Alþýðublaðið - 01.12.1933, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGINN 1. DEZ. 1933.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
DAGBLAÐ OG VIKUBLAÐ
ÚT.GFANDI:
ALÞÝÐUFLOKFURINN
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEivíARSSON
Ritstjóm og afgreiðsla:
Hverfisgötu S — 10.
Símar:
4900: Afgreiðsia, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (Innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálrass. (heima).
4905: Prentsmiðjan.
Fitstjórnin er til viðtals kl. 6—7.
Reikninnar mðtimejrtisins
Út af skrifam Nýja dagblaðsins
uim reikntnga mötuneytisins .viMi
ég biðja Alpýðublaðið fyrir eftir-
farandi athugasemd.
í hau'sf, um það leyti er ég
er að vinna við endurskoðun
mötuneytisreikningainna, kiemlur til
mín fréttaritari frá Nýja dagblað-
inlu og óskar þess ,að ég láti sig
Itafa „s;toff“ í jmtta nýja dagblað.
Kveður hann mig hljóta að hafa
kiomlist að ýmsu misjöfnu úr
starfrækslu mötuneytisinis í Biajm-
bandi við endurskoðun reikning-
anna.
Mér fanst eins og á stóð næg-
ur tírni til að gera ]>etta mál áð
blaðaimálL Sagði manninum að
ég vildi ekki vió hann tala um
þietta ,en myndi hiins vegár skila
reiktúngunum og athugasmdum
okkar lendursfcoðenda til aðal-
niefndar mötunieyti'slnls, og kvað
engan iefa á pví, að haUs blað
imyndi fá, eins og öniniur blöð á
sínu mjtilma, tæikifæri til að gagnr
rýna starfsemi þesisa, eftir áð áð-
alniefnd safnaðainna hefði afgreitt
'reikningana.
Nýja dagblaðið fór ekki að
ráðum mínum, en kaus í þess
stað að rita urn málið, á&usr en
þau hafíði tœkijœri til pess að
afifl sér nœgilegm réttna hsim-
ilda.
Pesis vegna fór það rangt með
hieilmiildir í fýrstu grein sinni um
málið, og skrif þess siðar orðið
ein langloka, þa'r siern aðalatrið-
um og aukaatriðum hefir verið
ruglað sama'n í einin hrærigraut,
■en styrkveiti’ngm til Gisla o. fl.,
siem skiftir máli, týnst imnain um
það alt. .siaman.
Ég niotaði rangfærslur blaðsilns
í fyrstu greininm, sem tiiefm til
þiess að krefjast þesis af aötd-
nefndiinini, að hún léti birta! aðail'-
reikninginn og atliuga.semdir end-
urskioðendanina ásarnt reikningn-
um, og er hverju blaði nú heilm-
ili aðgángur að þiessum plöggum.
Út af þeim forsiendum, er þiar
fininast, má svo befja opiubiera
gaghrýni á stárfræksiluina og
meöferð fjárins, og er ekkert við
það að athuga frá mínu sjónar-
miði að það sé gert. Ég befi ein-
miitt séð svo fyrir, áður en ég
sagði mig úr nefndinui, að alt
siem fyriir liggur og skiftir miáli,
þ. e. reikningar og athugásemdi'r,
verði birt.
Að endingu vil ég taka það
fram, að þær almennu athuga-
siemdir, ier ég lagði áhierziu á áð
kæmu fram við endurskoðuuina.
vom þesisar:
*li ÞtÐUBiiAÐI*
Togararnir og atvinnuleysið.
Auknino og endnrníjun togaraflotans nauðsynleg,
Eftir Jón Signrðsson, ritara Sjómannafélagsins.
lÁstandið í bænum er 'orðið
ískyggilegt.
Togurunum fækkar. Fólksfjöld-
inin eyks-t.
Einn togari strandaði mú nýver-
ið, og það atvik, að einin togari
hverfur úr hópuum, þýðir: 30—40
fjölskyidufeður missa tækifæri til
að vinina fyrir brýnustu uauð-
synjum' handa sér og sínum.
Hvernig verður bezt ráðin bót
á þesisu vandræðaástandi? Að
margra áliti með því að bæri;nn
ikaupi togara og geri þá út. Því
það er margsánnað, að einstak-
linjgar gera þiað iekki svo að gagni
komi fyrir bæjarfélagið sem heild.
