Morgunblaðið - 10.10.1996, Page 1
ÚTFLUTNINGUR
Hvaö er fémætt í
framtíöinni?/4
rAðstefnur
Fjórðungs fjölgun
á gestum /4
JNtagtuiMiiMfe
FfARSKIPTl
Tangarsókn hjá
Telenor/6
VIDSKIPn ATVINNiniF
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 1996
BLAÐ
Bankar
AFKOMA viðskiptabanka og
sparisjóða varð mun betri á árinu
1995, en árið á undan sem skýr-
ist einvörðungu af minni afskrift-
um. Hagnaður eftir skatta nam
1.270 milljónum eða 6,4% af eig-
in fé. Afskriftir hafa numið sam-
tals 32,7 milljörðum á sl. níu ár
á verðlagi ársins 1995.
2
Fróði hf.
Tap hefur verið á rekstri útgáfu-
félagsins Fróða hf. undanfarin
fimm ár, að því er fram kemur
í íslensku atvinnulífi. Frá árslok-
um 1991 hefur eigið fé félagsins
lækkað úr 167 milljónum í 74
milljónir.
2
Vatn
Islensk fyrirtæki hafa á undan-
förnum fimm árum flutt út tæp-
lega 19 milljónir lítra af vatni
fyrir um 550 milljónir að nú-
virði. Áætlað er að á sama tíma
nemi heildarkostnaður þeirra
vegna taprekstrar, gjaldþrota,
markaðs- og kynningarkostnað-
ar um 1,9 milljörðum á núvirði,
skv. nýrri skýrslu Aflvaka hf.
2
SÖLUGENGI DOLLARS
Nokkrar kennitölur lífeyrissjóðanna
1995 t**l Lífeyrissjóður Hrein raun- ávöxtun Höfuðstóll 31.12.95 millj. kr. Kostnaður í % af iðgjöldum Lrfeyris- byrði
Lífeyrissj. Arkitektafélags ísl. 9,13 242 9,13 17,10
L. Hlífar og Framtíðarinnar 8,03 3.484 6,74 54,40
Lífeyrissjóður Vesturlands 7,71 3.765 6,92 46,60
L Flugvirkjafélags íslands 7,68 1.258 6,59 76,80
Sameinaði lífeyrissjóðurinn 7,67 17.650 6,51 54,80
Lífeyrissjóður Austuriands 7,33 7.139 7,95 29,00
Lífeyrissjóðurinn Hlíf 7,26 1.379 12,44 37,60
Lífeyrissjóður Norðurlands 7,14 9.492 3,87 39,70
L. Dagsbrúnar og Framsóknar 7,06 11.827 7,51 74,50
Eftirl.sj. slökkviliðsm. á Keflav.v. 7,06 880 1,47 24,70
Lífeyrissjóður verkstjóra 7,05 3.427 4,41 64,20
Lífeyrissjóður matreiðslumanna 6,99 1.114 5,04 17,20
Eftirt.sj. starfsm. Olíuv. ísl. 6,99 498
Lífeyrissjóður K.E.A. 6,97 1.911 1,74 78,50
Alm. lífeyrissj. iðnaðarmanna 6,94 1.328 5,55 36,20
Söfnunarsjóður lífeyrisréttinda 6,84 10.107 3,69 9,60
Lífeyrissjóður Vestfirðinga 6,83 6.738 4,66 27,50
Lífeyrissjóður Suðurnesja 6,80 5.637 5,42 49,20
Lífeyrissj. framreiðslumanna 6,80 340 7,94 11,10
Eftiri.sj. Fél. ísl. atvinnuflugm. 6,71 3.897 5,57 60,40
Lífeyrissjóður verksmiðjufólks 6,67 3.518 4,93 79,40
Lífeyrissjóður verslunarmanna 6,63 39.595 2,22 30,80
Lífeyrissjóður lækna 6,62 5.358 2,88 13,10
Lífeyrissjóður sjómanna 6,61 22.370 2,58 42,90
L. Mjólkursamsölunnar 6,50 775 3,44 60,60
Lífeyrissjóður blaðamanna 6,43 864 4,49 17,70
Lífeyrissjóður Sóknar 6,40 4.873 3,83 64,90
Samvinnulífeyrissjóðurinn 6,25 8.847 4,88 112,30
L. verkalýðsfélaga á Suðurlandi 6,25 2.658 6,61 35,10
Lífeyrissjóður Bolungarvíkur 6,09 1.212 6,57 38,60
Lífeyrissj. rafiðnaðarmanna 6,03 5.737 4,05 12,80
Lífeyrissj. verkaf. í Grindavík 5,90 592 6,99 39,20
Lífeyrissj. Vestmannaeyinga 5,72 5.330 6,02 35,60
L. verkalýðsfélaga á Norðurl.v. 5,72 1.830 5,79 47,80
L. Fél. starfsf. í veitingah. 5,71 1.220 9,08 29,30
Lífeyrissj. iðnaðarm.fél. Suðum. 5,41 103 4,30 58,30
Lífeyrissjóður Rangæinga 5,34 989 8,41 24,30
Lífeyrissjóður Neskaupstaðar 5,27 133 6,77 84,00
Lífeyrissjóður. bænda 5,21 7.415 7,05 100,90
L byggingariðn.m. í Hafnarfirði 4,98 431 9,86 53,20
Lífeyrissj. Verkfræðifélag ísl. 4,07 4.297 5,19 8,20
í skýrslu bankaeftirlits Seðlabanka íslands um iífeyrissjóðina er reiknuð
út raunávöxtun miðað við neysluverðsvísitölu þar sem rekstrarkostnaður
er dreginn frá fjármunatekjum. Hér að ofan má einnig sjá kostnað
(rekstrargjöld - rekstrartekjur) sem hlutfall af iðgjöldum, og lífeyrisbyrði
sem eru lífeyrisgreiðslur sem hlutfall af iðgjöldum. Ekki voru teknir með
í þennan samanburð sjóðir sem njóta ábyrgðar ríkis eða sveitarfélaga og
séreignasjóðir. Lífeyrissjóðunum hefur veríð raðað upp með tillit til
raunávöxtunar.
