Morgunblaðið - 08.10.1996, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 8. OKTÓBERBER 1996 C 13
Gamalt
ognýtt
BRAUÐRISTIN lítur út fyrir að
vera komin til ára sinna, en það
er alröng ályktun. Hið rétta er
að hún er hönnuð eftir gamalli
fyrirmynd.
Verð-
launastóll
ÞESSI stóll hlaut verðlaun tíma-
ritsins Bo bedre árið 1994. Sagt
er að hann sé þægilegur auk
þess sem hann lítur vel út.
rf ÁSBYRGI if
/ ■ 1
Sudurlandsbraut 54
viA Faxofen, 108 Bafkjarik,
simi 568-2444, fox: 568-2446.
INGILEIFUR EINARSSON, Iðggittur fasteignasaii.
SÖLUMENN; Viðar Marinósson og Brfkur Ófi Amason.
2ja herb.
FURUGRUND - LAUS Fai
leg 55 fm 2ja herbergja íbúö á 2.
hæö (efstu) í litlu nýviögerðu fjölbýli.
Rúmgóð stofa meö parketi. Stórar
suöursvalir. Laus, lyklar á skrifst.
áhv. 1,0 millj. Verð 5,4 millj. 7881
MEISTARAVELLIR góö 2ja
herb. c.a. 50 fm íb. í kj. á þessum vin-
sæla stað. Parket á gólfum. Góð sam-
eign. Áhv. 1,2 millj. Verð 4,6 millj. 7690
HJALLAVEGUR - LAUS 2ja
herb. 62 fm góð lítið niðurgrafin kjall-
araíbúð í tvíbýli. Parket á gólfum. Laus,
lyklar á skrifstofu. Áhv. byggingasj. 3.2
millj. Verð 5,2 millj. 6217
LANGAHLIÐ-LAUS Falleg
68 fm 2ja - 3ja herb. íbúð á 2. hæð
ásamt aukaherb. í risi í mjög góðu
nýviðgerðu fjölbýli. Nýtt parket.
Laus, lyklar á skrifstofu. Áhv. 3,7
millj. Verð 5,9 millj. 3775
3ja herb.
ENGIHJALLI - UTB. 1,8
MILLJ. EKKERT GREIÐSLU-
MAT. Góð ca 80 fm 3ja herbergja
íbúð á 1. hæð í nýviðgerðu fjölbýli.
Gott eldhús með vandaðri innr. Mjög
stórar vestursvalir. Áhv. 4,0 millj.
byggsj. Verð 5,8 millj. 7949
VESTURGATA Falleg 94 fm
3ja herbergja íbúð á 2. hæö í nýlegu
fjölbýli. Vandaðar innréttingar. Stórar
suð-vestur svalir. Góð sameign. Áhv.
1,5 millj. Verð 8,5 millj. 7512
DALSEL - LAUS. Góð 98 fm
4ra herb. íb. á 2. hæð. Hús og sam-
eign gott. Sór þvottaherbergi. Bílskýli.
Fallegt útsýni. Laus, lyklar á skrifstofu.
Áhv. 4,2 millj. Verð 7,7 millj. 7931
SÓLHEIMAR - LAUS Góð 95
fm 4ra herbergja íbúð á 3 (efstu) hæð í
fjórbýli. Parket á gólfum. Stórar stofur.
Stórar svalir. Góð sólstofa. laus. 7675
LINDASMÁRI - NYTT. vönd-
uð 7 herbergja 152 fm íbúð á tveimur
hæðum í nýju fjölbýli. íbúðin skilast
rúmlega tilbúin til innr. Gert er ráð fyrir
5 svefnherb. Til afhend. strax, lyklar á
skrifstofu. 7471
REKAGRANDI Glæsileg 100
fm 4ra herb. íbúö á 1 hæð í mjög
góðu fjólb. ásamt stæði í bílskýli.
Vandaðar innróttingar. Parket og flís-
ar. Tvennar svalir. Áhv. 3,8 millj.
ENGIHJALLI Mjög góð 90 fm fb.
á 1. hæð í góðu fjölb. Áhv. húsnlán 3,8
millj. Verð 6,2 millj. 5286
HRÍSRIMI - BÍLSKÝLI Falleg
fullfrágengin ca 90 fm 3ja herb. íbúð á
2. hæð ásamt stæði í bílskýli. Vandað-
ar innréttingar. Parket og flísar. Áhv.
5,0 millj. Verð 7,9 millj. 130
4RA-5 HERB. OG SERH.
REYRENGI Stórglæsilegt 138
fm raðhús á einni hæð með innb. bíl-
skúr. Húsið er fullbúiö að utan sem
innan meö vönduðum innr. úr birki.
Merbau parket og steinflísar á gólf-
um. 3 góð svefnherb. Stór stofa.
