Morgunblaðið - 20.09.1996, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ
SKAK
Erfitt að tefla við
veiku andstæðingana
FÖSTUDAGUR 20. SEPTEMBER 1996 45
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Þorkell
150 farþega liðvagn
- Jerevan. Morgunblaðið.
1 „Það er orðið svo erfitt að tefla
við þessa svokölluðu veiku and-
■ stæðinga, þótt þeir hafi ekki mikið
* af stigum. Tölvan mun gera yður
fijálsa - og jafna. Hér áður fyrr
höfðu atvinnustórmeistarar for-
skot að því leyti hvað þeir bjuggu
yfir miklum upplýsingum, en nú
getur hvaða flóðhestur sem er haft
meira en milljón skákir inni í tölv-
unni sinni, og vitað upp á hár hvað
| líklegt er að maður tefli,“ sagði
Jóhann Hjartarsson stórmeistari
þegar fjórðu umferð Ólympíu-
| skákmóstins í Jerevan lauk í gær-
kvöldi.
Hinn margfróði andstæðingur
Jóhanns var Chile-maðurinn Egg-
er, en Jóhann þurfti raunar ekki
að kvarta að þessu sinni því hann
vann sigur í ágætri skák. „Egger
tefldi alveg eins og hann gerði
gegn Hannesi Hlífari á síðasta
| Ölympíumóti, og mér tókst að end-
4 urbæta taflmennsku Hannesar,“
g sagði Jóhann.
" Öðrum skákum íslendinga og
Chile-manna lauk með jafntefii og
íslendingar höfðu því sigur, með
2,5 vinningi gegn 1,5. Á efsta
borði hafði Margeir Pétursson
svart gegn langsterkasta skák-
manni Chile-manna, stórmeistar-
anum Ivan Morovic Fernandez, og
. tefldi Margeir drekaafbrigðið. Eftir
" býsna skemmtilega baráttuskák
4 var samið um_ jafntefli í fremur
| óljósri stöðu. Á þriðja borði lenti
Þröstur Þórhallsson í miklum
hremmingum gegn Rojas og viður-
kenndi eftir skákina að á tímabili
hefði staða sín verið koltöpuð. En
Þröstur sýndi aðdáunarverða
seiglu og þrautsegju og náði að
________Skák__________
Jcrcvan, Armcníu
ÓLYMPÍUSKÁKMÓTIÐ
Ólympíuskákmótið er haldið í Arme-
níu dagana 15. september til 2. októ-
ber.
ÍSLENDINGAR unnu Chilebúa
2Vz - V/z í fjórðu umferð á Ólymp-
íuskákmótinu í Jerevan í Armeníu
í gær. Jóhann Hjartarson vann
Egger á öðru borði, en aðrar skák-
ir urðu jafntefli. Skákir Margeirs
’ Péturssonar og Þrastar Þórhalls-
| sonar voru spennandi baráttuskák-
i ir, en skák Helga Áss Grétarssonar
var róleg.
íslendingar hafa enn ekki tapað
einni einustu skák, en jafnteflin eru
nokkuð mörg, enn sem komið er.
Sveitin hefur 10 'h vinning og hefur
væntanlega hækkað sig úr 23. sæti,
sem hún var í fyrir umferðina.
Við skulum nú sjá vel teflda vinn-
, ingsskák Jóhanns.
Hvítt: Jóhann Hjartarson
I Svart: Egger
( Aljékínsvörn
1. e4 - Rf6 2. e5 - Rd5 3. d4 -
d6 4. Rf3 -
Jóhann velur rólegt og öruggt fram-
hald. Ákafari skákmenn velja fjög-
urra peða árásina, 4. c4 - Rb6 5.
f4 o.s.frv.
4. - g6 5. Bc4 - Rb6
Svartur getur einnig haldið riddar-
i anum á d5 með 5. — c6 o.s.frv.
6. Bb3 - Bg7 7. 0-0 - 0-0
’ Svartur getur ekki ieppað riddarann
I strax með 7. — Bg4, vegna 8.
