Morgunblaðið - 06.10.1996, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 1996 21
vísindastofnunar Háskóla íslands
sem sýna mat 15 vestrænna þjóða
á lífsgæðum, eins og það kemur
fram í svörum fólks við spuming-
um um ánægju með lífið almennt.
Sá mælikvarði er í eðli sínu saman-
dregin mæling, eins konar heildar-
mat kosta og galla lífskjara og
aðstæðna. Að sönnu eru slíkar
mælingar ekki yfir gagnrýni hafn-
ar, frekar en aðrar mælingar. Til
dæmis má spyija hvort aðferðin
sé að einhveiju leyti viðkvæm fyr-
ir því að ólíkar þjóðir noti mats-
kvarðann sem notaður var með
ólíkum hætti. Það kallar á frekari
rannsóknir, til dæmis á tengslum
huglægra og hlutlægra mælinga
á velferð. Að því er nú unnið á
Félagsvísindastofnun.
Hins vegar er ótvírætt að hið
huglæga mat einstaklinganna
sjálfra á lífi sínu er mikilvægt.
Við vitum nú að íslendingar búa
að mörgu leyti við góð efnaleg,
heilsufarsleg og félagsleg lífskjör,
þó svo að kaup sé vissulega lágt
og vinnutími langur hér á landi.
Hins vegar er þjóðin almennt
ánægð með líf sitt. Við vitum það
einnig af öðrum gögnum sem Fé-
lagsvísindastofnun býr yfir, að ís-
lendingar eru stoltari af þjóðerni
sínu en nokkur hinna norrænu
þjóðanna, svo annað dæmi sé tek-
ið. Ánægja þjóðar með líf sitt og
stolt hennar af þjóðerni sínu eru
vissulega mikilvægir eiginleikar
einir sér, fyrir utan það sem þeir
segja um mat á lífsgæðum þjóðar-
innar að öðru leyti.
Þegar á heildina er litið benda
niðurstöðurnar til þess, að lífsgæð-
in á íslandi séu áþekk því sem
best þekkist á Vesturlöndum. Það
eru hins vegar ekki rök fyrir því
að slá slöku við í lífsgæðakapp-
hlaupinu og framfaraleitinni, enda
er af nógu að taka fyrir þá sem
vilja bæta velferð þjóðarinnar.
Fátækt hijáir þrátt fyrir allt hluta
þjóðarinnar og svo virðist sem hún
hafi aukist á síðustu árum. í seinni
greininni, sem væntanlega mun
birtast í Morgunblaðinu á næst-
unni, verður greint frá niðurstöð-
um úr nýrri rannsókn Félagsvís-
indastofnunar á fátækt á íslandi.
Höfundur er prófessor við
Háskóla íslands og forstöðumaður
Félagsvísindastofnunar
háskólans.
Heimildir:
1 Sjá t.d. J. Vogel, Leva i Norden (Kaup-
mannahöfn, Norðurlandaráð, 1990), Stefán
Ólafsson, Ufskjör og lífshættir & Norður-
löndum: Samanburður & þjóðfélagi íslend-
inga, Dana, Finna, Norðmanna og Svía
(Reykjavík, Iðunn, 1990) og Skýrsla forsæt-
isráðherra um laun og lffskjör á íslandi,
Danmörku og víðar (unnin af Þjóðhags-
stofnun, 1996).
2 í mörgum tilvikum fá 2 eða fleiri lönd
sömu einkunn og er útkoman þá svipuð
varðandi viðkomandi atriði, þ.e. horft er
framþjá tiltölulega litlum mun milli ein-
stakra landa.
3 Um þetta siðastnefnda má lesa í grein
minni „Variations Within the Scandinavian
Model: Iceland in a Scandinavian Compari-
son“, f bókinni Welfare Trends in Scandina-
via, f ritstjórn E. J. Hansens o.fl. (New
York, M. E. Sharpe, 1993).
4 Um framkvæmd rannsóknar þessarar
má lesa f bók minni, Hugarfar og hagvöxt-
ur: Menning, þjóðfélag og framfarir & Vest-
urlöndum (Reykjavík, Félagsvfsindastofn-
un, 1996), sem og f skýrslu eftir Friðrik
H. Jónsson o.fl. er heitir Lffsskoðun f nú-
tfmalegum þjóðfélögum (Félagsvísinda-
stofnun 1991).
5 Sjá umfjöllun um þetta í kafla 14 f fram-
angreindri bók Hugarfar og hagvöxtur.
6 Sjá bókina Ufskjör og lífshættir & Norð-
urlöndum, kafli 12.
7 Guðbjörg Andrea Jónsdóttir, Launa-
myndun og kynbundinn launamunur (Fé-
lagsvfsindastofnun, unnið fyrir Jafnréttis-
ráð, 1995).
ftrfur horfinna kynslóða
Jurtasmyrsl Erlings grasa-
læknis fást nú í apótekuin
og heilsubúðum um land
allt.
• Græðismyrsl
• Handáburður
• Gylliniæðaráburður
Fraoileiftantfi: íslensk lyfjagrös ehf.
Dreifing: Lyfjaverslun Islands hf.
moppuvagn frá Jani-
Jack. 25% léttara að vinda
úr moppunni. Tvær 15 Itr.
fötur fyrir hreint og óhreint
vatn. Ein 8 Itr. og tvær 6 Itr.
fötur uppi fyrir skolvatn,
klúta og hreinsiefni.
HÆTTIÐAÐ
BOBRA VIÐ
i
HENDURNAR
ALDREI 1 VATN!
Moppuna þarf hvorki að
brjóta saman né taka af
festiplötunni - einfaldlega
vindið beint í pressunni.
Að skipta um moppu er
leikur einn - hún smellist af
festiplötunni með fætinum
og nýrri er smellt á án þess
að snerta með höndunum!
...gœði í gegn
Besta ehf., Nýbýlavegi 18,
Kópavogi. Sími 564 1988
Útibú Suðurnesjum:
Brekkustíg 39, Njarðvík, sími 421 4313
- kjarni málslns!
54.590 kr.
amannítvibý
‘2 viJcurá
/ardinEJAtíanöi
ámannm.v.
álorönaog2böm
.llára)í2vikur
álosCactus. ]
hin sívinsæia sólarnaradís

Heimurfyrir alla
Nýi Kanaríeyja-
bæklingurinn
liggur frammi á j
söluskrifstofum
okkar og á ferða-
skrifstofunum.
' Verö með flugvallarsköttum og 3% afsl. ef greitt er
meö reiöufé minnst 4 vikum fyrir brottför eða
Visa/Euro greiöslukorti minnst 6 vikum fyrir brottför.
Innifalió í verði: flug og gisting.
Haföu samband við söluskrifstofur Fluglciöa, ferða-
skrifstofumar eða söludeild í síma 50 50100
(svarað mánud. - föstud. kl. 8 -19 ogá laugard. kl. 8 -16).
Yndislegt líf frá morgni til kvölds
FLUGLEIÐIR
Traustur íslenskur ferðafélagi

UfJCOME
AUPAUKI
Hausttilboð í
LANCOME
verslunum.
Kaupauki* fyigir
ýmsum 50 ml kremum.
Snvrtitaska með 5 hiutuni:
• Varalitur
• Intencils augnháralitur
• Primordiale 15 ml krem
• Expressive 5 ml augnkrem
• Poerne 7,5 ml ilmur
*Meðan biraðir endast