Morgunblaðið - 22.10.1996, Blaðsíða 22

22 ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Hundruð þúsunda tóku þátt í útifundi í Brussei vegna barnamorðanna
Reuter
MANNFJÖLDINN fyliti miðborg Brussel og fjölmargir klæddust hvítu eða veifuðu hvítum liljum til að láta í Ijós von um betri tima en
aðrir létu í ljós reiði í garð stjórnmálamanna.
Leiðtogar boðastjórn-
arskrárbreytingar
Brussel. Reuter, The Daily Telegraph.
Hashimoto
boðar sam-
steypustjórn
Tókýó. Reuter.
RYUTARO Hashimoto, forsætisráð-
herra Japans, hóf í gær viðræður
við nokkra fyrrverandi flokksbræður
sína í Shinshinto, stærsta stjórnar-
andstöðuflokknum, til að freista þess
að fá stuðning þeirra við nýja sam-
steypustjórn. Flokki hans, Fijáls-
lynda lýðræðisflokknum, tókst ekki
að tryggja sér meirihluta í kosning-
unum á sunnudag.
Fijálslyndi lýðræðisflokkurinn
fékk 239 sæti í neðri deildinni og
skorti 12 til að ná meirihluta. Flokk-
urinn var einn við völd í hartnær
38 ár þar til hann galt afhroð í kosn-
ingunum 1993 vegna spillingar.
1994 hóf flokkurinn þátttöku í sam-
steypustjórn og Hashimoto varð for-
sætisráðherra í janúar.
Hashimoto og aðstoðarmenn hans
ræddu við allt að tíu af þingmönnum
Shinshinto í vón um að fá þá til liðs
við Fijálslynda lýðræðisflokkinn.
Shinshinto fékk 156 þingsæti og
missti fjögur.
Veik sljórn
Forsætisráðherrann hyggst einnig
ræða við forystumenn Lýðræðis-
flokksins, næststærsta stjórnarand-
stöðuflokksins með 52 þingmenn,
og stefnir að því að mynda fjögurra
flokka stjórn. Stjómmálaskýrendur
teija að viðræðurnar dragist á lang-
inn þar sem hugsanlegir samstarfs-
flokkar reyni að knýja fram kröfur.
Líklegt er að þingið komi saman
í nóvember og skipi Hashimoto for-
sætisráðherra að nýju. Stjórnmála-
skýrendur telja að stjórnin verði
veik og segja óvissu framundan í
japönskum stjórnmáium.
Hashimoto Ieggur áherslu á að fá
leiðtoga tveggja flokka, sem eru í
fráfarandi stjórn, til að halda sam-
starfínu áfram. Annar þeirra, Sak-
igake, sem fékk aðeins tvö þingsæti,
er fús til þess en Jafnaðarmanna-
flokkurinn er á báðum áttum, enda
staða hans sterkari. Flokkurinn fékk
15 þingsæti í neðri deildinni en er
með 32 í efri deildinni, þar sem Frjáls-
lyndi lýðræðisflokkurinn er veikur.
Stjórnarandstaðan er mjög sundr-
uð og takist Hashimoto að mynda
stjórn með flokkunum þremur og
uppreisnarmönnum úr Shinshinto
yrði enginn þeirra nógu öflugur til
að geta fellt stjórnina.
Kjörsóknin, sem var 59%, hefur
aldrei verið jafn lítil, og japönsk
dagblöð sögðu það áfellisdóm yfír
stóru flokkunum. Margir kjósenda
Frjálslynda lýðræðisflokksins hefðu
ekki kosið hann vegna stefnu hans
heldur væri hann líklegastur til að
tryggja pólitískan stöðugleika.
BELGÍSKIR stjómmálamenn lýstu
í gær stuðningi við kröfur um
stjórnarskrárbreytingar með það að
markmiði að uppræta ýmiss konar
spillingu í landinu. Talið er að
minnst 250.000 manns hafi tekið
þátt í fjöidafundi í Brussl á sunnu-
dag til að mótmæla spillingunni og
sýna ættingjum fórnarlamba bama-
níðinga samúð sína.
