Morgunblaðið - 29.09.1996, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 29. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Tryggvi Olafsson sýnir
teikningar í Gallerí Fold
Hlýtur að vera
hroðalegt að
vera rótlaus
TRYGGVI Ólafsson myndlistarmað-
ur man tímana tvenna í listinni en á
sýningu sem stendur yfír þessa dag-
ana í Gallerí Fold við Rauðarárstíg
leiðir hann teikningar sínar í fyrsta
sinn til öndvegis.
Tryggvi hefur verið búsettur í Kaup-
mannahöfn í hálfan fjórða áratug en
þegar á hann er hlýtt er engu líkara
en hann hafi aldrei yfírgefið æsku-
stöðvamar — íslenskan er gjörsamlega
lýtalaus. Þegar listamaðurinn efndi
síðast til sýningar hér á landi, í Lista-
safni ASÍ íyrir tveimur árum, sýndi
hann eingöngu málverk. Kveikjan að
sýningunni nú var hins vegar teikning-
ar sem hann gerði fyrir nýja útgáfu
Máls og menningar á Bósasögu sem
væntanleg er í verslanir.
„Dr. Sverrir Tómasson, sem graf-
ist hefur fyrir um uppruna sögunnar
og annast útgáfuna, vildi endilega
fá mig til að myndskreyta bókina
og ég sló til. Þegar ég hafði lokið
við teikningarnar fékk ég síðan löng-
un til að fylgja þeim eftir og efna
til sýningar á Islandi í tengslum við
útgáfu bókarinnar. Ég kláraði því
jafnframt nokkrar myndir sem ég
var byrjaður á en ég hef aldrei áður
haldið sýningu þar sem teikningar
eru í miklum meirihluta," segir
Tryggvi en á sýningunni í Gallerí
Fold, sem lýkur á sjötta degi október-
mánaðar, getur jafnframt að líta
fáeinar akrýlmyndir.
Þótt Tryggvi geri teikningunni
hátt undir höfði að þessu sinni fer
því fjarri að hann hafí sagt skilið við
helstu ástríðu sína — málverkið. „Ég
teikna venjulega á morgnana en
mála í eftirmiðdaginn og fram á
kvöld. Þótt þessi tilhögun stafi
eflaust að hluta til af vana fer ég
ekki ofan af því að það sé betra að
mála við aflíðandi birtu.“
Skrifar barnabækur
Bókmenntir eru annar vettvangur
sem hefur í seinni tíð togað af sí-
fellt meiri krafti í Tryggva. Hefur
hann um nokkurt skeið myndskreytt
bækur fyrir forlag í Kaupmannahöfn
er Brondums heitir, ekki síst
barnabækur, og nýverið steig hann
skrefið til fulls — skrifaði barnabók
sem hann myndskreytti vitaskuld
sjálfur. Um þessar mundir er önnur
barnabók í farvatninu, auk þess sem
verið er að vinna bók um listamann-
inn sjálfan á vegum Brondums. Þá
hefur Tryggvi nýlokið við að mynd-
skreyta bók með ljóðum sem sr.
Rögnvaldur heitinn Finnbogason lét
eftir sig. Nefnist hún Að heilsa og
kveðja og kemur væntanlega út í
haust.
Tryggvi segir áhugann á barna-
myndum og -bókum öðrum þræði
stafa af því að hann sé orðinn afi.
„Maður hefur einhvern veginn engan
tíma til að hugleiða hluti af þessu
tagi þegar maður er ungur. En þeg-
ar frá líður — áður en maður verður
elliær — áttar maður sig á því hvað
þetta er skemmtilegt. Þá eru börn
einhverjir hörðustu gagnrýnendur
sem hægt er að hugsa sér enda eru
þau algjörlega fordómalaus; að
þeirra mati eru hlutirnir annaðhvort
góðir eða vondir. Ef maður hittir í
mark gleður maður því alla.“
Mörgum gæti þótt ærið nóg fyrir
myndlistarmann að mála, teikna,
myndskreyta og skrifa bækur. Þess-
ar athafnir svala hins vegar ekki list-
sköpunarþörf Tryggva Ólafssonar.