Vegna þiess að ég veit, að mik-
ill fjöldi af íbúum þessa bæjar
gerir sér ekki fulla grein fyrir
hvernig ástatt er um aldur og
ásigkomUlag þessara fáu togara,
sem eftir eru hér í Reykjavík,
langar mig til að setja hér éftir-
farandi aldurs-skýrslu togaránna:
Guliltoppur 6 ára
GyHir 7 —
Hanines ráðhierria 8 —
Ólafur 9 —
Baldur 12 —
Sniom goði 12 —
Kári Sölm. 13 —
'Skal’Iiagrímur 13 —
Vier 13
Tryggvi gamli 13 —
Þórólfur 13 —
Karlseíni 15 • —
Arinbjöm hersi’r 16 . —
Bragi 16 ■ —
Max Pemberton 16 —
Bdgaum 17 —
Egill Skalli 17 —
Sindri 18 —
Kópur 18 —
Hitenir 20 —
Geir -21 —
þá út til hajgsbóta fyrir verka-
menn og sjómenn. Þeir mundu
niota þá setm vopm til að ógna
verkalýðnium rnieð, ef til launa-
deilu kæmi, og ekki gera þá út,
niema þegar þeim sjálfum sýnd-
ist.
Það er bærinn, sem verönr
að endarnýja togaraflotann.
Bærinp verður að kaupa 10
tiogara strax á næsta ári, og síðan
auka og enidurbæta fliotamn eftir
því sem árin, líða og þörfin eykst.
Ég hefi heyrt marga spyrja, þegar
hæjarútgerð hefir biorist í tal,
Hver boigar, ef tap verður á út-
gerðinni? Getur bærinn borið tap-
ið? Athugum nú allar hiiðar þessa
mális:
1. Hverjir hafa borgiað tapið af
útgierðimmi, sem einstakliingar og
félög bafa rekið? Þegar gróði
hefir orðið, hafa þeir hirt hann
|oigj eitt í aílls, konar óhóf og gjá-
lífi, skrauthýsi. og luxusbíla. Þeg-
ar tap hefir orðið hefir það lent
á bönkunum, eða réttara sagt, á
baki islenzkrar alþýðu, siem hefir
venið þrautpínd með tollunr og
sköttum á brýnustu nauðsynjum.
Það er alþýðán, sem hefir borg-
að tapið.
2. Undanfarin ár haifa 300—
400 þús, kr. verið veittar til at-
vinubóta og . lítið sean ekkert
ksomið í staðimm og þar að auki
komið að sára litlu gagni fyrix
verkamenn og sjómenn,
3. Segjum nú svo til að þókmast
íhaldinu svolitla stumd, áð 50 þús.
kr. tap yrði á hverjum togara.
Það gerir 500 þús. af 10 skipum-
Óneitanlega miklir peningar. En
hvað kemur í staðinn. Hafniar og
vitagjöld yrðu uni 10 þús. á skip,
þarna eru uim 100 þús., siem tekn-
ár eru úr einum kassa bæjarins og
Játnar í ánina'n. Þá eru eftir umi
400 þúis. kr. eða álíka upphæo,
eins o:g varið er til atvjnnubóta.
Hver .t'Ogari borgar um 200 þús.
ikr. í iviinínujaun, sem myndi rennta
til bæjarmaninna.
Sem sagt, fyrir 400 þús. kr.
®em hærinjn þyrfti að borga, fá
bæjarmenn 2 miljónir. Ég geri
frekar ráð fyrir að niðurjöfnumar-
niefndiu færði bænium' álitliegan
skatt a;f því fé, svo peningaút-
lát bæjarins verða hverfandi lítil
þá reiknað sé með þetta miklu
tapi.
4. Segjum nú að tapið yrði ekk-
ert eða hagnaður yrði af útgerð-
inni fyrir utan þánin óheima hagn-
að, sem ég hefi áður lýst, hversu
mikið væri ekki hægt að gera
fyrir þá peninga.
5. Aukin útgerð og aukin fram-
leiðsla setur líf í alla atvinnu-
vegi landsmanna. Verzlu.n og iðn-
aður eykst, húsabyggingar byrja,
og verður þá ráðin bót á hús-
næðisvandræðum í bæmim, ínn í
landið kemur erlendur gjaldeyrir,
siem okkur íer nauðsyniliegt, til að
igera allia verzlun út á við greið-
ari.
Bæjarútgerðarmálið er nxál
hinna vinnandi stétta, -og mál
álilra þeirra, sem ekki viija vinna
vinna að hruni hæjarimis, Verka-
mienn og sjómenn, iðnaðarmemm
og verzlunarmenn; við höfum
engn að tapa en alt að vinina.
