Morgunblaðið - 20.09.1996, Blaðsíða 20
20 FÖSTUDAGUR 20. SEPTEMBER 1996
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
Alþjóðleg1 viðskipti
með fisk á vefnum
FREÐFISKMARKAÐUR íslands
hf. er fiskmarkaður og upplýsinga-
banki á veraldarvefnum sem hóf
sína starfsemi fyrir um fjórum
mánuðum síðan. Forsvarsmenn
fyrirtækisins líta björtum augum
til framtíðar og eiga von á því að
starfsemi þeirra verði- kærkomin
viðbót við þá sölu- og markaðs-
starfsemi, sem fyrir er.
Fyrirtækið byggir á gagnvirku
sölu- og upplýsingakerfi á Verald-
arvefnum fyrir kaupendur, selj-
endur og framleiðendur fiskaf-
urða. Kerfið var þróað af hugbún-
aðarfyrirtækinu Box ehf. í sam-
vinnu við útflytjendur og framleið-
endur sjávarafurða. Markmiðið
með stofnun fyrirtækisins er að
nýta þá möguleika, sem felast í
Veraldarvefnum til að miðla upp-
lýsingum um kaup og sölu á fiski
og fískafurðum, bæði innan lands
og utan, en að sögn forsvars-
manna stendur ekkert í veginum
fyrir því að hægt sé að miðla öðru
en fiski á þennan hátt. Þess vegna
mætti setja sjávarútvegssýning-
una í heild sinni inn á netið sem
menn gætu skoðað í gegnum tölv-
uskjáinn sinn og pantað vörur af
vefnum."
Vöruskráning eftir
tveimur leiðum
Seljendur fískafurða geta skráð
söluvöru sína inn á kerfíð eftir
tveimur leiðum. Þeir, sem hafa
aðgang að Veraldarvefnum, geta
tengst gagnagrunni á Internetm-
iðlaranum sjálfir og skráð inn þær
vörur, sem þeir vilja bjóða upp
hveiju sinni. Þeir, sem bjóða í vör-
una, hafa þá upplýsingar um hver
seljandinn er og sér hann um við-
skiptin að öllu leyti sjálfur. Þeir
notendur, sem velja þessa leið,
greiða Freðfískmarkaði íslands 10
þús. kr. á mánuði fyrir aðgang
að kerfinu. Þeir, sem ekki hafa
aðgang að Veraldarvefnum, geta
sent fyrirtækinu á faxi upplýs-
ingar um þær vörur, sem þeir óska
eftir að setja á markaðinn. Mark-
aðurinn sér þá alfarið um söluna
gegn ákveðinni söluþóknun. í
þessu tilviki sjá bjóðendur ekki
hver er framleiðandi eða seljandi
fyrr en boðinu hefur verið tekið.
Kaupendur, sem geta verið
staddir hvar sem er í heiminum,
geta svo tengst gagnagrunni
Internetsmiðlarans og fengið upp-
lýsingar um allar vörur, sem eru
til sölu á markaðinum hveiju sinni,
t.d. upplýsingar um magn ein-
stakra vöruflokka í birgðum, um
pakkningar, um vinnsluaðferð og
hvort varan er skoðuð af óháðum
úttektaraðila svo dæmi séu tekin.
Notandinn getur fylgst með nýjum
tilboðum og boðið í sjálfur með
því að slá inn uppboðsupphæðina
og merkir við hvernig varan skuli
greiðast.
Bjarni Thor Juliusson, fram-
kvæmkvæmdastjóri Freðfísk-
markaðar íslands, segir marga
hluthafa standa að baki fyrirtæk-
inu. Það séu aðilar í fiskfram-
leiðslu og fiskútflutningi auk
Faxamarkaðar hf. og Nýju skoð-
unarstofunnar. „Við erum mjög
bjartsýnir á góðar viðtökur ef
marka má áhuga bæði innlendra
og erlendra aðila, en þetta mun
vera fyrsti markaður sinnar teg-
undar í heiminum. Við erum nú
þegar komnir með fjölda íslenskra
fískvinnslufyrirtækja á skrá auk
nokkurra erlendra, m.a. breskt
fyrirtæki í pakkningaframleiðslu,
suður-afrískt fískvinnsluvélafyrir-
tæki og norskt flutningafyrir-
tæki.“
Bjami Thor segir að Freðfísk-
markaður íslands sé ekki í sam-
keppni við innlendu fískmarkaðina
enda selji þeir mest ferskfísk en
ekki frosinn físk. „í staðinn fyrir
faxsendingar, sem algengar hafa
verið á síðari árum í fískviðskipt-
um, má segja að með tilkomu Int-
ernetsins, hafí opnast nýr mögu-
leiki á að kynna fyrirtækin og það
sem þau bjóða myndrænt í eins
konar sýningargluggum á vefnum.