Bxf7+ — Kxf7 9. Rg5+ ásamt 10.
lokum jafntefli með snjallri fléttu
sem hófst með hróksfórn. Á ijórða
borði hafði Helgi Áss Grétarsson
hvítt gegn Aramncibia og lauk
skákinni með heldur tíðindalitlu
jafntefli.
Kínveijar efstir
Af helstu úrslitum má nefna að
í keppni tveggja efstu þjóðanna
töpuðu Kúbumenn gegn Kínveij-
um, enda hvíldu Kúbumenn stór-
meistarann Vera að þessu sinni.
Kínveijar unnu á tveimur efstu
borðunum en töpuðu á því neðsta
og unnu 2,5-1,5. Kína hefur 13
vinninga af 16 mögulegum en
Rússland færðist upp í annað sæt-
ið með 3-1 sigri á Þýskalandi.
Tveir sterkustu skákmenn
heims, Garri Kasparov heims-
meistari og Vladimir Kramnik,
tefldu báðir í gær en gerðu fremur
tilþrifalítil jafntefli gegn Yussupow
og Hubner. Á fjórða borði vann
Shvidler Lobron og gaf Lobron
skákina í fræðilegri jafnteflisstöðu
og á þriðja borði vann Dreev
Dautow.
Armeníumenn í gang
Þá komst aðalsveit Armeníu loks
í gang, heimamönnum hér til mik-
illar gleði, og vann Indónesíu 4-0.
Vaganian reið á vaðið með snagg-
aralegum sigri með svörtu og síðan
unnu þeir Akopin, Lputian og An-
astasian einnig sínar skákir. Eng-
land vann Rúmeníu 2,5-1,5 og
innbyrti Sadler sigurinn á neðsta
borði.
Hollendingar unnu Eistlendinga
með sama mun, og Portúgalir
sýndu að stórsigur þeirra á Grikkj-
sjá stöðumynd
23. Be4! -
Jóhann fórnar peði tímabundið, en
við það lenda menn svarts í óvirkri
stöðu.
23. - Hxe5 24. Be3 - c5
Eftir 24. - Db3 25. Bf4 vinnur hvít-
um fýrr í mótinu var engin slembi-
lukka með því að standa rækilega
uppi í hárinu á hinum geysisterku
Ungveijum. Portúgalir töpuðu að
vísu, en með minnsta mun, 1,5-2,5
og á efsta borði vann eini stór-
meistari Portúgals, Antumes, sigur
á Judit Polgar.
Georgíumenn unnu Pólveija
3-1, Tékkar unnu Argentínumenn
2,5-1,5 og Slóvenar máttu játa sig
sigraða gegn Úkraínumönnum
þrátt fyrir að tefla fram úkraínska
stórmeistaranum Beljavskí á efsta
borði. Beljavskí vann landa sin
Rómanisjin en á neðri borðunum
töpuðu Slóvenar tvívegis. Þá unnu
Hvít-Rússar B-sveit Armeníu 3-1,
en á neðsta borðinu vann hinn 13
ára gamli Levon Aronian, and-
stæðingur Helga Ólafssonar frá í
fyrradag, nautsterkan stórmeist-
ara að nafni Dydysjko, með 2.545
Elo-stig.
Svíar skutust óvænt upp í þriðja
sætið, ásamt Englendingum, Hol-
lendingum og Kúbumönnum, með
því að vinna sveit Ástralíu 4-0.
Svíar unnu 4-0
Ulf Andersson settist nú í fyrsta
sinn að tafli hér í Jerevan og hafði
svo góð áhrif á landa sína að Pia
Cramling, Akesson og Astrom
unnu öll skákir sínar og Andersson
sömuleiðis. Norðmenn töpuðu fyrir
Bandaríkjamönnum, 1,5-2,5,
Gausel og Elsness töpuðu en Djur-
huss vann Kaidanov. Simen Agde-
stein er enn ekki mættur til leiks
hér í Jerevan. Danir unnu Kúbu-
menn, og Færeyingar unnu E1
Salvador, og þá unnu Finnar
Zimbabvemenn 4-0.
c4 - Rxb3 37. Bd5 - Hf8 38. Hb7
fellur svarta peðið á b6, en eftir
það verður erfitt fyrir svart að
stöðva hvita frípeðið á b-línunni.