Skýrsla bankaeftirlits um lífeyrissjóðina
Sameignarsjóð-
um án ábyrgðar
fækkar um 40%
EIGNIR lífeyrissjóðanna í landinu
jukust um 28,4 milljarða króna á
árinu 1995 og námu í árslok 262,6
milljörðum króna. Aukningin á árinu
er 12,1% sem samsvarar 10,3% raun-
aukningu miðað við hækkun neyslu-
verðsvísitölu. Raunávöxtun eigna
allra sjóðanna var að meðaltali
6,88%, sem er nokkuð lægra en árið
áður þegar ávöxtun eignanna nam
7,07%. Hrein raunávöxtun, þ.e.
ávöxtun að frádregnum kostnaði
reyndist vera 6,58% samanborið við
6,75% árið áður og kostnaður við
rekstur sjóðanna, þ.e. rekstrargjöld
að frádregnum rekstrartekjum,
reyndist vera 691 milljón króna í
fyrra samanborið við 652 milljónir
króna 1994.
Þetta kemur meðal annars fram
í nýútkominni skýrslu bankaeftirlits
Seðlabanka íslands um starfsemi líf-
eyrissjóða á árinu 1995. Þá í árslok
reyndust lífeyrissjóðir vera 75 talsins
og hafði fækkað um fjóra á árinu.
63 teljast vera sameignarsjóðir og
12 séreignasjóðir. Fimm af sameign-
arsjóðunum eru með ábyrgð ríkis-
sjóðs, 9 með ábyrgð sveitarfélaga, 2
með ábyrgð ríkisbanka, 3 með
ábyrgð hlutafélaga og 44 án ábyrgð-
ar annarra. Níu lífeyrissjóðir taka
ekki lengur við iðgjöldum, þannig
að fullstarfandi lífeyrissjóðir voru
66 um áramótin.
Frá árinu 1991 hefur lífeyrissjóð-
um fækkað um 13, úr 88 í 75, og
til viðbótar er fyrirsjáanleg fækkun
um tíu lífeyrissjóði í viðbót í ár og
á árinu 1997. I inngangi að skýrsl-
unni kemur fram að fækkun lífeyr-
issjóða hafi nær eingöngu orðið á
meðal sameignarsjóða án ábyrgðar
annarra. Þeim hafi nú þegar fækkað
um 12 sjóði og fyrirsjáanleg sé fækk-
un um níu í viðbót. Þessum sjóðum
hafi þá fækkað úr 56 í 35 á nokk-
urra ára bili eða um nálægt 40%.
Ef litið er til eigna lífeyrissjóðanna
kemur fram að þær hafa vaxið um
105 milljarða króna á fjögurra ára
tímabili. Á sama tíma hefur kostnað-
ur sem hlutfall af eignum lækkað
úr 0,41% á árinu 1991 í 0,28% í
fyrra, sem er svipað hlutfall og árið
áður þegar kostnaður var 0,29%.
Ráðstöfunarfé í fyrra nam 46,8 millj-
örðum króna og óx um tæpa þijá
milljarða frá árinu áður. Þar af námu
iðgjöld 17 milljörðum króna saman-
borið við 15,7 milljarða árið 1994.
Gjaldfærður lífeyrir nam 8,4 millj-
örðum kr. samanborið við 7,5 millj-
arða árið á undan og lífeyririnn
skiptist þannig að ellilífeyrir nam
59,6%, örorkulífeyrir 19,4%, maka-
lífeyrir 19,1% og barnalífeyrir 1,9%.
Hlutabréfaeign 7,3 milljarðar
Hlutabréfaeign lífeyrissjóðanna
nam samtals 7,3 milljörðum króna
um áramótin síðustu eða 2,79% af
heildareignum þeirra. Þar af nam
erlend hlutabréfaeign 377 milljónum
króna eða 0,14% af heildareignum.
Þá kemur fram í skýrslunni að
hafa verði fyrirvara um samanburð
á milli einstakra lífeyrissjóða hvað
varðar fjárhagsstöðu, ávöxtun og
ýmislegt annað.