Morgunblaðið - 15.09.1996, Blaðsíða 4

'?in/
MORGUNBLAÐIÐ
j 1 fl wqj aaarM3T*?3s m wioaoiwyii?
4 C SUNNUDAGUR 15. SEPTEMBER 1996
FERÐALÖG
ERLENDIR gestir, sem áttu hér viðdvöl í
sumar, undruðust mjög lífið í landinu; fólk-
ið, menninguna, byggingar og gróður. Þeir
höfðu ímyndað sér fölt mannlíf og gróðurlít-
ið land, eins og líta má í flestum kynningar-
ritum um ísland.
Hér hefur mikil áhersla verið lögð á
myndræna landkynningu, víðáttu og
ósnortna náttúru en minna um líf fólksins
í iandinu. Sú stefna hefur svo leitt til alls
kyns ranghugmynda sem erfitt reynist að
afmá. Má þar nefna myndir af drukknum
íslenskum unglingum, sem sýndar hafa
verið víða um lönd, og álitið er að séu í
stöðugri áfengisvímu. Líf fólks, siðir og
venjur vekja áhuga gesta sem hingað koma,
og þó að innlendir aðilar hafi ekki talið
viðfangsefnið verðugt til kynningar, hafa
gestir okkar tekið að sér ómakið - á eftir-
minnilegan hátt.
Sönn karlmennska og glæsflegt útlit
Á síðasta ári kom á markað austan hafs
og vestan lítill ferðabæklingur sem er kynn-
ing á íslendingum og ber hann titilinn „The
Xenophobes Guide to the Icelanders". Höf-
undurinn Richard Sale er breskur, litur
hann á íslendinga og íslenskt mannlíf i
spéspegli og ber víða niður. Hann notar
óspart hið fræga breska háð til að krydda
frásögnina.
Um þjóðerni og þjóðarvitund íslendinga
segir höfundur að þeir líti á sig sem Evrópu-
menn en aðeins að 200 mílunum. Þeir vilji
ganga í Evrópubandalagið þar sem þeir
telji sig hafa heilmikið til málanna að leggja.
Vandamál geti komið upp þegar þjóð, sem
telur sig merkustu þjóð jarðar, leiti eftir
inngöngu í klúbb þar sem Frakkar eru fyr-
ir. Islendingar eru stoltir af landi sínu, en
óblíð náttúruöfl minni á smæðina í hinum
stóra heimi, óöryggið sem því fylgi þjappi
þjóðinni saman og hún beri sig eins og sé
hún nafli heimsins.
íslendingar eru sagðir telja sig öðrum
æðri vegna göfugs uppruna frá víkingum,
glæsilegs útlits og sannrar karlmennsku.
Bræðraþel gagnvart öðrum eins og t.d.
Norðurlandaþjóðum sé ekki til. Hlegið sé
t.d. að Norðmönnum vegna áhuga þeirra á
útiveru, sem sanni það sem Islendingar
hafi alltaf vitað að Norðmenn væru bæði
tregir andlega og leiðinlegir ... listamenn
þeirra séu sennilega afkomendur íslenskra
víkinga, oliuauðurinn hafí litlu breytt, þeir
séu sem fyrr tregir og leiðinlegir - en
heppnir.
Islendingar telja sig vera heimsmenn,
íslendingar í augum útlendingg
Mannlíf í
spéspegli
Hvernig sér ferðamaður fóikið í
landinu? Við erum í meira lagi
skopleg í litríkum lýsingum í nýleg-
um erlendum ferðabæklingi, segir
Morgrét Þorvaldsdóttir,
sem kynnti sér efnið.
segir höfundur, því til sönnunar bendi þeir
á fréttablað sem komi út á ensku mánaðar-
lega. Blaðið er þó ekki merkilegur pappír,
en athyglisvert - klisjur og slanguryrði
leiði greinilega í ljós að það sé ekki skrifað
af neinum sem hafi ensku að móðurmáli.
íslendingar leggja bílum
eins og hestakerrum
Ákveðin menning er þó sögð vera til stað-
ar hjá íslendingum. Þeir vilji fremur ganga
um berfættir en vera án bóka og allir séu
þeir skáld í hjáverkum. - Ljóðskáld noti
mikið myndlíkingar - þeim mun flóknari
og óskiljanlegri, því betri! Íslendingar eigi
góð tónskáld eins og Jón Leifs og Árna
Björnsson og tónlist þeirra sé leikin af Sin-
fóníuhljómsveit íslands ... sem er merki-
legt fyrirbæri fyrir svo lítið land, ekki síst
fyrir það að hægt skuli vera að finna nægi-
lega marga hljóðfæraleika til að leika í
henni.
