Morgunblaðið - 09.10.1996, Blaðsíða 8

SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
MIÐVIKUDAGUR 9. OKTOBER1996
Rannsaka hagkvæmni
veiða á flökkustofnum
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ E VRÓPU S AMB ANDIÐ hefur
Tiinficlr ftír oÍIíIqt* veitt um 50 milljóna króna styrk
± UIII IMv" Ug Mludl “ til rannsóknaverkefnis sem lýtur
ofnfnQr e»+VinrvorSiv að hagkvæmni veiða á fiskistofn-
MUlIldl dtllllgrtUII um sem flakka á milli fiskveiðilög-
saga og Sjávarútvegsstofnun Háskóla íslands tekur þátt í. í verkefninu verða
aðallega kannaðir tveir stofnar á Evrópuhafsvæðinu, annarsvegar túnfískstofn
á hafsvæðinu frá sunnanverðri Evrópu allt norður að lögsögu íslands, og hinsveg-
ar norsk-íslenski síldarstofninn. Að verkefninu standa auk íslendinga, Norð-
menn, Portúgalir, Finnar og Englendingar.
. „Verkefnið felst í að kanna hag-
kvæmni og óhagkvæmni á fiskistofnum
sem þvælast út fyrir fiskveiðilögsögur
strandríkjanna og eru veiddar í úthafinu
eða þvælast úr einni fiskveiðilögsögu
yfir í aðra og því veiddar í samkeppni
af viðkomandi þjóðum," segir Ragnar
Amason, hagfræðiprófessor, sem vinnur
að verkefninu fyrir hönd Sjávarútvegs-
stofnunar Háskóla íslands. Hann segir
að einkum verði reynt að hugleiða hve
mikill kostnaður fylgi veiðunum, fari þær
ekki fram með skipulögðum og sam-
ræmdum hætti. „í einum áfanga verk-
efnisins munum við kanna aðstæður,
meta samhengið og hvað væri hægt að
hafa út úr þessum fiskveiðum í heild ef
veiðarnar færu fram með hagkvæmasta
hætti og bera þá útkomu saman við það
sem er líklegt að gerist, náist ekki sam-
komulag um veiðarnar."
Leikjafræðileg staða könnuð
Ragnar segir að þátttakendur í verk-
efninu muni einnig velta fyrir sér leikja-
fræðilegri hlið málsins. „Islendingar og
Norðmenn eru, til dæmis þegar kemur
að síldinni, stöðugt í einskonar hag-
fræði- og stjómmálafræðilegum leik,
flóknum leik um hvernig þeir geta náð
sem mest úr þessum stofnum. Báðir vilja
ná sem bestum samningi þegar upp er
staðið. Við munum rekja þetta ferii með
það í huga að útskýra innan hvaða
ramma hin endanlega niðurstaða hlýtur
að verða. Þannig munum við einnig
sýna mönnum hvað gerist ef ekki næst
samkomulag. Það er nú einu sinni þann-
ig að ef menn ná ekki góðu samkomu-
lagi um hvernig fyrirkomulag veiðanna
á að vera, þá tapa allir, bara mismiklu.
Það er best að gera þetta í sameiningu,
nýta bestu fiskimennina og bestu vinnsl-
urnar til að sjá um veiðamar og skipta
síðan ágóðanum með einhveijum hætti,“
segir Ragnar
Niðurstöður eftir þrjú ár
Ragnar segist gera ráð fyrir að verk-
efnið hefjist af fullum krafti nú í nóvem-
ber og standi í þijú ár og þá megi búast
við niðurstöðum. Nú hafí verið skipaður
einn aðili frá hveiju landi til að vinna að
verkefninu en reiknað sé með að myndað-
ir verði vinnuhópar í hveiju landi fyrir
sig. Hann segir að einnig verði sótt um
styrk úr Norðurlandaráði til að geta lagt
aukna áherslu á það sem snýr að Norður-
löndum, sérstaklega í þessum efnum.
Þar sem hreinlætið
skiptir mestu máli
Fyrirtæki í efna- og matvöruiðnaði, sjúkrahús og íþróttahús þurfa á
hreinsiefnum að halda sem standast ströngustu hreinlætiskröfur.
Olís hefur á síðustu árum þróað hreinsiefnalínu í samvinnu við Relavit
sem uppfyllir ISO staðla og kröfur um umhverfisvernd.
Þú færð öll þessi efni og alhliða ráðgjöf hjá starfsmönnum Iðnaðar-
vörudeildar OLÍS um hreinlæti, gerð þrifáætlana og HACCP greiningu.
Olíuverzlun íslands hf., Héðinsgötu 10,
Sími: 515 1000. Þjónustuborö: 515 1100,
Internet: http://www.mmedia.is/olis
FÓLK
Ulfaldi gerður
úr mýflugu
• SNORRI Snorrason, for-
maður Félags úthafsútgerða,
kom að máli við Verið og vildi
leggja orð í
belg varðandi
það sem hann
kallar „ýktar
drykkjusögur
af íslenskum
sjómönnum
um borð í
flugvélum
Flugleiða á
leiðinni milli Kanada og ís-
lands,“ en skv. frétt í Morgun-
blaðinu sl. föstudag hafa flug-
vallaryfirvöld í Kanada kvart-
að vegna óþæginda af völdum
ölvaðra sjómanna í leiguflugi
Flugleiða til Saint John’s og
á nýrri áætlunarleið félagsins
milli Keflavíkur og Halifax.
