Morgunblaðið - 29.09.1996, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 29. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
> Jarðgöngin untlir Breiðadals- og Bolnshciði fornilcga opnuð
í fimmta sinn
_
_ ±3**3?96
SföM uaJD —
ÞAÐ hlaut að koma að því að hæstvirtur æðsti klippari fengi í skrúfuna, Mummi minn . . .
SIEMENS
Nýjar þvottavélar á ótrúlegu kynningarverði.
Fáðu þéreina!
Diý Siemens þvottavél!
Aðeins 53*900 fcr. stgr.
**á»Mt*Z bvottavél!
Við bjóðum á næstu
vikum þessartvær
glæsilegu Siemens
þvottavélar á sérstöku
kynningarverði sem
ekki verður endurtekið.
Nú er lag að gera
góð kaup.
• 11 grunnkerfi fyrir suðuþvott, mislitan þvott,
straufrítt og ullarþvott.
•Stiglaus stilling á þeytivinduhraða:
500 - 800 sn./mín. (WM 20850SN),
600-1000 sn./mín. (WM 21050SN).
• Vatnsborðshnappur.
• Skolstöðvunarhnappur.
• Hagkvæmnihnappur (e).
• Fíngangshnappur (aðeins á WM 21050SN).
• Sérstakt ullarkerfi.
• Frjálst hitaval frá köldu upp í 90° C.
• Ryðfrítt stál í belg og tromlu.
SMITH &
NORLAND
IMóatúni 4 • Sími 511 3000
UMB0ÐSMENN 0KKAR
Á LANDSBYGGÐINNI:
Akranes:
Rafþjónusta Sigurdórs
Borgarnes:
Glitnir
Borgarf jörður:
Rafstofan Hvítárskála
Snæfellsbær:
Blómsturvellir
Grundarfjörður:
Guðni Hallgrímsson
Stykkishólmur:
Skipavík
Búðardalur:
Ásubúð
ísafjörður:
Póllinn
Hvammstangi:
Skjanni
Sauðárkrókur:
Rafsjá
Sigluf jörður:
Torgið
Akureyri:
Ljósgjaf inn
Húsavík:
Öiyggi
Vopnafjörður:
Rafmagnsv. Árna M.
Neskaupstaður:
Rafalda
Rcyðarf jörður:
Rafvélaverkst. Árna E.
Egilsstaðir:
Sveinn Guðmundsson
Breiðdalsvík:
Stefán N. Stefánsson
Höfn í Hornafirði:
Króm og hvítt
Vík í Mýrdal:
Klakkur
Vestmannaeyjar:
Tréverk
Hvolsvöllur:
Rafmagnsverkst. KR
Hella:
Gilsá
Selfoss:
Árvirkinn
Grindavík:
Rafborg
Garður:
Raftækjav. Sig. Ingvarss.
Keflavík:
Ljósboginn
Haf narf jörður:
Rafbúð Skúla,
Álfaskeiði
Jiter®iiiiMít&i&
- kjarni málsins!
Níutíu ára afmæli símans á íslandi
Hver byltingin
á fætur annarri
NÍUTÍU ár eru liðin
um þessar
mundir frá því
almenningssími var tek-
inn í notkun hérlendis. í
ár er reyndar einnig 220
ára afmæli póstþjónustu
á íslandi og 25 ára af-
mæli póstgírósins.
„Saga almennings-
síma hefst 1906 þegar
opnað var tal- og ritsíma-
samband milli Reykjavík-
ur og Seyðisfjarðar.
Sama ár var svo opnaður
særitsími frá Seyðisfírði
til annarra landa, sem
var fyrsta fjarskiptasam-
bandið við útlönd," sagði
Ólafur Tómasson í sím-
tali við Morgunblaðið.
Síminn hlýtur að hafa
þótt bylting á sínum tíma.
„Já, áreiðanlega gífurleg bylt-
ing. Ég sá fyrir löngu ritsímaljóð
svokallað, eftir Guðmund Guð-
mundsson, ort 1906, þar sem
segir: Nú tengir lífæð oss við
allan heim. Þessi lífæð átti að
mati skáldsins að vekja nýja
menning öllum hjá , eins og seg-
ir í ljóðinu.“
Og gekk það eftir?
„Ju, þetta er náttúrulega lífæð
allra landsmanna. Fjarskipti eru
forsenda fyrir nánast öllu menn-
ingarlífi og viðskiptalífí og skipta
miklu máli í samskiptum manna.
Þau snerta alla. Okkar hlutverk
er að tengja saman bæði fyrir-
tæki og einstaklinga hvar sem er
í heiminum."
Síminn var bylting 1906, en
síðan hefur hver byitingin rekið
aðra í sögu hans, ekki satt?
