Morgunblaðið - 03.10.1996, Blaðsíða 2

2 B FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
______________FJÁRLAGAFRUMVARPIÐÉ 1997
Utgjöld í heilbrigðismálum aukast um 2,1% þrátt fyrir spamað
Aformaður niðurskurð-
ur á annan milljarð kr.
GRIPIÐ verður til ýmissa sparnað-
araðgerða í heilbrigðismálum á
næsta ári til að minnka útgjöld
en á yfirstandandi ári er áætlað
að útgjöldin fari um 1.400 milljón-
ir króna fram úr fjárlögum ársins.
Er það markmið sett að ná til
baka þeim útgjöldum sem fóru
fram úr áætlun á þessu ári, m.a.
með 650 millj. kr. niðurskurði og
öðrum spamaði í sjúkratrygging-
um.
Einnig verður stefnt að mark-
vissari verkaskiptingu og samstarfi
sjúkrahúsanna í Reykjavík en
framlög til þeirra á næsta ári verða
þau sömu og í fjárlögum árins
1996. í samkomulagi því sem gert
var um lausn á íjárhagsvanda stóru
sjúkrahúsanna í Reykjavík var
áætlað að ná 340 milljóna kr.
sparnaði á næsta ári. Því til viðbót-
ar er þeim gert að grípa til frekari
hagræðingaraðgerða sem eiga að
skila nauðsynlegum sparnaði til að
rekstur þeirra verði innan fjárheim-
ilda næsta árs. Úttekt hefur verið
gerð á nýtingu sjúkrastofnana á
landsbyggðinni og er áætlað að
sameining stofnana og breytt
verkaskipting skili 160 millj. kr.
spamaði á næsta ári. Þrátt fyrir
þennan niðurskurð hækka framlög
til sjúkrastofnana á öllu landinu
um 0,6% að raungildi á næsta ári
eða um 100 milljónir kr.
Heildarútgjöld áætluð 52,2
milljarðar
Fjárframlög til rekstrarhagræð-
ingar í heilbrigðiskerfinu verða
105 milljónir kr. á næsta ári og
hækka um 51,8 rnillj. kr. Unnið
verður að hagræðingarverkefnum
á sviði heilbrigðis- og trygginga-
mála. Gerð verður athugun á
J 00 Efnahags-
horfur til
\ aldamóta
Meðalbreyting á árí %
Hagvöxtur \ 2,4
Pjóðarútgjöld 2,0
Einkaneysla 2,4
Samneysla 1,6
Fjárfesting 1,0
Útflutningur 3,6
Innflutningur 2,8
Laun 3,3
Verðlag 2,0
Kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna á mann 1,4
Atvinnuleysi sem % af mannafla 4,1
Langtímavextir innanlands 5,2
starfsemi sjúkrahúsa og hag-
kvæmni sameiningar könnuð og
áformað er að gera rekstrar- og
fjármálaúttekt á Tryggingastofn-
un ríkisins.
Innbyggður vöxtur er í útgjöld-
um heilbrigðisráðuneytisins og
þrátt fyrir sparnaðaraðgerðir sem
boðaðar eru í ljárlagafrumvarpinu
eru heiidarútgjöld ráðuneytisins á
næsta ári áætluð 52,2 milljarðar
kr. samanborið við 50 milljarða á
fjárlögum yfirstandandi árs. Jafn-
gildir breytingin því 2,1% hækkun
útgjalda að raungildi frá fjárlögum
ársins 1996.
Lyfjakostnaður skorinn niður
um 400 milljónir kr.
