Morgunblaðið - 25.09.1996, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
FISKVINNSLA
MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 1996 D 3
Verksmiðja Nord-Morue í Frakklandi opnuð á ný eftir miklar endurbætur
„Sóknarandi
er hér mikill“
Eftir gagngera endurbyggingu Nord-Morue verksmiðjunnar í Suður-Frakk-
landi er hún nú ein sú fullkomnasta sinnar tegundar í Evrópu. Jóhanna
Ingvarsdóttir skoðaði verksmiðjuna og tók þátt í formlegri opnunarhátíð,
sem haldin var á vegum SÍF í Frakklandi um helgina.
Morgunblaðið/Jóhanna Ingvarsdóttir
DAGBJARTUR Einarsson í Fiskanesi hf. í Grindavík var stjórnar-
formaður SIF þegar ákveðið var að ráðast í kaup á verksmiðj-
unni árið 1990. Hann var að vonum kátur með velgengni fyrirtæk-
isins í SÍF-ferðinni, brá sér m.a. í reiðtúr ásamt eiginkonunni.
MIKIL umskipti hafa orðið hjá Nord-
Morue, dótturfyrirtæki Sölusam-
bands íslenskra fiskframleiðenda
hf., í Frakklandi. Að lokinni endur-
byggingu verksmiðjunnar, sem stað-
ið hefur yfir í rúmt ár, uppfyllir fyrir-
tækið nú ítrustu kröfur skv. heil-
brigðisreglum ESB. Afköst verk-
smiðjunnar aukast um 40-50%, úr
rúmum 10 þúsund tonnum upp í
14-15 þúsund tonn á ári. Nýjar vél-
ar eru komnar til framleiðslu og
pökkunar á fiski. Nýtt vinnslurými
gefur kost á að stórefla vöruþróun,
svo sem þróun ferskra og kældra
fiskafurða og opnar staðsetning fyr-
irtækisins á markaðssvæði ESB
ýmsa áhugaverða möguleika til sölu
á kældum sjávarafurðum. Heildar-
kostnaður SÍF vegna framkvæmd-
anna nemur hátt í 300 milljónum
króna.
Verksmiðjan var stækkuð úr
9.500 í 13.500 fermetra. Af fjögur
þúsund fermetra stækkun eru um
tvö þúsund fermetrar vegna kæli-
rýmis og vinnslurýmis hjá Nord
Morue og tvö þúsund fermetrar
vegna nýrrar dreifingarstöðvar SÍF
hf. Nord-Morue er í raun sjö verk-
smiðjur undir einu þaki sem eru í
skyldum en þó ólíkum framleiðslu-
vörum, t.d. reyktum afurðum og
heitsöltuðum flökum. Þess vegna er
það sjaidan mikið áfall ef sala á einn
markað eða í einum afurðaflokki
bregst, þar sem undirstöður starf-
seminnar eru fjöldamargar, að sögn
Birgis Sævars Jóhannssonar, fram-
kvæmdastjóra Nord-Morue. Fyrir-
tækið selur um helming framleiðslu
sinnar í Frakklandi, en flytur auk
þess út vörur til 25 landa. Um 45%
af framleiðslunni er þurrkaður salt-
fiskur og um fjórðungur er blaut-
verkaður saltfiskur. Einnig eru
framleidd söltuð flök, reykt síld og
tilbúnir réttir, aðallega úr saltfiski.
Ársveltan nam 3,6
milljörðum í fyrra
Nord-Morue var stofnað árið 1953
í bænum Jonzac í Suðvestur-Frakk-
landi, eftir að hafa verið flutt frá
Bordeaux, en í Jonzac var að finna
jarðvarma, sem þá þótti ódýr orka
til að nota við þurrkun á saltfiski.
Fyrirtækið var í eign heimamanns
frá 1953 til 1982, þegar fyrirtæki
innan sænsku Volvo-samsteypunnar
keypti það. Eftir brösugan rekstur
í nokkur ár eignaðist SÍF fyrirtækið
haustið 1990 og hefur síðan rekið
það sem sjálfstætt dótturfélag. Til-
gangurinn með kaupunum var m.a.
sá að komast inn fyrir toliamúra
Evrópubandalagsins og byggja
þannig upp sterka markaðs- og
framleiðslueiningu til að geta þjónað
neytendamörkuðum í S-Evrópu.