Þietta er nauðsynjamál, siem
hrinda verður í fraimikv.æm.d, og
það tekst besit. með því að skipa:
sér .um lista Alþýðuflokksinis við
bæjarstjórnark'OS’ningarniar sem
fram fara eftir áramötin.
Ján Siffurðsson.
Hösknldur Bjðrnsson
opnar málverkasýningu
1. dez. Daglega opin kl.
10-7 til 14. þ. m. í Odd-
fellowhöllinni.
Þannig er þá komið.
Yngsta skipið 6 ára, og meir eu
helmingur skipanna 12 ára og þar
fyrir ofan, Ásigkoimuliag skipanna
bæði hvað gæði til veiðá, og ör-
yggi áhafniar snertdir, m'á mikið
marka eftir aldrinum. Eru nokkur
liikindi til þess ,að einstaiklingar
kaupi nýja, stóra og góða togara,
og geri þá út með hagsmuni
heiilidarinnair fyrir aiugum?
Ég held varla.
Ef íhail'ds-s.pekúlöntu'nuni væru
fengrir peningar til þess að kaupa
togara, þá mundu þeir ekkr gera
1. Að reikningum hefði ekki
verið ávísað af form'ánini fnam-
luæmdanefndar.
2. Að sjóðbók hafi ekki verið
regluliega færð.
3. Að engir vexti'r hafi, verið
færðir af innstæðufé.
4. Að gjafáávísánir virðast ekki
hafa verið notaðar.
5. Að gjafabók sú, sem haidin
bafi verið væri ekki niægjanliegt
fyligiskja] með tekjúm.
6. Að fé hafi verið va,rið til ó-
nauðsynlíegra hluta.
Þessar athugasemdir voru liagð-
ar fyrir fun.d niefndalrininiar og út
frá þeim oig öörum staðreynid-
um, sern fyrir liggja, er ekbert
viið það aö atluiga þó gagnrýnin
sé hafin á starfrækslu mötuneyl-
isins.
Reykjavík, 30. nóv. 1933.
Amgr. KHstjámson.
Molakaffi með rjóma 0,50
Cocomalt 0,75
Hressiogarskálinn,
Austarstræti 20, Reykiavik.
EN6IN ÖMAKSLAUN.
Dagblöð og tímarit á 8 tungumálum koma með
hverri skipsferð frá útlöndum.
Fylgist með heimsviðburðunum.
Komið í Hressingarskálann.
Opið frá kl. 8 f. h. til 11 Va e. h,
ÚtvarpshJjómleikar allan daginn, ef gestirnir öska.
ÓDÝRASTIVEITINGASTAÐURBORGARINNAR.
VER9SKRA:
HEITUR MATUR
frá kl. 12—2 og 7-9
kr, 1,25,
Smurt brauð í miklu úrvali
irá kr. 0,40—0,60 stk,
(Sent út i bæ, ef óskað er).
Súkkulaði með þeyttum rjóma 0,75
Te 0,40
Sama, með sítrónusneið 0,45
Mjólk, ísköld 0,25
Sama, flóuð 0,30
Mjólk og sódavatn 0,25
Pilsner og Bjór 0,75
Maltöl 0,90
GOSDRYKKIR:
Gulaldinsafi 0,50
Glóaldinsafi 0,50
Linditréssafi 0,50
Trölieplasafi 0,50
Jarðarberjasafi 0,50
Hindbeijasafi 0,50
Sódavatn 0,30
Lemon Squash 1,00
Orangeade 1,00
Vínaibrauð og bollur 0,15
Rundstykki, með smjöri 0,15
Kruður, með smjöri 0,15
Franskbra ðssneið,meðsmjöri 0,15
Sama, ristað 0,20
Smjörkökustykkið 0,20
Pönnukökur með rjóma og
ávaxtamauki 0,20
Sandkökusneið 0.20
Rjómakökur 0,15
Formkökur 0,15
Kransakökustengur 0,15
Smákökur 0,05
Rjómatertustykki 0,40
Vínarteitustykki 0.25
Hunangskökur 0,15
Kjötseyði (Bovril) 0,16
Sama. með eggjarauðu 080
Skyr og rjómi 1,00
Soðin egg 0,25
Pönnuegg 0,30
Epli 0,35
Glóaldin 0:45
Bjugaldin 0,35
Heitar pylsur (allan daginn) 1.00