Góður sólpallur. Hellulagt plan með
hitalögn. Ahv. 6,9 millj. góð lán. Verð
12,3 millj. 7706
LALAND EINBYLI Mjög vand-
að og skemmtilegt 335 fm einbýiishús.
Hæðin er um 240 fm með stórum stof-
um og innbyggöum bílskúr. í kjallar eru
2 stór herb., sjónvarpshol og geymslur.
Falleg ræktuð lóð með stórri verönd.
Bein sala eða skipti á einbýlishúsi í
austurbæ með aukaíbúð. Verð kr. 24.5
millj.
KAMBASEL - RAÐHÚS
184 fm skemmtilegt raðhús á tveim-
ur hæðum með innbyggöum bílskúr.
Húsiö skiptist m.a. í 4 góö svefnher-
bergi, stórar stofur, stórt eldhús meö
borðkrók og þvottaherb. innaf. Góö-
ar innréttingar. Parket. Verð kr. 12.6
millj. 7575
KLEPPSVEGUR - LAUS
Falleg 4ra herbergja 98 fm fbúð á 3
hæð í góðu fjölbýli. Parket á gólfum.
Sér þvottahús í íbúð. Suðursvalir.
Laus, lyklar á skrifstofu. Verð aðeins
6,3 millj. 5394
DALSEL - ÚTB. 1,6 MILLJ.
Góö 107 fm 4ra herb, fb. á 2. hæö
ásamt aukaherb. f kj. og stæði f bíl-
skýli. Hús klætt að hluta. Laus, lyklar á
skrifst. Áhv. 6,2 millj. Verö 7,8 millj.
5087
LOGAFOLD 224 fm 5 - 6 herb.
efri sérhæð með innb. bílskúr í nýju
húsi á einum besta stað í Grafarv. Stór-
ar suðursvalir. Eignin skilast tilb. til inn-
réttinga eða lengra komin. Skipti
mögul. 4620
HRAUNBÆR - ÚTSÝNI 4ra
herb. 95 fm mjög góö íb. á 3. hæð í
góðu húsi. 3 stór svefnherbergi. Góð
sameign. Frábært útsýni. Verð 7,4 millj.
4603
FRÓÐENGI - NÝTT góö 4ra
herb. 110 fm íbúð á 2 hæð í litlu fjölb.
Til afhendingar strax tilb. til innr. Mögu-
leiki að fá hana lengra komna. Mögul. á
bílskúr. Verð frá 7,6 millj. 3758-03
STÆRRI EIGNIR
SJAVARGATA - ALFTA-
NES Gott 175 fm einbýli á einni hæö
með innb. bílskúr. Góðar innréttingar. 4
svefnherb. Stór lóð. Áhv. byggsj. 5,1
millj. Verö 11,0 millj. 7980
GRANDAVEGUR Fallegt endur-
nýjað 123 fm einbýli hæð og ris á góð-
um stað. 4 svefnherbergi, tvær stofur. v
Parket á gólfum. Laust fjótlega. Verð
11,7 millj. 7525
UNUFELL Vandað 137 fm raðhús
á einni hæð ásamt 24 fm fullbúnum bíl-
skúr. 4 svefnherbergi, rúmgóð stofa.
Mjög fallegur garður. Mikið áhv. Verð
10,4 millj. 7252
SUÐURÁS - NÝTT Vandað
137 fm raðhús á einni hæð með inn-
byggöum bílskúr. Húsið er til afhend-
ingar strax fullbúið aö utan og fokhelt
að innan. Verð aðeins 7,3 millj. 7210
ÞVERÁS - RAÐHÚS Skemmti-
legt 199 fm endaraöhús hæö og ris auk
24 fm bílskúrs. Stórar góðar stofur,
stórt eldhús, möguleiki á 5 svefnher-
bergjum. Mikið útsýni. Húsið er ekki
fullbúið. Skipti möguleg á 5 herb. íbúð í
sama hverfi. 7144
STEKKJARHVAMMUR -
HF- Mjög vandað og fallegt 220 fm
raðhús á tveimur hæðum auk 25 fm bíl-
sk. Húsið skiptist m.a. í stórt eldhús,
stórar stofur, 5 góð svefnherb. og bað.
Mjög fallegar og vandaðar innr. Falleg
lóð. Skipti á minni eign. 4363
BERJARIMI - PARH Gott fuil-
búið parhús á tveimur hæðum ca 180
fm meö stórum innbyggöum bílskúr. 3-
4 svefnherb. Áhv. 4,1 millj. 1897
I SMIÐUM
SMÁRARIMI - NÝTT Fai
legt 182 fm einbýli á einni hæð meö
innb. 30 fm bflskúr. Húsiö skilast full-
frág. að utan og fokhelt að innan.