Gert er ráð fyrir að aðgerðir sem
þegar hefur verið gripið til á þessu
ári skili viðbótarsparnaði í lífeyris-
tryggingum á næsta ári. Eftirlit
Áætluð tekju- og
útgjaldaþróun ríkis-
sjóðs til aldamóta
Milljarðar kr. á verðlagi 1996
Heildarskuldir ríkissjóðs, % af VLF
48 45 44 42 40
með greiðslu bóta á t.d. að skila
100 milljóna kr. viðbótarsparnaði
á næsta ári. Áætlað er að fjár-
magnstekjutenging lífeyristrygg-
inga skili tæplega 140 millj. kr.
viðbótarsparnaði á næsta ári.
Þrátt fyrir tillögur um 650 millj.
kr. sparnað er talið að útgjöld til
sjúkratrygginga hækki að raun-
gildi um 5,7% frá fjárlögum þessa
árs. Framkvæmdasjóði aldraðra
er gert að fjármagna 260 millj.
kr. af útgjöldum sjúkratrygginga.
Ráðgert er að auka svigrúm
Tryggingastofnunar til að bjóða
út þjónustu og aðfangakaup til að
ná niður kostnaði. Gert er ráð fyr-
ir að lækka lyfjakostnað um 400
milljónir kr. frá því sem orðið hefði
að óbreyttu, með því að stuðla að
aukinni samkeppni í lyfjainnflutn-
ingi og sölu lyfja með samningum
eða útboðum.
Stefnt er að því að settar verði
nýjar reglur um verðlagningu lyfja
og greiðsluþátttöku almanna-
trygginga, en það er ekki útfært
nánar í frumvarpinu. Þá er fyrir-
hugað að ráðast í gæða- og kostn-
aðarkynningu fyrir lækna sem vísa
á lyf og gefa út nýja lyfjalista sem
greiðsluþátttaka almannatrygg-
inga miðist við. Slíkir lyfjalistar
eiga að geta orðið hluti af væntan-
legum þjónustusamningum við
heilbrigðisstofnanir. Þá verða
kostir útboða við kaup ákveðinna
lyfjaflokka kannaðir auk fleiri að-
gerða.
Kostnaður við rannsóknir og
röntgengreiningu lækkar um
100 millj.
Ráðgert er að lækka kostnað
vegna rannsókna og röntgengrein-
ingar um 100 milljónir kr. á næsta
ári og lækniskostnað um 70 millj.
kr. Þeim sparnaði á að ná með
endurskoðun samninga og fyrir-
komulagi á greiðslum fyrir rönt-
genþjónustu m.a. með strangari
ákvæðum um tilvísanir á slíka
þjónustu og nánari skilgreiningu
á þeim verkum sem almanna-
tryggingar taka þátt í að greiða.
Tannlæknakostnaður
lækkaður um 80 millj.
Lagt er til að gjaldskrár vegna
blóðmeina- og meinefnarannsókna
sjúkrahúsa og einkarekinna rann-
sóknarstofna verði endurskoðaðar
með tilliti til raunverulegs kostn-
aðar og tæknibreytinga. Þá er
fyrirhugað að lækka tannlækna-
kostnað um 80 millj. kr. með hertu
eftirliti. Einnig verða heimildir til
endurgreiðslu á kostnaði við tann-
réttingar endurskoðaðar.
Unnið að sam-
einingn o g fækk-
un stofnana
SETT eru fram áform um
breyttar áherslur í rekstri og
þjónustu ríkisstofnana í fjár-
lagafrumvarpinu sem á að leiða
til fækkunar þeirra og laga
starfsemina að breyttum að-
stæðum, m.a. vegna tækni-
framfara og bættra sam-
gangna.
Er reiknað með að fjárhags-
legur ávinningur komi að hluta
fram á næsta ári. Unnið er að
sameiningu eða auknu sam-
starfi sjúkrahúsa, fækkun og
sameiningu minni framhalds-
skóla, rannsóknarstofnana,
skattstofa og sýslumannsemb-
ætta. Endanleg sparnaðar-
markmið eru ekki sett fram í
frumvarpinu en 250 millj. kr.
framlag er veitt til ráðuneyt-
anna til skipulagsbreytinga á
næsta ári.