Þetta er viðbótarmöguleiki, sem
við sölumenn sjávarafurða fögnum
þó segja megi að nokkuð skorti
enn á Internetsvæðingu físk-
vinnslufyrirtækj a. “
Freðfiskmark-
aður á alnetinu
FREÐFISKMARKAÐUR íslands er
nýtt sölukerfí á alnetinu sem er
þróað í samvinnu við fisksala og
fiskframleiðendur. Með sölukerfinu
er lögð áhersla á sköpun nýrra
markaða og hagstæðara verð á
frosnum jafnt sem ferskum fiskaf-
urðum á innlendum og erlendum
markaði. Gagnvirkt sölukerfi er öll-
um aðgengilegt á alnetinu, sem
þýðir að seljendur og kaupendur
geta fylgst með tilboðum um leið
og þau berast inn á kerfíð.
Hugbúnaðurfýrirtækið Box ehf.
hefur verið fengið til að þróa nýtt
sölukerfi fyrir fískafurðir. Sölukerf-
ið er sérstaklega hannað fyrir alnet-
ið og nefnist Freðfískmarkaður ís-
lands.
Betri upplýsingar
Markmiðið með sölukerfínu er
að veita innlendum jafnt sem er-
lendum fiskframleiðendum, fisk-
kaupendum og -seljendum betri og
fjölþættari upplýsingar um físk-
birgðir í landinu.
Einnig er lögð áhersla á sköpun
nýrra markaða og hagstætt verð á
frosnum, ferskum, söltuðum og
fleiri fískafurðum á innlendum og
erlendum markaði.
Sölukerfið er gagnvirkt og teng-
ist notandinn beint við gagnagrunn
á alnetsmiðlaranum. Þessi gagn-
virka tenging gerir notendum kleift
að fylgjast jafnóðum með vörum
sem eru að koma og fara inn á
sölukerfið.
Það eitt að geta fylgst með birgð-
um og nýjum tilboðum sem gerð
eru á netinu mun auka líkurnar á
að hærra verð fáist fyrir afurðirnar.
í eigu aðila í fiskiðnaði og fleiri
Nýja fyrirtækið Freðfískmarkað-
ur íslands ehf., „IFFM“ eða „The
Frozen Fish Market of Iceland" er
íslenskt og er í eigu aðila í fiskiðn-
aðinum og fjármagnsheiminum.
Kerfið er þróað í samvinnu við hags-
munaaðila og stendur hlutabréfa-
sala opin öllum. Freðfiskmarkaður
íslands ehf. mun veita alhliða þjón-
ustu í auglýsinga-, birtinga-, upp-
lýsinga- og sölumálum á netinu.
Það felur í sér sérhæfða birtingar-
þjónustu, úrvinnslu markaðsupplýs-
inga og fyrirtækið stefnir að því
að vera leiðandi í nýjungum á sviði
upplýsingamiðlunar og auglýsinga
á alnetinu.
Meðal væntanlegra viðskiptavina
sem Freðfískmarkaðurinn vinnur
fyrir eru: Bankar, fískframleiðend-
ur, fiskkaupendur og -seljendur.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
RÓBERT Hlöðversson stjórnarformaður Freðfiskmarkaðar íslands og Bjarni Thor Juliusson fram-
kvæmdastjóri eru nú i fyrsta sinn að kynna starfsemi fyrirtækisins, sem starfað hefur i núverandi
mynd í um fjóra mánuði.
Fjarskipti notuð til
að stjórna fiskvinnslu
Rækjuvinnslu Bakka í Hnífsdal stjómað frá Laugardalshöll
FISKVINNSLU Bakka hf. í Hnífsdal
var stjórnað beint frá sýningarbás
Tæknivals hf. á sjávarútvegssýning-
unni í Laugardalshöll í gegnum fjar-
skiptabúnað í gærmorgun. Þetta
mun vera í fyrsta sinn, svo vitað sé,
að fískvinnslu er stjórnað landshorna
á milli með nýjustu boðskiptatækni,
en það var gert til þess að sýna fram
á hvað nútímatækni býður upp á og
til að undirstrika að fjarlægðir skipta
litlu máli í samskiptum fyrirtækja.