Um þetta „meinta" sérís-
lenska vandamál hefur m.a.
nýlega verið fjallað um í kana-
dískum dagblöðum, en Snorri
vildi taka upp hanskann fyrir
hönd íslensku sjómannastétt-
arinnar í þessu efni og segir
að það þurfi ekki bara sjó-
menn til, til að láta ófriðlega.
Þeir, sem hefðu einhveija
reynslu af hefðbundnu ferða-
mannaflugi, gætu eflaust bor-
ið því vitni. „Við fengum hins
vegar bréf frá Flugleiðum þar
sem okkur var bent á að flug-
vallaryfirvöld í St. John’s og
Halifax hefðu kvartað yfir
þessu með þeim afleiðingum
að við ákváðum að ósk Flug-
Ieiða að veita ekki vín um
borð á vélunum og að farþeg-
ar mættu ekki hafa með sér
vín í síðustu leiguflugferðinni
sem var um miðja síðustu
viku. Mér vitanlega var það
öllum að meinalausu. Þetta
er þriggja til fjögurra klukku-
stunda flug og hreint ekkert
mál. Við höfum hins vegar
aldrei mætt neinu nema þægi-
legheitum á flugvellinum í
Saint John’s. Aftur á móti hef
ég sjálfur og mín áhöfn aðeins
einu sinni farið í gegnum
Halifax og þar eru flugvalla-
starfsmenn með fádæmum
leiðinlegir, smámunasamir og
með alls kyns hundakúnstir
án þess að um sé að kenna
áfengi." Aðspurður hvort
áfengisbann meðal sjómanna
í háloftunum yrði viðvarandi
sagðist Snorri ekki vita hvað
framtíðin bæri í skauti sér.
„Ég skil þetta uppþot ekki
almennilega, held reyndar að
öllum sé sama um hvort áfengi
sé veitt eða ekki veitt því þetta
hefur ekki verið neitt vanda-
mál. Búið er að flytja þúsund-
ir manna með leiguflugi til og
frá Kanada og mér finnst
svona umfjöllun afar ósmekk-
leg, jafnvel þó finna megi eitt,
tvö eða þijú dæmi um eitthvað
sem miður hefur farið. Að
mínu mati er verið að gera
úlfalda úr mýflugu."
Snorri
Snorrason
Tveir settir í að henda
• HÚN Hulda Kjörenberg,
sem nú starfar í frystihúsi
Síldarvinnslunnar hf. í Nes-
kaupstað, steig í pontu á
ráðstefnu fískverkafólks sl.
laugardag og lýsti yfir
áhyggjum sínum ef flytja
ætti landvinnsluna út á sjó,
eins og þróunin hefði verið
síðustu ár. Hún greindi m.a.
frá því að hún hefði ráðið sig
á Beiti NK í Smuguna í fyrra
og þegar um borð hafi verið
komið, hafi áhöfninni verið
sagt að nú ætti að hugsa sem
minnst um nýtinguna, heldur
aðeins um hraðann. „Með
öðrum orðum áttum við að
vinna sem mest og voru tveir
menn settir í að henda drasl-
inu og smáfiskinum frá sem
var allt að helmingur eða
rúmlega það í hveiju holi.
Hins vegar ef veiðin var
dræm, vorum við látin heil-
frysta smælkið. Svona vinnu-
aðferðir getur landverkafólk
ekki leyft sér að viðhafa,
vinna aðeins verðmætasta
fiskinn og henda svo draslinu
frá. Okkur í áhöfninni, þar
með talinn skipstjórinn,
fannst þessi meðferð vægast
sagt svakaleg. Og svo voru
menn að metast um það í
talstöðinni hvað þeir gætu
dregið mikið í einu án þess
að komast yfir að vinna allan
þennan fisk. Það þurfti því
oftar en ekki að opna troll-
pokana að nýju til að hleypa
fiskinum út, vel flestum dauð-
um.“ Annars sagðist Huldu
hafa líkað togarasjómennsk-
an vel. Sagðist hafa haft
nokkra reynslu af trilluskaki
áður en hún hélt á fjarlægari
mið. „Mig langaði nefnilega
að prófa togarasjómennskuna
svona í ellinni," sagði Hulda,
53 ára, en hún var hátt í sex
vikur í Smugunni og það
ásamt þremur öðrum konum
í áhöfn Beitis þá.
Marineruð
þorskhrogn
Soðningin
ÞORSKHROGN eru vafalaust ekki á borðum ísleudinga
á hveijum degi. Engu að síður áskotnaðist Verinu
uppskrift að marineruðum
þorskhrognum á dögunum sem ekki
væri úr vegi fyrir áhugasama að prófa. Rétturinn var
m.a. á horðum nemenda í Brúarási í Jökulsárhlíð í vor
ásamt Qölda annarra sjávairétta i tengslum við
verkefnið „Mengunarsjóræningjarnir“, sem nemendur
unnu. Iðunn Kröyer, matreiðslukennari, stjórnaði
matargerðinni og Jkveður hún þennan rétt vera hið
mesta fjúfmeti. í réttinn þarf 250 grömm af
himnulausum hrognum, sem skorin eru í sneiðar og
raðað á fat. Hálfur iaukur saxaður og stráð yfir hrognin.
Fersku dilli síðan stráð yfir allt saman. í marineringuna
þai-f:
V.dlolía
’/.dledik
'/< tsk. salt
'/< tsk. pipar
1 tak. sætt sirmep
Hrist saman og hellt yfir hrognin og látið standa í kæli
í tvær klukkustundir. Borið fram með kartöflum og
brauði. Þetta má einnig hræra saman og nota á kex sem
snakk.