Morgunblaðið - 06.10.1996, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Gott að eiga
hlutina með öðrum
mmmlmmsús
Á SUNNUDEGI
Sigtryggur R. Eyþórsson, framkvæmdastjóri XCO, hefur
starfað hjá fyrirtækinu frá því það var stofnað fyrir 25
árum. Fyrirtækið er í inn- og útflutningsviðskiptum; flytur
út æðardún og hraunmola og innflutningurinn er aðallega
á matvæla- og sælgætissviðinu. Upphaflegir stofnendur XCO
voru fjórir og eiga þeir fyrirtækið enn í dag og þar starfa
tólf manns.
STANDANDI Helgi Ágústsson, Jón Otti Ólafsson, Halldór S.H.
Sigurðsson og Sigtryggur R. Eyþórsson.
Eftir Súsdnnu Svovarsdóttur
IBYRJUN september 1971 létu
flórir félagar gamlan draum
rætast og stofnuðu fyrirtæki,
sem fékk heitið XCO og var
ætlunin að hasla sér völl í inn- og
útflutningi, Reksturinn fór hægt af
stað, en árið 1974 byrjuðu hjólin
að snúast og framkvæmdastjórinn,
Sigtryggur R. Eyþórsson, sem hafði
sinnt fyrirtækinu í hjáverkum,
ásamt félögum sínum, hætti í sínu
fasta starfi og sneri sér alfarið að
xco.
Fyrirtækið hefur frá upphafi flutt
út æðardún og síðar bættust hraun-
molar, „lava rocks“, við, en þeir eru
seldir til Englands. „í Englandi er
aðili sem kaupir af okkur hraun-
mo!a,“ segir Sigtryggur, „við látum
mala hraunið niður í 5-7 cm mola
og flytjum það út í gámum. Þar eru
þeir þurrkaðir og þeim pakkað í
neytendaumbúðir og fólk kaupir
þetta í gasgriil.“
Til að byrja með flutti XCO einn-
ig út vorkópaskinn. „Við komum inn
í þau viðskipti þegar Brigitte Bardot
var að byija áróður sinn. Hún sá
til þess að þetta lagðist næstum af.
1 dag eru það örfáir bændur sem
hafa haldið þessarí grein við en
þetta er aftur vaxandi atvinnu-
grein.“
Innflutningur fyrirtækisins hófst
á innflutningi á vefnaðarvöru;
sængurverum, teppum og pijóna-
garni og er XCO ennþá í viðskiptum
við þau fyrirtæki sem upphaflega
var skipt við. Þar næst komu mat-
vara og sælgæti, sem eru aðal-
grundvöllurinn undir auknum
rekstri og umsvifum.
Gamall draumur rætist
XCO var gamall draumur sem
rættist. Hver var aðdragandinn?
„Þegar ég var þrettán ára gam-
all flutti ég úr austurbænum í vest-
urbæinn. Það sama ár flutti Helgi
Ágústsson líka úr austurbæ í vest-
urbæ. Við byijuðum í Gaggó vest
um haustið og lentum í sama bekk.
Með okkur í bekk var líka Jón Otti
Ólafsson. Hann bjó líka á Vesturgöt-
unni; hafði alist þar upp, sem og
Halldór S.H. Sigurðsson.
Með okkur tókst mjög góður vin-
skapur og síðar, þegar við breytt-
umst úr unglingum í unga menn,
lágu leiðir í ýmsar áttir. En sumir
okkar höfðu hug á að stofna fyrir-
tæki saman. Ég var aðalhvatamað-
urinn að því að láta þann draum
rætast og í september 1971 gerðist
það.
Við höfðum stofnað sjóð, þegar
við vorum 20 ára. Þegar við vorum
búnir að safna nógu miklum pening-
um til að eignast bíl, keyptum við
Saab. Ferðaskrifstofan Lönd og leið-
ir sá um að leigja bílinn út. Síðar
seldum við hann - keyptum fri-
merki sem urðu síðar grunnurinn
að stofnun XCO.