Hann býr því jafnframt til fáeinar
grafíkmyndir á ári í prentsmiðju
kunningja síns á Fjóni, auk þess sem
hann hannar eina og eina auglýs-
ingaveggmynd. „Það er mjög
skemmtilegt að geta breytt út af
vananum — koma víðar við — auk
þess sem myndskreytingarnar hafa
verið prýðileg aukabúgrein. Ég gæti
mín á hinn bóginn á því að gera
ekki of mikið að þessu. Ég er fyrst
og fremst listmálari.“
Á ofansögðu má sjá að Tryggvi
LISTIR
Morgunblaðið/Golli
ÞÓTT Tryggvi Ólafsson geri teikningunni hátt undir höfði að þessu sinni fer því fjarri að hann
hafi sagt skilið við helstu ástríðu sína — málverkið.
hefur mörg járn í eldinum. En getur
hann endalaust tekist fleiri áskoranir
á hendur án þess að það komi niður
á málverkinu? „I seinni tíð hef ég
meiri tíma í þeim skilningi að vinnan
hjá mér er orðin jafnari og fyrir vik-
ið drýgri. Mér líður best þegar ég
hef nóg að gera og fæ að vinna í
friði. Síðan kveikja þessi verkefni
hvert í öðru enda er þetta, þegar
öllu er á botninn hvolft, sami heimur-
inn.“
Anægður í „stofufangelsi"
Að sögn Tryggva gengur vinnan
best fyrir sig þegar hann er í „stofu-
fangelsi" á vinnustofu sinni. Hann
afþakki því jafnan þegar honum bjóð-
ist starfsdvöl erlendis, svo sem í Róm
og Suður-Frakklandi, þar sem næðið
sé einfaldiega ekki eins mikið þar
og heimafyrir. „Ég þreytist hins veg-
ar seint á því að heimsækja þessa
staði, hef bara tamið mér annan
máta: Staldra stutt við en skoða eins
mikið og ég kemst yfir. Síðan sýð
ég upp úr því þegar heim er komið.“
Listamaðurinn hefur á liðnum ára-
tugum reynt eftir föngum að fylgjast
með menningarlífinu hér nyrðra.
„Það er kannski of mikið sagt að ég
fylgist vel með menningarlífinu í
heild, mikið af þessu unga myndlist-
arfólki þekki ég til dæmis lítið sem
ekkert. Ég kem reglulega til íslands
og reyni þá að hafa augun opin, auk
þess sem fólk sem sækir mig heim
í Kaupmannahöfn færir mér vita-
skuld fréttir. Og þó það sé heldur
tilviljanakennt hvað fyrir augu mín
ber er það engum vafa undirorpið
að gróska í íslenskri myndlist er
feikilega mikii.“
Þótt Tryggvi Ólafsson hafi eytt
bróðurparti ævinnar Ijarri Islands-
ströndum hefur hann aldrei slitið
tengsl sín við ísland. Til þess segir
hann ræturnar of sterkar. „Þegar
ég fór Kjalveg í fyrsta sinn á dögun-
um rifjaðist það upp fyrir mér hvað
moldarbörðin og daufgræni liturinn
í náttúrunni koma við hjartað á
manni. Þótt maður hafi búið svona
lengi erlendis hefur tilfinningin fyrir
íslenskri náttúru ekkert dvínað. Síð-
an er alltaf gaman að hitta gamla
kunningja hér á íslandi, sem vekur
mann til umhugsunar um hvað það
hlýtur að vera hroðalegt að vera rót-
laus í tilverunni."
Morgunblaðið/Þorkell
„KONUR eru í eðli sínu fínlegri og blíðari sem hlýtur að endur-
speglast í hljómsveitarstjórn þeirra eins og öðru sem þær taka
sér fyrir hendur,“ segir ítalski hljómsveitarstjórinn
Sylvia Massarelli.
Dönsk kvikmyndavika
Nú standa yfir danskir kvikmyndadagar í Háskólabíói og
eru sýningartímar myndanna sem hér segir til 3. október:
Kun En Pige Karen Blixen sun. 8.00 6.00 mán. þrið. mið. fim.
