Morgunblaðið - 10.10.1996, Side 1

80 SIÐUR B/C
231. TBL. 84. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
John Bruton, forsætisráðherra Ir-
lands, fordæmir tilræði IRA
Árásinni líkt við
aðferðir nasista
Sögð hafa verið tilraun til fjöldamorðs
Belfast. Reuter.
JOHN Bruton, forsætisráðherra
írlands, fór í gær hörðum orðum
um írska lýðveldisherinn (IRA) og
líkti sprengjutiiræðinu á Norður-
írlandi á mánudag við aðferðir
nasista og fasista fyrir síðari
heimsstyijöldina.
Bruton lýsti tilræði IRA í
breskri herstöð í Lisburn, nálægt
Belfast, sem „napurlegum svikum
af hálfu IRA við friðarferlið“.
„Þetta er í samræmi við hefð-
bundnar aðferðir þjóðernissósíal-
ista og fasista á þriðja og fjórða
áratugnum."
írski lýðveldisherinn lýsti til-
ræðinu á hendur sér og krafðist
þess að Bretar féllust á að Sinn
Fein, stjómmálaflokkur IRA, fengi
að taka þátt í friðarviðræðum í
Belfast án þess skilyrðis að sam-
tökin samþykktu afvopnun eða
lýstu yfir vopnahléi. Þetta var
fyrsta sprengjutilræði IRA á Norð-
ur-írlandi í tvö ár og óttast er að
árásin leiði til vítahrings hryðju-
verka grípi sambandssinnar úr
röðum mótmælenda til hefndarað-
gerða.
„Tilraun til fjöldamorðs“
Derek Martindale, rannsóknar-
lögreglustjóri í Belfast, sagði að
IRA hefði líklega hafið skipulagn-
ingu tilræðisins fyrir a.m.k. fjórum
mánuðum, þegar friðarviðræðurn-
ar voru að hefjast að tilhlutan
stjómvalda í Bretlandi og á ír-
landi. „í mínum huga leikur eng-
inn vafi á því að þetta var vísvit-
andi tilraun til fjöldamorðs."
Sprengjur sprungu í tveimur
bílum í herstöðinni með 20 mín-
'útna millibili og síðari sprengjunni
virtist hafa verið ætlað að springa
meðan verið væri að flytja hina
særðu á sjúkrahús. „Þeir lögðu
bílunum þannig að sprengjurnar
yllu sem mestu manntjóni,“ bætti
Martindale við.
Reuter
DEREK Martindale, rannsóknarlögreglustjóri í Belfast, heldur á mynd af manni sem grunaður er
um að hafa tekið þátt í sprengjutilræðinu í Lisbum.
Breski Ihalds-
flokkurinn
Þrengt að
verkaiýðs-
félögnm
Bournemouth. Reuter.
IAN Lang, viðskipta- og iðnað-
arráðherra Bretlands, tilkynnti
í gær, að sett yrðu lög, sem
heimila fólki, sem verður fyrir
skaða af völdum verkfalla, að
höfða skaðabótamál á hendur
viðkomandi verkalýðsfélagi.
Það er þó háð því, að viðkom-
andi verkalýðsfélag hafi einka-
rétt á sínu sviði og á því fyrst
og fremst við ýmis félög opin-
berra starfsmanna.
„Ef verkalýðsfélög hyggjast
fara út fyrir það, sem kallast
má eðlileg mótmæli, og beita
fyrir sig einkarétti á viðkom-
andi starfssviði, þá verða þau
látin svara til saka,“ sagði Lang
á þingi breska íhaldsflokksins
í Bournemouth í gær.
Alan Johnson, formaður í
félagi starfsmanna í fjarskipta-
iðnaði, sagði í gær í viðtali við
breska ríkisútvarpið, BBC, að
ríkisstjórnin stefndi augljóslega
að því að útmála ákveðnar
starfsstéttir sem þjóðaróvini í
augum almennings. Með fyrir-
huguðum lögum væri einfald-
lega verið að banna verkföll í
mikilvægum, opinberum þjón-
ustugreinum. Johnson hefur
hvatt til nokkurra eins dags
verkfalla á þessu ári.
■ Major á flokksþingi/22
Liðsmenn Talebana
hörfa fyrir Masood
Kabúl. Reuter.
TALSMENN Taleban-hreyfmgar-
innar í Afganistan sögðu í gær, að
tekist hefði að stöðva gagnsókn
Ahmad Shah Masoods og hermanna
hans en ljóst virðist, að Talebanar
hafa orðið fyrir miklu mannfalli.