Foreldrar og ættingjar barna sem
hafa verið misnotuð, myrt eða hafa
horfíð, skipulögðu aðgerðirnar og
hvöttu til þess að þær færu friðsam-
lega fram, einnig að hvíti liturinn,
tákn vonarinnar, yrði áberandi.
„Við viljum engin spjöld eða hróp,“
sagði Louisa Lejeune, móðir átta
ára gamallar stúlku sem svalt til
bana í haldi hjá barnaníðingnum
Marc Dutroux. „Aðeins þögn, þögn
sem mun hafa mikil áhrif á þá sem
taka ákvarðanir." Nokkur börn
ávörpuðu mannfjöldann, þ. á m.
Sabine Dardenne, 12 ára stúlka sem
slapp lifandi úr klóm bamaníðinga.
Margir þátttakenda klæddust
hvítu og héldu á hvítum liljum. Allt
fór vel fram, þátttakendur komu tii
borgarinnar frá öllum héruðum
Belgíu og hvergi kom til átaka.
Jámbrautirnar lækkuðu farmiða-
verð til að auðvelda fólki að kom-
ast til borgarinnar.
Þjóð í kreppu?
Albert konungur, sem gagnrýnt
hefur frammistöðu yfirvalda við að
upplýsa mál barnaníðinganna, tók
ekki sjálfur þátt í fundinum í Bruss-
el en lýsti yfir ánægju sinni með
samstöðu almennings.
Tilfínningar margra þátttakenda
á sunnudag voru blendnar og rætt
er um að þjóðin eigi í sálarkreppu
vegna vantrúar á stjórnarfarið. „Eg
skammast mín fyrir að vera Belgi,“
sagði á spjaldi eins göngumanna í
Bmssel og margir létu í ijós reiði
sína í garð stjórnvalda. Sumir
fréttaskýrendur segir hins vegar
að um skyndilega útrás fyrir
óánægju sé að ræða er ekki muni
hafa miklar varanlegar afleiðingar.
Athygli vekur að flæmskumælandi
menn og frönskumælandi virðast
einhuga að þessu sinni en krytur
milli þeirra hefur á undanfömum
áratugum oft valdið hörðum deilum
og jafnvel verið rætt um að ríkið
gæti klofnað.
Jean-Luc Dehaene forsætisráð-
herra heitir því að stjórnarskrá
iandsins, sem er 166 ára gömul,
verði endurskoðuð þannig að af-
numin verði ákvæði um að stjórn-
málaflokkamir skipti með sér emb-
ættum í dómskerfinu. Almenningur
í Belgíu er yfirleitt þeirrar skoðunar
að ótilhlýðileg afskipti stjórnmála-
manna með tilheyrandi spillingu í
lögreglu og dómskerfínu eigi sök á
því að Dutroux var ekki handtekinn
fyrr en í haust. Ýmsar vísbendingar
um framferði hans höfðu borist lög-
reglu en þær voru hundsaðar, að
nokkru vegna skorts á samstarfi
milli héraða. Fyrir skömmu var virt-
ur saksóknari látinn hætta að
kanna mál Dutroux, að því er virt-
ist af tylliástæðum, og sögðu marg-
ir mótmælendur á sunnudag að
brottvikningin hefði verið kornið
sem fyllti mælinn.
Enn dregurí sundur með frambjóðendunum í bandarísku forsetakosningunum
Clinton varar við
óhóflegri bjartsýni
^lna./klnn Jl U/nnkinrv^nn Uniflnn
Cleveland, Washington. Reuter.
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna,
hvatti stuðningsmenn sína til að fyll-
ast ekki óhóflegri sigurvissu í ávarpi
er hann flutti á sunnudagskvöld.
