Morgunblaðið - 03.10.1996, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 1996 C 3
_______________________________VIÐSKIPTI________________
Búnaðarbanki íslands skilar betri afkomu í ár en á sama tíma í fyrra
Hagnaður 132 milljónir
króna á fyrri árshelmingi
HAGNAÐUR Búnaðarbankans fyrstu sex mánuði
ársins nam alls um 199 milljónum króna fyrir
skatta samanborið við 77 milljónir á sama tíma-
bili í fyrra. Að frádregnum sköttum nemur hagn-
aður nú 132 milljónir en var 42 milljónir árið áður.
Eiginfjárhlutfall bankans í lok júní sl. var
10,6% samkvæmt nýjum útreikningsreglum sem
tóku gildi á þessu ári en 10,9% samkvæmt fyrri
reglum.
Vaxtatekjur bankans á fyrri hluta ársins voru
2.438 milljónir króna samanborið við 2.029 millj-
ónir á sama tíma í fyrra. Vaxtagjöldin eru hins
vegar 1.287 milljónir nú samanborið við 946
milljónir í fyrra. Hreinar vaxtatekjur eru því
1.151 milljón, en voru 1.083 í fyrra. Aðrar
rekstrartekjur eru 633 milljónir en voru 480
milljónir í fyrra, launakostnaður 686 milljónir
en var 620 milljónir króna. Önnur rekstrargjöld
eru 636 milljónir króna en voru 600 milljónir á
fyrri hluta ársins í fyrra og framlag á afskriftar-
reikning nemur nú 263 milljónum samanborið
við 266 milljónir í fyrra. Tekju- og eignaskattur
nemur nú 67 milljónum en var 35 milljónir í fyrra.
Jón Adolf Guðjónsson, bankastjóri í Búnaðar-
banka íslands, segir að þessi útkoma sé betri
en útkoman í fyrra. Hins vegar verði að taka
svona milliuppgjöri með ákveðnum fyrirvara, þar
sem það segi ekki jafn mikið og endanlegt upp-
gjör fyrir allt árið. Þannig séu rekstrartekjur á
fyrri hluta þessa árs að hluta til óeðlilegar há-
ar, en á móti komi að afskriftaframlög á seinni
hluta ársins verði að líkindum hlutfallslega minni
en á fyrri hluta ársins. Þá væri vaxtamunur á
árinu svipaður og í fyrra. Launakostnaður hefði
hins vegar vaxið aðeins vegna launahækkunar
samkvæmt kjarasamningum í upphafi ársins.
Jón Adolf sagði að tvennt réði mestu um
bætta afkomu bankans í ár samanborið við í
fyrra. Annars vegar væru skuldabréf í eigu bank-
ans nú gerð upp á markaðsgengi sem ekki hefði
verið áður og hins vegar væri það veruleg útlána-
aukning á þessu ári, bæði til fjárfestinga og
neyslu, í samanburði við árin 1994 og 1995 og
hún yrði til þess að auka aðrar rekstrartekjur
töluvert.
Samvinna
Chrysler
ogBMW
París. Reuter.
BMW í Þýzkalandi og Chrysler í
Bandaríkjunum hafa skýrt frá því
að fyrirtækin muni leggja fram 500
milljónir dollara í því skyni að koma
á fót sameignarfyrirtæki í Suður-
Ameríku til að framleiða vélar í litla
bíla.
Stjórnarformennirnir Bernd Pisc-
hetsrieder og Robert Eaton sögðu
á bílasýningunni í París að sameign-
arfyrirtækið mundi framleiða
400.000 fjögurra strokka vélar á
ári og ætti að taka til starfa fyrir
árslok 1999.
Verksmiðjunni hefur ekki verið
fundinn staður. Vélarnar verða not-
aðar í bíla úr Rover deild BMW og
í Chrysler Neon, sem er smíðaður
í Bandaríkjunum.
BYKO
kaupir
IBM tölvur
BYKO hf. hefur fest kaup á
öflugum IBM AS/400 tölvumiðl-
ara frá Nýherja hf. af gerðinni
50S. Þessi kaup eru hluti af end-
urnýjun fyrirtækisins á þeim
búnaði sem þar er fyrir en BYKO
notar nú sjö AS/400 vélar sem
teknar voru í notkun á árunum
1990-1993, segir í frétt frá Byko.