Forseti Afganistans, sem flúði Kabúl
þegar Talebanar tóku borgina, hvatti
í gær til, að stríðandi fylkingar í
FYRSTU 250 bandarísku her-
mennirnir fóru frá Bosníu í gær
eftir að hafa verið þar við friðar-
gæslu í tæpt ár. Verða þeir flutt-
ir burt í flokkum á tveggja eða
þriggja daga fresti en alls eru
bandarísku hermennirnir í Bosn-
landinu settust að samningaborði.
Vestrænir hjálparstarfsmenn
hafa það eftir vitnum, að Talebanar
hafi flutt hundruð líka frá vígvellin-
um í Salang-skarði en einn herfor-
ingja Masoods hefur gert árásir á
Talebanaherinn frá landsvæði, sem
herstjórinn Abdul Rashid Dostum
ræður. Virðist það benda til, að
íu 15.000 talsins. Umboð IFOR
eða alþjóðlega gæsluliðsins í land-
inu rennur út 20. desember en
NATO vinnur að því, að þar verði
haldið uppi gæslu áfram. Hér er
hluti liðsins að fara yfir brú á
landamærum Bosníu og Króatíu.
Masood og Dostum hafi snúið bök-
um saman gegn Taleban.
Yirmaður Talebanahersins í Sal-
ang-skarði sagði í gær, að hann
hefði haldið velli þrátt fyrir ákafa
bardaga en höfuðstöðvar hersins eru
þó 20 km sunnar en þegar sóknin
gegn Masood hófst.
Bandalag Dostums og Masoods
Dostum, sem ræður sex af 33
héruðum Afganistans, sagði í gær,
að Masood kæmi til fundar við sig
síðar þá um daginn eða í dag og
er búist við, að þeir muni standa
saman gegn Taleban-hreyfíngunni
þótt þeir hafi áður verið fjandmenn.'
Burhanuddin Rabbani, forseti Afg-
anistans, skoraði í gær á fjand-
mannafylkingarnar í landinu að
setjast að samningaborði og stingur
það í stúf við herskáar yfirlýsingar
hans á mánudag. Talið er, að ástæð-
an sé sú, að Dostum telji sig ekki
hafa neina þörf fyrir Rabbani.
Stjórn Talebana í Kabúl, sem
hefur verið fordæmd víða fyrir kúg-
un sína á konum, tilkynnti í gær,
að nefnd manna yrði send til ná-
grannaríkjanna og til Vesturlanda
til að eyða þeim misskilningi, að
Talebanar træðu á réttindum
kvenna. Talsmaður Alþjóða Rauða
krossins sagði í gær, að hermenn
Talebana hefðu ráðist á fulltrúa
samtakanna í Kabúl aðfaranótt
þriðjudagsins. Hefði hann verið bar-
inn og síðan fangelsaður en látinn
laus daginn eftir illa á sig kominn.
Burt frá Bosníu
Reuter
Deilt um Hebron
Vilja land-
nemaburt
Ramallah, Jerúsalem. Reuter.
AÐ ALS AMNIN G AM AÐUR Pal-
estínumanna í samningaviðræðum
við ísraela, sagði í gær að þeir
síðarnefndu gætu leyst þann hnút
sem umræður um brottflutning
ísraelska hersins frá Hebron væru
komnar f, með því að fallast á að
flytja um 400 landnema frá borg-
inni og til nálægrar landnema-
byggðar.
Benjamin Netanyahu forsætis-
ráðherra hefur enn ekki svarað
þessum tilmælum Palestínumanna
en talið er fullvíst að hann sé þeim
andvígur. Hann heldur því fram
að gyðingar hafi sögulegan rétt til
að búa í Hebron því að þar hafi
Abraham hafi verið borinn til graf-
ar og þar hafi elsta gyðingasamfé-
lag heims verið.
Mordechai varar
Sýrlendinga við
Varnarmálaráðherra ísraels,
Yitzhak Mordechai, varaði Sýr-
lendinga í gær við því að hefja
stríð á hendur ísrael en ráðherrann
lét þessi orð falla í heimsókn sinni
til stöðva ísraelshers við Gólan-
hæðir.
Sýrlendingar hafa krafist þess
að Israelar láti hæðirnar eftir og
kalli herlið sitt þaðan. Stjórn Net-
anyahus hefur hins vegar þvertek-
ið fyrir að semja um frið gegn því
að láta land af hendi.
■ Sharon segir/20