Þjónusturannsóknir
markaðsvæddar
Áformað er að spara um 200
miiljónir með skipulagsbreyt-
ingum í framhaldsskólum.
Breytingar á rannsóknarstofn-
unum eiga að skila um 30 millj.
kr. en meðal hugmynda sem
sérstök nefnd vinnur að er að
eftirlitsmælingar og beinar
þjónusturannsóknir verði
markaðsvæddar og seldar á
raunvirði. M.a. verða Raf-
magnseftirlit ríkisins og Lög-
gildingarstofan sameinuð og
ný stofnun, Löggildingarstofa,
tekur við hlutverki beggja. Er
gert ráð fyrir fimm milljóna
kr. sparnaði vegna þeirrar
breytingar.
Veruleg fækkun skattstofa
á að skila um 25 millj. kr. skv.
upplýsingum Morgunblaðsins.
Sameining
sýslumannsembætta
Nefnd þingmanna vinnur að
gerð tillagna um fækkun og
sameiningu sýslumannsemb-
ætta og verður frumvarp til
lagabreytinga lagt fram í haust.
Efla á starfssvið sýslumanns-
embætta sem verði færri og
öflugri en áður og eiga breyt-
ingarnar að minnka útgjöld
ríkissjóðs án þess að dregið
verði úr þjónustu, að því er seg-
ir í fjárlagafrumvarpinu.
Fjárlagaáætlun til aldamóta
2-3 milljarða
afgangur á
ríkissjóði á ári
RÍKISSJÓÐUR verður rekinn með
afgangi allt, til ársins 2000 sam-
kvæmt langtímaáætlun í ríkisíjár-
málum sem fylgir fjárlagafrum-
varpinu, miðað við ákveðnar for-
sendur í efnahagsmálum. Áhersla
er lögð á áframhaldandi aðhald í
ríkisútgjöldum á næstu árum.
Gert er ráð fyrir um tveggja
milljarða afgangi á ríkissjóði 1998,
2,5 milljarða afgangi 1999 og um
þriggja milljarða afgangi á alda-
mótaárinu, reiknað á greiðslu-
grunni fjárlaga.
áætlunin var unnin sameiginlega
af fjármálaráðuneyti og Þjóðhags-
stofnun. „Við þessar aðstæður fara
heildarskuldir ríkisins smám saman
lækkandi fram til aldamóta, eða úr
48% af landsframleiðslu í árslok
1996 í 40% um aldamót,“ segir í
greinargerð.
Spáð 2% verðbólgu á ári til
aldamóta
Skv. þessum spám eykst fjárfest-
ing verulega á næstu árum. Heild-
arútflutningur vöru og þjónustu er
talinn aukast um 3,5% á ári en heild-
arinnflutningur nokkru minna, eða
um tæplega 3%. Viðskiptahallinn
muni því aftur snúast í afgang og
erlenda skuldir þjóðarbúsins fara
lækkandi og verða nálægt 43% af
landsframleiðslu um aldamót, sam-
anborið við 58% árið 1993.
Hagvöxtur er talinn verða um
2,5% á ári, störfum fjölgar og kaup-
máttur eykst ár frá ári. Verðbólga
er talin verða um 2% á ári. Þá er
talið að vextir muni smám saman
fara lækkandi.
Bent er á í greinargerð áætlunar-
innar að meðalaldur þjóðarinnar fari
stöðugt hækkandi á næstu áratug-
um og því fylgi versnandi fjárhags-
staða hins opinbera vegna lífeyris-
skuldbindinga, ellilífeyrisgreiðslna
og rýrari skattstofna. Taiið er að
árið 2030 verði hlutfall 67 ára og
eldri hér á landi um 30% þeirra sem
eru á aldrinum 20-67 ára, saman-
borið við um 16% nú. Þetta jafngild-
ir því að árið 2030 muni einungis
þrír einstaklingar á vinnufærum
aldri standa á bak við útgjöld til
hvers ellilífeyrisþega, samanborið
við sex til sjö einstaklinga í dag.