Nýja IBM vélin hjá BYKO mun
þjóna öllum deildum fyrirtækis-
ins og leysa fyrri vélar af hólmi
í áföngum. Einnig var undirrit-
aður samningur við Nýherja um
kaup á afgreiðslukerfum fyrir
verslanirnar Járn og skip í
Reykjanesbæ og Habitat í Borg-
arkringlunni sem báðar eru í
eigu BYKO. Um er að ræða
OMRON kassakerfi, tölubúnað,
rekstrarvörur, ISDN búnað o.fl.
Frá undirritun samnings
BYKO og Nýherja, frá vinstri:
Finnur Thorlacius og Frosti Sig-
urjónsson, forsljóri frá Nýherja
og þeir Jón Helgi Guðmundsson,
forstjóri og Hannes Smárason
frá BYKO.
Afgreiðslutimar
Verslanir og timbursala
Mán.idag.
Lnucaitíaj
Lokaú er i
imt* I háctegínu'
VQf?lun BMjRihni:
MánuflSídj^^/J utíaga
Lok
Mf-
Mgf
Mjj l -
WBgk '*'■ / / j
Rafræn við-
skipti auðvelda
skattaeftirlit
AUKIN rafræn viðskipti auðvelda
eftirlit skattyfirvalda á einstakling-
um og fyrirtækjum, að sögn Skúla
Eggerts Þórðarsonar, skattrann-
sóknarstjóra.
Samkvæmt lögum um tekjuskatt
og eignarskatt er öllum skylt að láta
skattyfirvöldum í té allar nauðsyn-
legar upplýsingar og gögn sem beðið
er um og unnt er að láta í té. Skipt-
ir ekki máli í því sambandi hvort
upplýsingarnar varða þann aðila,
sem beiðninni er beint til, eða þau
skipti annarra aðila við hann er hann
getur veitt upplýsingar um og varða
skattlagningu þeirra aðila eða eftirlit
með henni. Ríkisskattstjóri og skatt-
rannsóknarstjóri hafa enn fremur
heimildir gagnvait þeim aðilum sem
ekki eru framtalsskyldir, s.s. öllum
stofnunum, bönkum, sparisjóðum og
öðrum peningastofnunum.
Að sögn Gunnars Bæringssonar,
framkvæmdastjóra Eurocard á ís-
landi, eru það einungis skattyfirvöld
sem geta án dómsúrskurðar farið
fram á að sjá debet- og kreditkorta-
færslur, bæði einstaklinga og fyrir-
tækja, hjá greiðslukortafyrirtækjun-
um. „Það kemur fyrir alltaf af og
til að skattayfirvöld fara fram á að
fá upplýsingar um kortafærslur bæði
einstaklinga og fyrirtækja. Það er
auðvelt að rekja kortaviðskipti því
að þau eru bæði skráð á viðskiptavin-
inn og þann sem verslað er við.“
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins eru uppgjör á greiðslukorta-
viðskiptum og tékkum í flestum til-
vikum í góðu lagi hjá fyrirtækjum.
Aftur á móti vekur athygli ef fyrir-
tæki, s.s. veitingahús, hefur litlar
sem engar tekjur af viðskiptum með
peningum. Enda mjög sjaldgæft að
einhveijir viðskiptavinir veitingahúsa
greiði ekki með peningum.
Á sama hátt er hægt að rannsaka
hvort eyðsla einstaklinga með kort-
um og tékkum sé óeðlilega mikil sé
miðað við árstekjur einstaklingsins.
Össur hf. með nýja aðferð við framleiðslu á hulsum á gervifætur
Sækir um einkaleyfi í
tvö hundruð löndum
STOÐTÆKJAFYRIRTÆKIÐ Össur hf.
hefur sótt um einkaleyfi í tæplega 200 lönd-
um vegna nýrrar aðferðar til að búa til
svonefnda harða hulsu á gervifætur. Fyrst
var sótt um einkaleyfi í Bandaríkjunum og
þegar umsóknin var samþykkt þar í síðasta
mánuði var hafist handa annarstaðar.
