN fær sér tesopa í við-
talinu í gær. Þá viðurkenndi
hann í fyrsta sinn, að hann
væri hjartveikur og færi í
aðgerð síðar í mánuðinum.
ennfremur stuðningi við friðar-
samninga Lebeds við Tsjetsjena.
„Ég styð aðgerðir hans og styð síð-
ustu áætlunina með þeirri undan-
tekningu, að ég tel ástæðulaust að
hraða brottflutningi hersins," sagði
forsetinn.
■ Löng saga veikinda/19
Reuter
ÍRASKUR hermaður á hlaupum í rústum herbúða sem banda-
rískar herflugvélar skutu á í fyrradag. Bandaríkjamenn skutu
alls 44 stýriflaugum á Suður-írak á þriðjudag og miðvikudag
og var þeim beint gegn loftvarnamannvirkjum.
Sænska
akademí-
an klofin
Stokkhólmi. Reuter.
SÆNSKA akademían, sem veitir
Nóbelsverðlaunin í bókmenntum,
er klofin vegna hatrammra deilna
og eru þær svo alvariegar að þær
kunna að ógna framtíð verðlaun-
anna.
Fjórir af átján nefndarmönnum
sitja ekki vikulega fundi akadem-
íunnar í mótmælaskyni við ritara
hennar, Sture Allen, prófessor í
málvísindum, sem þeir saka um
valdagræðgi. Meðlimir akadem-
íunnar geta ekki sagt sig úr henni
og sýna því andúð sína með því
að mæta ekki á fundina.
Síðastur í röðinni til að hætta
fundarsetum er Knut Ahnlund,
sem segir að deila eigi skyldum
akademíunnar jafnar niður á með-
limi hennar en nú sé gert, þar sem
Allen sitji í öllurn nefndum henn-
ar. „Það er nauðsynlegt að aka-
demían fái nýjan ritara,“ segir
Ahnlund.
Rithöfundarnir Kerstin Ekman
og Lars Gyllensten hættu að sitja
fundi árið 1989 þegar Allen neit-
aði að leyfa akademíunni að for-
dæma dauðadóm íranskra klerka
yfir breska rithöfundinum Salman
Rushdie. Þá sækir rithöfundurinn
Werner Aspenström, ekki lengur
fundi akademíunnar og ber því við
að honum leiðist nefndir og ráð.
í reglum akademíunnar frá ár-
inu 1901 segir, að a.m.k. tólf
meðlimir hennar verði að greiða
atkvæði þegar hún veitir bók-
menntaverðlaun. Veikist einhver,
getur reynst erfitt að ná saman
tólf meðlimum, þar sem fjórir neita
að mæta.
Misvísandi yfirlýsingar um ferðir íraska herliðsins
Kúrdaleiðtogi vill
aðstoð frá Irönum
Nikósíu, Washington, Arbil. Reuter.
YFIRMAÐUR bandarísku leyniþjón-
ustunnar, CIA, sagði í gær að írask-
ir stjórnarhermenn væru á förum frá
Norður-írak en fréttamaður Reuters
segir að þeir hafi búið um sig fyrir
sunnan og vestan Arbil, stærstu
borgina á verndarsvæði Kúrda. And-
stæðar fylkingar Kúrda skiptust á
skotum í gær og sagði leiðtogi ann-
arrar, að hann væri reiðubúinn að
þiggja hjálp íransstjórnar í átökun-
um. Tyrkir eru með mikinn liðssafn-
að við írösku landamærin en neita
því að þeir hyggist ráðast inn í
Kúrdahéruðin.
John Deutch, yfirmaður CIA,
sagði að vélaherdeildir Irakshers
væru á leið burt frá norðurhlutanum
til stöðva sinna í suðri og hann vís-
aði á bug fréttum um að Irakar hefðu
gert aðra árás á Arbil. Kurt Schork,
fréttamaður Reuters á svæðinu,
sagði hins vegar að írösku skriðdrek-
unum hefði verið komið fyrir í 15
km fjarlægð fyrir sunnan og vestan
borgina.
Engin friðarvon
Jalal Talabani, leiðtogi Þjóðernis-
bandalags Kúrdistans, kvaðst í gær
vera reiðubúinn að þiggja aðstoð ír-
ana í átökunum við Kúrdíska lýðræð-
isflokkinn og leiðtoga hans, Massoud
Barzanis. Sagði hann að engin von
væri um frið í Kúrdahéruðunum eft-
ir að Barzani hefði kallað á hermenn
Saddams Husseins _sér til hjálpar.
Talabani sagði íraka halda enn
uppi árásum á borgir og bæi og sak-
aði Bandaríkjastjórn um aðgerða-
leysi. „Fjórar bandarískar oi'i'ustu-
þotur gætu stöðvað sókn íraska hers-
ins,“ sagði hann.
Tyrkneski herinn hefur verið með
mikinn liðssafnað við írösku landa-
mærin síðustu daga og tyrkneskir
embættismenn sögðu í fyrradag að
fyrirhugað væri að koma upp 10 km
breiðu öryggissvæði innan landa-
mæra íraks til að hindra skæruliða
Kúrdíska verkamannaflokksins í að
ráðast inn í Tyrkland. Tansu Ciller,
utanríkisráðherra Tyrklands, reyndi
þó að draga úr þessum ummælum í
gær og sagði engar aðgerðir vera
yfirvofandi.
Flugbannssvæði stækkað
Bandaríkjastjórn hefur ákveðið að
stækka flugbannssvæðið yfir Suður-
írak og hafa Bretar fallist á það.
Warren Christopher, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, varð hins veg-
ar ekkert ágengt í viðræðum sínum
við Frakka í gær og munu þeir ekki
taka þátt í öðru eftirliti með flug-
banninu en þeir hafa gert hingað til.
■ Ágreiningur í SÞ/18