Gert ráð fyrir 4 stórum svefnh. Horn-
lóð. Mikið útsýni. Verð 9,6 millj. 7827
VIÐARÁS - NÝTT Gott 168
fm raðhús á einni hæð með innb. bíl-
skúr. 4 góð svefnherb. Stór stofa.
Húsið skilast fullfrágengiö að utan
og fokhelt að innan. Verð 8,8 millj.
7602
STARENGI - NÝTT Fallegt 138
fm einbýlishús á einni hæð ásamt 40
fm bílskúr innst í botnlanga. 4 svefn-
herbergi. Til afhendingar fljótl. fullbúið
að utan og fokhelt aö innan. Verð 9,4
millj. 7407
BAKKASMÁRI - KÓP. Vönd
uð 203 fm parhús á tveimur hæðum
með innb. bflskúr. 4 svefnherb. Mjög
mikið útsýni. Húsin skilast fullbúin aö
utan og fokheld aö innan eða lengra
komin. Teikningar á skrifst. Verð 8,9
millj. 5703
FAGRIBÆR - EINBYLI Vand-
að 140 fm einbýlishús á einni hæð
ásamt 32 fm fullbúnum bílskúr á einum
besta stað í Árbæ. Húsið skiptist m.a. í
4 góð svefnherb., góöa stofu. Vandað-
ar innréttingar, parket. Stór ræktuö lóð.
Verð 14,2 millj. 6879
STARENGI 98-100 Falleg
vönduð 150 fm raðhús á einni hæð
með innb. bílsk. Húsin skilast fullbúin
aö utan ómáluð, en aö innan eru gólf
ílögö og útveggir tilb. til sandspörtslun-
ar. Lóð grófjöfnuð. Til afh. strax. Verð
frá 8,0 millj. 5439
GRÆNAMÝRI - SELTJ.
Nýjar 111 fm vandaðar efri og neðri
sérhæðir á þessum vinsæla staö.
Allt sór. 2 - 3 svefnherbergi. Afh.
fullb. án gólfefna. Mögul. 24,5 fm á
bílskúr. Verö frá 10,2 millj. 4650
ATVINNUHUSNÆÐI
TINDASEL Mjög gott 108 fm iön-
aðarhúsnæði á jarðhæð með góðum
innkeyrsludyrum. Góð lofthæð. Til af-
hendingar strax. 3486
| Samtengd söluskrá; 700 eignir - ýmsir skiptimöguieíkar - Ásbyrgi - Eignasalan - Laufás |
Gömul hús
Smiðjan
SÚ húsagerð hélzt lengi hér á landi, þar sem not-
að var torf og grjót í veggi og þök, segir Bjarni
Olafsson, sem hér fjallar um Glaumbæ í Skagafírði
GLAUMBÆR í Skagafirði
GULI liturinn er ríkjandi úti í nátt-
úrunni, á trjám í görðum. Rauður
og gulur á lyngi og runnum. Þetta
eru haustlitimir, segjum við. Svo
kemur að því að hvassviðri gengur
yfir og laufið fýkur af liminu. Vind-
urinn safnar því í hrúgur. Það mynd-
ast laufskaflar. Þá bregður svo við
að mikið dregur úr ferðalögum um
landið, gististöðum fækkar með lok-
un skólahótela og hið sama gildir
um aðra þjónustu við ferðamenn.
100 ár
Ein öld er oft nefnd sem tákn um
liðinn tíma og vinnubrögð og
lifnaðarhætti fólks. Ungu fólki finnst
sennilega oftast sem allt sé ævafornt
sem gerðist áður en það fæddist.
Vinsælir skoðunarstaðir eru gömlu
torfbæirnir sem hafðir eru til sýnis
á nokkrum stöðum á landinu.
í raun og veru er ekki ýkja langt
síðan hætt var að búa í torfbæjum
á landi hér. Þá lagðist af merkur
kafli húsagerðar, sem staðið hafði
alveg frá því að landið byggðist.
Fyrir eitthundrað árum kom merk-
ur danskur fornleifafræðingur í
fyrsta sinn til íslands. Á ég þar við
Daniel Bruun sem kom hingað 1896.
Hann kom margar ferðir síðar og
er talið að hann hafi komið 14 sum-
ur til íslands. Við eigum honum mik-
ið að þakka fyrir rannsóknir hans
og störf og værum miklu ófróðari
um sögu byggðar og mannlífs ef
Daniel Bruun hefði aldrei komið
hingað.
íslenskt þjóðlíf í þúsund ár
Árið 1987 gaf Bókaútgáfan Örn
og Örlygur út í vandaðri gerð tveggja
binda verk sem nefnist „íslenskt
þjóðlíf í þúsund ár“. í bókum þessum
eru frásagnir af ferðum og rannsókn-
um Daníels Bruun, þýddar af Steind-
óri Steindórssyni. í báðum bókunum
er fjöldi mynda, bæði ljósmyndir og
framúrskarandi góðar og nákvæmar
teikningar eftir Daniel Bruun og
Johannes Klein.