Svo er það íslenski karakterinn. Vegir
og brýr, sem voru byggð meira af hyggju-
viti en þekkingu, gerðu landsbyggðarfólki
FORSÍÐA bæklingsins „The Xenop-
hobe’s Guide to the Icelanders".
auðveldara að flytja á mölina. Hestakerru-
menningin á íslandi sýnir hve erfitt hefur
reynst að aðlagast reglum þéttbýlisins. Bíl-
um er lagt eins og hestakerru beint við
dyrnar... svo eru götur fullar af yfirgefn-
um bílum og bílageymslur tómar. Já, svo
eru það bílar sem koma úr gagnstæðri átt
og stöðvaðir eru á miðjum vegi á meðan
bílstjórarnir ræða málin í kjölinn - rétt
eins og í hestakerrum forðum.
Síðan íslendingar eignuðust heimsins
sterkasta mann og heimsins fegurstu konur
telja þeir sig í hópi hinna gáfuðu og fal-
legu, segir höfundur. - Það er þó ekki
hægt að sjá það á þungu yfirbragði. „Skoð-
ið bara hópmyndir af Islendingum, það
mætti halda að þeir séu við jarðarför eða
við aftöku - en ekki meðal vina.“ Hann
kann að móðga þessi maður!
Vlð segjum ekkl nóg
íslendingar hafa „style“, segir hann,
þeir eru fullir sýndarmennsku og öfundsjúk-
ir út í þá sem vegnar betur í lífinu, en
miklir efnishyggjumenn. Þeir klæðast nýj-
ustu tísku hvort sem hún hentar aðstæðum
eða ekki. Heimilin eru hlaðin nýjustu tækj-
um og allt er lagt í sölurnar til að eignast
allt hið nýjasta á markaðnum. Hrópleg
mótsögn er ömurlegt ástand raf- og pípu-
lagna innan dyra - lekir kranar og hang-
andi Ijósastæði í loftum. Fínheit innan dyra
ná þó aðeins að dyrum, garðmenning er
engin, plöntur drepast fljótt hvort sem um
þær er hugsað eða ekki. Ekki er byggingum
betur viðhaldið, jafnvel bestu hótelin eru
skellótt eins og tískumálverk.
Hinn dæmigerði íslendingur er þögull
og hlédrægur. Á mannfundum segir hann
helst ekki neitt og er alltaf jafn undrandi
á þeim sem varpa fram spurningum.
Undarlegt að konurnar hrífist af
körlunum á klakanum
íslenskar konur fá ljúfari meðferð. Þær
eru eru sagðar sjálfstæðar og viljasterkar,
sennilega frá þeim tíma er þær sáu um
börn og bú á meðan karlar sóttu fisk í sjó.
Kvennahreyfingin var skref aftur á bak,
segir höfundur - hvers vegna fara fram á
jafnrétti þegar þú hefur alla stjórn í hendi?
Hann segir það undrunarefni að íslensk
nútímakona skuli giftast íslenskum nútíma-
karlmanni.
Á íslandi fæðast fleiri lausaleiksbörn en
annars staðar í heiminum, segir höfundur,
engin smán fylgi því að vera einhleyp móð-
ir - það er ekki lengur talið nauðsynlegt
að drekkja föðurnum.
Þetta er aðeins brot af öllu spauginu.
Kímnigáfu íslendinga segir höfundur að
menn þurfi að læra að meta, útlendingum
sé hún lítt skiljanleg og gefur dæmi. Hafn-
arfjarðarbrandarar hafa þó ekki farið fram
hjá honum, hann hefur jafnvel komist í
kynni við vini Hafnarfjarðar. ■
Hausttilboð á gist-
ingu á Suðurlandi
SIGURÐUR Ragnarsson, rekstrarstjóri Fossnestis og Inghóls, og
Björn S. Lárusson í Gesthúsum bjóða gestum að skoða sumarhús-
in á útivistarsvæðinu við Engjaveg á Selfossi.
Sel/ossi. Morgunblaðið.
HOTEL Vík í Mýrdal og Gesthús á
Selfossi bjóða upp á allt að þijár
nætur í gistingu á verði einnar. Um
er að ræða hausttilboð þessara staða
sem gildir frá september til áramóta.
Gisting í tveggja manna herbergi
með baði kostar 4.900 krónur, sem
er 25% afsláttur frá sumarverði einn-
ar nætur.
Gestir fá gistikort við komuna á
hvorn stað og gefur það 10% afslátt
þegar því er framvísað síðar á stöð-
unum. Hausttilboðið er liður í söluá-
taki á vegum þessara gististaða og
veitinga- og skemmtistaðarins Ing-
hóls á Selfossi, en staðirnir eru rekn-
ir af Ferðaþjónustu KÁ á Suður-
Iandi. Tilboð frá þessum stöðum
verða send til fyrirtækja, félaga og
einstaklinga víða um land. í tilboðinu
er höfðað til þeirra sem vilja gera
sér dagamun, sem einstaklingar eða
í hópi vina eða vinnufélaga.