35. Kf2 - Kf6 36. Hc7 - g5 37.
Kf3 - gxf4 38. Kxf4 - Rc4
Svartur verður fyrr eða síðar að
leika þessum leik.
39. b3 - Rd6 40. g4 - Hh8 41.
c4 — Hh2 42. g5+ — Kg6
Ekki 42. - Ke6 43.Bd5+ mát.
43. Bd5 — a4
Jafngildir uppgjöf, en svarti eru
allar bjargir bannaðar.
44. Hc6 - Hh4+ 45. Ke5 - axb3
46. Hxd6+ - Kxg5 47. Bxf7 og
svartur gafst upp, því að eftir 47.
- b2 48. Hg6+ Kh5 49. Hgl+ kemst
svarta frípeðið ekki lengra og hvít-
ur vinnur létt.
Bragi Kristjánsson
NÝI liðvagninn er kominn til
landsins og mun hann væntan-
lega hefja akstur á leið 111,
Lækjartorg - Seljahverfi, í
næstu viku, að sögn Lilju Ólafs-
dóttur forstjóra SVR. Verið er
að fara yfir vagninn og merkja
og eftir helgi eru væntanlegir
ÍSLENSKIR hjúkrunarfræðingar
sem farið hafa til starfa erlendis eru
flestir að fylgja mökum sínum sem
eru í námi eða starfi. Aðeins lítill
minnihluti hefur flust út til að bæta
launakjör sín eða möguleika í starfí.
Þetta kemur fram í könnun sem
birtist í Tímariti hjúkrunarfræðinga.
Könnunina unnu hjúkrunarfræðing-
arnir Þorgerður Ragnarsdóttur og
Sesselja Guðmundsdóttur.
Könnunin var gerð fyrra hluta
þessa árs og náði til 158 félags-
manna í Félagi íslenskra hjúkrunar-
fræðinga sem búsettir eru erlendis.
Þar af voru 154 konur og fjórir
karlmenn. Svarhlutfall var 75%, eða
118 manns. Tilgreina mátti fleiri
en eina ástæðu fyrir brottflutningn-
um. Hér birtast þau svör sem merkt
voru sem mikilvægasta ástæða eða
sem ekki voru forgangsröðuð. Alls
eru þau svör 138.
Nám maka, starf hans eða þjóð-
erni er tilgreint 96 sinnum. Aðeins
26 sinnum var merkt við bætt laun,
starfsmöguleika eða eigin menntun.
Marktækur munur var á svörum
eftir aldri. Enginn þeirra hjúkrunar-
fræðinga sem fæddur var fyrir 1941
fór á á eigin forsendum vegna
starfs, náms eða til að breyta til.
Það gerðu hins vegar 44% þeirra
koma á næstunni til framkvæmda
skipulagsbreytingar sem eiga að
stuðla að skilvirkari starfsemi ráðu-
neytisins og meiri hagræðingu.
Tvær nýjar deildir verða settar á
laggirnar. Þær eru mats- og eftirlits-
deild sem verður innan skrifstofu
menntamála og vísinda og þróunar-
og áætlanadeild sem verður innan
almenns sviðs. Deildarstjóri máls-
og eftirlitsdeildar verður Margrét
Harðardóttir og deildarstjóri þróun-
ar- og áætlanadeildar verður Pétur
Ásgeirsson.
Starfsmannadeild verður lögð nið-
uren hún hefurverið innan Qármála-
sviðs. Einnig flytjast nokkrir starfs-
menn á milli deilda og skrifstofa í
ráðuneytinu. Samhliða þessum
breytingum er stöðugildum í ráðu-
neytinu fækkað úr rúmlega 72 í 67
og stefnt er að frekari fækkun á
næstu vikum meðal annars vegna
til landsins Svíar, sem kenna
starfsmönnum að meðhöndla
hann meðal annars í akstri.
Liðvagninn tekur 150 farþega
og kostar um 22 milljónir króna
en aðrir vagnar taka 90 far-
þega og kosta um 16 milljónir
króna.
sem fæddust á árunum 1941-1950,
14% þeirra sem fæddust 1951-60
og 28% þeirra sem yngri eru.