Það er skemmtilegt að skoða þess-
ar myndir og lýsingar. Fyrsta sumar-
ið hér ferðaðist hann t.d. um Skaga-
fjörðinn og eru ágætar teikningar
af nokkrum bæjum þar frá júní 1896.
Meðal þeirra bæja sem teikningar
eru birtar af er Glaumbær í Skaga-
firði. Sjálfur var ég á ferð þar nú í
sumar, í ágústmánuði, og kom þá í
Glaumbæ. Bæjarhúsum hefur verið
vel við haldið og sum hlaðin upp að
nokkru, eftir því sem þurft hefur en
þarna gekk ég um sömu hús sem
fólkið gekk um á síðustu öld. Ef
borið er saman við myndirnar í bók-
unum, þá eru þarna sömu húsin og
sama kirkjan stendur þar,. sú er sjá
má á teikningu í öðru bindi í um-
ræddum bókum.
Breytt húsagerð
Hve langt ætli sé liðið frá því að
fólk bjó í gamla bænum á Glaumbæ?
Það mun hafa verið á árinu 1947
að flutt var úr þessum gamla bæ og
í nýtt hús. Það verður þá liðin hálf
öld á næsta ári frá því að fólk bjó í
þessum gamla bæ! Eg get þess hér
um leið að árið 1959 kom ég að
Burstafelli í Vopnafirði í fýlgd með
prestinum á Skeggjastöðum í Bakka-
firði. Okkur var þá boðið til stofu í
gamla torfbænum á Burstafelli. Þar
bjó þá höfðinglegur öldungur sem
hét Metúsalem Metúsalemsson, hann
hafði frá mörgu að segja og var
skemmtilegur. Þar var hreinlegt og
fallegt að ganga í stofu. Okkur var
borið kaffí ásamt brauði og ég minn-
ist þess að Metúsalem settist við
harmonium í stofunni og spilaði fyr-
ir okkur og söng einnig með.
Það fór vel á því að hitta þennan
gamla sveitarhöfðingja í þeim mynd-
arlegu húsakynnum. I þeim bæ var
búið fram á sjöunda áratuginn.
Hús af jarðefnum
Lengi hélt húsagerðin velli hér á
íslandi þar sem notað var torf og
grjót í veggi og þök húsanna.
Skemmtilegt er að velta fyrir sér
hvernig húsin þróuðust og hvers-
vegna þau voru svona. Mörg smáhús
í röð, hvert fyrir sig með sérstakt
þak og á milli þeirra voru þykkir
veggir, hlaðnir úr gijóti og torfi.
Það er kunnugt af síðari tíma
rannsóknum að yfirborð jarðar
geymir lengi í sér sólarylinn. Oft var
kalt í torfbæjunum, einkum næddi
inn um timburþilin á framstöfnum.
Það var afar sjaldan að eldstæði
væru í öðrum húsum en í hlóðaeld-
húsinu. Ef litið er á uppröðun þess-
ara húsa þá lágu löng göng frá
bæjardyrum alla leið inn að hlóðaeld-
húsinu, þar sem eldurinn logaði. Frá
göngunum var svo hægt að ganga
inn í þau hús sem heyrðu til íveruhús-
næði heimilisfólksins.
Göngin voru fremur þröng og lágt
til þaks. Einnig voru bæjardyr frem-
ur litlar og höfðu háan þröskuld.
Áhersla hefur verið lögð á að hleypa
sem minnstum kulda inn og hæð
þröskuldar höfð þetta mikil svo að
fært væri út þrátt fyrir að snjó fennti
að dyrum. Hér má enn sjá þann ís-
lenska vana að láta útidyr opnast
inn. I grannlöndum okkar opnast
útidyr út í flestum húsum.
Tæki og áhöld
Glaumbær var prestsetur og þar
bjó fyrirfólk. Þar var þvi allstórt bú
eins og títt var á prestsetrum áður
fyrr.
Á safninu í gamla bænum er til
nokkuð mikið af gömlum áhöldum
sem tilheyrðu heimilum fyrri tíðar.
Það er vafalítið erfitt verk og tíma-
frekt að halda þeim munum í sæmi-
legu standi og útliti þeirra svo að
þeir líti út sem nytjahlutir. Allir hlut-
ir úr járni vilja t.d. ryðga í svona
húsakynnum.
Ryðinu má lengi veijast ef olía er
borin á járnið, t.d. línolía. Sama gild-
ir um trémuni. Trog voru t.d. þvegin
og fengu fitu úr sápunni. Fura varð-
veitist mun betur og verður fallegri
ef borið er parafín eða línolía á fur-
una.