„Það verður ekki annað sagt en
að reksturinn hafi skilað sér bæri-
lega þegar tölur um árangur eru
skoðaðar. Veltan hefur á tímabilinu
aukist úr 97 milljónum franka í 260
milljónir franka á síðasta ári sem
svarar til 3,6 milljarða ísl. kr. í
magni til hefur aukningin hartnær
þrefaldast. Seldar afurðir voru um
3.800 tonn árið 1989, en voru 10.200
tonn á síðasta ári og stefnir í frek-
ari aukningu nú. Til viðbótar þessum
miklu vaxtartölum hefur fyrirtækið
skilað mjög viðunandi afkomu og
tekjum til móðurfélagsins og ís_-
lands, sérstaklega hin seinni ár. Á
sama tíma hefur náðst mikil fram-
leiðniaukning, þar sem föstum
starfsmönnum hefur einungis fjölg-
að um 35 á þessu tímabili og eru
þeir nú 140, þar af þrír íslendingar.
Ef einungis er miðað við þær afurð-
ir, sem fara í gegnum frekari fram-
leiðslu í Nord-Morue, mælist fram-
leiðsluaukningin sl. sex ár rúm 80%,
sem þykir gott á flestum bæjum.
Þetta hefur tekist þrátt fyrir ýmis
áföll á liðnum árum, svo sem tvo
stórbruna 1992 og 1994, sjómanna-
verkfall og óeirðir tengdar því hér
í Frakklandi árið 1994, margháttaða
erfiðleika vegna hárra aðgangstolla
inn í Evrópubandalagið á árum áður
og fleira mætti telja,“ segir Birgir.
Dreifir kældum
sjávarafurðum
Nord-Morue er mjög frábrugðið
öðrum erlendum fyrirtækjum í eigu
íslendinga, að sögn Birgis. Flest
fyrirtæki væru í dreifingu á frystum
afurðum. Aftur á móti hefði Nord-
Morue þróað sína starfsemi í dreif-
ingu á kældum sjávarafurðum og
hefði nú víðfeðmt net starfsfólks,
sem væri sérhæft í að eiga við inn-
kaupa- og markaðsaðila á ferskum
og kældum sjávarafurðum. í því
lægi sérstaðan og vaxtarbroddur
komandi ára. í þeirri hörðu sam-
keppni, sem ætti sér stað í evr-
ópskri dreifingu á sjávarfangi, væri
hinsvegar nauðsynlegt að hafa
sterkan bakhjarl, sem annast gæti
hráefnis- og vöruöflun ásamt fjár-
mögnun. Móðurfyrirtækið, SIF,
veitti Nord-Morue þann stuðning að
fyrirtækið gæti einbeitt sér að sölu-,
markaðs- og dreifingastarfsemi og
sett sér mun hærri markmið en ella
væri mögulegt. Ennfremur mætti
nefna að SÍF væri ennþá eina fyrir-
tækið í heimi sem boðið gæti kaup-
endum upp á staðlaða vöru í formi
gæðaflokkunar, stærðarflokkunar
og vigtar.
Birgir segir að stækkandi hópur
samstarfsaðila og systurfélaga sé
nauðsynlegur hluti af viðgangi og
starfsemi Nord-Morue, hvort sem
um væri að ræða kaup eða sölu á
afurðum. Samstarfið leiddi til þess
að fiskur væri t.d. keyptur frá fjar-
lægum heimsálfum, svo sem Asíu,
BIRGIR Sævar Jóhannsson,
framkvæmdastjóri Nord-
Morue.
unnin hjá Nord-Morue og síðan
sendur til annarra ijarlægra heims-
álfaj svo sem S-Ameríku.