Bodyswitch 11.00 9.00 11.00 9.00 9.00
Cirkus Ildebrand 7.00 7.00 5.10 7.00
Operation Cobra 5.10 9.00 7.00 11.00
Norræna melódían
FYRSTU tónleikar Kammer-
sveitar Reykjavíkur í vetur verða
innan ramma Norrænna músík-
daga sem haldnir eru í Reykjavík
þessa dagana. Á efnisskránni
verða verk eftir fimm norræn
samtimatónskáld; Dagfinn Koch
frá Noregi, Reine Jönsson frá
Svíþjóð og landa hans Göran
Gamstorp, Einojuhani Rautava-
ara frá Finnlandi og Pál P. Páls-
son. Einsöngvari verður Rann-
veig Fríða Bragadóttir, mezzó-
sópran, en hljómsveitarstjórn-
andi verður ung ítölsk kona, Syl-
via Massarelli. Hún hefur unnið
til fjölda verðlauna, bæði sem
píanóleikari og hljómsveitar-
stjóri, meðal annars 1. verðlaun
í keppni ungra hljómsveitar-
stjóra í Besan<;on í Frakklandi
þar sem Osmo Vanska bar eitt
sinn sigur úr býtum einnig.
Þið hafið það svo gott
I samtali við Morgunblaðið
sagðist Sylvia aldrei hafa stjórn-
að tónleikum með verkum eftir
norræn samtímaskáld áður.
„Eina norræna tónskáldið sem
ég hef unnið með áður er Sibel-
ius. Ég hef aðallega verið að fást
við samtímatónskáld frá Ítalíu,
Frakklandi og Rússlandi en þetta
er virkilega spennandi verkefni."
Er einhver grundvallarmunur
á suður-evrópskri og norrænni
samtímatónlist?
„Ég er ekki frá því að norræn
tónskáld semji melódískari verk,
af þeim sem við spilum núnaá
þetta sérstaklega við um
Rautavaara, Pál og Koch. Evr-
ópsk tónskáld eru að semja mun
tyrfnari verk, verk sem eru ekki
jafn auðveld fyrir eyrað, verk
sem oft eru kennd við nútímann;
stundum er eins og menn séu að
leita að tónum handan tónlistar-
innar, ef svo má segja. Hér fyrir
norðan eru menn á hefðbundnari
slóðum."
Af hveiju heldur þú að þessi
munur stafi?
„Þið eruð í nánari tengslum
við náttúruna hér fyrir norðan.
Auk þess hafið þið það svo gott.
Vegna þessa verður tónlistin
miklu natúralískari og kannski
áheyrilegri, hefðbundnari. Sunn-
ar í Evrópu þurfa menn alltaf
að vera að leita nýrra leiða til
þess að tjá kaosið sem þeir búa í.“
Konur eiga ekki erfiðara
uppdráttar
Eins og áður sagði vann Sylvia
til fyrstu verðlauna í keppni
ungra hljómsveitarstjóra í Bes-
angon í Frakklandi en hún er
fyrst kvenna tilþess að vinna
þessi verðlaun. I Ijósi þess að
hátiðin var orðin 43 ára mætti
halda að konur ættu erfitt upp-
dráttar í þessum geira.
„Nei, svo er alls ekki,“ segir
Sylvia. „Það getur verið erfitt
að fá fyrsta verkefnið en ef það
gengur vel þá er framtíðin björt.
Og þetta á við um bæði karla og
konur.“
En hvers vegna hafði kona
ekki unnið til þessara verðlauna
fyrr?
„Það voru ekki svo margar
konur sem fóru út í hljómsveitar-
stjórn hér áður fyrr. Konur hafa
alltaf leitað meira I einleik og
tónsmíðar en hljómsveitarstjórn,
þær virðast síður vilja vinna í
stórum hópum. Ég veit ekki af
hveiju. Og ég veit heldur ekki
af hveiju konur hafa alltaf verið
fjölmargar í kórsljórn en ekki í
hljómsveitars1jórn.“
Sljórnar kona öðruvísi en karl?
„ Já, það held ég að sé engin
spurning. Konur eru í eðli sínu
fínlegri og blíðari sem hlýtur að
endurspeglast í hljómsveitar-
stjórn þeirra eins og öðru sem
þær taka sér fyrir hendur."
Tónleikarnir verða í íslensku
óperunni og hefjast kl. 21.