„Jú, það er alltaf að koma eitt-
hvað nýtt og breytingar að verða
örari. í þessu sambandi mætti
nefna að næsta erlenda samband-
ið sem komst á var þráðlausa
talsímasambandið til London og
Kaupmannahafnar 1932, ein eða
tvær rásir. Tveimur eða þremur
árum síðar komst samskonar
samband á við New York en svo
leið og beið, alveg þar til 1962
að sæstrengurinn Scot Ice var
tekinn í notkun og Ice Can árið
eftir, og þá gátu menn farið að
tala betur og auðveldar til út-
landa en áður. í staðinn fyrir
tvær eða þrjár rásir á radíói voru
nú 24 talrásir í hvora átt. Þetta
var ein af þessum stóru bylting-
um sem varð á sambandi við út-
lönd þó svo að þetta hafi verið
handvirkt lengi framan af og svo
hálfsjálfvirkt, sem við köllum -
að hringja þurfti í miðstöð og
panta símtöl til útlanda. Þannig
var þetta alveg til 1980 en þá
hefst nýtt þróunarskeið er jarð-
stöðin Skyggnir, með sínu stóra
loftneti, var tekin í notkun. Sam-
tímis var opnuð sjálfvirk símstöð
til útlanda, þá gátu
menn í fyrsta skipti
sjálfir hringt beint.
Þá opnaðist líka
möguleikinn á að
sýna beint til lands-
ins í sjónvarpinu.
Þarna færðumst við inn í alheims-
umhverfi.“
Það hljómar einkennilega nú
að ekki skuli vera lengra síðan
að menn gátu farið að hringja
beint til útianda!
„Já, ég er alltaf jafn hissa á
þessu þegar ég hugsa til baka.
Ég tók sjálfur þátt í að byggja
þessa jarðstöð og beijast fyrir
að hún yrði sett upp. Það er í
raun ótrúlega stutt síðan þetta
gerðist því nú taka menn það
sem sjálfsagðan hlut að hringja
► ÓLAFUR Tómasson, póst-
og símamálastjóri, fæddist á
Akureyri 26. maí 1928. Eigin-
kona hans er Stefania María
Pétursdóttir frá Siglufirði.
Þau eiga fjögur uppkomin
börn og sex barnabörn. Ólafur
varð verkfræðingur frá há-
skólanum í Edinborg 1956 og
réðst sama ár til Pósts og síma.
Starfaði fyrst sem verkfræð-
ingur, varð síðar yfirverkfræð-
ingur sambandsdeildar og loks
framkvæmdastjóri tæknideild-
ar. 1986 varð hann svo póst-
og símamálastjóri. Ólafur læt-
ur af störfum um áramót.
hvert á land sem er og hvert út
í heim sem er. Þarna fórum við
inn í nýtt umhverfi og 1984 var
búið að tengja alla síma á land-
inu við sjálfvirkt símkerfi. Þá
hurfu gömlu sveitasímarnir al-
gjörlega - þrjár stuttar og tvær
langar (!) — og í dag eru allir
símar landsmanna tengdir staf-
rænu kerfi.“
Stafrænt, hvað er það?
„Þá er allt komið á tölvutækt
form og með þessum hætti náum
við betri gæðum og meira öryggi
samfara lægri rekstrarkostnaði.
í því sambandi má nefna að við
erum með lægstu símagjöld inn-
anlands, sem þekkjast í OECD
löndum og höfum náð mjög mikl-
um árangri.
Með stafræna kerfinu varð
samruni milli fjarskipta og tölvu-
tækni og nú eigum við auðveld-
ara með að tengjast alþjóðlegum
upplýsingakerfum. Við hófum
svo þjónustu á farsímum 1986
með svokölluðu NMT kerfi og
1994 fórum við af stað með þjón-
ustu á GSM símum og erum í
dag með alls um 35 þúsund far-
símanotendur. Svo má nefna að
'94 tengdumst við nýja Can Tat
3 sæ-ljósleiðarastrengnum, sem
breytti miklu fyrir okkur því þar
er gífurleg og nánast ótakmörkuð
flutningsgeta.“
Sérðu fram á fleiri
„byltingar“ á næst-
unni?
„Það sem mikið er
horft á núna eru far-
símakerfi, sem alls
staðar er hægt að nota; engu
máli skiptir hvar fólk verður statt
í heiminum. Á næstu árum á líka
eftir að verða mikil breyting á
svokölluðu interneti - er internet
2, sem svo hefur verið kallað,
verður tekið í notkun. Það verður
bylting sem fjarskiptanet. Þá tel
ég að farsíminn eigi fljótlega eft-
ir að verða persónusími. Hann á
eftir að minnka enn og ég tel að
innan fáeinna ára verði nánast
allir komnir með einhvers konar
farsíma í vasann."
1980 fyrst
hægt að
hringja beint
tii útlanda