Gesthús á Selfossi er parhúsa-
byggð í sumarhúsastíl á útivistar-
svæði við Engjaveg á Selfossi. Húsin
eru 11 talsins og í hveiju þeirra eru
tvö tveggja manna herbergi með
baði og eldunaraðstöðu. Veitingasal-
ur þjónustumiðstöðvar Gesthúsa tek-
ur allt að 60 manns í sæti. Þar er
framreiddur morgunverður og kvöld-
verður til gesta ásamt því að hann
er á kvöldin opinn undir heitinu Osta-
kofinn, en þá er íslenskur kostur
aðaluppistaðan á matseðlinum og
boðið upp á drykki með.
Gesthús er steinsnar frá veitinga-
og samkomusalnum Inghól í Foss-
nesti þar sem góð aðstaða er til
funda- og veisluhalda. Gesthús og
Inghóll eru boðin sem góður kostur
fyrir þá sem hyggjast halda fundi
og minni ráðstefnur.
Hótel Vík í Mýrdal býður upp á
21 tveggja manna herbergi með baði
og 5 sumarhús með tveimur her-
bergjum í hveiju og sameiginlegu
baði. Hótelið er kynnt sem góður
kostur til ráðstefnu- og fundahalda
ásamt því að liggja vel við þegar
ferðast er um hringveginn. Kvöld-
verður er framreiddur í veitingasaln-
um Ströndinni í Víkurskála, sem er
steinsnar frá hótelinu og þar er einn-
ig hægt að fá hið margrómaða sjáv-
arréttahlaðborð sem ýmist er fram-
reitt innandyra, í sjávarhelli eða uppi
á Mýrdalsjökli allt eftir því hvað
hver vill.
Starfsfólk Gesthúsa og Hótel Vík-
ur í Mýrdal aðstoða gesti gjarnan
við útvegun á afþreyingu og meðal
þess sem bent er á eru kajakferðir
á Stokkseyri, heimsókn í ferða-
mannafjós undir Ingólfsfjalli, göngu-
ferðir, jeppaferðir, hestaferðir og
ferð með hjólabátnum frá Vík í Mýrd-
al. ■
Gengið um
Vestfirði
BÆKUR
Lcidarlýsing
GÖNGULEIÐIR Á
ÍSLANDI
Vestfirðir. Frá Rauðasandi til isa-
fjarðardjúps eftir Einar Þ. Guðjohn-
sen. Víkingur 1996, 95 bls.
EINAR Þ. Guðjohnsen var lands-
kunnur göngugarpur, ferðamála-
frömuður og leiðsögu-
maður um árabil. Hann
lést áður en sú bók sem
nú kemur á prent var
fullbúin og hafa synir
hans séð um útgáfuna.
Áður hafði Einar samið
og gefið út fimm bækur
í flokknum Gönguleiðir
á íslandi. Hafa þær orð-
ið vinsælar.
í þessari litlu bók er
lýst 94 gönguleiðum.
Hefst ferðin syðst í Pat-
reksfirði, síðan er farið
yfir á Rauðasand og
hæfilegum gönguleiðum
lýst allar götur vestur
eða norður í ísafjörð,
Einar Þ.
Guðjohnsen
Hverri leiðarlýsingu fylgir kort af
svæðinu, þar sem leiðin er merkt inn
og fremst í bók er yfirlitskort af
Vestfjörðum þar sem sjá má hvar
hvert einstakt leiðarkort fellur inn
í. Margar myndir eru í bókinni af
áhugaverðum stöðum. Eru það vel-
gerðar litmyndir, sumar stórfallegar.
Bók þessi er samtímis gefin út á
erlendum málum. Hef ég fyrir fram-
an mig enska og þýska útgáfu.
Nokkuð finnst mér augljóst að rit-
ið er ekki síður ætlað
erlendum en íslenskum
göngumönnum. Er ekki
nema gott eitt um það
að segja, því að full
þörf er á slíkum leiðar-
vísum. í bókarlok er
örnefnaskrá. Prýðilega
er þessi bók gefin út
og af þeirri stærð að
hún hentar vel til að
hafa í vasa á ferðalög-
um.
Heyrt hef ég að sum-
um þyki leiðarkortin
falleg og vel gerð. Og
satt er það og rétt enda
hefur auðsjáanlega ver-
ið lögð í þau mikil
einkum nálægt ströndum. Flestar eru
leiðir þessar stuttar, sjaldnast mjög
erfiðar og hæfílegar fyrir dagsstund-
argöngu. Leiðarlýsingar eru yfirleitt
stuttar, gagnorðar og greinargóðar.
Bent er á það sem helst er skoðunar-
vert og hvar meiri fróðleik er að finna
fyrir þá sem fróðleiksþyrstir eru.
vinna. Þó falla mér ekki alls kostar
þau frávik sem hér eru frá venjuleg-
um kortastöðlun og gjarnan hefði ég
kosið að á þeim væru gráðumerking-
ar, svo að hægt sé að koma við átta-
vita. En vera má að þetta sé aðeins
sérviska mín.
Sigurjón Björnsson