I könnuninni var meðal annars
einnig spurt um viðfangsefni hjúkr-
unarfræðinganna erlendis. Flestir
svarenda stunda hjúkrunarstörf,
'kennslu eða eru í námi. 27 merktu
við að þeir væru heimavinnandi.
Hjúkrunarfr æðingar
eftirsóttir erlendis
Ásta Möller, formaður Félags
hjúkrunarfræðinga, segir að senni-
legasta skýringin á því að hjúkr-
unarfræðingar geti fylgt mökum
sínum eftir í nám og starf sé að
mikil eftirspurn er eftir þeim víðast
hvar í heiminum.
„Hjúkrunarfræðingar eiga auð-
velt með að fá vinnu erlendis því
víða er skortur á þeim. Ég bendi á
að í könnuninni kom fram að flestir
hjúkrunarfræðingarnir starfa að
sínu fagi erlendis eða eru í fram-
haldsnámi, þó að aðalástæðan fyrir
utanferðinni tengist makanum."
Ásta segir einnig að mismunandi
ástæður utanferða eftir aldri hjúkr-
unarfræðinga skýrist að hluta af
mismiklu framboði á framhaldsnámi
hérlendis á ólíkum tímum.
tilfærslu verkefna frá ráðuneyti til
annarra aðila.
Þessar breytingar eiga sér stað
nú í kjölfar nýrra laga. Ný lög hafa
verið samþykkt um réttindi og skyld-
ur opinberra starfsmanna en með
þeim er sjálfstæði stofnana aukið.
Grunnskólinn hefur verið fluttur frá
ríki til sveitarfélaga og því dregur
verulega úr beinum afskiptum ríkis-
ins af starfsemi grunnskóla. Ný lög
um framhaldsskóla hafa verið sam-
þykkt en í þeim felst að sjálfstæði
skólanna eykst.
í nýjum grunnskólalögum og
framhaldsskólalögum er gert ráð
fyrir að ráðuneytið sinni í auknum
mæli mati og eftirliti með skóla-
starfí. Nýja mats- og eftirlitsdeildin
á að sinna öllum skólastigum frá
leikskóla til háskóla.
Innan þróunar- og áætlanadeildar
verður unnið að því að þróa og bæta
verklag og starfshætti, upplýs-
ingamiðlun og fjármálastjórnun inn-
an ráðuneytisins.
Vinningsskák Jóhanns
tryggði sigur á Chile
Dxg4 með yfírburða-
tafli fyrir hvít.
8. h3 — a5 9. a4 —
Rc6 10. De2 — dxe5
11. dxe5 - Rd4 12.
Rxd4 - Dxd4 13. Hel
- Bd7 14. Rc3 - Bc6
15. Rb5 - Bxb5 16.
Dxb5 - c6 17. De2 -
Rd5 18. c3 - Db6 19.
Bc2 - Had8 20. h4 -
Rc7
Svartur getur ekki leik-
ið 20. — h5, því að þá
verður peðið á g6 veikt
eftir 21. e6 o.s.frv.
21. h5 — Hd5 22. hxg6
- hxg6
Jóhann
Hjartarson
ur skiptamun.
25. Bf4 - He6 26.
Dc4 — Re8
Svartur á ekki betri
leik, því að hvítur hót-
ar einfaldlega 27.
Hadl og 28. Hd7. Eft-
ir 26. - Hd8 27. Hadl
— Hxdl+ 28. Hxdl er
hótunin t.d. 29. Hd8+
og 30. Hb8 o.s.frv.
27. Db5 - Dxb5 28.
axb5 — b6 29.Bc6 —
Hxel+ 30. Hxel — e5
Eftir 30. - e6 31.Bb8
ásamt 32. Ba7 falla
svörtu peðin á
drottningarvæng.
31. Bxe5 - Bxe5 32.
Hxe5 - Rd6 33. He7 - Hd8 34.
f4 - Kg7
Eftir 34. - Rc4 35. b3 - Rd2 36.
Islenskir hjúkrunarfræðingar erlendis
Flestir fylgja mök-
unum til útlanda
Skipulagi breytt í
menntamálaráðuneyti
í MENNTAMÁLARÁÐUNEYTINU