Morgunblaðið - 08.09.1996, Blaðsíða 56

varða
víötæk
fjármálaþjónusta
Landsbanki
íslands
Bankl allra landsmanna
Mikið úrval
viðskiptahugbúnaðar
NÝHERJI •
MORGUNBLAÐID, KRINGLAN 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 669 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRI: KA UPVANGSSTRÆTl 1
SUNNUDAGUR 8. SEPTEMBER 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
/sSíiSiÍiitSSl
■
Morgunblaðið/Halldór W. Stefánsson
ilr auna ver kefni Veðurstofu íslands stendur yfir á Siglufirði
Ný gerð snjóflóða-
varna sett upp
Siglufjörður. Morgunblaðiö.
UPPSETNING á nýrri gerð snjó-
flóðavarna stendur nú yfir á Siglu-
firði og er þetta tilraunaverkefni á
.vegum Veðurstofu íslands. Ef bún-
aðurinn reynist vel mun hann að
öllum likindum verða settur upp á
þekkt snjóflóðahættusvæði víðar á
landinu.
Snjóflóðavarnir þessar eru svo-
kölluð upptakastoðvirki, þ.e. stoð-
virki sem eiga að halda við snjóinn
og hindra að hann renni af stað og
myndi snjóflóð. Um er að ræða
tvenns konar stoðvirki, annarsvegar
snjógrindur eða brýr úr stáli og hins-
vegar net sem strengt er á milli
stálstöpla. Ætla má að um 60 tonn
af stáli verði eftir í fjallinu og hafa
þyrlur verið notaðar til að flytja stál,
tæki og búnað upp í fjallið.
Snjóflóðavarnir þessar verða stað-
settar í Fífladölum, en þeir liggja
hátt fyrir ofan kaupstaðinn. Ofan-
flóðasjóður kostar verkefnið en áæti-
að er að það_ kosti um 35 milljónir.
Veðurstofa íslands sér um þetta
verk en framkvæmdasýsla ríkisins
hefur annast útboð og samninga við
verktaka.
Sjö menn vinna við uppsetningu
snjóflóðavarnanna þar af fjórir Aust-
urríkismenn sem eru verktakar sem
starfa alfarið við uppsetningu á
svona stoðvirkjum, því þótt þau séu
ný hér á landi hafa þau mikið verið
notuð í Austurríki og Sviss sl. 50
ár. Reiknað er með að vinna út þenn-
an mánuð við uppsetningu snjóflóða-
varnanna.
Að sögn Þorsteins Jóhannessonar
verkfræðings er hér um að ræða til-
raunaverkefni sem miðar að því að
prófa mismunandi gerðir upptaka-
stoðvirkja og finna hvaða álag verð-
ur á þessi stoðvirki og hvernig þau
standast íslenskt veðurfar með tilliti
til tæringar, hreyfingar á jarðvegi
og hvernig þau safna snjó.
Alls eru prófaðir 10 þættir og í
tengslum við þetta tilraunaverkefni
hefur verið sett upp sjálfvirk veður-
Morgunblaðið/Sigríður Ingvarsdóttir
ÞYRLUR hafa verið notaðar
til að flytja búnað og tæki upp
í fjallið.
athugunarstöð á fjallinu. Tilgang-
urinn með þessari tilraun er síðan
að nota niðurstöður hennar við hönn-
un á upptakastoðvirkjum á öðrum
þekktum snjóflóðahættusvæðum á
iandinu.
Fylgst með
álftinni Dóra
MERKTAR voru um 100 álftir á
Jökuldalsheiði við Búrfellsvatn á
dögunum en merkingin er liður
í samstarfi íslenskra og breskra
visindamanna. Olafur Einarsson
fuglafræðingur hefur annast lit-
merkingar á álftum sem hægt
er að lesa á úr fjarlægð. Álftin
Dóri bar litmerki áður og hafði
verið lesið af merkinu í Dan-
mörku að vetrarlagi sem kom
nokkuð á óvart þvi flestar álftir
sem hafa sumardvöl á Islandi
fara til Bretlands yfir vetrartím-
ann. Vísindamennirnir vilja
gjarnan fylgjast með því hvert
Dóri fer í vetur. Sett voru sendi-
tæki á fjórar álftir, þar á meðal
á bak Dóra. Tækið sendir boð
um gervihnött um margvíslega
hluti eins og hæð, hitastig og
fleira. Bretar annast að mestu
senditækjamerkingarnar.
Þykkvibær
Leitað að
heitu vatni
HREPPSNEFND Djúpár-
hrepps leitar að heitu vatni í
Þykkvabæ. Verið er að bora
rannsóknarholur í þeim til-
gangi.
Búið er að koma upp ná-
kvæmum jarðskjálftamælum
um allt Suðurland. Þegar jarð-
fræðingar á Orkustofnun fóru
að ráða í smáskjálfta sem
mælarnir sýna þótti þeim
ýmislegt benda til að lítil
sprunga væri undir Þykkva-
bænum og létu yfirvöld
hreppsins vita af þeim mögu-
leika að þar væri hægt að ná
í heitt vatn. Heimir Hafsteins-
son oddviti segir að byrjað
hafi verið á því að bora holu
í maí og nú væri verið að bora
nokkrar grunnar rannsóknar-
holur til að reyna að afmarka
sprunguna.