„I öllu þessu ferli myndast ákveð-
inn virðisauki, sem síðan lendir hjá
móðurfyrirtækjum á íslandi án þess
að uppruni eða ráðstöfun hafi nokk-
uð með ísland að gera að öðru leyti
en því að íslenskur mannauður er
nýttur í formi reynslu og þekkingar
á málefninu. íslenskir framleiðendur
eiga miklar þakkir skildar og skipta
meginmáli fyrir reglulega starfsemi
fyrirtækisins, en um 70% af öllum
afurðum og hráefni kemur frá ís-
lenskum framleiðendum. Þessir aðil-
ar eru að jafnaði að skila þeim bestu
mögulegu gæðum og afurðum sem
hægt er að finna. Skiptir þá ekki
máli hvort það er saltfískur, fryst
þorskflök eða fryst sfld. í öilum af-
urðaflokkum skara þessir framleið-
endur fram úr samkeppnisaðilum
sínum í öðrum löndum."
Þrátt fyrir að öllum þeim mark-
miðum, sem sett voru fram í upp-
hafi, þegar skoðað var hvort fýsilegt
væri að ráðast í kaup á verksmiðj-
unni, hafi nú verið náð og gott bet-
ur, hefur stjórn félagsins sett fram
skýr markmið um hvernig það eigi
að þróast á komandi árum..í sam-
ræmi við þau markmið er nú rekin
öflug vöruþróunaráætlun, uppsetn-
ing á stöðluðu og viðurkenndu gæða-
kerfi, HACCP, er komin vel á veg,
endurskipulagning vinnslulína er í
stöðugri skoðun og síðast en ekki
síst er sífellt verið að bæta við hæfu
fólki á sviði markaðssetningar og
sölu, því þrátt fyrir að umbreyting
á afurðum ásamt pökkunarstarfsemi
sé mikilvægur hluti í Nord-Morue,
mun í lok dags skilja milli eggs og
bakka um afkomu þegar kemur að
árangri í sölu- og markaðsstarf-
semi,“ segir Birgir. „Framtíð fyrir-
tækisins er björt og innanhúss ríkir
mikill sóknarandi."
Mikilvægi vöruþróunar og
markaðssetningar eykst
Þorsteinn Pálsson, sjávarútvegs-
ráðherra, var meðal gesta á opnun-
arhátíðinni ásamt fjölmörgum ís-
lenskum fiskframleiðendum og öðr-
um gestum. Hann sagði við þetta
tækifæri að hér hefðum við dæmi
um það hvernig íslenskur sjávarút-
vegur væri að takast á við nýja tíma.
Ánægjulegt væri að finna hversu
öflugur stuðningur væri í hópi fram-
leiðenda við þau brautryðjendastörf,
sem verið væri að vinna í markaðs-
málum. „Á komandi árum eigum við
mun meira undir vöruþróun og
markaðssetningu á afurðum en fram
til þessa. Framleiðendur og stjórn-
endur sölufyrirtækja þurfa þess
vegna að leggja sig enn meira fram
á þessum sviðum en áður og sjávar-
útvegurinn í heild þarf að kosta
meiru til en verið hefur, en við getum
líka verið viss um að slíkt starf mun
skila góðum og miklum árangri."
Gunnar Örn Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri SÍF, vildi fyrst og
fremst þakka þeim aðilum, sem tóku
ákvörðun um kaup á verksmiðjunni
á sínum tíma, þeirra framsýni.
„Kaupverð verksmiðjunnar hefur
skilað sér margfalt til baka, en það
hefur verið markmiðið frá upphafi
að skila þeim virðisauka, sem orðið
hefur til hér, aftur til íslands til
hagsbóta fyrir okkar framleiðendur
og hluthafa."
GM bátavélar
160-300 Hö.
Verð frá kr. 895.000 án vsk.
með utanborðsdrífi
frá kr. 1.495.000 án vsk.
Bendix ehf.
Simi 562-8081 og 897-4366.
YANMAR
Ný 350 ha.
yfirburðavél frá
YANMAR!
Til afgreiðslu strax!
★ 6 strokka - Turbo Intercooler.
★ Létt og fyrirferðarlítil.
★ Þýðgeng og sparneytin.
★Ýmsir drifmöguleikar.
Ráðgjöf - sala - þjónusta
(ÍBMti
Skútuvogi 12a, 104 Rvík.B' 581 2530