Forseti íslands, herra Ólafur
Ragnar Grímsson, var sá sem hélt
um stjórnvölinn að þessu sinni í sýn-
ingarbás Tæknivals, þar sem hann
valdi og ráðstafaði í gegnum fjar-
tengingu hráefni til vinnslu í rækju-
vinnslu Bakka þegar upplýsinga-
kerfið Hafdís var kynnt fréttamönn-
um. Hugmyndin af þessu uppátæki
kviknaði í kjölfar opinberrar heim-
sóknar forsetans til Vestfjarða á
dögunum, að sögn forráðamanna
Tæknivals, í heimsókn sinni vakti
hann athygli á því að boðskipta-
tæknin gæti brúað bil á milli landa
og landshluta. Slík tækni auðveldaði
fyrirtækjum á landsbyggðinni að
hafa milliliðalaus samskipti um allan
heim.
Á kynningunni var upplýsinga-
kerfíð Hafdís, sem Bakki hf. tók í
notkun í byijun þessa árs, tengt við
fjarskiptabúnað. Fulltrúar Bakka hf.
voru á staðnum og sýndu hvernig
Hafdís starfaði. Allar upplýsingar
varðandi vinnsluna, svo sem ástand
hráefnis og fleira komu strax á tölv-
uskjá og á grundvelli þeirra var
hægt að taka ákvarðanir um vinnsl-
una. Forseta íslands gafst kostur á
að vinna við kerfíð og hafa með
beinum hætti áhrif á hvernig vinnsl-
unni yrði hagað til þess að ná sem
bestum árangri.
Á undanförnum árum hefur orðið
ör þróun í upplýsingatækni í físk-
vinnslu. Tæknival hefur um árabil
lagt áherslu á þróun og hönnun
hugbúnaðar fyrir sjávarútveg. Hug-
búnaður frá Tæknivali er nú í notk-
un hjá um 200 fyrirtækjum í sjávar-
útvegi og er Hafdís nýjasta kynslóð
þessa hugbúnaðar. Hafdís er alhliða
upplýsingakerfi fyrir fískvinnslu sem
er hannað af starfsmönnum Tækniv-
als hf. og þróað í samvinnu við
Bakka hf. Hafdís heldur utan um
flesta þætti, sem tengjast veiðum
og vinnslu, svo sem gæðamál, afla-
brögð, kvóta, vinnslu hráefnis og
framlegð. Upplýsingakerfið Hafdís
er notað við kennslu í sjávarútvegs-
fræðum í Fiskvinnsluskólanum í
Hafnarfírði.
Bjarni Þorvarðarson, deildarstjóri
hugbúnaðardeildar Tæknivals, segir
sjö sjávarútvegsfyrirtæki hafa tekið
Hafdísi í sína þjónustu. Fyrir utan
Bakka hf. í Hnífdal og Bakka hf. í
Bolungavík, mætti nefna Snæfelling
hf. og Fiskiðjusamlag Húsavíkur hf.
Hann sagði verulegan árangur hafa
náðst með Hafdísi í rækjuvinnslu.
Sérstaklega væri mikilvægt að geta
stjórnað suðutíma rækjunnar sem
réði því hve framleiðsluferillinn gæti
verið hraður. Auk þess opnuðust
möguleikar til samhæfðrar gagna-
söfnunar og rekjanleika afurða í
hráefnisuppruna með nýja kerfinu.
Einnig ætti Hafdís fullt erindi um
borð í vinnsluskip og hefur það ver-
ið sett upp í Hersi AR sem er í eigu
Ljósavíkur hf. í Þorlákshöfn. Þar
með væri hægt að fylgjast með öllu
því, sem færi ofan í lest og upp úr.
Allar upplýsingar væru mjög að-
gengilegar og hægt að reikna út
ýmsa möguleika, sem stuðluðu að
hagkvæmari vinnslu.
Tæknival hefur undanfarin fimm
ár verið að byggja upp hugbúnaðar-
og vinnsludeildir, en í þessum deild-
um báðum starfa nú um 45 manns.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
FORSETI íslands, herra Ólafur Ragnar Grímsson, valdi og ráðstafaði hráefni til vinnslu hjá Bakka
hf. í Hnífsdal í gærmorgun frá sýningarbás Tæknivals á sjávarútvegssýningunni.