Fram kemur í frétt frá Össuri að gert
ráð sé fyrir að einkaleyfi fáist samþykkt í
öllum löndum á næstu tveimur árum. Nem-
ur áætlaður kostnaður um 50 miiljónum
vegna þessara leyfisumsókna. Einkaleyfi á
þessari aðferð fæst þó að forminú til frá
þeim degi þegar sótt er um þannig að IceX-
nýjungin nýtur nú þegar verndar. Lögfræði-
skrifstofan Bacon and Thomas í Washing-
ton, sem sérhæfir sig í einkaleyfum og
vörumerkjaskráningu hefur annast þessa
vinnu fyrir Össur.
Aðferðin sem gengur undir heitinu IceX
hefur verið í þróun hjá Össuri í tæp 2 ár.
Þessi tækni byggist á eins konar móta-
tækni sem þróuð hefur verið hjá fyrirtæk-
inu, svo og sérstakri koltrefjablöndu sem
þróuð hefur verið í samvinnu við bandaríska
stórfyrirtækið 3M. Þessar koltrefjar hafa
þann eiginleika að harðna á stuttum tírna
ef þær eru vættar. Við það ná trefjarnar
styrk sem jafnast á við gæðastál.
Ein heimsókn til sérfræðings nægir
Hingað til hefur verið beitt þeirri tækni
að gera gifsmót af stúfnum og steypa huls-
una á módelið. Þetta krefst vandasamrar
handavinnu og sérþjálfaðs starfsfólks með
mikla reynslu. Þar að auki þarf sjúklingur
að koma margoft til sérfræðings áður en
unnt er að utvega honum gervifót. Algengt
er að þetta ferli taki 2-3 vikur. Með hinni
nýju tækni Össurar hf. þurfa sjúklingar
aðeins að koma einu sinni og hægt er að
útvega gervifót á einni klukkustund.
Það kemur fram hjá Össuri hf. að þessi
nýjung muni væntanlega koma í góðar
þarfir á stríðshrjáðum svæðum eins og i
lýðveldum Júgóslavíu fyn-verandi. Mun
minni tækniþekkingu þurfi til að búa til
gervifót en áður og afköst séu margföld
miðað við það sem áður hefur þekkst. IceX
er ekki sérstaklega ódýr lausn, en kostnað-
urinn er að mestu sambærilegur við þær
lausnir sem fyrir voru. Þó er hægt að sýna
fram á nokkurn sparnað. Langstærstu
markaðirnir verða því væntanlega í Banda-
ríkjunum og Evrópu, eins og raunin hefur
orðið á með aðrar vörur fyrirtækisins.
Einkaleyfið seinkar
keppinautunum
Um þessar rnundir er verið að setja IceX
á markað í Evrópu og í lok október verður
hafist handa á Bandaríkjamarkaði. í tengsl-
um við þetta hefur fyrirtækið hrint af stað
sérstakri þjálfunaráætlun í Evrópu undir
stjórn dótturfyrirtækja Össurar í Lúxem-
borg og á Englandi. Fyrirtækið rekur sér-
staka þjálfunarstöð í Manchester. Dóttur-
fyrirtæki Össurar í Santa Barbara í Kali-
forníu í Bandaríkjunum mun stýra þjálf-
unaráætlun þar í landi.
Að sögn Jóns Sigurðssonar, forstjóra
Össurar hf., er hér um að ræða mikla nýj-
ung og ljóst að fyrirtækið mun standa eitt
að þessari framleiðslu í einhvern tíma.
Hann vildi hins vegar engu spá um hvaða
tekjum þessi afurð kynni að skila fyrirtæk-
inu í framtíðinni. „Það er ljóst að þessi
markaður er gríðarlega stór, en það er aldr-
ei hægt að segja fyrir um viðbrögð keppi-
nauta. Einkaleyfið er til þess að gera þeim
erfiðara fyrir og seinka því að þeir finni
nákvæmlega þessa lausn, en útilokar ekki
um alla framtíð að menn noti þessa tækni,“
sagði hann.