Þá vorurn við komnir á þann ald-
ur að eiga kærustur, eða eiginkonur
og börn. Við rákum ekki bara fyrir-
tækið saman heldur fórum, ásamt
konunum og börnunum í lífí okkar,
í útilegur, m.a. í Skorradalinn, áður
en hann fylltist af sumarbústöðum.
Jón Otti hafði verið þar í sveit, að
Fitjum. Enda höfum við kallað þenn-
an hóp til gamans „Skorradalsætt-
ina“.
Ég er alinn upp við það hugarfar
að ljölskyldan eigi að standa saman
og ef maður eignast vin, verði hann
manni góður vinur það sem eftir er.
Maður á að rækta vináttuna eins
og fjölskylduna; vel. Víð erum
heppnir með það allir félagarnir að
vera vel giftir. Hver og einn okkar
hefur átt sömu konuna frá upphafi.
Og við fínnum það sífellt meira,
þegar við eldumst, hvað þessi vin-
átta er okkur mikils virði og böndin
styrkjast með árunum.“
Byrjað í skúr á Vesturgötunni
Reksturinn á XCO byijaði í skúr
á Vesturgötunni, við húsið þar sem
Sigtryggur ólst upp. „Það kom fljót-
lega upp sú hugmynd að spara til
að kaupa hús undir fyrirtækið,"
segir Sigtryggur. „Við stofnuðum
tveggja ára sparnaðarreikning í
Landsbankanum og að þeim árum
loknum fengum við tvöfalda upp-
hæðina að láni til fjögurra ára. Þá
keyptum við, árið 1979, húsnæði
við Búðargerði. Þegar við höfðum
lokið við að greiða það stofnuðum
við næsta sparnaðarreikning og
keyptum núverandi húsnæði fyrir-
tækisins, hér í Skútuvogi lOb, árið
1988. Það tók fyrirtækið tólf ár að
eignast viðunandi húsnæði. Við
héldum þó eftir hluta af húsnæðinu
í Búðargerði og rekum þar æðar-
dúnshreinsun. Síðan keyptum við
nýlega húsnæði hérna beint á móti,
í Skútuvogi 12d.
Við höfum alltaf þróað fyrirtækið
áfram í smáum skrefum og oftast
getað greitt hluthöfum arð. Fyrir
tuttugu árum bættust við hluthaf-
arnir Jón Halldórsson og Ása Ás-
geirsdóttir.
Aðalfundinn höldum við alltaf
upp á með pomp og prakt hver
heima hjá öðrum, eða í sumarbú-
stað. Þá fáum við kokk og þjón til
að konurnar okkar þurfi ekki að
vera að snúast í þessu. Þetta hefur
verið fastur punktur í tilverunni.'
Það styrkir ekki síður vináttuböndin
að sú helgi sem fer í aðalfundinn,
sé skemmtileg og við eigum góðar
endurminningar frá henni.“
Islensk-kínverska
verslunarráðið
XCO hefur aðallega flutt út vörur
til Þýskalands, Japans, Tævans, og
hraunið til Englands. Til landsins
hefur fyrirtækið flutt vörur svo sem
verkfæri, gjafavöru og fleira frá
ýmsum Evrópulöndum, Bandaríkj-
unum, Filippseyjum, Tælandi og
Kína. „Það fyrsta sem við fluttum
inn frá Kína, var matvara," segir
Sigtryggur, en hann er formaður
Íslensk-kínverska viðskiptaráðsins.
„Ég hef verið í mjög góðu sam-
starfí við verslunarfulltrúa kín-
verska sendiráðsins frá því við hóf-
um viðskipti við Kínveija. Það hefur
verið töluvert um 'að stofnuð séu
viðskiptaráð milli landa, til dæmis
Ísland-Bandaríkin, Ísland-Frakk-
land og nýverið Ísland-Þýskaland.