STUTT
Lánasýsl-
an út af
eftir-
markaði
• STARFSEMI Þjónustumið-
stöðvar ríkisverðbréfa verður
lögð niður á næsta ári og gerðar
verða breytingar á starfsemi
Lánasýslu ríkisins. Lánasýslan
mun í framtíðinni eingöngu sjá
um fjáröflun ríkissjóðs á frum-
markaði með útboðum ríkisverð-
bréfa og hverfa frá eftirmark-
aðsviðskiptum en þau viðskipti
munu færast til annarra verð-
bréfafyrirtækja.
• ÁKVEÐIÐ hefur verið að fella
niður greiðslur ríkisins vegna
veiða á refum þar sem skaði af
völdum refa er talinn hverfandi
og lækka rekstrartilfærslur
veiðisljóra um 19 milljónir kr. á
næsta ári af þeim sökum.
• FRAMLAG til Byggingarsjóðs
verkamanna lækkar úr 400 millj-
ónum kr. í 300 millj. á næsta ári
vegna fækkunar útlána til kaupa
á húsnæði úr 250 í 180 íbúðir.
Áætlað er að vaxtagreiðslur
sjóðsins á næsta ári nemi 2.290
milljónum kr. og greiddar af-
borganir 2.415 millj. kr. Fjárþörf
sjóðsins er því 4.496 millj. kr.
• GJALDSKRÁR Ríkisútvarps-
ins og fleiri fyrirtækja á svoköll-
uðum B-hluta fjárlaga breytast
ekki á næsta ári. Sinfóníuhljóm-
sveit Islands er gert að afla eft-
ir því sem kostur er sjálfstæðra
tekna af hljómleikahaldi og ráð-
gert er að Þjóðleikhúsið afli auk-
inna sértekna sem hækki um 6%
frá fjárlögum yfirstandandi árs.
• VEITTAR verða 85 milljónir
kr. til mannvirkjagerðar að
Bessastöðum á næsta ári. Gengið
verður frá lóð í kringum íbúð-
arhús forseta, gera á við undir-
stöður suðurálmu Bessastaða-
stofu, halda áfram viðgerð á
kirkju o.fl. Endurnýjun mann-
virkja á Bessastöðum hófst 1989
og nemur kostnaður til loka
þessa árs rúmum 800 milljónum
kr.
• FJÁRVEITING til embættis
forseta íslands verður 60,8 millj-
ónir kr. á árinu 1997 og hækkar
um 14%. Ástæðan er m.a. flutn-
ingur embættisins í húsnæði að
Staðastað. Þá er lagt til að veitt-
ar verði 600 þúsund krónur til
gerðar fræðsluefnis um Bessa-
staði vegna væntanlegra heim-
sókna almennings á staðinn.
Tryggingagreiðslur o.fi Hækkaum , CSp’ 9ian '''' Frumvarp ,Br.frá .< 1997' áætl.’96 milljomr kr. millj.kr. %
Lífevristryqgingar 18.087 +1,6
Sjúkratryggingar 11.285 +0,8
Slysatrygglngar 410 +5,1
Atvinnuleysistr.sj. 2.860 -5,9
Uppbætur á lífeyri 1.105 +7,3
Lífeyrissj. bænda 322 +7,3
Gr. v. búvöruframl. 5.057 -3,7
Framleiðnisj. landb. 274 +31,7
Ábyrgðasj. launa MÉÉi +5,9
Húsaleigubætur - -
Niðurgr. á rafhitun 437 +9,3
LÍN 1.500 +3,4
Framl. í Jöfn.sj. sv.f. 2.380 +7,1
Framl. v. grunnskóla Annað 1.229 6.694 +11,2
Samtals: 51.820 +4,3