Heimir segir of snemmt að
segja fyrir um árangur, en
hann gæti komið í ljós á næstu
vikum. Hann segir að ef takist
að ná upp heitu vatni gefi það
þorpinu mikla möguleika, til
dæmis í ræktun, ferðaþjónustu
og afþreyingu.
Lífeyrisþegar hjá TR óánægðir vegna breytinga á bótagreiðslum
Missa ekki frek-
ari uppbót þótt
vottorð vanti
Hornafjörður
Grunnskól-
inn allur
einsetinn
MIKLAR breytingar hafa verið gerð-
ar á skipulagi skólahalds í Horna-
firði í kjölfar yfirfærslu grunnskólans
til sveitarfélaganna 1. ágúst sl.
Breytingarnar fela meðal annars í
sér að grunnskólinn er allur einsetinn
en þrískiptur. Þessar breytingar hafa
í för með sér aukinn kostnað vegna
'•^■'s'kólaaksturs en jafnframt mun hús-
næði og starfskraftar nýtast betur.
Markmið bæjarstjórnar Hornaflarðar
með þessari uppstokkun er að bæta
innra starf skólanna, nýta fyrirliggj-
andi íjármagn sem best, auka sam-
skipti barna og unglinga í Hornafirði
og auka þjónustu við foreldra.
■ Uppstokkun/10
■ í skjóli/C4
LÍFEYRISÞEGAR er fá greidda svo-
kallaða frekari uppbót, vegna lyfja-
og sjúkrakostnaðar eða umönnunar,
sem ekki hafa getað skilað Trygg-
ingastofnun ríkisins vottorðum
vegna sjúkra- eða lyíjakostnaðar í
kjölfar uppsagna heilsugæslulækna,
eiga ekki að verða fyrir skerðingu
eða niðurfellingu uppbótarinnar af
þeim sökum, skv. upplýsingum sem
fengust hjá Tryggingastofnun ríkis-
ins.
Talsvert hefur borið á gagnrýni
lífeyrisþega á þá endurskoðun á
greiðslum frekari uppbóta á lífeyri
sem staðið hefur yfir hjá TR að
undanförnu. í bréfi sem Geðhjálp
sendi Tryggingastofnun fyrir
skömmu segir að heilbrigðisyfirvöld
hafi skapað öryggisleysi og uppnám
hjá þúsundum lífeyrisþega vegna
harkalegra aðgerða TR. í bytjun
ágústmánaðar fengu lífeyrisþegar
bréf frá TR þar sem þeim var gert
að skila nýju vottorði fyrir 15. ágúst.
Þetta hefur reynst nær útilokað,
að mati Geðhjálpar, fyrir lífeyris-
þega vegna uppsagna heilsugæslu-
lækna. Tryggingastofnun fram-
lengdi þá frestinn til að skila um-
ræddum vottorðum vegna þess
ástands sem skapast hefur í heil-
brigðisþjónustunni og skv. upplýs-
ingum sem fengust hjá TR er þeim
bótaþegum sem telja sig hafa orðið
fyrir skerðingu eða missi uppbótar-
innar nú um mánaðamótin, vegna
þess að þeir hafa ekki getað skilað
vottorðum, bent á að snúa sér til
Tryggingastofnunar til að fá leið-
réttingu sinna mála.
Breytingar á greiðslum eiga
að spara 95 millj. kr.
Nokkrar breytingar voru gerðar á
greiðslum til lífeyrisþega um nýliðin
mánaðamót og skerðast frekari upp-
bætur á lífeyri vegna þeirrar endur-
skoðunar sem staðið hefur yfir í kjöl-
far lagabreytingar sl. vetur. Að mati
fjármálaráðuneytisins eiga þær að
skila 95 millj. kr. spamaði á ári.
Skerðingin á greiðslum nær til
einstaklinga með hærri tekjur en 75
þús. kr. á mánuði og hjóna með yfir
150 þús. kr. og ef eignir í verðbréfum
og peningum fara yfir 2,5 millj. kr.
hjá einstaklingum eða hjónum.
í bréfi Geðhjálpar segir að ein-
staklingar hafi nú verið sviptir upp-
bót sem þeir hafa fengið vegna
sjúkrakostnaðar og lauslega áætlað
sé þar um að ræða upphæð sem
nemi á annað hundrað millj. kr. Þess-
um útgjöldum sé nú velt yfir á
lífeyrisþega.
Karl Steinar Guðnason, forstjóri
TR, sagði stofnunina kosta kapps
um að framkvæma þessar breytingar
af mikilli nærfærni. Hins vegar full-
yrti hann að enginn lífeyrisþegi ætti
að vérða fyrir skerðingu þótt hann
geti ekki skilað vottorði frá lækni
vegna uppsagna heilsugæslulækna.