Samkvæmt daglegri skoðanakönnun
.Rei/íer-fréttastofunnar heldur bilið
milli Clintons og Bobs Doles, fram-
bjóðanda repúblikana, áfram að
breikka og var í gær 11 prósentu-
stig. Nýtur Clinton 47% fylgis, en
Dole 36% og auðkýfingurinn Ross
Perot frá Texas um 5%.
Clinton lét þessi orð falla á fjáröfl-
unarskemmtun sem haldin var í Cle-
veland í Ohio-ríki á sunnudagskvöld-
ið. Vék forsetinn sérstaklega að þeim
möguleika að kosningaþátttaka
reyndist lítil á kjördag, 5. nóvember.
„Eg vil fara þess á leit við ykkur öil,
að hvert og eitt ykkar strengi þess
heit, að hafa samband við einhvem
sérhvem dag fram að kjördegi í því
augnamiði að fá viðkomandi til að
ganga á kjörfund," sagði forsetinn.
Ávirðingarnar hundsaðar
Clinton var í Ohio og Michigan í
gær, mánudag, en þessi ríki eru jafn-
an talin sérlega mikiivæg með tilliti
til kosninga, tilheyra „Ryðbeltinu"
svonefnda hvar er að fínna helstu
miðstöðvar bandarísks þungaiðnaðar.
Forsetinn hélt áfram að leiða hjá
sér ásakanir fjenda sinna í röðum
repúblikana sem vænt hafa hann um
siðleysi sökum þess að hann hafí
þegið fjárframlög erlendis frá í kosn-
ingasjóði sína. Undirsátar forsetans
hafa sagt að engin teikn séu á lofti
um að þessar ávirðingar fylgismanna
Bobs Dole muni reynast forsetanum
erfiðar.
Með rúmlega 300 trygg
kjörmannaatkvæði?
Raunar gefa kannanir til kynna
að frekar hafí dregið í sundur á ný
með þeim Dole og Clinton en í fyrri
viku virtist sem frambjóðandi Repú-
blíkanaflokksins hefði náð að minnka
nokkuð forskot forsetans eftir sjón-
varpskappræður, sem þeir háðu. í
könnun einni víðtækri, sem útgáfa
er nefnist „Hotline" gengst fyrir,
hefur Clinton forskot á Dole umfram
skekkjumörk í 25 af 50 ríkjum
Bandaríkjanna. Hvert ríki hefur yfir
að ráða svonefndum kjörmannaat-
kvæðum og þurfa 270 slík að liggja
fyrir til að forseti geti talist réttkjör-
inn. Samkvæmt könnun þessari á
Clinton nú vís 307 kjörmannaat-
kvæði. Bob Dole reyndist hafa meira
Keuter
BILL Clinton Bandaríkjaforseti veifar til viðstaddra á kosninga-
fundi í bænum Parma í Ohio. Við hlið hans er Dennis Kucinich,
fyrrverandi borgarsljóri í Cleveland, sem er í framboði til þings.
fylgi en forsetinn umfram skekkju-
mörk í niu ríkjum sem gæfu honum
44 kjörmannaatkvæði.
Munurinn eykst hjá ABC
í annarri könnun, sem ABC-sjón-
varpsstöðin birti á sunnudag, reynd-
ist fylgi forsetans hafa aukist um tvö
prósentustig frá því almenningur var
síðast inntur eftir hneigðum sínum
í þessu viðfangi. Samkvæmt þessari
könnun, sem gerð var á fimmtudag
og föstudag með þátttöku um 1350
kjósenda og líklegra kjósenda, hafði
Clinton 11 prósentustiga forskot á
Dole eða 52% gegn 41%. Fylgi Dole
hafði aukist um eitt prósentustig. Var
þessi niðurstaða iögð út á þann veg
að fylgisaukning Doles eftir kappræð-
umar væri tekin að hníga á ný.