Þegar kom að því að stofna ís-
lenskt-kínverskt viðskiptaráð, tók
stjórn Félags íslenskra stórkaup-
manna ákvörðun um að stofnuð
yrði undirbúningsnefnd að stofnun
Islensk-kínverska viðskiptaráðsins.
Það var mikill áhugi fyrir því hjá
íslenskum fyrirtækjum; mun meiri
en við höfðum átt von á. I staðinn
fyrir 25-30 fyrirtæki, eru þau yfir
hundrað í dag og stofnunin átti sér
formlega stað 27. október 1995.
Markmið ráðsins er að hafa for-
göngu um og hvetja til hvers konar
viðskipta, verslunar og annarra
hagsmunatengsla milli Islands og
alþýðulýðveldisins Kína. Áherslan
er lögð á að örva og leggja rækt
við vaxandi vináttusamskipti milli
atvinnurekenda í löndunum tveimur,
skapa grundvöll til skoðanaskipta
með fundahöldum og námstefnum,
halda sýningar og standa að þátt-
töku í vörusýningum, svo eitthvað
sé nefnt.
Síðastliðið vor fórum við, hópur
íslenskra kaupsýslumanna, á Kan-
ton-sýninguna, sem haldin er tvisvar
á ári. Þetta er aðallega vörusýning
til að sýna framleiðsluvörur Kín-
veija. Þangað koma kaupsýslumenn
alls staðar að úr veröldinni til að
koma sér í samband við kínverska
framleiðendur. Og þarna er sýnt
allt sem er framléitt í Kína.
Héðan fór átján manna hópur og
þar sem þetta var fyrsta hópferðin
sem stofnað var til af Íslensk-kín-
verska .viðskiptaráðinu sendi hr.
Xiang Lunjun á viðskiptaskrifstofu
sendiráðsins hér út fréttatilkynn-
ingu og kynnti hópinn sem fyrstu
skipulögðu viðskiptaferð íslendinga
til Kína. Fréttin birtist í ótal dag-
blöðum, margir fulltrúar á sýning-
unni höfðu séð fréttir af þessu og
hefur það án efa greitt götu manna,
fremur en hitt. Auk þess töldust
íslensku gestirnir vera sérstakir
gestir sýningarinnar og fengu að
bera borða til auðkenningar. í Kant-
on-borg tókum við þátt í tveimur
samsætum; hjá stjórn Kanton-sýn-
ingarinnar og CCPIT í Guangdon-
fylki. Eftir sýninguna fóru nokkrir
heim, sumir í skemmtiferð um Kína
og aðrir að sinna viðskiptaerindum.
Flestir voru að fara til Kína í fyrsta
sinn og fundu þama ný sambönd
og samstarfsaðila.11
I alþjóðlegnm samtökum
heildsala
Fyrir stuttu var XCO boðið að
gerast aðili að „CEISA Group,“ al-
þjóðlegum samtökum heildsala, sem
eru hugsuð þannig að aðeins eitt
heildsöiufyrirtæki frá hveiju landi
er í samtökunum. „Það er einu fyrir-
tæki frá hveiju landi boðið að ger-
ast félagi," segir Sigtryggur. „Við
gengum í þetta félag síðastliðið vor
og erum mjög stoitir af því. Við-
skiptaaðilar okkar í Danmörku og
Englandi eru aðilar að þessum sam-
tökum, sem voru stofnuð árið
1969.“
CEISA stendur fyrir „Cercle
Européen Imortateurs Spécialités
Alimentaries", og hlutverk samtak-
anna er að skiptast á upplýsingum.
„Tveir af viðskiptavinum okkar, í
Bretlandi og Danmörku, hvöttu okk-
I
i
>
i
5
I
!
i
i
f
I
!
!
[
I
I
t
f
I
<3
I
H
1
4
4
Q